góp phần xây dựng thành phố ngày càng phát triển, xứng tầm đô thị động lực khu vực Bắc Tây Nguyên.
Những thành tựu nổi bật
Ngày 3-12-1929, tỉnh lỵ Pleiku (thị xã Pleiku trước đây và TP. Pleiku hiện nay) được thành lập theo Nghị định của Khâm sứ Trung Kỳ. Trong thời kỳ đô hộ của thực dân Pháp và kháng chiến chống đế quốc Mỹ, thị xã Pleiku bị dùng làm căn cứ phục vụ chiến tranh xâm lược nên dân cư thưa thớt, hạ tầng cơ sở lạc hậu.
Những năm kháng chiến chống Mỹ, quân và dân thị xã Pleiku đã có nhiều đóng góp quan trọng trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc. Đặc biệt, quân và dân thị xã đã trực tiếp tham gia mở cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968 làm lung lay ý chí xâm lược của đế quốc Mỹ. Đến ngày 17-3-1975, thị xã Pleiku nói riêng và tỉnh Gia Lai nói chung được giải phóng.
Sau ngày giải phóng, kinh tế thị xã Pleiku có điểm xuất phát thấp, đại bộ phận người dân sản xuất tự cung, tự cấp, cơ sở vật chất hầu như không có gì, giao thông chỉ có một số tuyến đường chính nhưng bị chiến tranh tàn phá nặng nề. Dân số khoảng 75.000 người, trong đó, ở nội thị có 65.000 người, hầu hết làm nghề buôn bán, làm thuê với thu nhập thấp và 10.000 người ở xã vùng ven, sống chủ yếu bằng nghề sản xuất nông nghiệp. Trong khi đó, hoạt động sản xuất công nghiệp-xây dựng, thương mại-dịch vụ, nông nghiệp của Pleiku khi ấy khá nhỏ lẻ, nghèo nàn, lạc hậu…
Khó khăn là vậy, nhưng với sự quyết tâm, đoàn kết cao của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc trên địa bàn, thị xã Pleiku bước vào giai đoạn khôi phục, hàn gắn vết thương chiến tranh, từng bước kiến thiết, xây dựng quê hương.
Đặc biệt, thực hiện công cuộc đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo năm 1986; bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp trên, Đảng bộ, quân và dân các dân tộc Pleiku đã vượt qua khó khăn, quyết tâm xây dựng và phát triển đô thị Pleiku với những chủ trương đúng đắn, đạt được một số thành tựu rất đáng ghi nhận.
Theo đó, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân thị xã đã có nhiều nỗ lực, khai thác nhiều nguồn lực để đầu tư, phát triển thị xã về mọi mặt và thu được một số kết quả quan trọng, đáng khích lệ. Kinh tế tăng trưởng bình quân trên 10,66%/năm; tổng thu ngân sách nhà nước theo phân cấp trên 1.700 tỷ đồng; đời sống vật chất, văn hóa, tinh thần của Nhân dân ngày càng được cải thiện, thu nhập bình quân đầu người đến cuối năm 2024 đạt 128 triệu đồng/năm (tăng gấp 18 lần so với năm 1991); tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 70% (năm 1975) xuống còn 0,11% (cuối năm 2024) theo chuẩn nghèo giai đoạn 2021-2025.
Từ một nền kinh tế nghèo nàn, lạc hậu, Pleiku đã xây dựng được hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật, hạ tầng kinh tế-xã hội từng bước đáp ứng cho quá trình phát triển, tạo môi trường thuận lợi thu hút nguồn lực xã hội cho đầu tư. Bộ mặt đô thị Pleiku ngày càng được đầu tư khang trang, hiện đại với hàng trăm công trình, dự án được triển khai xây dựng; công tác quy hoạch, phát triển và quản lý đô thị, tài nguyên môi trường... được lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt.
Lĩnh vực văn hóa-xã hội, y tế-giáo dục có những bước phát triển đáng kể; an sinh xã hội được bảo đảm, công tác giảm nghèo bền vững được chú trọng thực hiện. Ngành du lịch tiếp tục khởi sắc với nhiều chương trình, kế hoạch hành động cụ thể, thu hút ngày càng nhiều du khách đến với thành phố. Triển khai, vận hành bước đầu có hiệu quả Trung tâm Điều hành đô thị thông minh; hệ thống giám sát, quản lý giao thông thông minh; ứng dụng công nghệ thông tin trong quy hoạch phát triển hạ tầng… góp phần xây dựng đô thị ngày càng sáng-xanh-sạch-đẹp, trật tự đô thị ngày càng đi vào nền nếp. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội của thành phố được giữ vững.
Với những kết quả đạt được, năm 1999, thị xã Pleiku được nâng cấp lên thành phố-đô thị loại III trực thuộc tỉnh. Đây được xem là dấu mốc quan trọng, đánh dấu sự phát triển của đô thị Pleiku trong giai đoạn mới. Đến năm 2009, TP. Pleiku được công nhận là đô thị loại II trực thuộc tỉnh; năm 2019 được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới và được công nhận đô thị loại I trực thuộc tỉnh vào năm 2020.
Đoàn kết xây dựng Pleiku ngày càng giàu đẹp
Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức mà Đảng bộ, chính quyền TP. Pleiku phải tiếp tục nỗ lực để vượt qua trong thời gian đến. Cụ thể, do ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19, kinh tế thành phố dù có bước phục hồi nhưng còn chậm, tăng trưởng chưa bền vững; hiệu quả sản xuất, chất lượng và sức cạnh tranh chưa cao; quy mô kinh tế còn nhỏ, hiệu quả đầu tư, năng suất lao động còn thấp.
Cơ sở hạ tầng đô thị, giao thông đã được quan tâm đầu tư xây dựng nhưng chưa đồng bộ, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển do nguồn lực hạn chế. Cơ chế chính sách có nhiều thay đổi, thời gian triển khai các dự án kéo dài dẫn đến chưa thu hút được nhiều doanh nghiệp có tiềm lực, có kinh nghiệm đầu tư vào thành phố. Việc triển khai một số dự án đầu tư, công trình xây dựng còn chậm trễ về quy trình, thủ tục; nhiều khó khăn trong công tác giải tỏa bồi thường.
Công tác lập các quy hoạch vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc chưa được tháo gỡ; tiến độ lập, trình phê duyệt một số đồ án quy hoạch thời gian kéo dài; chất lượng một số đồ án quy hoạch trước đây còn thấp, thiếu tính đồng bộ, chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn. Cùng với đó, quá trình đô thị hóa nhanh đã tạo ra áp lực và sức ép lớn về nhu cầu xây dựng kết cấu hạ tầng đô thị, việc làm, nhà ở, dịch vụ, y tế, giáo dục và xử lý ô nhiễm môi trường…
Trên cơ sở phân tích, đánh giá toàn diện những tồn tại, hạn chế, phát huy truyền thống anh hùng, cùng những thành tựu, kinh nghiệm tích lũy được, các cấp ủy Đảng, chính quyền, quân và dân Pleiku tiếp tục khai thác và phát huy hiệu quả mọi tiềm năng, lợi thế để phát triển du lịch, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống gắn với du lịch. Trong đó, chú trọng phát triển kinh tế đêm, phố đi bộ, không gian vui chơi giải trí trong lòng thành phố và các vùng phụ cận…
Đồng thời, nghiên cứu đề xuất chủ trương mở rộng địa giới hành chính thành phố phù hợp với định hướng không gian phát triển đô thị, hướng đến xây dựng Pleiku không chỉ là trung tâm chính trị, kinh tế của tỉnh mà còn là đô thị giữ vai trò quan trọng ở khu vực Bắc Tây Nguyên.
Đặc biệt, thành phố tiếp tục thực hiện hiệu quả 4 chương trình trọng tâm mà Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ XII (nhiệm kỳ 2020-2025) đề ra gồm: phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng của thành phố; chuyển đổi cơ cấu cây trồng, phát triển nông nghiệp công nghệ cao theo hướng bền vững; đầu tư, chỉnh trang hệ thống công trình hạ tầng đô thị, xây dựng Pleiku theo hướng đô thị thông minh, thành phố “Cao nguyên xanh vì sức khỏe”; tiếp tục đẩy mạnh công tác giảm nghèo bền vững, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, nhất là tại các làng đồng bào dân tộc thiểu số.
Cùng với đó là khẩn trương lập, phê duyệt phủ kín các cấp độ quy hoạch xây dựng đô thị trên cơ sở cụ thể hóa đồ án điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng thành phố đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, làm cơ sở cho công tác quản lý đô thị và kêu gọi đầu tư xây dựng.
Khai thác hợp lý các tiềm năng, thế mạnh của thành phố, tăng cường phối hợp với các tổ chức quốc tế, các tổ chức tài chính, các nhà tài trợ trong và ngoài nước để huy động nguồn lực tài chính triển khai, hoàn thành một số dự án quan trọng như: Dự án thoát nước và xử lý nước thải đô thị (tổng mức đầu tư 1.093 tỷ đồng) vay vốn Chính phủ Phần Lan; Dự án Bệnh viện Đa khoa thành phố có tổng mức đầu tư 960 tỷ đồng vay vốn ODA Hàn Quốc…
Đồng thời, triển khai nhanh các dự án hỗ trợ kỹ thuật, tăng cường kết nối của thành phố nhằm xây dựng, phát triển đô thị bền vững, bảo đảm các điều kiện tốt nhất về môi trường xanh-sạch-đẹp, an ninh, an toàn và thân thiện, thu hút du khách trong nước và nước ngoài.
Tập trung đổi mới phương pháp, lề lối làm việc, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, thực hiện chuyển đổi số. Trong đó, đẩy mạnh phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin trên tất cả các lĩnh vực; tiếp tục xây dựng chính quyền điện tử theo đề án xây dựng đô thị thông minh là nhiệm vụ trọng tâm trong các nhiệm vụ. Qua đó, góp phần phát triển hạ tầng công nghệ thông tin liên thông, đồng bộ, tích hợp, làm nền tảng phát triển các lĩnh vực khác và hướng tới mục tiêu xây dựng nền kinh tế số, xã hội số.
Với truyền thống cách mạng cùng quyết tâm và khát vọng vươn lên, Đảng bộ, chính quyền, quân và dân các dân tộc thành phố sẽ tiếp tục đoàn kết, phát huy trí tuệ xây dựng Pleiku ngày càng giàu đẹp, Nhân dân có cuộc sống bình an, ấm no và hạnh phúc; hướng đến xây dựng Pleiku trở thành đô thị thông minh, thành phố “Cao nguyên xanh vì sức khỏe”.
