Chuyển biến tích cực từ kinh tế tập thể

(GLO)- Những năm gần đây, đa số hợp tác xã (HTX) trên địa bàn tỉnh đã chú trọng đến việc nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý, kinh doanh đa ngành nghề, đa lĩnh vực… góp phần phát triển kinh tế gia đình khu vực nông thôn và đóng góp tích cực vào kinh tế địa phương, tạo việc làm cho nhiều lao động.
 

Khôi phục những làng nghề truyền thống. Ảnh: Lê Nam

Theo đánh giá của Ban Chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 13-NQ/TW5 của tỉnh, nhận thức của cán bộ, nhân dân về HTX ngày càng được nâng cao, có nhiều tâm huyết sâu sắc đóng góp thiết thực cho hoạt động sản xuất kinh doanh theo hình thức HTX. Đối với kinh tế tập thể, trong 5 năm qua, dưới tác động tích cực từ quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng, Nghị quyết 13-NQ/TW5 Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 5 (khóa IX) về “Tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể” đã có chuyển biến tích cực và đạt được những kết quả quan trọng, góp phần ổn định kinh tế-xã hội, xóa đói giảm nghèo và nâng cao đời sống người dân. Phát huy vai trò của mình, dưới sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh HTX tỉnh đã tích cực phối hợp với các sở, ngành tham mưu UBND tỉnh ban hành các chính sách, kế hoạch phát triển kinh tế tập thể phù hợp với tình hình địa phương. Bên cạnh đó, Liên minh HTX tỉnh đã tập trung nâng cao công tác tuyên truyền, vận động, phát triển kinh tế hợp tác, HTX, nhất là tuyên truyền chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, Luật HTX năm 2012; tổ chức 16 lớp đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ chuyên môn cho 484 lượt cán bộ HTX; phối hợp với Trung tâm Khuyến công tỉnh mở 7 lớp dạy nghề cho hơn 400 người tham gia...

5 năm qua, kinh tế tập thể mà nòng cốt là HTX đã có nhiều chuyển biến tích cực và đạt được những kết quả quan trọng. Các HTX từng bước khắc phục những tồn tại, đổi mới phương thức hoạt động, quản lý, điều hành và phát triển thêm nhiều ngành nghề mới. Cùng với đó, các HTX đã mạnh dạn đầu tư cơ sở vật chất, đổi mới trang-thiết bị, đầu tư theo chiều sâu… góp phần tích cực vào tăng trưởng kinh tế hộ khu vực nông thôn và tăng trưởng chung của tỉnh, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, số thành viên tham gia HTX ngày càng nhiều. Điển hình như sản xuất rau an toàn ở HTX Tân An (huyện Đak Pơ), sản xuất lúa giống ở HTX Minh Hòa (thị xã Ayun Pa), quản lý kinh doanh chợ ở HTX An Phú I, An Phú II (TP. Pleiku), kinh doanh xăng dầu ở HTX Nông nghiệp Phú Thiện (huyện Phú Thiện), HTX Dệt thổ cẩm Glar (huyện Đak Đoa)… Tính đến thời điểm này, toàn tỉnh có 119 HTX hoạt động trên các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp, vận tải, xây dựng, thương mại, dịch vụ, tín dụng, thu hút 23.863 thành viên tham gia; giải quyết việc làm cho 19.745 người lao động. Tổng vốn điều lệ của các HTX là hơn 113,3 tỷ đồng, doanh thu trong 5 năm qua đạt hơn 510,5 tỷ đồng, nộp ngân sách nhà nước hơn 19 tỷ đồng và lợi nhuận mang lại sau thuế hơn 28,5 tỷ đồng. Trong nhiệm kỳ qua, trên địa bàn tỉnh đã thành lập mới được 19 HTX. Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh hiện có khoảng 300 tổ hợp tác hoạt động trên các lĩnh vực nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại-dịch vụ, xây dựng… thu hút hàng ngàn lao động tham gia.
 

Bên cạnh đó, để HTX và tổ hợp tác phát huy hiệu quả trong phát triển kinh tế nông nghiệp của địa phương, Liên minh HTX tỉnh đã phối hợp với các phòng chức năng cấp huyện tư vấn, hướng dẫn, đôn đốc các HTX chuyển đổi, thực hiện theo Luật HTX năm 2012. Tính đến thời điểm này, trên địa bàn tỉnh đã có 74 HTX  thực hiện chuyển đổi theo Luật HTX 2012, giải quyết cho 1.204 người lao động. Theo Luật HTX năm 2012, HTX kiểu mới hoạt động cung cấp các dịch vụ và định hướng trồng cây gì, nuôi con gì, bao tiêu sản phẩm cho xã viên. HTX kiểu mới có vai trò mua chung sản phẩm, dịch vụ từ thị trường để phục vụ cho thành viên; bán chung sản phẩm, dịch vụ của thành viên ra thị trường; mua sản phẩm, dịch vụ của thành viên để bán ra thị trường; chế biến sản phẩm của thành viên; cung ứng phương tiện, kết cấu hạ tầng kỹ thuật phục vụ thành viên; tín dụng cho thành viên và các hoạt động khác theo điều lệ HTX... Các HTX sau chuyển đổi đã từng bước khắc phục những tồn tại, hạn chế trong tổ chức, quản lý, hoạt động và tập trung nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý, điều hành HTX, định hướng hoạt động, tổ chức thêm nhiều ngành nghề mới, đẩy mạnh liên doanh, liên kết.

Bên cạnh các HTX hoạt động tương đối hiệu quả chủ yếu trong lĩnh vực dịch vụ, phục vụ hoạt động nông nghiệp cho thành viên như: phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thủy nông, giao thông nội đồng, giống cây trồng, là câu nối giữa nông dân và doanh nghiệp thông qua hợp đồng kinh tế… thì còn nhiều HTX hoạt động kém hiệu quả, chưa phát huy được thế mạnh của mình. Trong nhiệm kỳ qua, toàn tỉnh thành lập mới được 19 HTX nhưng lại có 33 HTX giải thể. Với các HTX nông nghiệp vẫn còn nhiều khó khăn, bất cập như vốn điều lệ không rõ ràng, quy định giá trị theo công trình đang quản lý, công tác báo cáo tài chính, mở sổ sách theo dõi thiếu thường xuyên, chưa cập nhật đầy đủ biến động về tài sản HTX. Đội ngũ quản lý thì yếu về trình độ chuyên môn, năng lực quản lý, điều hành, thiếu năng động sáng tạo trong định hướng phát triển sản xuất kinh doanh…; đối với HTX trên các lĩnh vực công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp hoạt động không mấy hiệu quả, nhất là các HTX làng nghề sản xuất ra không đáp ứng được nhu cầu, thị hiếu của khách hàng, đầu ra không ổn định nên chỉ hoạt động cầm chừng.
 

Sản xuất đồ thủ công mỹ nghệ. Ảnh: Đức Thụy

Đại hội Liên minh HTX tỉnh lần thứ V (nhiệm kỳ 2016-2020) với khẩu hiệu “Đoàn kết-Đổi mới-Hội nhập-Phát triển bền vững” đã nêu rõ quyết tâm của cả hệ thống liên minh, nỗ lực phấn đấu vượt qua mọi khó khăn, thách thức, tiếp tục đổi mới, phát triển kinh tế hợp tác, HTX và nâng cao năng lực hoạt động của Liên minh HTX tỉnh, góp phần phát triển kinh tế bền vững, bảo đảm an sinh xã hội. Để hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ trong nhiệm kỳ tới, Liên minh HTX tỉnh tập trung thực hiện một số giải pháp như bám sát đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh triển khai thực hiện các nhiệm vụ công tác được giao; tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, củng cố phát triển HTX và nâng cao hiệu quả hoạt động của kinh tế hợp tác, HTX; thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ ưu đãi phát triển HTX; đổi mới công tác bồi dưỡng, kiện toàn cán bộ quản lý, cán bộ chuyên môn trong các HTX; đổi mới phương thức, lề lối làm việc Ủy viên Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, từng phòng, ban và từng cán bộ, viên chức Liên minh HTX tỉnh…

Nguyễn Văn Tiếp
Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã tỉnh