Mâm cúng tất niên của mẹ

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Từ khi tôi 5-7 tuổi và suốt mấy chục năm sau đó, tôi chưa thấy bao giờ mẹ lo một mâm cơm tất niên sung túc và thoải mái. Để có được mâm cơm cúng ông bà ngày cuối năm, mẹ tôi vất vả nhiều lắm.

Hàng năm, cứ gặt lúa xong là mẹ tôi phơi khô, quạt sạch rồi đem trả nợ số thóc mà nhà tôi vay mượn để ăn trong năm. Thông thường, từ lúc bắt đầu cấy lúa cho đến khi giáp hạt, gia đình tôi phải vay 2-3 phuy lúa của bà con trong xóm.

Sau khi gặt lúa trả nợ xong, trong nhà chỉ còn 1-2 phuy. Số lúa này vừa để ăn, vừa bán để mua thức ăn, lo cho tôi ăn học vừa lo cho tất cả các khoản hiếu hỉ và trăm thứ trên đời.

Để có tiền trang trải dịp Tết, mẹ tôi làm đủ thứ việc, từ gặt thuê, cấy mướn, làm cỏ thuê đến vào rừng đốn củi… Tuy vậy, số tiền mà mẹ tôi kiếm được ít lắm, đủ mua thực phẩm cho gia đình và dành dụm mua cho tôi bộ đồ mới. Nói là “bộ” nhưng chưa năm nào tôi có đủ cả quần lẫn áo và đôi dép mà chỉ có 2 trong 3 thứ ấy hoặc là đôi dép và áo hoặc là chiếc quần và đôi dép. Vậy là mẹ đã cố gắng hết sức rồi.

Vì thế, đến ngày cuối năm kiếm được đủ tiền lo cho mâm cơm tất niên bao giờ cũng làm cho mẹ tôi tất tả ngược xuôi.

Minh họa: Huyền Trang

Minh họa: Huyền Trang

Mâm cơm tất niên của mẹ thường là những món cây nhà lá vườn, giản đơn, nhưng không thể thiếu một con gà trống. Mẹ bảo làm gì thì gì phải có một con gà trống, càng đẹp càng tốt. Cho nên, năm nào cũng vậy, cứ qua rằm tháng Chạp là mẹ chạy vạy đôn đáo để lo chuyện Tết và nhất là kiếm đủ tiền để mua được con gà trống. Có năm gần Tết người ta gọi mẹ tôi đi làm cỏ lúa Đông Xuân vài ba ngày, thế là đủ tiền để mẹ mua con gà trống đẹp nhất.

Năm nào may mắn, có người gọi thêm chị tôi làm phụ với mẹ thì khá hơn một chút, lo mâm cơm tất niên xong mẹ tôi cũng còn lại mấy đồng dằn túi. Thế nhưng có nhiều năm, những ngày giáp Tết không có ai gọi mẹ tôi làm thuê. Tôi thấy mẹ ngược xuôi khắp nơi để tìm việc hoặc mượn tiền.

Tôi nhớ một năm tháng Chạp thiếu, không có ngày 30, mẹ tôi mượn được tiền thì đã quá trưa ngày 29. Lúc này, chợ búa đã dọn sạch sẽ. Mẹ không ăn trưa, quày quả khắp nơi đến 3 giờ chiều mới về đến nhà với con gà trống mới tập gáy bé tí. Mẹ bảo may mà mua được chứ không biết lấy gì để cúng ông bà cuối năm. Chiều tất niên năm ấy, mẹ làm cơm cúng muộn hơn, khi dọn mâm xuống cũng là lúc nhà nhà xung quanh vui đón Giao thừa.

Khi đã đi làm, tôi thường dành một ít tiền đưa cho mẹ lo cho mâm cơm tất niên. Từ đó, mẹ không phải chạy vạy vay mượn như trước nữa. Tuy vậy, bao giờ mẹ cũng dặn đi dặn lại tôi là phải tìm mua cho được con gà trống, đến khi nhìn thấy con gà tốt rồi mẹ mới an tâm.

Mẹ tôi mất đã gần 20 năm. Theo thời gian, đời sống gia đình tôi đã khá hơn nhiều. Nhưng có một điều không thay đổi, đó là việc chuẩn bị mâm cơm tất niên. Tôi vẫn giữ nếp cũ, làm y như mẹ ngày xưa. Tức là phải có con gà trống thật đẹp và cúng vào chiều cuối năm chứ không phải những ngày trước đó hoặc vào buổi sáng hay buổi trưa. Và, tôi luôn ghi nhớ lời mẹ rằng cúng chiều cuối năm thì mới mời ông bà về đông đủ trong những ngày Tết.

Có thể bạn quan tâm

Thương hoài mùa nhãn

Thương hoài mùa nhãn

(GLO)- Pleiku đang trong những ngày mưa dầm và gió cả. Ngồi nghe gió sột soạt từng cơn dọc theo mái nhà, thi thoảng, vài ba tiếng rơi lộp độp của chùm quả nhãn phía sát nhà bà Năm ở kế bên lại dội vào lòng tôi niềm thương nhớ khôn nguôi. Ký ức những mùa quả ngọt lại ùa về da diết.

Vệt nắng

Vệt nắng

Chiều nào cũng vậy, gã lọc cọc đạp chiếc xe già nua, bánh trước lỏng lẻo hơi lệch sang bên phải, cứ thế khật khưỡng đi trên con đường dẫn về phía công viên.

Mùa dã quỳ xanh lá

Mùa dã quỳ xanh lá

(GLO)- Những ngày này, dạo quanh các cung đường từ xã Đak Đoa về phường Pleiku, từ xã Bàu Cạn đi xã Ia Dom, thi thoảng, tôi gặp những vạt dã quỳ mướt xanh vươn mình đón gió. Lại thấy, mùa dã quỳ xanh lá ngân hoài một vẻ đẹp riêng.

Gánh cá của mẹ

Gánh cá của mẹ

(GLO)- Sáng sớm, khi chú gà trống choai cất tiếng gáy đầu tiên hòa vào tiếng thuyền chài khua nước ngoài sông, mẹ đã thức dậy. Bên ánh lửa bập bùng từ bếp củi, mẹ lặng lẽ chuẩn bị cho một ngày ra chợ. Hôm nay, mẹ lại gánh cá ra chợ huyện.

Khoảng trời quê

Khoảng trời quê

Mẹ vợ tôi, bà ngoại của 2 con trai của tôi, luôn miệng thắc mắc, ở thành phố lạ nhỉ, lúc nào cũng đông như mắc cửi và đèn điện như sao xa.

Sau cơn mưa

Sau cơn mưa

(GLO)- Với nhiều người, tự thân mưa đã gợi nỗi sầu, như một sự bất an, là niềm không mong đợi. Dẫu thế, như cỏ cây, cuộc đời mỗi người chẳng phải từ cơn mưa mà lớn khôn lên, những trải nghiệm cứ thế mà lấp đầy.

Dòng sông tuổi thơ

Dòng sông tuổi thơ

(GLO)- Ai cũng có tuổi thơ gắn bó với quê hương xứ sở, nơi chôn rau cắt rốn, nơi cuộc đời sâu nặng nghĩa tình với ông bà, cha mẹ, xóm giềng hay những gì thân thuộc nhất. Với tôi, tuổi thơ cũng từng gắn bó với dòng sông quê hương. Ấy là dòng sông Minh.

Mùa hè tuổi thơ

Mùa hè tuổi thơ

(GLO)- Thế là mùa hè đã về. Tia nắng thắp đỏ chùm phượng vĩ trải dài trên những lối phố. Tôi đi miên man trong nắng vàng, hòa cùng bản giao hưởng tiếng ve giữa trưa oi bức. Ký ức những ngày hè của tuổi thơ bỗng ùa về, lay động hồn tôi.

Một thời hương mía…

Một thời hương mía…

(GLO)-Từ con ngõ quen thuộc, tôi hướng mắt ra cánh đồng, thu vào bạt ngàn màu xanh của mía, bắp, đậu, khoai lang... Mỗi mùa một sắc điệu, trù phú và no đủ. Nếu ai đó từng gắn bó với mảnh đất này như tôi sẽ nghe tim mình thổn thức, thấy lòng xốn xang khi bao ký ức luyến thương thầm gọi, tìm về.

Chiêng ngân lòng phố

Chiêng ngân lòng phố

(GLO)- Sương còn an nhiên trên từng ngọn cỏ. Dãy núi phía trước nhà hiện ra mờ mờ. Đâu đó, vẳng trong thung sâu, gà rừng đã cất những thanh âm đầu tiên kéo bình minh vượt qua sườn đồi để chào một ngày mới.

Mùa hạ bình yên

Mùa hạ bình yên

(GLO)- Tôi thường kết thúc một buổi tối bằng vài phút ngồi yên trước khi đặt mình vào giấc ngủ. Ánh sáng của bóng đèn đêm phả dịu xuống là một bối cảnh nhẹ nhõm cho những nghĩ ngợi còn đọng lại sau cùng khi ngày vừa trôi.

Chạm vào sách

Chạm vào sách

(GLO)- Tôi có thói quen đọc sách từ hồi còn nhỏ. Cứ đi đâu, làm gì thấy thuận tiện là tôi mang sách theo cùng. Trên chuyến tàu Bắc-Nam hay trên chuyến xe đường dài, trong ba lô của tôi luôn có một vài cuốn sách mới mua hay đọc nửa chừng.

Vườn xưa mùa trái rụng

Vườn xưa mùa trái rụng

(GLO)- Tôi từng nghe âm thanh ấy khi ngồi dưới một tán cây xoài sẻ sau vườn, nơi má tôi phơi áo, con mèo nằm duỗi mình trên bậu cửa và tuổi thơ tôi trôi qua như một dòng nước mát lành.

Kỷ niệm khó quên

Kỷ niệm khó quên

(GLO)- Cũng đã nhiều lần, tôi được tham dự những buổi giao lưu giữa tác giả với bạn đọc qua các chương trình nghe nói chuyện thơ, đêm thơ-nhạc, buổi ra mắt tác phẩm mới, giới thiệu tác giả-tác phẩm do Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh tổ chức.

Những mùa sen

Những mùa sen

(GLO)- Tôi có một thời thơ ấu sống bên đầm sen Đồng Tháp Mười. Những buổi chiều mùa hạ, các anh chị chèo chiếc xuồng nhỏ đưa tôi ra một đầm nước mênh mông với ngập tràn màu sen hồng chấp chới, ngan ngát hương thơm.

Khi phố mùa hoa

Khi phố mùa hoa

(GLO)- Nơi nắng mưa chia 2 mùa rõ rệt, giao của mùa là những phố màu hoa. Không còn gió se mát hanh hao trên nền trời xanh ngắt, cái nóng oi hầm bắt đầu cho một ngày như sớm hơn thường lệ. 

Bước chậm, thở sâu

Bước chậm, thở sâu

(GLO)- Người xưa có câu: “Dục tốc bất đạt” (nghĩa là nếu muốn nhanh chóng thành công mà lại nóng vội thì sẽ không đạt kết quả). Còn bây giờ, mọi người thường bảo nhau, muốn nhanh thì phải từ từ.

Ru ta dịu dàng

Ru ta dịu dàng

(GLO)- Hôm đi tập huấn chuyên môn, tôi gặp lại Mây, cô bạn chung phòng ký túc xá hồi đại học. Suốt buổi hàn huyên, Mây cứ đăm đăm nhìn tôi, đôi mắt nói nhiều hơn cả những lời tâm sự.

Lưu bút học trò

Lưu bút học trò

(GLO)-Tháng 5, nắng bắt đầu rót mật lên từng kẽ lá. Màu nắng ấm nồng như lời thì thầm của thời gian, nhắc nhở chúng tôi rằng, ngày chia tay thầy cô, bè bạn đang đến thật gần. Trong lòng mỗi chúng tôi, dường như có một khoảng trống dần mở ra, khoảng trống của bao điều chưa kịp nói, chưa kịp làm.

null