Gặp người lính Thành cổ năm xưa

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Trở về từ cuộc chiến khốc liệt ở Thành cổ Quảng Trị, cựu chiến binh Hồ Anh Hòa ít khi nhắc lại kỷ niệm chiến đấu với gia đình, con cháu. Bởi ông cho rằng, việc cầm súng lao vào cuộc chiến thời điểm ấy là trách nhiệm của một người con yêu Tổ quốc, “không nên công thần”.

Chỉ đến khi ông và các cựu chiến binh phường Pleiku (tỉnh Gia Lai) được tặng vé xem phim “Mưa đỏ” miễn phí tối 16-9, việc ông là cựu lính Thành cổ bỗng thành tâm điểm, như cái cách bộ phim được quan tâm trong suốt 1 tháng qua.

Và thật trùng hợp, ngày ông và các đồng đội cùng ngồi xem những thước phim điện ảnh tái hiện sự kiện lịch sử trên cũng đúng là ngày cách đây 53 năm quân ta rút khỏi Thành cổ, kết thúc 81 ngày đêm chiến đấu ở nơi được ví như “cối xay thịt” trên đất lửa.

88e60d621e15944bcd04.jpg
Ông Hồ Anh Hòa trò chuyện với các bạn trẻ về cuộc chiến năm xưa ở Thành cổ Quảng Trị sau buổi xem phim "Mưa đỏ". Ảnh: Bạch Hồng Quý

Những câu chuyện một thời bi hùng trở về thật sống động sau hơn nửa thế kỷ nằm lặng lẽ trong “ngăn ký ức”. Ông Hòa nhớ lại: Tháng 12-1970, từ vùng quê Quảng Lợi (Quảng Xương, Thanh Hóa), ông tình nguyện nhập ngũ. Tháng 2-1972, sau nhiều đợt huấn luyện, diễn tập đánh hiệp đồng binh chủng, ông cùng đơn vị (Trung đoàn 46, sau sáp nhập, đổi tên thành Trung đoàn 48) hành quân vào Nam. Khi đến Quảng Trị, lẽ ra đơn vị chỉ đánh thí điểm cho mặt trận B5 rồi tiếp tục đi B nhưng sự tàn khốc của cuộc chiến - mà bộ phim “Mưa đỏ” mới chỉ lột tả một phần - đã buộc họ phải ở lại chiến đấu.

Hồi tưởng về những ngày tháng không bao giờ có thể quên trong đời lính, ông Hòa luôn tự nhận chuyện mình được trở về từ Thành cổ Quảng Trị là một kỳ tích. Là bởi, trong 81 ngày đêm, thị xã và Thành cổ phải hứng chịu 328.000 tấn bom đạn, tương đương sức công phá của 7 quả bom nguyên tử Mỹ đã ném xuống Hirosima (Nhật Bản) năm 1945; trung bình mỗi chiến sĩ của ta phải gánh 100 tấn bom, 200 quả đạn pháo. Có ngày số bom Mỹ ném ở Quảng Trị vượt xa số bom Mỹ ném trên toàn miền Nam trong các năm 1968-1969.

Chưa kể, khi quân ta bơi qua sông để vào Thành cổ, rất nhiều người hy sinh do đạn pháo và chết đuối. “Có những người là sinh viên, đang học thì nhập ngũ. Lúc đầu, khi qua sông Thạch Hãn còn đi thuyền, nhưng sau đó ban ngày địch bắn phá liên hồi, ban đêm cũng bắn pháo sáng, nếu đi thuyền dễ bị lộ nên quân ta phải bơi qua sông. Anh nào biết bơi thì qua được, anh nào không biết bơi là hy sinh”-ông Hòa kể. Thành cổ Quảng Trị và con sông này trở thành “nghĩa trang không bia mộ” là thế.

b28043c65bb1d1ef88a0.jpg
Ông Hòa luôn cho rằng việc mình trở về từ "cối xay thịt" ở Quảng Trị là một kỳ tích. Ảnh: Phương Duyên

Liên quan đến hình ảnh cậu lính trẻ nuôi chú chim vành khuyên trong phim “Mưa đỏ”, ông Hòa cho rằng chi tiết hư cấu này là cần thiết. Sự hồn nhiên của người lính làm “mềm” đi tính chất ác liệt của cuộc chiến và cân bằng cảm xúc khán giả. Tuy nhiên, trên thực tế, do bị địch oanh tạc liên tục nên người lính Thành cổ rất hiếm khi có những giây phút thư thái.

Ông hồi tưởng: “81 ngày đêm đó chúng tôi còn không được tắm, bởi thời gian đâu mà tắm, nước ở đâu mà tắm?”. Ngay cả nước uống cũng khan hiếm. Hàng đêm, những người lính được cắt cử đeo bi đông bí mật đi lấy nước về chia cho các hầm, mỗi người chỉ mang được khoảng 20 chiếc. Thực phẩm vận chuyển cũng hết sức khó khăn nên nhiều khi chiến sĩ chỉ ăn lương khô, gạo sấy cầm hơi.

Nhắc nhớ ký ức đau thương trong những ngày chiến đấu ở Thành cổ, ông Hòa nhớ mãi lần chứng kiến một đồng đội hy sinh do bị mảnh bom xé toang ổ bụng, khi cùng trú dưới hầm. Nhiều lần nước mắt rơi xuống để rồi tiếp thêm tinh thần quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh. Bom đạn vẫn liên tục dội xuống như rải trấu. Với quyết tâm tái chiếm Quảng Trị, địch sử dụng cả những loại vũ khí chưa từng dùng ở đâu để đổ xuống. Nhập ngũ cùng đợt với ông có 7 người cùng xã thì 3 người hy sinh tại đây.

Một lần ông bị thương nặng do mảnh đạn văng trúng đầu, phải đưa ra điều trị, dưỡng thương hơn 1 tháng ở một bệnh viện tại Quảng Bình, sau đó tiếp tục quay lại Thành cổ chiến đấu. Tin những người cùng xã hy sinh lan về, có người bảo “Thằng Hòa cũng chết rồi”. Mẹ ông đau buồn, sinh bệnh rồi mất vào cuối năm 1972.

Bước ra khỏi cuộc chiến ở Thành cổ, qua những đường phố, dãy nhà hoang tàn đã bị san phẳng sau 81 ngày đêm, ông Hòa cùng đồng đội tiếp tục trở về miền Bắc huấn luyện. Tháng 2-1975, ông có mặt trong đoàn quân của Sư đoàn 320B tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, góp phần làm nên đại thắng mùa xuân 1975, thu giang sơn về một mối.

Sau giải phóng, ông Hòa trải qua nhiều vị trí công tác khác nhau trước khi về Tỉnh đội Gia Lai - Kon Tum (cũ). Nghỉ hưu từ tháng 12-1992, ông vẫn tích cực tham gia công tác địa phương. Hiện tại, ông là Bí thư Chi bộ tổ 7 Phù Đổng (phường Pleiku).

30d7e5b0f3c7799920d6.jpg
Chị Hồ Thị Hoài không khỏi xúc động khi hiểu thêm về những cống hiến của cha mình cùng đồng đội trong kháng chiến chống Mỹ. Ảnh: Phương Duyên

Trò chuyện với P.V, chị Hồ Thị Hoài-con gái ông Hòa, công tác tại Công ty cổ phần Công trình đô thị Gia Lai-chia sẻ: “Mình cũng không nghĩ là thời của bố mình dữ dội như vậy. Trước đó, bố ít kể chi tiết. Mình chỉ biết là hồi xưa bố tham gia kháng chiến chống Mỹ chứ không biết bố từng chiến đấu ở Thành cổ Quảng Trị. Sau khi xem phim “Mưa đỏ”, mình mới hình dung được sự ác liệt của cuộc chiến. Con cháu xem phim xong cũng rất tự hào về ông”.

Chị Hoài cho biết, gia đình dự tính sẽ dành một buổi ngồi lại cùng nhau “ôn lại truyền thống” để các cháu hiểu thêm về cha ông mình, về truyền thống đấu tranh bảo vệ Tổ quốc của dân tộc.

Có thể bạn quan tâm

Sê San: Sông kể chuyện đời…

Sê San: Sông kể chuyện đời…

(GLO)- Dòng Sê San miệt mài chở nặng phù sa; sóng nước bồng bềnh không chỉ kể câu chuyện mưu sinh, bảo vệ phên giậu, mà còn gợi mở tương lai phát triển bền vững, góp phần khẳng định vị thế của vùng biên trong hành trình dựng xây quê hương, đất nước.

Chiếc nỏ của người lính trận Ia Drăng

Chiếc nỏ của người lính trận Ia Drăng

(GLO)- Mang ra chiếc nỏ được cất giữ hơn 30 năm, ông Siu Long (làng Gòong, xã Ia Púch, tỉnh Gia Lai)-nhân chứng trong trận đánh thung lũng Ia Drăng 60 năm trước chậm rãi nói: “Tôi muốn tặng món quà Tây Nguyên này cho một người bạn đến từ nước Mỹ”.

Ông Ksor Yung có lối sống trách nhiệm, gần gũi nên được mọi người quý mến. Ảnh: R’Ô Hok

Ksor Yung: Từ lối rẽ sai lầm đến con đường sáng

(GLO)- Từ một người từng lầm lỡ, ông Ksor Yung (SN 1967, ở xã Ia Rbol, tỉnh Gia Lai) đã nỗ lực vươn lên trở thành người có uy tín trong cộng đồng. Ông tích cực tham gia vận động, cảm hóa những người sa ngã, góp phần giữ gìn an ninh trật tự và củng cố khối đại đoàn kết dân tộc.

Thôn Lao Đu giữa bát ngát núi rừng Trường Sơn

Lao Đu đã hết lao đao

Nằm bên đường Hồ Chí Minh huyền thoại, cuộc sống của hơn 150 hộ dân thôn Lao Đu, xã Khâm Đức, TP Đà Nẵng nay đã đổi thay, ngôi làng trở thành điểm du lịch cộng đồng giữa bát ngát núi rừng. 

Giới trẻ hào hứng tham gia các khóa học làm đèn lồng Trung thu thủ công

Hồi sinh Trung thu xưa

Giữa phố phường rực rỡ ánh đèn led, đèn ông sao và mặt nạ giấy bồi bất ngờ “tái xuất”, gợi lại ký ức những mùa trăng rằm xưa. Sự trở về của Trung thu truyền thống đã manh nha trong những năm gần đây, được nhiều người trẻ hào hứng đón nhận.

Các cổ vật gốm sứ chén, bát, đĩa... được ngư dân nhặt được.

Làng cổ vật

Nép mình bên eo biển Vũng Tàu, thôn Châu Thuận Biển (xã Đông Sơn, huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi) không chỉ nổi tiếng là “làng lặn Hoàng Sa” với truyền thống bám biển, giữ chủ quyền, mà còn được ví như “kho báu” lưu giữ hàng loạt cổ vật từ những con tàu đắm hàng thế kỷ dưới đáy đại dương.

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

Nhiều doanh nghiệp và người dân lên ngọn núi Ngọc Linh hùng vĩ ở TP.Đà Nẵng thuê môi trường rừng để trồng sâm, mở ra một nghề mới để đồng bào Xê Đăng bản địa mưu sinh suốt nhiều năm qua: 'phu sâm', tức nghề cõng hàng thuê.

Thầy giáo làng đam mê sưu tầm đồ xưa cũ

Thầy giáo làng đam mê sưu tầm đồ xưa cũ

(GLO)- Không chỉ bền bỉ gieo con chữ cho học trò nghèo, thầy Võ Trí Hoàn-Hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS Quang Trung (xã Ia Tul, tỉnh Gia Lai) còn là người đam mê sưu tầm đồ xưa cũ. Với thầy, mỗi món đồ là bài học sống động về lịch sử dân tộc mà thầy muốn kể cho học trò.

Tự hào 2 xã Anh hùng Ia Dơk, Kon Chiêng

Tự hào 2 xã Anh hùng Ia Dơk, Kon Chiêng

(GLO)- Trong kháng chiến chống Mỹ, xã Ia Dơk (tỉnh Gia Lai) là căn cứ cách mạng quan trọng, đồng thời cũng là nơi hứng chịu nhiều đau thương, mất mát. Những cánh đồng từng bị bom cày xới, những mái nhà bình yên hóa tro tàn, bao số phận người dân vô tội bị giặc sát hại.

Thủ lĩnh giữ rừng Hà Ra

Thủ lĩnh giữ rừng Hà Ra

(GLO)- Gần 40 năm gắn bó với rừng, ông Nguyễn Văn Chín-Giám đốc Ban Quản lý rừng phòng hộ Hà Ra (xã Hra, tỉnh Gia Lai) được biết đến như vị “thủ lĩnh giữ rừng” đặc biệt: từ việc biến lâm tặc thành người giữ rừng đến phủ xanh vùng đất cằn cỗi nơi “cổng trời” Mang Yang.

Những cây đa trăm tuổi giữa đại ngàn Kon Ka Kinh

Những cây đa trăm tuổi giữa đại ngàn Kon Ka Kinh

(GLO)- Hàng trăm năm qua, những gốc đa lặng lẽ vươn mình trong rừng già Kon Ka Kinh, thấm đủ chuyện nhân sinh để hóa thành "chứng nhân" của đại ngàn. Quần thể đa cổ thụ không chỉ tạo nên cảnh quan kỳ vĩ, mà còn trở thành di sản tinh thần gắn bó với bao thế hệ cư dân sống dựa vào rừng.

Vào mùa xoay chín

Vào mùa xoay chín

(GLO)- Sau hơn 4 năm chắt chiu nhựa sống, hấp thụ tinh hoa đất trời, những cây xoay ở cánh rừng Kbang, Sơn Lang, Đak Rong đã bung hoa kết trái. Vào mùa xoay chín, người dân cũng đón “lộc rừng”, mang về nguồn thu nhập đáng kể.

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Khi sản phẩm công nghiệp ngày càng tràn ngập thị trường thì ở vùng núi rừng Đưng K’nớ (xã Đam Rông 4, tỉnh Lâm Đồng) vẫn còn những người phụ nữ cần mẫn bên khung cửi, kiên nhẫn nhuộm từng sợi chỉ, dệt từng hoa văn. Những tấm thổ cẩm ra đời từ nơi đây là hơi thở níu giữ kí ức truyền thống đại ngàn.

Dặm dài Trường Lũy

Dặm dài Trường Lũy

(GLO)- Trường Lũy là một phức hợp bao gồm: lũy-bảo (đồn)-đường, hình thành từ thời chúa Nguyễn, xây dựng quy mô dưới triều Nguyễn; đi qua địa phận 3 tỉnh trước đây: Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định.

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Trạm biến áp 500kV Lào Cai đang gấp rút hoàn thiện để trở thành điểm khởi đầu của tuyến đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên. Đây là mắt xích chiến lược trong hành trình đưa nguồn điện dồi dào, đặc biệt là thủy điện ở Tây Bắc, vượt núi băng rừng về xuôi để hòa vào lưới điện quốc gia.

Viết giữa mùa măng rừng

Viết giữa mùa măng rừng

(GLO)- Vào tháng 7 đến tháng 11 hằng năm, khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu trút xuống, cũng là lúc người dân vùng cao nguyên Gia Lai lội suối, băng rừng để hái măng - thứ sản vật được người Jrai, Bana gọi là “lộc rừng”.

null