Trải nghiệm nghề gốm truyền thống của người Jrai ở Ia Mơ Nông

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Người Jrai ở xã Ia Mơ Nông (huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai) vẫn giữ nghề làm gốm lâu đời. Thời gian gần đây địa phương đã mở dịch vụ trải nghiệm nghề làm gốm dành cho du khách thông qua mô hình "Làng văn hóa du lịch Jrai xã Ia Mơ Nông".
Theo những người già ở Ia Mơ Nông, từ xa xưa đồng bào Jrai đã có nghề làm gốm. Tuy nhiên, với nhịp sống hiện đại, số người biết làm gốm ngày càng ít đi. Do đó, việc bảo tồn và phát huy giá trị nghề gốm truyền thống của người Jrai luôn là một niềm trăn trở.

Theo những người già ở Ia Mơ Nông, từ xa xưa đồng bào Jrai đã có nghề làm gốm. Tuy nhiên, với nhịp sống hiện đại, số người biết làm gốm ngày càng ít đi. Do đó, việc bảo tồn và phát huy giá trị nghề gốm truyền thống của người Jrai luôn là một niềm trăn trở.

Thời gian gần đây, thông qua mô hình "Làng văn hóa du lịch Jrai xã Ia Mơ Nông", địa phương đã mở dịch vụ trải nghiệm nghề làm gốm truyền thống của người Jrai dành cho du khách.

Thời gian gần đây, thông qua mô hình "Làng văn hóa du lịch Jrai xã Ia Mơ Nông", địa phương đã mở dịch vụ trải nghiệm nghề làm gốm truyền thống của người Jrai dành cho du khách.

Anh Rơ Châm Hiêng là một người làm gốm giỏi. Anh đã trực tiếp chỉ dạy nhiều người cách làm gốm và hướng dẫn du khách các quy trình cụ thể cũng như cách sử dụng sản phẩm gốm của người Jrai.

Anh Rơ Châm Hiêng là một người làm gốm giỏi. Anh đã trực tiếp chỉ dạy nhiều người cách làm gốm và hướng dẫn du khách các quy trình cụ thể cũng như cách sử dụng sản phẩm gốm của người Jrai.

Nguyên liệu làm gốm của người Jrai chủ yếu từ đất sét-loại đất được lấy gần khu vực giọt nước của làng. Đất sét có độ mịn và độ dẻo cao sẽ quyết định được sự thành công của sản phẩm gốm.

Nguyên liệu làm gốm của người Jrai chủ yếu từ đất sét-loại đất được lấy gần khu vực giọt nước của làng. Đất sét có độ mịn và độ dẻo cao sẽ quyết định được sự thành công của sản phẩm gốm.

Đất sét được tán nhuyễn và trộn thêm cát mịn cùng một ít nước theo tỷ lệ phù hợp. Người Jrai dùng tay nhào nặn kết hợp dụng cụ làm gốm gồm: 1 thanh tre chuốt mỏng; 1 chiếc đôn gỗ, 1 mảnh vải nhỏ, 1 viên đá cuội nhỏ.

Đất sét được tán nhuyễn và trộn thêm cát mịn cùng một ít nước theo tỷ lệ phù hợp. Người Jrai dùng tay nhào nặn kết hợp dụng cụ làm gốm gồm: 1 thanh tre chuốt mỏng; 1 chiếc đôn gỗ, 1 mảnh vải nhỏ, 1 viên đá cuội nhỏ.

Nghệ nhân làm gốm sẽ dùng thanh tre nạo phần nguyên liệu ở giữa sản phẩm và làm mỏng thân gốm; tiếp đó dùng mảnh vải nhỏ thấm nước chuốt quanh để làm đều bề mặt. Sau khi đem phơi khô khoảng 4-5 ngày, họ sẽ đem đi nung.

Nghệ nhân làm gốm sẽ dùng thanh tre nạo phần nguyên liệu ở giữa sản phẩm và làm mỏng thân gốm; tiếp đó dùng mảnh vải nhỏ thấm nước chuốt quanh để làm đều bề mặt. Sau khi đem phơi khô khoảng 4-5 ngày, họ sẽ đem đi nung.

Gốm của người Jrai không có men mà thường có màu chủ đạo là xám đen. Sau khi nung để có màu xám đen trên sản phẩm người Jrai lấy nước lá rừng quét bên ngoài để bảo vệ sản phẩm được bền chắc hơn. Công đoạn cuối cùng gốm sẽ được đem phơi nắng hoặc gác bếp khoảng 10-15 ngày thì hoàn thiện và đưa vào sử dụng.

Gốm của người Jrai không có men mà thường có màu chủ đạo là xám đen. Sau khi nung để có màu xám đen trên sản phẩm người Jrai lấy nước lá rừng quét bên ngoài để bảo vệ sản phẩm được bền chắc hơn. Công đoạn cuối cùng gốm sẽ được đem phơi nắng hoặc gác bếp khoảng 10-15 ngày thì hoàn thiện và đưa vào sử dụng.

Gốm có ưu điểm khó vỡ, ít rò rỉ nên người Jrai thường chế tạo thành nồi tròn hay hũ lớn dùng để đựng thóc, gạo, măng le, hạt giống, thức ăn... Ngoài ra, họ còn làm đồ gốm có giá trị như ghè, lọ…

Gốm có ưu điểm khó vỡ, ít rò rỉ nên người Jrai thường chế tạo thành nồi tròn hay hũ lớn dùng để đựng thóc, gạo, măng le, hạt giống, thức ăn... Ngoài ra, họ còn làm đồ gốm có giá trị như ghè, lọ…

Sản phẩm gốm truyền thống của người Jrai hiện trở thành đồ lưu niệm và phục vụ du khách trải nghiệm.

Sản phẩm gốm truyền thống của người Jrai hiện trở thành đồ lưu niệm và phục vụ du khách trải nghiệm.

Nghệ nhân làm gốm tận tình hướng dẫn mọi người từng thao tác cơ bản để làm nên một sản phẩm gốm. Du khách cũng háo hức khi được tự tay nhào nặn, tạo hình miếng đất sét trên chiếc bàn xoay thủ công.

Nghệ nhân làm gốm tận tình hướng dẫn mọi người từng thao tác cơ bản để làm nên một sản phẩm gốm. Du khách cũng háo hức khi được tự tay nhào nặn, tạo hình miếng đất sét trên chiếc bàn xoay thủ công.

Mô hình trải nghiệm nghề gốm truyền thống đang thu hút nhiều du khách trong và ngoài tỉnh tới tham quan và tìm hiểu. Trong tương lai, mô hình trải nghiệm làm gốm dành cho du khách sẽ tiếp tục được phát triển, góp phần bảo tồn nét đẹp văn hóa truyền thống của người Jrai.

Mô hình trải nghiệm nghề gốm truyền thống đang thu hút nhiều du khách trong và ngoài tỉnh tới tham quan và tìm hiểu. Trong tương lai, mô hình trải nghiệm làm gốm dành cho du khách sẽ tiếp tục được phát triển, góp phần bảo tồn nét đẹp văn hóa truyền thống của người Jrai.

Có thể bạn quan tâm

Đừng để giấc mơ Tây Nguyên ngủ yên trên đỉnh đồi

(GLO)- Người Tây Nguyên làm du lịch không chỉ bằng khu nghỉ dưỡng, mà còn bằng lòng hiếu khách và nghệ thuật kể chuyện. Vậy nên, đừng để giấc mơ Tây Nguyên ngủ yên trên đỉnh đồi mà hãy đánh thức nó bằng chính giọng nói của rừng, bằng bàn tay của bà con và bằng tình yêu với buôn làng của mình.

Ý nghĩa các biểu tượng trong lễ cầu mưa Yang Pơtao Apui

Ý nghĩa các biểu tượng trong lễ cầu mưa Yang Pơtao Apui

(GLO)- Lễ cầu mưa Yang Pơtao Apui là hiện tượng văn hóa xã hội đặc sắc của cộng đồng người Jrai ở Plei Ơi, xã Ayun Hạ, huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai. Nghi lễ này tập hợp nhiều biểu tượng văn hóa độc đáo giúp chúng ta hiểu rõ hơn về thế giới tâm linh của cư dân bản địa.

Tây Nguyên: Nhịp sống mới dưới những nếp nhà xưa

Tây Nguyên: Nhịp sống mới dưới những nếp nhà xưa

Nhắc đến đại ngàn Tây Nguyên, có lẽ biểu tượng văn hóa “sừng sững” chính là những mái nhà rông, nhà dài truyền thống của đồng bào các dân tộc. Trong những biến chuyển của thời đại, không gian che chở các hộ gia đình và lan tỏa văn hóa cộng đồng ấy khó tránh khỏi những hư hao, nghiêng ngả.

Đa dạng lễ cúng cầu mưa của người Jrai

Đa dạng lễ cúng cầu mưa của người Jrai

(GLO)- Tuy có sự phát triển của hệ thống thủy lợi song lễ cúng cầu mưa vẫn đóng vai trò quan trọng trong đời sống cư dân vùng thung lũng Cheo Reo. Sự đa dạng trong nghi thức cúng của mỗi cộng đồng dân cư đã góp phần làm phong phú thêm đời sống văn hóa đồng bào các dân tộc Tây Nguyên.

Biểu tượng vũ trụ trên cây nêu của người Bahnar

Biểu tượng vũ trụ trên cây nêu của người Bahnar

(GLO)- Người Bahnar quan niệm rằng mọi sự vật, hiện tượng đều có sự hiện diện của thần linh và con người phải tôn trọng, thờ cúng. Vì vậy, họ có nếp sống, sinh hoạt văn hóa với hệ thống lễ hội vô cùng phong phú, gắn với vòng đời người và chu kỳ canh tác nông nghiệp.

Thì thầm từ gốm Yang Tao

Thì thầm từ gốm Yang Tao

Nhờ may mắn làm cái nghề viết lách nên tôi từng có dịp đến nhiều trung tâm gốm của cả nước. Nghề gốm mỗi nơi mỗi kiểu, sản phẩm đơn giản có, tinh xảo có; quy trình tạo tác thủ công lẫn công nghiệp hóa vài ba công đoạn cũng có.

null