"Giữ lửa" nghề chỉnh chiêng

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Hầu như người dân trong vùng đều biết anh Siu Viu (làng O Bung, xã Ia Ko, huyện Chư Sê, Gia Lai) là người có kinh nghiệm trong việc điều chỉnh âm thanh của những chiếc chiêng bị hỏng. Hiện nay, anh là người duy nhất trong làng theo nghề chỉnh chiêng.
 Anh Viu đang chỉnh chiêng. Ảnh: H.H
Anh Viu đang chỉnh chiêng. Ảnh: H.H
Lúc còn nhỏ, anh Siu Viu thường được cha mẹ dẫn đi xem biểu diễn cồng chiêng trong những dịp lễ hội. Năm 16 tuổi, anh có dịp chứng kiến một số người làm nghề chỉnh chiêng ở huyện Krông Pa được mời đến làng để sửa lại những bộ chiêng bị mất tiếng và hư hỏng. Bị thu hút bởi công việc thú vị này, anh đã xin cha mẹ khăn gói theo những người thợ chỉnh chiêng về huyện Krông Pa học đánh chiêng và chỉnh chiêng. Dưới sự dẫn dắt của các nghệ nhân, chỉ sau hơn 2 năm, anh đã có thể biểu diễn thành thạo nhiều bài chiêng cổ của đồng bào Jrai và biết cách điều chỉnh những chiếc cồng, chiếc chiêng bị mất tiếng. Anh còn có thể gò lại được những chiếc chiêng bị hư hỏng nặng để lấy lại âm thanh.
Anh Siu Viu tâm sự: Muốn học nghề chỉnh chiêng, trước tiên phải học cách sử dụng cồng chiêng thành thạo. Những công cụ chính thường dùng để chỉnh chiêng mà người thợ cần có gồm: búa chỉnh âm thanh, dùi gỗ, kìm. Thời gian điều chỉnh một bộ chiêng bị mất âm thanh thường sẽ kéo dài 3-4 ngày. Tùy theo bộ chiêng bị hư hỏng nặng hay nhẹ, thời gian chỉnh âm thanh ngắn hay dài, anh sẽ được trả công khác nhau. Thông thường, khi chỉnh sửa hoàn chỉnh một bộ chiêng, anh được trả khoảng 3 triệu đồng. 
Đến nay, anh Viu đã chỉnh lại âm thanh cho trên 700 bộ chiêng bị mất tiếng ở Chư Sê và nhiều địa phương lân cận. Bên cạnh đó, trong quá trình làm nghề, anh cũng tranh thủ truyền dạy kỹ thuật đánh cồng chiêng cho hơn 40 người. Những người được anh chỉ dạy đều biết đánh chiêng thành thạo các bài chiêng cổ truyền thống của dân tộc mình như: mừng lúa mới, lễ đâm trâu… “Nghề chỉnh chiêng rất khó, đòi hỏi sự kiên nhẫn nên ít ai theo học. Một số người sợ dùng búa chỉnh chiêng không đúng kỹ thuật sẽ làm cho chiêng bị hư hỏng nặng thêm và phải bồi thường nên cũng ngại. Vì vậy, hiện giờ, tôi muốn tìm một vài người để truyền lại kỹ năng chỉnh sửa những cái chiêng bị hư hỏng, chứ sau này tôi già rồi, không có ai chỉnh chiêng thì nghề này sẽ mai một”-anh tâm sự.


Ông Siu Blach-Trưởng thôn O Bung, xã Ia Ko, huyện Chư Sê: “Anh Siu Viu là người có nhiều đóng góp trong công tác bảo tồn văn hóa cồng chiêng của làng. Hễ trong làng cứ có bộ chiêng nào bỏ lâu ngày không sử dụng, bị mất tiếng thì anh luôn nhiệt tình đến tận nhà để lấy lại âm thanh. Làng O Bung hiện nay có 8 bộ cồng chiêng thì tất cả đều do một mình anh Viu chỉnh sửa”.

Huy Hoàng

Có thể bạn quan tâm

Lễ báo hiếu: Thơm thảo tấm lòng con cái

Lễ báo hiếu, thơm thảo tấm lòng con cái

(GLO)- Trong đời sống sinh hoạt hàng ngày, người Bahnar luôn nhắc nhau: “Phải kính trọng cha mẹ như mặt trăng, kính trọng ông bà như mặt trời”. Khi đã trưởng thành, con cái đều nghĩ đến việc tổ chức lễ báo hiếu cha mẹ (teh nhung ăn kră).

Nâng cao chất lượng các danh hiệu văn hóa ở cơ sở

Nâng cao chất lượng các danh hiệu văn hóa ở cơ sở

(GLO)- UBND tỉnh Gia Lai ban hành QĐ số 60/2024/QĐ-UBND quy định chi tiết tiêu chuẩn xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa”, “Thôn, tổ dân phố văn hóa”, “Xã, phường, thị trấn tiêu biểu” để hướng dẫn thực hiện, bảo đảm phù hợp với đặc thù văn hóa và tình hình kinh tế-xã hội của địa phương.

Hội đồng Di sản văn hóa Quốc gia vừa họp, bỏ phiếu thống nhất đề xuất Thủ tướng Chính phủ công nhận Quần thể di tích Tây Sơn Thượng đạo là di tích quốc gia đặc biệt. Ảnh: Ngọc Minh

Chuyện làm hồ sơ di tích Tây Sơn Thượng đạo

(GLO)- Cuối thập niên 80 của thế kỷ trước, những người làm công tác di sản văn hóa (như cách gọi ngày nay) của tỉnh Gia Lai-Kon Tum bắt tay vào việc thu thập thông tin để làm hồ sơ di tích đề nghị xếp hạng, trong đó có hồ sơ di tích Tây Sơn Thượng đạo.

Chùa Bửu Minh (huyện Chư Păh)

Vọng tiếng chuông ngân

(GLO)- Trên địa bàn tỉnh Gia Lai có nhiều ngôi chùa bắt đầu bằng chữ Bửu như chùa Bửu Minh (huyện Chư Păh), Bửu Thắng, Bửu Nghiêm, Bửu Hải (TP. Pleiku). Riêng cái tên Bửu Tịnh được đặt cho 2 ngôi chùa, 1 ở Ayun Pa, 1 ở Krông Pa. Nhà tôi ở gần chùa Bửu Tịnh (xã Phú Cần, huyện Krông Pa).

Nét đẹp tặng chữ đầu xuân

Nét đẹp tặng chữ đầu xuân

(GLO)- Mỗi dịp Tết đến Xuân về, người dân Việt lại náo nức với những phong tục truyền thống mang đậm bản sắc dân tộc. Trong đó, nét đẹp tặng chữ đầu xuân đã trở thành một truyền thống hiếu học của dân tộc và mang ý nghĩa cầu chúc may mắn, tài lộc, hạnh phúc cho năm mới.

Một dòng huyền tích

Một dòng huyền tích

Mỗi lần đi qua cầu Đuống, tôi bất giác nhìn về phía hạ lưu, trong đầu ngân lên mấy câu thơ của Hoàng Cầm “Sông Đuống trôi đi một dòng lấp lánh, nằm nghiêng nghiêng trong kháng chiến trường kỳ”.

Theo dấu sử thi

Theo dấu sử thi

Tôi về xã Ea Tul (huyện Cư M’gar, Đắk Lắk) vào một dịp ngành văn hóa Đắk Lắk phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức lớp truyền dạy hát kể sử thi (khan) cho lớp trẻ.