Chuyện xưa Diệp Kính

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Hiện nay, nhiều người vẫn quen gọi khu vực trung tâm TP. Pleiku là khu Diệp Kính. Một số bạn trẻ khi gặp tôi cũng thường hỏi về nguồn gốc của tên gọi này. Mỗi lần nhắc đến khu Diệp Kính, bao ký ức lại ùa về trong tôi.

img-6928-3897.jpg
Khu vực vòng xoay Diệp Kính ngày nay. Ảnh: N.V

Theo tôi biết, tên gọi này có từ khi mới thành lập thị xã Pleiku. Lúc này, thị xã thuộc địa bàn xã Hội Thương-Hội Phú. Tại trung tâm thị xã có một rạp chiếu bóng mang tên Diệp Kính, tên của ông chủ rạp người Hoa. Những ngày đầu mới thành lập thị xã, người Hoa đến Pleiku lập nghiệp khá nhiều với những cái tên quen thuộc như: tiệm ăn Quốc Tế, tiệm ăn Mỹ Tâm, tiệm bi-da và giải khát Xuân Lợi... Do nhạy bén về kinh doanh nên những nơi được họ chọn thuê hoặc mua để mở tiệm kinh doanh thường thuận tiện về giao thông và đông người lui tới.

Thời điểm đầu thập niên 60 của thế kỷ trước, cả thị xã Pleiku chỉ mới có 2 rạp hát là rạp Diệp Kính và rạp Thăng Long (vài năm sau đổi tên thành rạp Thanh Bình). Nhưng, rạp Diệp Kính ở nơi thuận lợi hơn, khán giả đông hơn và thuộc nhiều thành phần. Ngày thường, rạp chỉ chiếu 1 suất buổi tối, chủ nhật mới chiếu thêm suất buổi chiều.

rap-dk.png
Rạp Diệp Kính năm 1970 nay là Nhà sách Nhân Dân. Ảnh: Ed Calaba/K.H

Là nút giao thông quan trọng nên vòng xoay ngay trung tâm thị xã (đảo giao thông) thời đó được người dân Pleiku gọi là bùng binh Diệp Kính. Vòng xoay này được bao quanh bởi 4 con đường: Lê Lợi, Hoàng Diệu (nay là đường Hùng Vương), Quang Trung và Phan Chu Trinh (lúc đó là con đường ngắn nhất của thị xã vì chỉ có chiều dài khoảng 20-30 m với 4 đến 5 cửa tiệm, nay là đoạn nối tiếp của đường Quang Trung).

Điểm nhấn là nơi đặt cột mốc Pleiku 0 Km, ngay phía trước rạp Diệp Kính vì đường Lê Lợi trùng với quốc lộ 14 đi qua thị xã Pleiku. Khoảng đất trống trước rạp là nơi người xem phim chờ đến giờ bán vé, cũng là nơi những người qua đường hoặc những gánh hàng rong tạm nghỉ chân… Trên đoạn quốc lộ 14 đi qua thị xã lúc bấy giờ có 3 ngã ba quan trọng là điểm xe dừng cho khách lên xuống là: ngã ba bốt công-trôn (gọi như vậy vì lúc đó nơi đây có một trạm kiểm soát hàng hóa), ngã ba Hoa Lư và ngay trung tâm là ngã ba Diệp Kính.

Khu Diệp Kính cũng là điểm đi và đến của các tuyến xe lam (từ xe lam dùng chung cho cả 2 loại xe 3 bánh lambretta và lambro); “bến xe lam Diệp Kính”…

Theo những người ở Pleiku từ trước năm 1960 thì ông Diệp Kính mua lại rạp và cả máy chiếu phim đen trắng 35 ly của một phụ nữ người Pháp khoảng năm 1957. Bên cạnh rạp, ông mở thêm tiệm ăn uống mang tên Viễn Đông và cây xăng Shell (để phân biệt với cây xăng Caltex-gần tiệm bánh Tam Ba hiện nay và cây xăng Esso ở phía đối diện tiệm Tam Ba, góc ngã rẽ vào bến xe buýt hiện nay). Thời gian đầu, rạp chuyên chiếu phim Ấn Độ phụ đề tiếng Việt, thỉnh thoảng cũng có một vài phim Pháp và phim cao bồi Viễn Tây. Đến đầu thập niên 70 của thế kỷ trước, rạp chủ yếu chiếu phim kiếm hiệp Hồng Kông với những tài tử ăn khách thời bấy giờ như Lý Tiểu Long, Khương Đại Vệ…

cay-xang-va-cho-troi-diep-kinh.jpg
Cây xăng và chợ trời Diệp Kính ngày xưa.

Tôi không rõ ông Diệp Kính lên Pleiku lập nghiệp năm nào nhưng theo hồ sơ lưu trữ của người Pháp để lại thì năm 1941 đã có văn bản chấp thuận cho ông là Trưởng hội Tương tế người Hoa. Khoảng năm 1968, ông Diệp Kính khuếch trương cơ sở kinh doanh của mình bằng cách xây thêm nhà hàng-khách sạn Hoàng Liêng (nhà 3 tầng lầu, nay là Khách sạn Hùng Vương).

Khoảng năm 1968-1969, tại thị xã Pleiku xuất hiện... “chợ trời” bày bán nhiều mặt hàng miễn thuế từ đồ hộp, bia, rượu đến các loại công cụ như dụng cụ y khoa, cuốc, xẻng… Các lề đường xung quanh bùng binh Diệp Kính trở thành “chợ trời Diệp Kính” thu hút đông đảo người mua kẻ bán. Từ đó, khu Diệp Kính lại càng trở nên tấp nập hơn.

Sau năm 1975, ông Diệp Kính không còn ở Pleiku, cơ sở kinh doanh cũ dần trở thành cơ sở quốc doanh. Rạp Diệp Kính sau 1975 đổi tên thành rạp chiếu bóng Nhân Dân và nay là nhà sách Nhân Dân. Rạp không còn tên cũ nhưng nhiều người vẫn quen gọi nơi này là khu Diệp Kính.

Có thể bạn quan tâm

Vườn cây của gia đình chị Nguyễn Thị Huệ -Công nhân Đội 2, Công ty Cà phê Ia Sao 2 trồng năm 1986 vẫn đạt sản lượng 24 tấn quả tươi/ha. Ảnh: Đinh Yến

Những công nhân tiêu biểu trong lao động giỏi, sáng tạo

(GLO)- Bằng lòng đam mê, nhiều công nhân tại các công ty cà phê tỉnh Gia Lai đã không ngừng học hỏi và có những sáng kiến mới áp dụng vào sản xuất. Họ không chỉ nâng cao đời sống gia đình mà còn mang lại nhiều nguồn lợi cho đơn vị, góp phần tô thắm thêm phẩm chất tốt đẹp của giai cấp công nhân.

Nông sản Việt đang ở đâu?

Nông sản Việt đang ở đâu?

Thời điểm hiện tại, Việt Nam đang vào vụ thu hoạch các mặt hàng nông sản như: vải, nhãn, sầu riêng, thanh long,… Câu hỏi đặt ra giải pháp nào để xúc tiến xuất khẩu, nâng cao năng lực cạnh tranh cho nông sản mùa vụ Việt Nam tránh tình trạng ùn ứ, điệp khúc “được mùa mất giá”.

Lặng thầm nghề giám định pháp y

Lặng thầm nghề giám định pháp y

(GLO)- Trong hành trình phá án, đội ngũ bác sĩ và cán bộ giám định pháp y của Phòng Kỹ thuật hình sự (KTHS), Công an tỉnh Gia Lai đóng vai trò rất quan trọng. Tuy vất vả nhưng họ vẫn cần mẫn làm việc, góp phần đấu tranh phòng-chống tội phạm và giữ bình yên cuộc sống.

Cán bộ Đoàn, ĐVTN cùng lực lượng quân đội đóng góp ngày công để đẩy nhanh tiến độ thi công nhà ở cho người dân. Ảnh: P.L

Xóa nhà tạm-Kiến tạo tương lai - Kỳ 2: Góp gạch hồng dựng xây mái ấm

(GLO)-Phong trào chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát đang lan tỏa trên địa bàn tỉnh Gia Lai bằng những việc làm cụ thể, thiết thực. Mỗi tấm lòng, mỗi hành động đều hiện thực hóa mục tiêu “không ai bị bỏ lại phía sau” trên hành trình góp gạch hồng dựng xây mái ấm, giúp người dân an cư, lạc nghiệp.

Vào 'lò' gia công mỹ phẩm

Vào 'lò' gia công mỹ phẩm

Thị trường mỹ phẩm “nóng rực” khi hàng loạt sản phẩm vô chủ vứt bừa bãi, doanh nghiệp ồ ạt xin thu hồi công bố. Phóng viên đã thâm nhập thị trường mỹ phẩm để tận thấy cách thức hô biến đồ rẻ tiền thành cao cấp, chiêu trò của các ông trùm vươn vòi bạch tuộc, bủa vây người người tiêu dùng.

Đổi thay tích cực cho nghề nuôi biển: Tháo gỡ các nút thắt

Đổi thay tích cực cho nghề nuôi biển: Tháo gỡ các nút thắt

Với đường bờ biển dài, điều kiện tự nhiên thuận lợi, nguồn lợi thủy sản phong phú, Việt Nam sở hữu lợi thế lớn về nghề nuôi biển. Thời gian qua, Chính phủ đã ban hành các chính sách nhằm tháo gỡ những nút thắt, phát huy tiềm năng, hướng tới mục tiêu phát triển nghề nuôi biển hiện đại, bền vững.

Bắt chồng giữa đại ngàn

Bắt chồng giữa đại ngàn

Nằm nép mình dưới chân núi Voi hùng vĩ, thôn Đarahoa hiện có hơn 340 hộ dân sinh sống, trong đó 80% là đồng bào dân tộc K’Ho. Không chỉ nổi bật bởi khung cảnh đại ngàn thơ mộng, Đarahoa còn gìn giữ một trong những phong tục đặc sắc bậc nhất của người K’Ho, tục "bắt chồng".

Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân tặng giấy khen cho các nhà báo, phóng viên hoàn thành chuyến thăm, chúc Tết cán bộ, chiến sĩ Nhà giàn DK1. Ảnh: N.Q

Tác nghiệp trên Nhà giàn DK1

(GLO)- Vượt qua hàng trăm hải lý để đến với Nhà giàn DK1 là một trải nghiệm không thể nào quên đối với người làm báo. Càng đặc biệt hơn đối với tôi khi đây là lần đầu tiên được đặt chân lên Nhà giàn DK1 tác nghiệp, để thấm thía thế nào là gian khó, thế nào là tự hào.

Nhớ thời làm báo trong kháng chiến

Nhớ thời làm báo trong kháng chiến

(GLO)- Trong kháng chiến, bên cạnh những người lính cầm súng chiến đấu còn có nhiều phóng viên chiến trường với “vũ khí” là chiếc máy ảnh, cuốn sổ tay, cây bút để ghi lại từng khoảnh khắc của lịch sử. Ông Nguyễn Đức Thanh và ông Lý Vĩnh Hoa là những nhà báo như vậy.

null