Mùa hoa đỏ Tây Nguyên

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- “Pơ lang hoa đốt lên những đốm lửa/Buôn làng ơi thức dậy giữa bình minh/Hoa của đất mọc từ mùa thương nhớ/Hoa tình yêu mang thông điệp lên trời/Chim chơ rao tháng ba về tìm bạn/Khúc ca mùa bừng cháy giữa trời xanh”.

Những câu thơ đặc tả một loài hoa đỏ của Tây Nguyên thường được gọi bằng cái tên mỹ miều là pơ lang hay mộc miên. Tôi không còn nhớ tên tác giả của những dòng thơ ấy, nhưng lại rất nhớ đến những buôn làng mình đã đi qua trong tháng ba Tây Nguyên như buôn Ju, buôn Mlah, làng Kon K’Tu… Nơi ấy, những cây hoa gạo đứng thẳng mình lặng im trong gió sau khi trút lớp lá xanh cho mùa đông đi qua và giờ đây chỉ để lại những bông hoa đỏ như những vì sao sáng, khoe sức sống mới.

Cộng đồng các dân tộc Tây Nguyên xem pơ lang là cây thiêng, là linh hồn của làng buôn mình. Ngoài hình ảnh ngọn núi, con sông, con suối thì tâm hồn của bao chàng trai, cô gái khi đi xa luôn nhớ đến mùa hoa đỏ như ngọn lửa cao nguyên ấy. Đó là loài hoa đẹp, cứng cáp và tượng trưng cho lòng thủy chung.

Nhạc sĩ Đức Minh trong những năm đầu chống Mỹ đã sáng tác bài ca nổi tiếng “Em là hoa Pơ lang” được ca sĩ Rơ Chăm Pheng thể hiện lúc bấy giờ khiến bao trái tim thổn thức luôn hướng về Tây Nguyên yêu quý: “Tây Nguyên ơi! Hoa rừng bao nhiêu thứ/Cánh hoa nào đẹp nhất rừng/Tây Nguyên ơi! Anh có nhớ buôn làng/Nhớ người con gái/Nhớ cánh hoa pơ lang/Đẹp nhất rừng Tây Nguyên…”.

Minh họa: Huyền Trang

Minh họa: Huyền Trang

Nhà báo, nhà thơ Đặng Bá Tiến ở Đak Lak có nhắc đến một truyền thuyết mà chính ông Ama Kông-người săn voi rừng nổi tiếng, khi còn tại thế đã kể câu chuyện về loài hoa đẹp nhất Tây Nguyên này.

Đây là mối tình đẹp của chàng trai và cô gái của buôn làng Tây Nguyên. Chàng trai trong lúc thay dân làng lên trời để hỏi chuyện mưa nắng thất thường khiến dân làng khốn khổ thì được giữ lại để giúp việc cho thần Sấm. Cô gái ngày ngày ngóng trông chàng trai mãi chẳng trở về.

Vì cảm thương mối tình thủy chung, Yàng đã thực hiện ước nguyện của cô gái, biến cây nêu ấy thành cây pơ lang bám rễ sâu vào lòng đất và dải băng đỏ trên cánh tay nàng thành loài hoa đẹp để chàng trai có thể nhận ra nàng.

Cuối tháng ba, đầu tháng tư hàng năm, Tây Nguyên bắt đầu chuyển mùa với những tiếng sấm báo hiệu cho cơn mưa đầu mùa. Và, người dân cũng bắt đầu cho chu kỳ gieo hạt mới, mùa phát rẫy làm nương: “Tháng ba, mùa con ong đi lấy mật/Mùa con voi xuống sông hút nước/Mùa em đi phát rẫy làm nương/Anh vào rừng đặt bẫy cài chông…” (Tháng ba Tây Nguyên-nhạc sĩ Văn Thắng, thơ Thân Như Thơ).

Bên cạnh đó, trong các lễ hội lớn của các dân tộc ở buôn làng, người ta thường trồng một nhánh cây pơ lang bên cạnh cây nêu, khi đến lúc hạ nêu, người làng đem nhánh pơ lang này trồng ở bìa làng. Và các thành viên cộng đồng tin rằng, khi nhánh pơ lang đâm chồi nảy lộc, lớn lên như thổi thì buôn làng sẽ phát triển, mưa thuận gió hòa, lúa bắp chật kho, heo gà đầy sân, người người ấm no, hạnh phúc…

Như vậy, câu chuyện tình nói trên gắn với tập tục văn hóa của cư dân trong mùa tháng ba tươi đẹp, có hoa pơ lang đỏ rực giữa góc trời đại ngàn hùng vĩ, cũng là mùa của tình yêu đôi lứa chớm nở như đóa hoa kia đang khoe sắc thắm khắp núi đồi.

Có thể bạn quan tâm

Rau dại quê nhà

Rau dại quê nhà

(GLO)- Mùa nào thức nấy, vùng nào rau ấy, không chỉ những bữa cơm trên rẫy, dưới đồng mà dường như bữa cơm nào của tuổi thơ chúng tôi cũng không thiếu mớ rau dại.

Năm tháng học trò

Năm tháng học trò

(GLO)- Mỗi độ hè về, khi những tia nắng tràn ngập trên sân trường cũng là lúc những chùm phượng vĩ bắt đầu cháy đỏ một góc trời. Phượng không chỉ là loài hoa báo hiệu mùa hè mà còn là biểu tượng bất diệt của tuổi học trò-cái tuổi ngây thơ, vụng dại nhưng đầy ắp yêu thương và khát vọng.

khúc mưa, cơn mưa, chìm vào cơn mưa, Gia Lai, Báo Gia Lai

Khúc mưa

(GLO)- Bất ngờ chìm vào cơn mưa ngờm ngợp giữa phố chiều tấp nập người xe, tôi vội vã tìm một nơi trú tạm chờ mưa tạnh. Kiểu mưa đầu mùa thế này, vội đến rồi cũng sẽ tan đi nhanh.

Bánh tráng Bình Định

Bánh tráng Bình Định

(GLO)- Bánh tráng có thể tìm thấy ở bất cứ nơi đâu trên cả nước, cả trong cộng đồng người Việt ở nước ngoài. Thế nhưng chẳng hiểu sao, tôi cứ nghĩ và nhớ về món bánh tráng Bình Định. Có lẽ là bởi không ở nơi đâu bánh tráng lại đa dạng và có thể ăn vào mọi dịp như “xứ nẫu”.

Gặp lại thanh xuân

Gặp lại thanh xuân

(GLO)- Tôi từng thấy chị gái mình đứng thật lâu trước tấm gương. Lúc đầu, tôi cứ ngỡ chị đang nhìn xem có vết nám nào trên mặt như một sự lo âu thường thấy của phụ nữ nhưng không phải.

Tiếng ve gọi hè

Tiếng ve gọi hè

(GLO)- Ai cũng từng trải qua những ngày cắp sách đến trường, cũng từng háo hức đợi tiếng ve gọi hè sang, từng bâng khuâng trước những cánh hoa phượng vĩ đầu mùa.

Vừa vặn sống

Vừa vặn sống

(GLO)- Thỉnh thoảng, trong một buổi sớm mai, nếu không phải bận bịu quá với công việc, tôi thường ngồi bên vỉa hè, dưới một gốc thông.

Nhớ khói đốt đồng

Nhớ khói đốt đồng

(GLO)- Mỗi khi tiết trời chuyển mình vào hạ, tôi lại chộn rộn một nỗi nhớ không tên. Tôi nhớ quê, nhớ cánh đồng, nhớ mùi khói đốt đồng lan trong gió chiều nhè nhẹ. Đó là mùi của đất, của nắng, của thời gian và tuổi thơ nơi đồng bãi.

Bên chiếc cầu thang nhà dài

Bên chiếc cầu thang nhà dài

(GLO)- Ngày trước, khi đến buôn Đôn (Đắk Lắk), tôi được ngắm nhìn những ngôi nhà dài bằng gỗ lâu niên của người Ê Đê đẹp đến nao lòng. Ấn tượng đầu tiên là 2 chiếc cầu thang dẫn lên nhà sàn còn in đậm vết thời gian.

Vấn vương bông gòn

Vấn vương bông gòn

(GLO)- Trong vườn còn sót lại một cây gòn. Đến mùa, chúng bung ra những bông nhẹ bẫng, mềm như mây trắng vắt ngang trời, theo gió tản mát muôn phương.

Nẻo về tháng Tư

Nẻo về tháng Tư

(GLO)- Bước chân trên dải biên cương một ngày tháng Tư nắng đượm, tôi thốt nhiên nhớ tới mấy câu thơ của Nguyễn Bình Phương: “Những cột mốc vùng biên bóng trải xiêu xiêu/Dãy núi oằn lên từng nhịp thở”.

Gió đồng mùa hạ

Gió đồng mùa hạ

(GLO)- Gió từ cánh đồng quê lại thổi tràn qua ô cửa nhỏ, mang theo hương thơm nồng nàn của lúa non và mùi ngai ngái của đất sau cơn mưa đầu mùa.

Mùa rẫy tới

Mùa rẫy tới

Mấy ngày nay thường hay có dông vào buổi chiều. Gió ùn ùn thốc tới. Mây từ dưới rừng xa đùn lên đen sì như núi, bao trùm gần kín khắp bầu trời. A Blưn thấy ông nội lẩm nhẩm tính rồi nói mấy hôm nữa đi phát rẫy.

Bài học đầu đời

Bài học đầu đời

(GLO)- Mãi đến bây giờ, cánh tay tôi vẫn còn một vết sẹo. Vết sẹo đỏ ửng, kéo dài trông thật “thiếu thẩm mỹ”. Bạn bè khuyên đi xóa sẹo nhưng tôi lại không muốn. Bởi lẽ, với tôi, vết sẹo ấy gắn liền cùng kỷ niệm về bài học đầu đời.

Tháng Tư ở thành phố mang tên Bác

Tháng Tư ở thành phố mang tên Bác

(GLO)- Một ngày giữa tháng Tư, tôi có chuyến thăm TP. Hồ Chí Minh. Như tín hiệu của vũ trụ, có điều gì đó thôi thúc tôi phải về với nơi mà 50 năm về trước, cả dân tộc vỡ òa trong niềm vui của ngày đại thắng, thống nhất non sông.

Nhớ bếp lửa nhà sàn

Nhớ bếp lửa nhà sàn

(GLO)- Gần 50 năm gắn bó với vùng đất Tây Nguyên, tôi đã đi qua nhiều buôn làng, tiếp xúc với bao con người hiền lành như đất, mộc mạc như cây rừng. Và trong những buôn làng đó, từng bếp lửa nhà sàn đã để lại trong tôi ấn tượng đậm sâu với không gian đầm ấm và chân tình

Lưu bút

Lưu bút

(GLO)- Lưu bút không đơn thuần là một cuốn sổ. Nó là nơi giữ lại cả một khoảng trời tuổi trẻ, nơi từng nét chữ đều mang theo một phần ký ức.

Mùa cá cơm

Mùa cá cơm

(GLO)- Đã mấy bận đến xã Nhơn Lý (TP. Quy Nhơn, tỉnh Bình Định), tham quan hầu hết thắng cảnh, thưởng thức đủ mọi đặc sản bậc nhất, tôi từng nghĩ mình am tường vùng đất này lắm. Vậy mà, khi lang thang đến bến cá Nhơn Lý, tôi mới nhận ra những gì mình biết chỉ lớp vỏ bên ngoài.

Hương ngọc lan

Hương ngọc lan

(GLO)- Hương ngọc lan là mùi hương thanh khiết nhất mà tôi được biết trong tuổi thơ của mình. Đó là sự dịu ngọt nhẹ nhàng và vô cùng gây thương nhớ cho người lữ khách.

Đọc để hiểu mình

Đọc để hiểu mình

(GLO)- Khi nhìn một người ngồi đọc sách, tôi thường có cảm giác rất bình an. Sự bình an như nguồn năng lượng được truyền đến từ hình ảnh rất đẹp trước mắt.