Mua bán sổ bảo hiểm xã hội loạn xạ từ nhà máy đến tiệm cầm đồ

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Cho vay cầm sổ bảo hiểm xã hội (BHXH) - "dịch vụ" đang lan từ trong công xưởng, các tiệm cầm đồ gần khu trọ công nhân đến những lời rao thu mua sổ BHXH trên mạng. Sổ BHXH nào phải tài sản có thể dễ dàng cầm cố, mua bán như vậy?
 
Rao dịch vụ thu mua sổ BHXH trên mạng - Ảnh: MINH VŨ
Sổ BHXH được xem là cuốn "sổ tiết kiệm" của người lao động để hưởng các chế độ trợ cấp BHXH về sau này. Từ khi sổ được giao cho người lao động tự quản lý, đáng buồn, sổ này thành "món hàng" để mua bán, cầm cố.
Mua công khai
Các loại "dịch vụ" cho vay cầm sổ BHXH vào tận công xưởng, quảng cáo "thu mua sổ BHXH" công khai trên Internet. Theo một địa chỉ và số điện thoại 086641xxxx đăng trên một trang mạng rao công khai "thu mua sổ BHXH với giá cao", chúng tôi được chủ nhân số điện thoại này nhiệt tình hướng dẫn cách bán sổ BHXH. Họ yêu cầu gặp trực tiếp và nhớ mang theo sổ BHXH đã "chốt" (xác nhận thời gian tham gia của cơ quan BHXH hoặc đang trong thời gian làm việc).
Ngoài việc thu mua sổ BHXH, trang mạng cũng có nhiều dịch vụ khác về sổ BHXH như nhận thanh lý sổ BHXH trước thời hạn, đóng BHXH nhưng đã nghỉ việc từ 6 tháng trở lên và muốn bán sổ. Lời rao đánh vào tâm lý "cần tiền gấp và không muốn vay mượn ai" của những người lâm cảnh khó khăn. 
Dù ghi ưu tiên người đang ở TP.HCM, Bình Dương và các tỉnh lân cận nhưng họ chấp nhận người lao động có hộ khẩu mọi miền, chỉ cần trực tiếp giao dịch và nhận tiền tại phòng công chứng. Liên hệ qua số điện thoại này bằng nhiều cách: có thể gọi, gửi tin nhắn qua điện thoại, tin nhắn Zalo...
Ngoài kiểu mua bán, cầm cố công khai này, hiện nay dịch vụ này vào tận các công xưởng, ở các khu công nghiệp đông công nhân không khó tìm dịch vụ cho vay tiền nhận cầm cố, thế chấp sổ BHXH. Nhiều tiệm cầm đồ gần khu đông công nhân cũng có dịch vụ này. Người quen của tôi đang làm công nhân may cho một công ty ở Bình Dương cho biết chị từng mang sổ BHXH đi cầm để vay tiền của một người làm dịch vụ gần khu công nghiệp... 
Cầm rồi, có người chuộc được, nhiều trường hợp sổ ra đi không hẹn ngày về. Thậm chí người vay bằng cách thế chấp thẻ ATM (nhận lương hằng tháng), đến khi không còn khả năng chi trả nợ hoặc có ý định nghỉ việc hẳn đành chọn cách "gả" sổ BHXH.
Bán cả "của để dành"
Theo quy định của Luật BHXH năm 2014 quy định các tổ chức, cơ quan, doanh nghiệp phải chuyển giao sổ BHXH cho người lao động để người lao động tự quản lý và theo dõi quá trình tham gia BHXH của mình, cũng như "phòng ngừa" tình trạng doanh nghiệp không trả sổ cho người lao động khi người lao động nghỉ việc, chấm dứt hợp đồng lao động (từng xảy ra vài nơi). Nhiều trường hợp người lao động bán hay cầm cố, thế chấp sổ BHXH của mình và làm giấy ủy quyền cho bên làm dịch vụ đi làm thủ tục nhận trợ cấp BHXH một lần.
Cách đây chưa lâu, cơ quan chức năng đã xử lý một số đối tượng trước đó là cán bộ, nhân viên của cơ quan BHXH "thu gom" hàng chục sổ BHXH của nhiều người lao động đã chấm dứt hợp đồng lao động, đã nghỉ việc (nhưng chưa nhận sổ) để làm thủ tục hưởng trợ cấp một lần, trục lợi từ việc này.
Theo quy định của pháp luật, đối với trường hợp người lao động mang sổ BHXH đi cầm cố, thế chấp, theo luật định sẽ không được cấp lại sổ (quyết định 1035 và quyết định 595 của tổng giám đốc BHXH Việt Nam). Hành vi cầm cố sổ BHXH của người lao động, sau đó làm thủ tục kê khai sổ BHXH bị mất, hư hỏng để xin cấp lại sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính khi phát hiện khai báo không đúng sự thật.
Nhiều người lao động do ngại đi tới đi lui để nhận tiền bảo hiểm, một số người nghỉ việc về quê xa càng ngại hơn nên họ muốn "giao" hẳn cho ai đó làm thủ tục thay cho mình và cầm tiền trước. Số tiền người lao động nhận được hẳn nhiên sẽ thấp hơn số tiền đáng ra họ sẽ nhận được (sau khi trừ phí dịch vụ), khoản trừ này có khi là vài triệu đồng, nhưng với người lao động thâm niên ít có khi chỉ 40-50% số tiền. Đây là khoản lợi không nhỏ cho những người "gom" được hàng chục, hàng trăm sổ BHXH.
Chuyện này nhiều người cho là phí dịch vụ, bên làm dịch vụ được hưởng (khi người lao động đã ký ủy quyền). Nhưng đi kèm với dịch vụ này là dịch vụ cho vay cầm sổ BHXH, việc mua - bán sổ với khoản lãi và lợi ích lớn. Cơ quan BHXH biết điều này không? Những người nhận cầm cố, thế chấp hay thu gom, thu mua sổ BHXH cũng sẽ không dễ nhận được tiền nếu cơ quan BHXH thực hiện chặt chẽ quy trình chi trả bảo hiểm.
Để khắc phục tình trạng sổ BHXH bị xem như vật mua bán, cầm cố, ngăn chặn trục lợi từ việc này, cần có thêm quy định nghiêm cấm các hành vi cầm cố, thế chấp và các hành vi thu gom, thu mua sổ BHXH cũng như cần có mức xử lý nghiêm khắc đối với các đối tượng mua bán sổ BHXH hiện nay.
Biến tướng của vay lãi cao
Sổ BHXH không phải là tài sản riêng của người lao động. Mất hay thất lạc sổ đều gây ra rất nhiều thiệt thòi, phiền phức (thậm chí tranh chấp) sau này. Thực tế đã xảy ra trường hợp một cá nhân nhận ủy quyền của hàng chục người lao động để đến cơ quan BHXH làm thủ tục nhận trợ cấp một lần, cơ quan BHXH từ chối làm thủ tục và tiến hành xác minh.

Nhiều người đã mang sổ BHXH của mình để cầm cố, thế chấp, thậm chí bán sổ để lấy tiền chi tiêu khi túng thiếu. Nắm bắt nhu cầu này, nhiều người làm dịch vụ thu gom sổ kiếm lợi hoặc hưởng lãi suất cao. Đây là một "biến tướng" của nạn cho vay lãi suất cao.

Minh Vũ (TTO)

Có thể bạn quan tâm

Lực lượng Công an với phong trào thi đua “Ba nhất”: Lấy niềm tin của nhân dân làm thước đo

Lực lượng Công an với phong trào thi đua “Ba nhất”: Lấy niềm tin của nhân dân làm thước đo

(GLO)- Phong trào thi đua “Ba nhất” (Kỷ luật nhất - Trung thành nhất - Gần dân nhất) do Bộ Công an phát động đang được Công an tỉnh Gia Lai triển khai sâu rộng, gắn chặt với nhiệm vụ bảo đảm an ninh trật tự và xây dựng lực lượng công an nhân dân chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, vững mạnh từ cơ sở.

Nghĩa tình người lính quân hàm xanh

Nghĩa tình người lính quân hàm xanh

(GLO)- Bằng nhiều việc làm cụ thể, thiết thực, những người lính mang quân hàm xanh đã sẻ chia khó khăn, giúp người dân vùng biên giới, vùng biển ổn định cuộc sống. Những việc làm ấy còn bồi đắp niềm tin, góp phần xây dựng thế trận lòng dân vững chắc.

Lãnh đạo Bộ CHQS tỉnh thăm, tặng quà lực lượng của Vùng 3 Hải quân đang hỗ trợ người dân xã Tuy Phước Đông xây dựng nhà.

Quyết tâm đảm bảo chất lượng xây dựng, sớm bàn giao nhà để người dân ổn định cuộc sống

(GLO)- Chiều 15-12, đến thăm, kiểm tra tiến độ xây dựng nhà ở cho nhân dân bị thiệt hại do bão lũ, Đại tá Nguyễn Thế Vinh-Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh mong muốn các đơn vị quân đội phải quyết tâm đảm bảo chất lượng xây dựng công trình, sớm bàn giao nhà ở để người dân ổn định cuộc sống.

Tuyên truyền, phổ biến pháp luật tại xã Phù Mỹ Đông.

Tuyên truyền, phổ biến pháp luật tại xã Phù Mỹ Đông

(GLO) - Tối 14-12, Ban Chỉ đạo Đề án “Phát huy vai trò của lực lượng Quân đội nhân dân tham gia công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, vận động nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở giai đoạn 2021-2027” trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật tại xã Phù Mỹ Đông.

Quân đoàn 34 rà soát, thống nhất kế hoạch xây dựng doanh trại và đầu tư công trung hạn

Quân đoàn 34 rà soát, thống nhất kế hoạch xây dựng doanh trại và đầu tư công trung hạn

(GLO)-Quân đoàn 34 vừa tổ chức hội nghị thông qua kế hoạch xây dựng doanh trại các dự án mở mới năm 2026 và kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026–2030. Dự hội nghị có Thủ trưởng Bộ Tư lệnh Quân đoàn 34, đại diện các cơ quan chức năng và lãnh đạo các đơn vị trực thuộc.

Bộ CHQS tỉnh Gia Lai tổ chức hội nghị quân chính năm 2025.

Bộ CHQS tỉnh Gia Lai tổ chức hội nghị quân chính năm 2025

(GLO)- Sáng 11-12, Đảng ủy-Bộ CHQS tỉnh Gia Lai tổ chức hội nghị quân chính nhằm đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự năm 2025 và triển khai phương hướng, nhiệm vụ năm 2026. Thiếu tướng Trần Thanh Hải-Phó Tư lệnh Quân khu 5 dự và chỉ đạo hội nghị.

Quân đoàn 34 hoàn thành việc tu sửa đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ

Quân đoàn 34 hoàn thành việc tu sửa đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ

(GLO)- Ngày 10-12, Bộ Tư lệnh Quân đoàn 34 tổ chức lễ khánh thành dự án tu sửa, tôn tạo đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ nhân kỷ niệm 1 năm ngày thành lập Quân đoàn. Dự buổi lễ có Trung tướng Đào Tuấn Anh-Tư lệnh Quân đoàn 34 và lãnh đạo, chỉ huy các đơn vị trong toàn đơn vị.

Bộ đội Biên phòng tỉnh Gia Lai phát động cao điểm đấu tranh phòng-chống các loại tội phạm trên các tuyến biên giới vào dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Bính Ngọ năm 2026.

Bộ đội Biên phòng Gia Lai phát động cao điểm chống tội phạm trên tuyến biên giới

(GLO)- Sáng 9-12, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Gia Lai phát động đợt thi đua cao điểm đấu tranh phòng-chống tội phạm, ma túy, mua bán người và buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả trên các tuyến biên giới, vùng biển dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Bính Ngọ năm 2026.

Cán bộ, chiến sĩ chung tay sửa chữa nhà cho người dân.

Tuổi trẻ Quân đoàn 34 xung kích vì cộng đồng

(GLO)- Những năm qua, đoàn viên, thanh niên Quân đoàn 34 luôn phát huy tinh thần xung kích, sáng tạo trong huấn luyện, học tập và công tác. Các phong trào do tuổi trẻ Quân đoàn triển khai đã góp phần xây dựng đơn vị chính quy, xanh-sạch-đẹp, hướng đến cộng đồng và lan tỏa giá trị tích cực.

null