Vu lan báo hiếu – nét đẹp trong văn hóa người Việt

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
Đạo hiếu vốn là giá trị truyền thống cốt lõi và rất quan trọng trong văn hóa Việt Nam, khuyến khích con cái tôn trọng và chăm sóc cha mẹ, cũng như những người già trong gia đình. Báo hiếu với tổ tiên, ông bà, cha mẹ là nét đẹp văn hóa của người Việt từ bao đời nay.

Khi những cơn gió thu se lạnh thổi về là một mùa Vu lan nữa lại đến, như nhắc nhở lòng người nhớ về tổ tiên nguồn cội, tri ân công lao trời biển của mẹ cha. Vu lan là một ngày lễ lớn quan trọng của đạo Phật.

Trong đạo nghĩa uống nước nhớ nguồn và tín ngưỡng tâm linh thờ cúng tổ tiên của người Việt Nam, ngày lễ Vu lan đã trở thành nét văn hóa truyền thống của dân tộc. Đây là thời gian để mỗi người thực hành và khắc sâu hạnh nguyện "tứ trọng ân": Ân dưỡng dục sinh thành của cha mẹ; ân quốc gia xã hội; ân Tam bảo Sư trưởng, thầy cô dạy học và ân chúng sinh vạn loại.

Ngày nay, lễ Vu lan không chỉ đơn thuần là một ngày lễ tôn giáo thiêng liêng mà còn là một ngày lễ của tình người, có ý nghĩa đặc biệt sâu sắc, hướng mỗi người trở về với cội nguồn dân tộc, trở về với đạo lý "uống nước nhớ nguồn".

Báo hiếu ông bà, cha mẹ là nét đẹp văn hóa của người Việt Nam. Ảnh minh họa.
Báo hiếu ông bà, cha mẹ là nét đẹp văn hóa của người Việt Nam. Ảnh minh họa.

Theo Hòa thượng Thích Gia Quang, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, hiếu đạo vốn là truyền thống quý báu tốt đẹp của Phật giáo từ ngàn xưa. Với tư tưởng từ bi nhân ái, triết lý nhân sinh cao cả, Phật giáo đã góp phần không nhỏ vào việc củng cố và thăng hoa đạo lý "uống nước nhớ nguồn, đền ơn đáp nghĩa" của dân tộc Việt Nam. Một trong tứ trọng ân mà mỗi người Phật tử không bao giờ quên, đó là đạo hiếu với dân tộc, tinh thần nhân đạo - nhân văn.

Ba trụ cột văn hóa quan trọng nhất ở Việt Nam là gia đình – cộng đồng làng xã và quốc gia dân tộc. Đức báo ân trong Phật giáo có khả năng tạo lập chất keo gắn kết các cá nhân với gia đình, cộng đồng và xã hội. Điều này thể hiện qua Đại lễ Vu lan báo hiếu không chỉ nhắc nhở chúng ta tưởng nhớ đến thâm ân chư Phật, công ơn giáo dưỡng của thầy Tổ, công ơn sinh thành dưỡng dục của cha mẹ và trên tất cả, Vu lan là dịp để mỗi chúng ta bày tỏ sự tri ân sâu sắc đến đất nước, đồng bào, đến các Mẹ Việt Nam Anh hùng, nhớ tới ơn đức hy sinh cao cả của các bậc tiền bối, anh hùng liệt sỹ đã vị quốc vong thân, vì hòa bình, hạnh phúc cho dân tộc Việt Nam.

Không bia đá, không tượng đài, không một chút hoa mĩ, cầu kỳ, các anh đã mãi ra đi khi đang tuổi thanh xuân. Sự hy sinh cao cả của các anh đã giúp cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau hiểu rằng: “Chữ hiếu cá nhân đôi khi đành phải lặng lẽ bỏ lại phía sau, để báo đáp thâm ân với Tổ quốc, dân tộc và ân với chúng sinh vạn loại", Hòa thượng nói.

Lễ Vu lan đã trở thành truyền thống tinh thần báo hiếu, báo ân phù hợp với tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên của người dân Việt, là Đại lễ mang tinh thần đậm nét nhân văn. Dịp lễ Vu lan, với những ai còn hạnh phúc được cài trên ngực bông hoa hồng nhung là còn được sống trong tình yêu thương của cha mẹ, còn có cơ hội báo đáp công ơn, chăm sóc đấng sinh thành.

"Công cha như núi Thái Sơn/Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra/Một lòng thờ mẹ, kính cha/Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con". Cuộc sống có biết bao nhiêu tình cảm cao đẹp, đáng trân quý nhưng thiêng liêng, ấm áp, cao cả mà thầm lặng nhất vẫn là tấm lòng yêu thương vô bờ bến, sự hy sinh của cha mẹ dành cho con cái. Tình cảm đó mỗi người đều mang theo từ lúc còn bé dại, thơ ngây cho đến khi khôn lớn, trưởng thành.

Được sinh ra trên cõi đời này đã là một ân đức rất lớn của cuộc đời, chúng ta hãy sống với lòng biết ơn và sống trọn đạo hiếu làm con để cuộc sống thêm tốt đẹp hơn. Chăm lo phụng dưỡng cha mẹ lúc tuổi già, khi ốm đau, san sẻ niềm vui, nỗi buồn, cầu cho cha mẹ được hưởng phúc lành, đó là cách thực hành hiếu đạo tốt nhất để tri ân, tưởng nhớ công lao ơn đức, dưỡng dục của sinh thành. Không phải cho đến khi cha mẹ nhắm mắt, xuôi tay, sửa soạn mâm cao, cỗ đầy, đốt nhiều vàng mã mới là yêu thương cha mẹ. Ông bà ta có câu "lễ bạc lòng thành", lễ vật không quan trọng bằng cái tâm của người dâng cúng. Điều quan trọng là phải thành tâm, không đốt vàng mã, phóng sinh, vừa lãng phí, vừa ảnh hưởng đến môi sinh, môi trường.

"Đi khắp thế gian không ai tốt bằng mẹ/Gánh nặng cuộc đời không ai khổ bằng cha". Hiếu nghĩa phải bắt đầu từ tâm, từ mỗi hành động nhỏ mỗi ngày, trong mỗi gia đình, đừng để cha mẹ phải buồn phiền.

Không chỉ là cách biết ơn những bậc sinh thành, mỗi người cũng cần thực hành đức tri ân, báo ân, đề cao đức hiếu sinh, tình yêu với quê hương với đất nước, tinh thần tôn sư trọng đạo, yêu thương đồng bào – những nền tảng nuôi dưỡng ta trở thành con người có giá trị, có phẩm cách, đạo đức và trí tuệ, sống trọn vẹn với đạo hiếu hạnh, đạo làm người.

Link bài gốc: https://cand.com.vn/Chuyen-dong-van-hoa/vu-lan-bao-hieu--net-dep-trong-van-hoa-nguoi-viet-i705421/

Có thể bạn quan tâm

Phát hiện mới về tiền hiền làng Phú Cần

Phát hiện mới về tiền hiền làng Phú Cần

(GLO)- Trong chuyến điền dã tìm hiểu di sản tư liệu và lịch sử làng Phú Cần xưa (nay thuộc thôn Thắng Lợi, xã Phú Cần, huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai), chúng tôi phát hiện một ngôi mộ cổ có tấm bia đá khắc chữ Nho. Nội dung tấm bia cho biết, rất có thể người nằm nơi đây là phu nhân của vị tiền hiền lập làng Phú Cần.
Bồi đắp tình yêu văn hóa truyền thống

Bồi đắp tình yêu văn hóa truyền thống

(GLO)- Tháng 9-2020, Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam (Khu du lịch Đồng Mô, Hà Nội) đã chính thức khai trương, trở thành ngôi nhà chung của 54 dân tộc anh em trong cả nước. Với chủ trương “Để chủ thể văn hóa tự giới thiệu về mình”, từ cuối năm 2015, Ban Quản lý Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam phối hợp với các địa phương trong cả nước huy động theo hình thức luân phiên đồng bào các dân tộc tham gia hoạt động. Tính đến nay đã có hàng ngàn lượt người của 16 dân tộc luân phiên hoạt động tại đây.
Trưng bày di sản văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên và nghệ thuật Xòe Thái tại Hà Nội

Trưng bày di sản văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên và nghệ thuật Xòe Thái tại Hà Nội

(GLO)- Dự kiến ngày 1-12, Trung tâm Thông tin du lịch (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam) sẽ khai mạc “Chương trình trưng bày Di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận gắn với phát triển du lịch vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi” tại Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật (số 22 Hàng Buồm, quận Hoàn Kiếm, TP. Hà Nội).
Tăng cường truyền thông, phổ biến giáo dục pháp luật về văn hóa

Tăng cường truyền thông, phổ biến giáo dục pháp luật về văn hóa

Phổ biến, giáo dục pháp luật có vai trò hết sức quan trọng để đưa chính sách pháp luật của Nhà nước vào đời sống. Trong lĩnh vực văn hóa, vấn đề phổ biến, giáo dục pháp luật trên các phương tiện truyền thông thời gian qua được dư luận hết sức quan tâm vì sẽ góp phần tích cực nâng cao nhận thức, ngăn ngừa, chấn chỉnh kịp thời những hành vi xâm hại giá trị của di sản, phản văn hóa, vi phạm thuần phong mỹ tục,...
Khơi dậy tình yêu văn hóa truyền thống trong thế hệ trẻ

Khơi dậy tình yêu văn hóa truyền thống trong thế hệ trẻ

(GLO)- Liên hoan cồng chiêng, hát dân ca và diễn tấu nhạc cụ dân tộc thanh thiếu nhi toàn tỉnh lần thứ VI vừa được Tỉnh Đoàn, Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam tỉnh Gia Lai tổ chức vào ngày 19-11 tại Quảng trường 30-3 (thị trấn Phú Thiện). Liên hoan không chỉ mang đến những màn trình diễn ấn tượng mà còn tạo cơ hội giao lưu, khơi dậy tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ.
Ngoài 80 tuổi vẫn tâm huyết giữ nghề truyền thống

Ngoài 80 tuổi vẫn tâm huyết giữ nghề truyền thống

(GLO)- Tuy đã 84 tuổi nhưng ông Siu Hơng (làng Ấp, xã Ia Kriêng, huyện Đức Cơ, tỉnh Gia Lai) vẫn miệt mài với nghề đan lát. Những sản phẩm đẹp mắt, có hoa văn tinh xảo của ông không chỉ mang lại thu nhập mà còn góp phần lan tỏa đam mê gìn giữ nghề truyền thống cho thế hệ trẻ vùng biên.