Đôi điều về tờ sắc phong năm 1933 của tư gia họ Văn ở An Khê

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Trong chuyến khảo sát di sản văn tự tại phường An Bình (thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai), chúng tôi tìm thấy 1 bản sắc phong được gìn giữ từ thời Bảo Đại đến nay, thuộc tư gia họ Văn, dân gian thường gọi là “nhà ông xã Tám” gần cụm di tích đình miếu Tân Lai.
Bản sắc phong ghi rõ niên hiệu và niên đại kể trên nằm lẫn trong hộp đựng các tài liệu giấy tờ Hán-Nôm gia đình, nhưng con cháu người được phong tặng cũng không rõ, vì được viết bằng văn tự cổ. Sắc làm bằng chất liệu giấy dó mịn, trọng lượng 9 gram, khổ 39 cm x 55 cm, gồm 3 dòng nội dung với 35 chữ và 1 dòng niên hiệu-niên đại 9 chữ, tổng cộng 44 chữ kích thước bình quân 2 cm x 1,5 cm/chữ, viết từ phải sang trái, đọc từ trên xuống dưới. Hiện vật được bảo quản khá tốt, chỉ bị nhăn mép trên, nhưng màu giấy và màu mực chữ, màu son triện vẫn còn sắc sảo tươi mới rõ ràng, dù đã trải qua gần 90 năm. Toàn văn sắc phong như sau:
Dòng 1: Sắc Lý trưởng Văn Thạnh quán Kon Tum đạo, Tân An huyện.
Dòng 2: Tân Phong tổng, Tân Lai thôn; tư Lại bộ thần thanh thỉnh, chuẩn.
Dòng 3: nhĩ thưởng thụ Tòng Cửu phẩm Bá hộ. Khâm tai.
Bảo Đại cửu niên thất nguyệt thập lục nhật.
Triện: Sắc mệnh chi bảo.
 Tờ sắc phong năm 1933 của tư gia họ Văn ở An Khê. Ảnh: Bá Tính
Tờ sắc phong năm 1933 của tư gia họ Văn ở An Khê. Ảnh: Bá Tính
Dịch nghĩa: Sắc ban cho Lý trưởng Văn Thạnh ở thôn Tân Lai, tổng Tân Phong, huyện Tân An, đạo Kon Tum. Theo lời trình của các quan Bộ Lại, chuẩn thưởng cho ông hàm Tòng Cửu phẩm Bá hộ, nay sắc.
Ngày 16 tháng 7 năm Bảo Đại thứ 9 (1933).
Triện “Sắc mệnh chi bảo” vuông, kích thước 35 cm x 35 cm.
“Ông xã Tám” họ Văn tên Thạnh, từng làm chức sắc tại làng Tân Lai xưa. Gọi là “ông xã Tám” có lẽ do ông từng làm chức sắc (Lý trưởng) tại địa phương như nội dung sắc phong đã nêu. Còn hàm “Cửu phẩm” ông được phong tặng, có thể do triều đình ban thưởng cho những người có công mộ dân lập làng, theo chính sách di cư khai hoang của chính quyền đầu thế kỷ XX hoặc do công lao đóng góp của ông đối với làng xã, nhà nước đương thời.
Trong chánh điện đình Tân Lai gần nhà cũ của Lý trưởng Văn Thạnh hiện còn một số hiện vật từ thời Bảo Đại gắn với tên tuổi của ông, như bức hoành phi “Tân Lai Đình” đề tên người tặng là “Cửu phẩm Văn Thạnh phụng cung” năm 1941, cặp liễn đối cẩn xà cừ “Sơn xuyên dục tú cầu chi ứng/Nhạc lãnh trừ tinh hưởng khắc thành” đề “Cửu phẩm Lý trưởng Văn Thạnh phụng cung” năm 1937.
Ngoài sắc phong kể trên, hậu duệ của ông Văn Thạnh còn giữ được nhiều giấy tờ từ thời Thiệu Trị, Tự Đức, Khải Định, Bảo Đại. Đây là những tài liệu quý trong việc tìm hiểu lịch sử làng Tân Lai xưa, một phần của trung tâm An Khê ngày nay.
Ngoài ra, về kiến trúc, “nhà ông xã Tám” tại địa chỉ 48 Trần Quốc Toản, phường An Bình còn nhiều cấu kiện nguyên vẹn, gồm cả tường bao và cảnh quan trước sân nhà, là điểm tham quan hấp dẫn cho du khách đến thị xã An Khê.
LƯU HỒNG SƠN

 

Có thể bạn quan tâm

Phụ nữ làng Groi phát huy nghề dệt thổ cẩm

Phụ nữ làng Groi phát huy nghề dệt thổ cẩm

(GLO)- Gần 2 năm đi vào hoạt động, Câu lạc bộ (CLB) Dệt thổ cẩm làng Groi (xã Ya Hội, huyện Đak Pơ) đã trở thành mái nhà chung cho những phụ nữ yêu thích nghề dệt. Thông qua các buổi sinh hoạt, chị em có cơ hội giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm và chung tay gìn giữ, phát huy nghề dệt truyền thống.

Lễ cúng bến nước. Ảnh: M.H

Bến nước buôn Pông

(GLO)- Bến nước, dòng sông cũng như tập tục của bà con Jrai đã trở nên quen thuộc với tôi trong thời gian dài công tác tại ngôi trường bên bờ sông Ba.

Sáp nhập đơn vị hành chính gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa

Sáp nhập đơn vị hành chính gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa

(GLO)- Thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị là yêu cầu mang tính sống còn của đất nước trước vận hội phát triển mới. Trong đó, sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã để xây dựng mô hình chính quyền 2 cấp đang được dư luận hết sức quan tâm.

Tục thờ thần Bạch Mã ở vùng Tây Sơn Thượng đạo

Tục thờ thần Bạch Mã ở vùng Tây Sơn Thượng đạo

(GLO)- Thần Bạch Mã (hay còn gọi là Thái giám Bạch Mã, Bạch Mã Thái giám) là vị thần có ảnh hưởng lớn trong đời sống tín ngưỡng dân gian ở vùng Tây Sơn Thượng đạo. Hiện nay, một số đình tại thị xã An Khê còn duy trì việc thờ cúng và gìn giữ sắc phong vua ban cho vị thần này.

Nâng tầm nghề dệt thổ cẩm ở Chư Pưh

Nâng tầm nghề dệt thổ cẩm ở Chư Pưh

(GLO)- Nhờ sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương và các đoàn thể chính trị-xã hội, nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào Jrai ở huyện Chư Pưh (tỉnh Gia Lai) đang có cơ hội để nâng tầm phát triển và khẳng định giá trị trong đời sống hiện đại.

Lễ cúng Yă Pum bên bờ sông Ayun

Lễ cúng Yă Pum bên bờ sông Ayun

(GLO)- Sau một thời gian dài gián đoạn, UBND xã Ia Peng (huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai) vừa phục dựng lễ cúng Yă Pum của người Jrai tại thôn Sô Ma Hang A. Đây là hoạt động tâm linh với ý nghĩa xua đuổi tà ma, cầu bình an, sức khỏe cho dân làng.

Vua Lửa: Huyền thoại và hiện thực

Vua Lửa: Huyền thoại và hiện thực

(GLO)- Chuyện về các Pơtao Apui (Vua Lửa) sở hữu gươm thần có quyền năng hô mưa gọi gió không chỉ là huyền thoại mà gắn với dòng chảy văn hóa, lịch sử của người Jrai ở thung lũng Ayun Hạ (huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai) suốt nhiều thế kỷ qua.

Những người thầm lặng chăm lo việc làng

Những người thầm lặng chăm lo việc làng

(GLO)- Không chế độ phụ cấp, bổng lộc nhưng nhiều năm qua, các cụ từ, bà vãi trong đội hậu cần, ban nghi lễ tại các đình, miếu trên địa bàn thị xã An Khê vẫn thầm lặng, miệt mài với công việc. Sự tự nguyện ấy xuất phát từ tâm huyết dành cho văn hóa, di sản của cha ông.

Lễ cầu mưa trên đỉnh núi thần: Di sản đặc biệt

Lễ cầu mưa trên đỉnh núi thần: Di sản đặc biệt

(GLO)- Trên đời có thực sự tồn tại những con người có quyền năng hô mưa gọi gió? Chính hiện thực và truyền thuyết hư ảo đan cài vào nhau khiến lễ cầu mưa của Yang Pơtao Apui ở thung lũng Ayun Hạ trở thành một hiện tượng đặc biệt, hấp dẫn bởi sự linh thiêng, huyền bí.