Người giữ nghề dệt thổ cẩm ở Ia Rsươm

R’Ô HOK

23/10/2024 19:16

(GLO)- Không chỉ dệt thổ cẩm giỏi, chị Rah Lan H’Nghí (SN 1988, buôn Toát, xã Ia Rsươm, huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai) còn nhiệt tình chỉ dạy cho chị em trong buôn để góp phần bảo tồn và phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc.

Trò chuyện với chúng tôi, chị H’Nghí cho biết: Hồi nhỏ, chị luôn được mẹ căn dặn: “Con gái Jrai phải dệt được thổ cẩm”. Nghe lời mẹ, chị đã chăm chỉ học hỏi. Chỉ trong thời gian ngắn, chị đã biết dệt thổ cẩm, sản phẩm làm ra chủ yếu là tấm chăn đắp phục vụ nhu cầu của gia đình.

Từ chỗ chỉ biết dệt cơ bản, đến nay, chị đã biết phối màu và sáng tạo thêm những hoa văn theo sở thích. Không chỉ phục vụ nhu cầu của gia đình, chị còn làm thêm để bán nhằm cải thiện thu nhập.

Theo chị H’Nghí, việc dệt thổ cẩm đòi hỏi phải có sự đam mê, kiên trì và đôi tay khéo léo. Trước đây, người Jrai thường dệt thổ cẩm bằng sợi bông. Ngày nay, các sản phẩm trên thị trường khá phổ biến nên việc dệt thuận lợi, nhanh chóng hơn. Thổ cẩm người Jrai có màu nền chủ đạo là đen. Để sản phẩm đẹp mắt, người dệt phải sáng tạo thêm hoa văn với màu sắc phù hợp, hài hòa.

“Năm 11 tuổi, tôi được mẹ chỉ dạy dệt thổ cẩm. Nhưng phải mất nhiều năm sau, tôi mới biết tạo hoa văn. Các hoa văn tôi làm chủ yếu là hình tam giác, sóng nước, cây hoa, đồ vật được dệt theo chiều dài của tấm thổ cẩm. Để tạo hoa văn, màu sắc của cuộn len phải được xử lý khéo léo trên nền chủ đạo. Ngoài phối các cuộn len đa sắc màu, tôi còn kết hợp thêm dây kim tuyến cho sản phẩm thêm đẹp.

Hiện nay, tôi còn may đồng phục truyền thống để bán cho người dân. Mỗi tấm vải thổ cẩm có giá 550 ngàn đồng, còn bộ đồng phục may sẵn thì dao động 1,5-2 triệu đồng/bộ, quần áo trẻ em 200-500 ngàn đồng/bộ”-chị H’Nghí cho hay.

Hiện nay, chị Rah Lan H'Nghí còn may đồng phục truyền thống để bán cho người dân địa phương. **Ảnh: R.H**

Thời gian qua, chị H’Nghí còn sẵn sàng truyền nghề cho các chị em trong buôn. Chị Nay H’Tlốp (cùng buôn Toát) chia sẻ: “Năm 2022, tôi bắt đầu học dệt thổ cẩm từ chị H’Nghí. Ban đầu, tôi dệt bị lỗi, các sản phẩm làm ra không đẹp nên nhiều lần phải làm đi làm lại mới được. Bây giờ, tôi đã biết dệt các sản phẩm đơn giản, còn phần tạo hoa văn truyền thống thì phải học thêm”.

Trao đổi với P.V, bà Trần Thị Thắng-Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ xã Ia Rsươm-cho biết: “Chị Rah Lan H’Nghí là người dệt thổ cẩm có tiếng ở buôn Toát. Tháng 7-2022, Hội Liên hiệp phụ nữ xã đã thành lập Câu lạc bộ Dệt thổ cẩm buôn Toát với 15 thành viên. Chị H’Nghí là Chủ nhiệm Câu lạc bộ. Từ khi thành lập Câu lạc bộ đến nay, chị H’Nghí luôn tích cực truyền dạy nghề, đồng thời tìm kiếm cơ hội để bán sản phẩm, cải thiện thu nhập cho các thành viên”.