Vun bồi tình yêu nghệ thuật truyền thống cho thế hệ trẻ
Từ đầu năm 2025 đến nay, nhiều trường học trên địa bàn tỉnh chủ động kết nối, đưa học sinh tham quan Nhà hát, như: Trường Tiểu học số 2 Võ Xán (xã Tây Sơn); Trường Tiểu học Nhơn Phú (phường Quy Nhơn Bắc); Trường Tiểu học Quang Trung; Trường Tiểu học, THCS, THPT FPT Long Vân (phường Quy Nhơn Nam)…
Theo đó, các em được tham quan Phòng Truyền thống; lắng nghe lịch sử hình thành và phát triển của Nhà hát; tìm hiểu trang phục, đạo cụ, mặt nạ tuồng, lịch sử và đóng góp của hậu Tổ nghệ thuật tuồng-Đào Tấn; giới thiệu về nghệ thuật bài chòi…
Nhiều em say mê tham quan, chủ động ghi chép, đặt câu hỏi với nghệ sĩ để hiểu rõ hơn vẻ đẹp của nghệ thuật tuồng. Em Trần Mạnh Hùng (lớp 7A11, Trường THCS Lê Hồng Phong, phường Quy Nhơn) chia sẻ: “Qua buổi giao lưu, em biết thêm về những người đã gìn giữ, phát huy 2 loại hình nghệ thuật truyền thống này. Khi xem các nghệ sĩ, diễn viên nhập tâm trên sân khấu, em cảm thấy nghệ thuật truyền thống thật gần gũi và đáng trân trọng”.
Đặc biệt, hoạt động trải nghiệm vẽ mặt nạ tuồng đã mang đến bầu không khí hào hứng, khơi gợi niềm đam mê sáng tạo, giúp học sinh phát huy năng khiếu hội họa.
Bên cạnh đó, Nhà hát còn miệt mài “gõ cửa” từng ngôi trường để nhen vào lòng học sinh tình yêu nghệ thuật dân tộc. Tại từng điểm trường, các nghệ sĩ, nghệ nhân đã minh hoạ các làn điệu cơ bản trong nghệ thuật ca kịch bài chòi như: Xuân nữ, Cổ bản, Xàng xê, Hò Quảng; minh họa, giới thiệu cái hay, độc đáo của nghệ thuật tuồng, bài chòi…
Trực tiếp chia sẻ với học sinh, nghệ sĩ ưu tú Dương Nữ Thùy Dung-Trưởng đoàn Ca kịch Bài chòi-cho biết: “Chúng tôi không chỉ đơn thuần giới thiệu mà còn kể chuyện, tương tác để cuốn hút các em nghe về nghệ thuật truyền thống. Với người trẻ, đặc biệt là học sinh, điều quan trọng là phải truyền đạt bằng ngôn ngữ gần gũi, dễ hiểu và sinh động mới có thể gieo được tình yêu nghệ thuật vào lòng các em”.
…em yêu nghệ thuật truyền thống quê em
Hiện nay, Gia Lai có Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh với hai đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp là Đoàn tuồng Đào Tấn và Đoàn Ca kịch bài chòi. Bên cạnh đó, nhiều địa phương còn duy trì các đoàn nghệ thuật không chuyên và câu lạc bộ (CLB) bài chòi dân gian.
Từ nền tảng đó, mô hình “CLB Em yêu nghệ thuật truyền thống” được Nhà hát phối hợp triển khai tại một số trường học, nhằm đưa nghệ thuật truyền thống đến gần hơn với học sinh, như: THCS Hoài Châu, THCS Nhơn Thành, THCS Quang Trung, THCS Ngô Mây, THCS Hải Cảng, THPT Chuyên Lê Quý Đôn… bước đầu gặt hái những kết quả tích cực.
![nghe-thuat-truyen-thong.jpg](https://cdn.baogialai.com.vn/images/c667a86cd84a4b5ece6575abe0c952f268819c0a9c767b1d7ee99c6a52821997a32ff3ed7107cb620fc65fe4175c5f0e03da7985b2633f6a0f5af32e323c9814/nghe-thuat-truyen-thong.jpg "Trích đoạn bài chòi "Ông xã - Bà đội" được học sinh biểu diễn đầy dí dỏm, đem lại nhiều tiếng cười. Ảnh: H.V")
Từ những buổi sinh hoạt, nhiều học sinh đã bộc lộ niềm yêu thích và năng khiếu sân khấu. Tập luyện trích đoạn “Trưng Vương đề cờ” trong vòng vài ngày, em Nguyễn Lê Phương Yến (lớp 9A1, Trường THCS Hoài Châu, phường Tam Quan) làm người xem bất ngờ khi thể hiện vai Trưng Trắc hoàn chỉnh từ cử chỉ đến thần thái, toát lên khí chất mạnh mẽ, kiên cường của người phụ nữ Việt Nam.
Yến chia sẻ: “Đây là một trong những CLB hoạt động sôi nổi nhất của trường, nên mỗi lần sinh hoạt, em đều mong chờ và tham gia hết mình. Việc được đứng trên sân khấu, nhập vai khiến em thêm yêu nghệ thuật, muốn được học hỏi và thử sức với nhiều vai diễn khác”.
Thầy Võ Văn Thời-Hiệu trưởng Trường THCS Hoài Châu-cho biết: “Nhà trường khuyến khích các em sưu tầm, đặt lời mới cho các làn điệu quen thuộc, sáng tác câu thai bài chòi và tham gia biểu diễn trong các hoạt động ngoại khóa. Đến nay, giáo viên và học sinh đã sáng tác hơn 100 câu thai; vận dụng kiến thức đã học để xây dựng các tiết mục, chương trình văn nghệ của lớp và nhà trường”.
Ở Trường THPT Chuyên Lê Quý Đôn, Tổ Ngữ văn đã xây dựng kế hoạch phối hợp lâu dài với Chi hội Sân khấu (Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh) và Nhà hát từ năm đầu triển khai Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018 đến nay. Theo thầy Trần Hà Nam-Tổ trưởng Tổ Ngữ văn, qua những buổi học trải nghiệm, học sinh khối chuyên, khối Khoa học xã hội và giáo viên được tiếp cận trực tiếp, tìm hiểu sâu về từ kịch bản đến vở diễn; được các nghệ sĩ gạo cội thị phạm, hướng dẫn và trực tiếp truyền dạy.
Các trích đoạn như “Quang Trung lên ngôi”, “Trưng Vương đề cờ”, hay các trích đoạn ca kịch bài chòi “Ông xã - bà đội”, “Tình bạn”… đã tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt. Với sự hướng dẫn tận tình của các nghệ sĩ, phần trình diễn của học sinh đã mang đến những phút giây thăng hoa và tạo sức lan tỏa.
Nghệ sĩ ưu tú Huỳnh Thị Kim Châu-Phó Giám đốc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh-cho biết: “Hoạt động giao lưu trải nghiệm là cách chúng tôi gieo hạt, ươm mầm và phát hiện sớm những tài năng nghệ thuật. Đây cũng là cơ sở để hình thành nguồn nhân lực kế cận cho Nhà hát, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị nghệ thuật truyền thống của tỉnh trong thời gian tới”.
