"Giữ lửa" nghề chỉnh chiêng

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Hầu như người dân trong vùng đều biết anh Siu Viu (làng O Bung, xã Ia Ko, huyện Chư Sê, Gia Lai) là người có kinh nghiệm trong việc điều chỉnh âm thanh của những chiếc chiêng bị hỏng. Hiện nay, anh là người duy nhất trong làng theo nghề chỉnh chiêng.
 Anh Viu đang chỉnh chiêng. Ảnh: H.H
Anh Viu đang chỉnh chiêng. Ảnh: H.H
Lúc còn nhỏ, anh Siu Viu thường được cha mẹ dẫn đi xem biểu diễn cồng chiêng trong những dịp lễ hội. Năm 16 tuổi, anh có dịp chứng kiến một số người làm nghề chỉnh chiêng ở huyện Krông Pa được mời đến làng để sửa lại những bộ chiêng bị mất tiếng và hư hỏng. Bị thu hút bởi công việc thú vị này, anh đã xin cha mẹ khăn gói theo những người thợ chỉnh chiêng về huyện Krông Pa học đánh chiêng và chỉnh chiêng. Dưới sự dẫn dắt của các nghệ nhân, chỉ sau hơn 2 năm, anh đã có thể biểu diễn thành thạo nhiều bài chiêng cổ của đồng bào Jrai và biết cách điều chỉnh những chiếc cồng, chiếc chiêng bị mất tiếng. Anh còn có thể gò lại được những chiếc chiêng bị hư hỏng nặng để lấy lại âm thanh.
Anh Siu Viu tâm sự: Muốn học nghề chỉnh chiêng, trước tiên phải học cách sử dụng cồng chiêng thành thạo. Những công cụ chính thường dùng để chỉnh chiêng mà người thợ cần có gồm: búa chỉnh âm thanh, dùi gỗ, kìm. Thời gian điều chỉnh một bộ chiêng bị mất âm thanh thường sẽ kéo dài 3-4 ngày. Tùy theo bộ chiêng bị hư hỏng nặng hay nhẹ, thời gian chỉnh âm thanh ngắn hay dài, anh sẽ được trả công khác nhau. Thông thường, khi chỉnh sửa hoàn chỉnh một bộ chiêng, anh được trả khoảng 3 triệu đồng. 
Đến nay, anh Viu đã chỉnh lại âm thanh cho trên 700 bộ chiêng bị mất tiếng ở Chư Sê và nhiều địa phương lân cận. Bên cạnh đó, trong quá trình làm nghề, anh cũng tranh thủ truyền dạy kỹ thuật đánh cồng chiêng cho hơn 40 người. Những người được anh chỉ dạy đều biết đánh chiêng thành thạo các bài chiêng cổ truyền thống của dân tộc mình như: mừng lúa mới, lễ đâm trâu… “Nghề chỉnh chiêng rất khó, đòi hỏi sự kiên nhẫn nên ít ai theo học. Một số người sợ dùng búa chỉnh chiêng không đúng kỹ thuật sẽ làm cho chiêng bị hư hỏng nặng thêm và phải bồi thường nên cũng ngại. Vì vậy, hiện giờ, tôi muốn tìm một vài người để truyền lại kỹ năng chỉnh sửa những cái chiêng bị hư hỏng, chứ sau này tôi già rồi, không có ai chỉnh chiêng thì nghề này sẽ mai một”-anh tâm sự.


Ông Siu Blach-Trưởng thôn O Bung, xã Ia Ko, huyện Chư Sê: “Anh Siu Viu là người có nhiều đóng góp trong công tác bảo tồn văn hóa cồng chiêng của làng. Hễ trong làng cứ có bộ chiêng nào bỏ lâu ngày không sử dụng, bị mất tiếng thì anh luôn nhiệt tình đến tận nhà để lấy lại âm thanh. Làng O Bung hiện nay có 8 bộ cồng chiêng thì tất cả đều do một mình anh Viu chỉnh sửa”.

Huy Hoàng

Có thể bạn quan tâm

Ghè Tây Nguyên chứa đựng rất nhiều câu chuyện thú vị. Ảnh: Phương Duyên

Nghe ghè kể chuyện nhân sinh…

(GLO)- Ghè (còn gọi là ché) là một trong những vật dụng gần như không thể thiếu trong đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên. Từ chất liệu chế tác, kích thước đến kiểu dáng tai ghè, đặc biệt là hoa văn đều ẩn chứa những câu chuyện thú vị.

Hát bội ngân vang trong lễ giỗ danh nhân Đào Tấn

Hát bội ngân vang trong lễ giỗ danh nhân Đào Tấn

(GLO)- Cuối tuần qua, tại Đền thờ danh nhân văn hóa Đào Tấn (thôn Vinh Thạnh 1, xã Tuy Phước), lễ giỗ tưởng niệm 118 năm ngày mất của Hậu tổ nghệ thuật hát bội không chỉ là dịp tri ân công lao bậc tiền nhân, mà còn là cơ hội để các nghệ nhân giao lưu, chung tay gìn giữ di sản hát bội Bình Định.

Dặm dài Trường Lũy

Dặm dài Trường Lũy

(GLO)- Trường Lũy là một phức hợp bao gồm: lũy-bảo (đồn)-đường, hình thành từ thời chúa Nguyễn, xây dựng quy mô dưới triều Nguyễn; đi qua địa phận 3 tỉnh trước đây: Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định.

Hát bội được mùa vui

Hát bội được mùa vui

(GLO)- Từ đầu năm đến nay, các đoàn hát bội ở Gia Lai liên tục lưu diễn khắp nơi, làm bừng lên những sắc màu rực rỡ của nghệ thuật truyền thống trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân.

Thăm “rừng tượng” làng Kép 1

Thăm “rừng tượng” làng Kép 1

(GLO)- Tồn tại qua nhiều thế hệ, khu nhà mồ làng Kép 1 (xã Ia Ly, tỉnh Gia Lai) là một trong những điểm đến của người dân và du khách khi muốn tìm hiểu về văn hóa của đồng bào Jrai. Cũng bởi nơi này có một “rừng tượng” được tạc từ đôi bàn tay khéo léo của các nghệ nhân trong làng.

null