(GLO)- Từ hơn 60 truyện của gần 20 tác giả trải dài suốt gần một thế kỷ, bộ sách Truyện cổ tích hiện đại Việt Nam (gồm 3 tập) lần đầu tiên được hệ thống hóa trong một tuyển tập quy mô, do Tiến sĩ Lê Nhật Ký tuyển chọn, Nhà xuất bản Kim Đồng ấn hành, vừa ra mắt bạn đọc cả nước.
Tiến sĩ Lê Nhật Ký chia sẻ về hành trình tuyển chọn và sự kỳ vọng của ông ở bộ sách này.
* Thưa ông! Cơ duyên nào khiến ông đề xuất thực hiện tuyển tập Truyện cổ tích hiện đại Việt Nam?
- Tháng 9-2023, khi đoàn công tác của Nhà xuất bản Kim Đồng vào Quy Nhơn giao lưu với Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Bình Định (cũ) và sinh viên Trường ĐH Quy Nhơn, tôi có đề nghị Nhà xuất bản nên ra một tuyển tập riêng về truyện cổ tích hiện đại Việt Nam.
Trước đó, thể loại này thường in chung với truyện ngắn hoặc đồng thoại, khiến người đọc khó hình dung rõ diện mạo và tiến trình của thể loại. Tôi cho rằng, một bộ sách có quy mô, có hệ thống sẽ giúp nhận diện thành tựu truyện cổ tích hiện đại, đồng thời góp phần giáo dục văn hóa đọc cho thiếu nhi.
Rất vui là đề xuất ấy được bà Ngô Thị Phú Bình, Trưởng Ban Biên tập sách văn học Nhà xuất bản Kim Đồng, đồng tình. Từ đó, tôi cùng biên tập viên, nhà thơ Nguyễn Thị Hường Lý bắt tay tuyển chọn và biên tập trong gần một năm.
* Trước dự án này, đã từng có tuyển tập nào tương tự không, thưa ông?
- Trước đây, truyện cổ tích hiện đại Việt Nam xuất hiện rải rác. Có khi in chung trong tuyển tập hoặc in riêng của từng tác giả, giúp người đọc biết đến một vài cây bút, nhưng chưa thể hiện được dòng chảy và sự phát triển của thể loại qua nhiều thế hệ.
Tôi muốn lấp khoảng trống đó bằng một công trình có tầm khái quát hơn, giới thiệu được tương đối đầy đủ về truyện cổ tích hiện đại Việt Nam ở các phương diện: Tác phẩm, tác giả và lịch sử phát triển.
* Ông có thể chia sẻ thêm về quá trình tuyển chọn tác phẩm cho bộ sách này?
- Thực ra, số lượng tác phẩm, tác giả được chọn giới thiệu nhiều hơn. Nhưng qua quá trình biên tập, xuất phát từ nhiều lý do khác nhau nên có một số trường hợp không được sử dụng trong tuyển tập. Riêng với vùng đất Gia Lai, có hai tác giả có tác phẩm trong tập là Phạm Hổ và Lê Thị Kim Sơn.
Đối tượng chính của tuyển tập là thiếu nhi nên tiêu chí đầu tiên là hay và hấp dẫn. Các truyện cần ngắn gọn, đa dạng về nghệ thuật kể chuyện, giàu tưởng tượng, mang tinh thần nhân văn, phù hợp với tâm lý lứa tuổi. Với người lớn, tuyển tập cũng có giá trị riêng: Gợi lại tuổi thơ, đồng thời giúp họ hiểu thêm về đặc trưng thi pháp và lịch sử thể loại truyện cổ tích hiện đại Việt Nam.
* Khi đưa yếu tố cổ tích truyền thống vào đời sống hiện đại, ông có lo sợ đánh mất “cái hồn” dân gian không?
- Trong mỗi truyện cổ tích hiện đại luôn có hai yếu tố song hành: Dân gian và hiện đại. Yếu tố dân gian được kế thừa để giữ màu cổ tích; yếu tố hiện đại do nhà văn sáng tạo nhằm tạo nên sức sống mới cho truyện.
Chẳng hạn, Nguyên Hương trong Ăn mận trả vàng vẫn giữ triết lý “tham thì thâm” nhưng đổi kết thúc nhân hậu hơn so với truyện dân gian Cây khế. Những điều chỉnh đó không làm mất hồn cổ tích mà ngược lại, giúp câu chuyện trở nên gần gũi, nhân văn hơn với trẻ em hôm nay.
Bộ ba tác phẩm Truyện cổ tích hiện đại Việt Nam. Ảnh: Nhà xuất bản Kim Đồng
* Trong các truyện ông chọn, có xu hướng nào nổi bật không, thưa ông?
- Truyện cổ tích hiện đại Việt Nam thường chịu hai chi phối cơ bản: Tinh thần nhân văn của truyện dân gian và tinh thần giáo dục thẩm mỹ của thời đại mới. Các nhà văn vừa kế thừa truyền thống, vừa tìm lối đi riêng để đáp ứng nhu cầu cổ tích của trẻ em hôm nay.
Có người chuyên về sự tích hoa quả như Phạm Hổ (Chuyện hoa, chuyện quả), có người viết lại cổ tích theo tinh thần phản biện như Nguyên Hương (Con mèo đi giày cao gót), hoặc khơi lại những thắc mắc tuổi thơ về thế giới cổ tích như Nguyễn Mai Dung (Cổ tích chưa kể). Chính sự đa dạng ấy tạo nên diện mạo phong phú của truyện cổ tích hiện đại - nơi nhà văn trò chuyện với trẻ em bằng những câu chuyện đạo đức và nhân sinh gần gũi.
* Vậy với nhà nghiên cứu, giáo viên và phụ huynh, họ sẽ tìm thấy điều gì ở bộ sách này?
- Với người nghiên cứu, tuyển tập là nguồn tư liệu để khảo sát thi pháp và lịch sử thể loại, điều mà trước nay còn thiếu. Với nhà giáo, đặc biệt ở bậc tiểu học, sách hỗ trợ tốt cho hoạt động kể chuyện sáng tạo, giúp học sinh hiểu cách viết lại, thay đổi chi tiết, tạo kết thúc mới cho truyện. Với phụ huynh, đây là dịp cùng con đọc, chia sẻ, bồi đắp trí tưởng tượng và nhân cách sống.
(GLO)- Trong ca khúc “Quy Nhơn mênh mang niềm nhớ” của nhạc sĩ Ngô Tín (phỏng theo ý thơ Xuân Thi) có câu hát: “Chiều tan lớp Trinh Vương…”, thế nhưng không ít người vẫn bị nhầm thành: “Chiều tan lớp Trưng Vương”.
(GLO)- Tỉnh Bình Định giờ mang tên mới sau ngày sáp nhập với tỉnh Gia Lai (cũ), nhưng tôi vẫn cứ muốn gọi 3 nhà thơ xứ nẫu trong bài này - 3 người Bình Định rặt ri - là 3 nhà thơ Bình Định.
(GLO)- Tôi mượn câu thơ “Ung dung thanh thản giữa mây trời” trong bài mở đầu tập “Vân không” để giới thiệu tập thơ mới của Ngô Thanh Vân. “Vân không” ghi dấu sự trở lại của nữ thi sĩ sau 8 năm chị không xuất bản cuốn sách nào về thơ.
(GLO)- Hơn 20 năm nuôi mộng văn chương, nhà thơ Ngô Thanh Vân đã trình làng 5 tập thơ, 2 tập truyện ngắn, 2 tập tản văn. Với chị, khi đường văn chạm vào trái tim sẽ trở thành tình yêu biết hát bởi mong muốn của người viết là được đồng hành với bạn đọc bằng những điều bình dị, chân thành nhất.
(GLO)- Sau sáp nhập tỉnh Gia Lai, văn học được nhìn nhận như một dòng chảy đặc biệt, nơi hai mạch nguồn gặp gỡ và cộng hưởng. Chi hội Văn học (Hội Văn học Nghệ thuật Gia Lai) ra đời từ sự hợp nhất 2 Chi hội Văn học trước đây, trong đó có một lực lượng trẻ hùng hậu.
(GLO)- Ghi dấu ấn khi có tranh triển lãm quốc tế lúc còn rất nhỏ, nhưng họa sĩ Vũ Hoàng Tuấn (SN 1970, sinh sống tại TP. Hồ Chí Minh) lại chọn một lối đi âm thầm và độc lập. Suốt nhiều năm, anh lặng lẽ vẽ, sống bằng trực cảm và luôn trung thành với thế giới nội tâm của mình.
(GLO)- Giữa thời đại ngổn ngang những thanh âm đô thị, giữa nhịp sống hối hả dễ bào mòn gốc rễ bản thể, tập thơ Cồn quê xứ (NXB Hội Nhà văn, 2025) vừa ra mắt bạn đọc đầu tháng 7-2025 như một vọng âm dịu dàng từ đất mẹ, khiến ta như lắng lại...
Bộ trưởng Bộ VH-TT-DL Nguyễn Văn Hùng vừa ký Quyết định số 3241/QĐ-BVHTTDL xếp hạng Di tích lịch sử sóc Bom Bo (xã Bom Bo, tỉnh Đồng Nai) là Di tích cấp Quốc gia.
Trào lưu “năm số 9” hay "năm thế giới số 9" bùng nổ trong ngày 9/9. Không chỉ nhiều bạn trẻ hưởng ứng, chia sẻ những bài học, chiêm nghiệm của bản thân mà nhiều nghệ sĩ Việt cũng hưởng ứng.
(GLO)- Theo thông tin của Ban tổ chức Trại điêu khắc quốc tế ở Huế, nhà điêu khắc Lê Trọng Nghĩa là nghệ sĩ duy nhất của tỉnh Gia Lai có tác phẩm được chọn tham gia triển lãm.
Sau thành công vang dội của bản điện ảnh, "Mưa đỏ" tiếp tục gây “cơn sốt” trên thị trường xuất bản. Nhiều hiệu sách cho biết độc giả phải chờ tới 15-20 ngày mới nhận được tiểu thuyết. Hiện tại, lượng đặt hàng sách đã vượt xa dự đoán, lên tới hàng chục nghìn cuốn chỉ trong ít ngày.
(GLO)- Cồng chiêng của người Jrai và người Bahnar cùng sinh sống trên mảnh đất Gia Lai đã hòa quyện trong mạch nguồn chung của bản sắc-niềm tự hào văn hóa truyền thống. Tiếng cồng chiêng nối liền con người với đất trời, gắn kết bền chặt cộng đồng nơi rừng núi.
(GLO)- Bây giờ ở Quy Nhơn đã có đường Tố Hữu ven nhánh sông Hà Thanh, nói như Chế Lan Viên là “những thành phố miền Trung thường có các nhà thơ ở trong và biển ở mé ngoài”.
(GLO)- Hòa trong không khí cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2-9, tối 3-9, tại Trường THPT Chi Lăng (phường Hội Phú) đã diễn ra chương trình nghệ thuật với chủ đề “Gia Lai ngày mới”.
(GLO)- Chào mừng Quốc khánh 2-9, tại Hà Nội, Ban liên lạc nữ học sinh miền Nam (HSMN) khối 8 (1960 - 1964) Trường HSMN số 6 Hải Phòng đã ra mắt tập hồi ký mang tựa đề “Miền ký ức”.
MV “Vinh quang, ơi Việt Nam” – sáng tác mới của Giáo sư, Tiến sĩ, Anh hùng Lao động Nguyễn Anh Trí, do đạo diễn Dương Lan Hương dàn dựng đã chính thức ra mắt công chúng
(GLO)- Sáng 27-8, tại Trường THPT Lê Thánh Tông (phường Ayun Pa, tỉnh Gia Lai), Bảo tàng Pleiku khai mạc triển lãm chuyên đề “Di sản Hán-Nôm trên địa bàn tỉnh Gia Lai”.
Tập hai hồi ký "Thanh xuân của tôi - Còn sống còn chiến đấu" của cựu biệt động Thành đoàn, cựu tù Côn Đảo Ngô Tấn Quân vừa ra mắt vào sáng 19/8, tiếp nối mạch ký ức về tuổi trẻ gắn bó với Đoàn Thanh niên, đồng đội và khát vọng sống vì lý tưởng cách mạng.
(GLO)- Lữ Hồng là cây bút quen thuộc ở phố núi Pleiku, ghi dấu ấn trong lòng bạn đọc qua nhiều thể loại sáng tác. Mới đây, chị liên tiếp gặt hái thành công với 2 giải thưởng văn chương.
(GLO)- Chương trình nghệ thuật với chủ đề “Tình Việt - Lào son sắt thủy chung” vừa diễn ra tối 18-8 tại Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh Gia Lai với 14 tiết mục ca múa nhạc đặc sắc.
(GLO)- Từ ống kính nhiếp ảnh, nét cọ hội họa, câu chữ văn chương đến giai điệu âm nhạc, nhiều nghệ sĩ ở Gia Lai đang lặng lẽ gìn giữ, khơi gợi, ươm hạt giống tâm hồn cho thế giới tuổi thơ; đồng thời, gửi gắm thông điệp về sự kết nối, về trách nhiệm của người lớn trước “tuổi thơ đang mất dần”.
(GLO)-Ngày 14-8, Tòa án Tối cao Hàn Quốc tuyên bố khép lại vụ kiện bản quyền liên quan đến ca khúc Baby Shark, bác bỏ khiếu nại của nhạc sĩ Mỹ Jonathan Wright (nghệ danh Johnny Only).
