Gương mặt thơ: Hoàng Cát

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Tôi cứ để dành, chờ giới thiệu ông trong chuyên mục “Gương mặt thơ” dịp kỷ niệm 77 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ (27/7/1947-27/7/2024), nhưng rồi, ông đã vội ra đi. Ông mất ngày 1-7 vừa qua.

Cuộc đời Hoàng Cát khá chông gai. Ông là thương binh, gửi lại 1 chân ở chiến trường Quảng Trị năm 1971. Nhớ lần gặp nhau ở Pleiku, ông nói: “Chân anh gửi lại gần quê em đấy”. Và ông kể vanh vách về vùng Quảng Trị giáp Thừa Thiên-Huế hết sức khốc liệt ấy, nơi có một người mẹ đã nuôi ông dưới hầm những ngày bị thương.

Ông sống khá vất vả từ sau khi bị thương vì những nguyên cớ vu vơ liên quan tới một truyện ngắn. Cái thời ấy nó thế, nhưng ông luôn lạc quan, hết sức lạc quan. Năm 2012, nghe tin ông bị ung thư, nhân chuyến ra Hà Nội, tôi tìm tới nhà thăm. Và tôi đã gặp một Hoàng Cát nói cười rổn rảng, đọc thơ như lên đồng, không nói gì tới chuyện bệnh tật, hái tặng tôi mấy quả khế ở ngay cái cây được trồng trong sân, lại còn gửi cốm cho tôi về làm quà.

Nếu không tinh thì ít người biết ông mất 1 chân vì ông sử dụng chân gỗ rất thành thạo và còn đi nhanh hơn người thường. Thơ ông viết về lẽ sống-chết ở đời cứ nhẹ tênh, nên ông lạc quan tới phút cuối cùng là thế: “Ta được sống sau bao nhiêu vật vã/Lạ lùng thay chết cũng khó vô cùng/Thế mới biết đời luôn đầy bí hiểm/Bí hiểm nao lòng, bí hiểm đến mông lung”.

Ông tình nghĩa với bạn bè tới cực đoan và cũng tốt tới cực đoan. Ở đâu có ông, ở đấy đầy tiếng cười và cả nước mắt. Năm 1966, giữa chiến trường, ông viết thơ cho con gái, giờ là một nhà báo: “Lưng mang ba lô nặng/Vai vác súng AK/Mỗi lần lá vào võng/Lại nhớ tay con xa/Tạm nghỉ chân giữa rừng/Ba gửi về cùng gió/Ba gửi về cùng hương/Chiếc lá từ Trường Sơn”.

Ông viết về vợ, người vợ tảo tần trọn đời: “Cảm ơn em đã truyền lửa cho anh/Để năm tháng không trở thành băng giá/Để khổ đau không quật anh gục ngã/Anh như cây trơ trọi giữa mùa đông/Để sớm mai nay bất ngờ nắng rạng/Anh được bàng hoàng, ngơ ngác trước dòng sông”.

Và dẫu biết trái tim sẽ có ngày trở chứng, ông vẫn điềm nhiên và ngơ ngác trước cái đẹp: “Giờ trái tim bỗng trở chứng-mong manh/Có thể vỡ bất kỳ trong khoảnh khắc/Trước mỗi ban mai ta càng yêu da diết/Cuộc đời ơi! Người đẹp đến nao lòng”.

Nhà thơ Văn Công Hùng chọn và giới thiệu.

Bâng khuâng


Lại nghe nắng xôn xao con ngõ vắng

Xuân đang thì sao hạ vội vàng sang

Lá khế rụng vàng sân loang đốm nắng

Xui lòng ta vô cớ bâng khuâng.

Minh họa: T.N

Minh họa: T.N

Xin trời đất hãy đừng gấp gáp

Chầm chậm thôi trôi thật nhịp nhàng

Ta muốn hưởng ngày xuân thêm chút nữa

Những ngày xuân bịn rịn xốn xang.


Đời thật lạ một mình mình im ắng

Càng nôn nao nghĩ ngợi xa gần

Bao bạn bè giờ đây không còn nữa

Đời thực hay hư, ôi quá mênh mông.


Ta được sống sau bao nhiêu vật vã

Lạ lùng thay chết cũng khó vô cùng

Thế mới biết đời luôn đầy bí hiểm

Bí hiểm nao lòng, bí hiểm đến mông lung.



Mình chỉ là hạt cát thôi em


Mình chỉ là hạt cát thôi em

Nhưng là cát bên đại dương xanh biếc

Từng tắm gội nắng mưa, sóng xiết

Thấm đẫm tâm hồn giai điệu thiên nhiên.

Minh họa: Huyền Trang

Minh họa: Huyền Trang

Mình chỉ là hạt cát thôi em

Nhưng là cát bên dòng sông quê mẹ

Dẫu lấm láp phù sa từ tấm bé

Vẫn ngời ngời ánh ngọc lung linh.


Mình chỉ như muôn triệu chúng sinh

Sông ngọt ít biển cay chua tràn ứ

Nhưng sâu thẳm trái tim hằng ấp ủ

Muôn vạn nỗi niềm: dịu ngọt thương yêu.



Cảm tạ trời xanh


Cảm tạ trời xanh cho viết thơ

Thơ ta rải tặng khắp cõi bờ

Cõi bờ đất nước thiêng liêng lắm

Máu huyết từ tim thấm đẫm thơ.

Minh họa: H.T

Minh họa: H.T

Một thời máu lửa rền bom đạn

Tuổi trẻ sục sôi thổi kéo đi

Gạt phăng đại học hay du học

Ta chọn chiến trường chả sợ chi.


Chẳng ai dám nghĩ mình quay lại

“Cổ lai chinh chiến kỷ nhân hồi”

Câu thơ Hán cổ hằng day dứt

Biết lắm! Mà ta vẫn quyết đi.


Giờ đây ta đặng là thi sĩ

Cháy hết buồn vui với cuộc đời

Cảm tạ trời xanh cho sống lại

Những miền ký ức của xa xôi.

Có thể bạn quan tâm

Sáng tạo văn học nghệ thuật: Hành trình không đơn độc

Sáng tạo văn học nghệ thuật: Hành trình không đơn độc

(GLO)- Mặc nhiên, việc sáng tạo văn học nghệ thuật luôn mang tính độc lập và tự giác cao độ của mỗi văn nghệ sĩ, nhưng hành trình ấy sẽ không đơn độc nếu có sự dìu dắt chân tình của người đi trước. Tại phố núi Pleiku, nhiều tác giả trẻ đã tìm được điểm tựa tinh thần đáng quý như thế.

Tạ Chí Tào và tác phẩm mới dâng lên Bác Hồ

Tạ Chí Tào và tác phẩm mới dâng lên Bác Hồ

(GLO)- Nhà giáo Tạ Chí Tào (trú tại huyện Chư Sê) mang trọng bệnh đã nhiều năm nhưng chưa bao giờ chịu ngừng nghỉ. Anh vẫn đều đặn sáng tác văn học, nghiên cứu lịch sử. Đến nay, anh đã có gần 10 đầu sách, chính xác là 9 tập đã phát hành, còn 1 cuốn nghiên cứu lịch sử đang có kế hoạch xuất bản.

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời

Nhạc sĩ Thụy Kha qua đời lúc 10h45 sáng 13/3 tại Hà Nội. Năm cuối đời, ông chống chọi với bệnh ung thư. Vài tháng gần đây, nhiều đồng nghiệp chia sẻ hình ảnh thăm nhạc sĩ Thụy Kha trong bệnh viện. 

Tiết mục múa của đơn vị Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng trình diễn tại Liên hoan nghệ thuật quần chúng huyện Ia Grai năm 2025.

Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang huyện Ia Grai: Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng giành giải nhất toàn đoàn

(GLO)- Trong 2 đêm (11 và 12-3), huyện Ia Grai tổ chức Liên hoan nghệ thuật quần chúng lực lượng vũ trang năm 2025. Liên hoan quy tụ 13 đơn vị tham gia. Mỗi đơn vị đăng ký trình diễn từ 3 đến 5 tiết mục ca, múa và diễn tấu các loại nhạc cụ.

Thơ Bút Biển: Nắng chưa qua

Thơ Bút Biển: Nắng chưa qua

(GLO)- "Nắng chưa qua" của Bút Biển là một bài thơ đầy hoài niệm. Bằng những câu thơ nhẹ nhàng mà day dứt, tác giả khắc họa nỗi buồn của sự xa cách, khi ký ức vẫn còn đó nhưng hiện tại chỉ còn lại gió lùa, hoa rụng và căn phòng trống,... dường như có ai đang ngóng về một vệt nắng chưa qua.

Bản hòa ca cùng triền ký ức

Bản hòa ca cùng triền ký ức

(GLO)- Dù đã có hơn 30 năm sống ở Pleiku nhưng khi đọc tập “Vân môi say phố” của Ngô Thanh Vân (NXB Hội Nhà văn, 2024), tôi lại có cảm tưởng được khám phá một miền đất tưởng chừng quá đỗi quen thuộc.

Giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Giải phóng tỉnh tại xã Gào

Giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Giải phóng tỉnh tại xã Gào

(GLO)- Tối 10-3, tại làng C (xã Gào), Đội Thông tin lưu động-Trung tâm Văn hóa-Thông tin và Thể thao TP. Pleiku tổ chức chương trình giao lưu văn hóa, văn nghệ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng tỉnh (17/3/1975-17/3/2025), chào mừng Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.

Hội viên Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tỉnh tại chương trình chào mừng Ngày Âm nhạc Việt Nam năm 2024. Ảnh: H.N

Nhạc sĩ Gia Lai kiếm tìm tác phẩm có sức ảnh hưởng lớn

(GLO)- Bám sát hơi thở cuộc sống và đưa bản sắc dân tộc vào tác phẩm, các nhạc sĩ Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tỉnh Gia Lai đã thực sự cố gắng trong hoạt động sáng tác nhằm ghi dấu ấn. Song, làm gì để tác phẩm lan tỏa rộng rãi, ghi đậm trong tâm trí người nghe đang là trăn trở của những người tâm huyết.

Lá cỏ hát thơ

Thơ Nguyễn Ngọc Hưng: Lá cỏ hát thơ

(GLO)- Bài thơ "Lá cỏ hát thơ" của Nguyễn Ngọc Hưng đã khắc họa hình ảnh cỏ như một biểu tượng của sự kiên cường dù phải trải qua nhiều gian khó, đớn đau. Qua đây, tác giả muốn truyền tải thông điệp về sự bền bỉ, lòng yêu thương và tinh thần vượt qua khó khăn của con người trong mọi hoàn cảnh.

Thơ Sơn Trần: Nhớ Pleiku

Thơ Sơn Trần: Nhớ Pleiku

(GLO)- "Nhớ Pleiku" là một tác phẩm đầy cảm xúc của tác giả Sơn Trần. Từng câu thơ vẽ nên bức tranh phố núi đẹp mơ mộng với cảnh sắc yên bình, quyện hòa cùng ký ức, tình yêu và nỗi nhớ...

Thơ Vân Phi: Lâu không về nhà

Thơ Vân Phi: Lâu không về nhà

(GLO)- Bài thơ "Lâu không về nhà" của tác giả Vân Phi thấm đượm nỗi nhớ quê hương da diết của người con xa xứ-nơi cánh đồng, dòng sông và mẹ già vẫn chờ đợi theo tháng năm lở bồi. Từng câu thơ như những thước phim chậm rãi, gợi lại ký ức tuổi thơ ấm áp bên ánh đèn dầu, bên những thân gần mẹ cha.