Đình Chí Công: Nơi thờ thần núi ở Đak Pơ được vua công nhận

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Trong chuyến nghiên cứu, khảo sát thực tế tại thị xã An Khê nhằm phục vụ đề tài khoa học “Bảo tồn và phát huy giá trị di sản Hán-Nôm trên địa bàn tỉnh Gia Lai”, nhóm cán bộ của Bảo tàng tỉnh đã tới thăm đình Chí Công (xã Cư An, huyện Đak Pơ). Đây là ngôi đình thờ thần núi duy nhất tại Gia Lai và được các vua triều Nguyễn sắc phong công nhận.
Căn cứ vào thời gian ghi trên những sắc phong đang được lưu giữ cẩn thận tại đây, đình Chí Công được người dân dựng lên từ cuối thế kỷ XIX. Theo lời kể của ông Nguyễn Dũng Chinh (77 tuổi, Trưởng ban nghi lễ, phụng tế), ban đầu, đình được dựng bằng tranh tre, vách đất tại chân núi Chí Công, cách vị trí hiện tại hơn 2 km. Đến những năm 30 của thế kỷ trước, đình bị đốt phá, phải dời ra khu vực đông dân cư cách khu vực hiện tại khoảng 500 m. Đến năm 1954, đình được dời về vị trí hiện nay: thôn Chí Công, xã Cư An, huyện Đak Pơ. Năm 1990, người dân trong vùng đóng góp kinh phí và ngày công trùng tu đình để có diện mạo như ngày nay.
Về kiến trúc đình Chí Công, ngoài chánh điện thờ thần, còn nhà tiền hiền và nhà âm linh (chung một gian) cất bên phải (từ ngoài nhìn vào) và phía trước, mé trái chánh điện là dinh Cô mới được xây dựng, sạch sẽ, khang trang thờ bà Ngũ Hành; phía sau dinh Cô là dinh ông Chúa nhỏ, am thờ Chúa tể sơn lâm (hổ). Ông Nguyễn Đức Chí-Trưởng thôn Chí Công-cho biết: Diện tích đất sử dụng của đình Chí Công là 1.500 m2, mặt trước giáp quốc lộ 19, hai bên và phía sau giáp khu dân cư. Đến nay, địa phương đã làm xong thủ tục cấp quyền sử dụng đất cho đình. Hàng năm, Ban nghi lễ đình Chí Công và người dân địa phương tổ chức cúng đình vào 3 ngày lễ lớn (theo âm lịch): cúng Quý Xuân ngày 19-2, cúng bà Ngũ Hành ngày 23-3, cúng Quý Thu ngày 19-8.
Chính điện đình Chí Công (xã Cư An, huyện Đak Pơ). Ảnh: Nguyễn Anh Minh
Chính điện đình Chí Công (xã Cư An, huyện Đak Pơ). Ảnh: Nguyễn Anh Minh
Qua tìm hiểu được biết, đình Chí Công còn lưu giữ nguyên vẹn 3 đạo sắc phong từ hơn một thế kỷ trước. Trong đó, 2 sắc phong năm 1911, thời Vua Duy Tân (1 sắc phong ban cho Thành Hoàng và Thổ Địa; 1 sắc ban cho thần Thiên Y A Na). Hai vị thần này khá phổ biến trong hệ thống sắc phong ở thị xã An Khê và huyện Đak Pơ cũng như ở nhiều ngôi đình vùng Nam Bộ và Trung Bộ. Độc đáo là sắc thứ ba năm 1913, thời Vua Duy Tân, phong ban cho Thần Núi Chí Công. Đây cũng chính là nét khác biệt ở ngôi đình này.
Ngoài những sắc phong quý, nơi đây còn giữ được tấm biển hiệu tên đình bằng chữ Hán và tấm rèm che án thờ chính điện cũng có tuổi đời hàng trăm năm. Bên cạnh những hiện vật có giá trị cổ xưa, đình còn có rất nhiều hoành phi, liễn đối, các bài văn cúng bằng chữ Hán tồn tại từ nhiều năm nay.
Trao đổi với cán bộ Phòng Văn hóa-Thông tin huyện Đak Pơ, chúng tôi được biết, đình Chí Công đã được chính quyền địa phương bổ sung vào danh mục các đình, miếu trên địa bàn huyện trình UBND tỉnh phê duyệt lập hồ sơ khoa học xếp hạng di tích.
Hy vọng trong thời gian đến, đình Chí Công sẽ được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh.
NGUYỄN ANH MINH

Có thể bạn quan tâm

Phát huy sức mạnh văn hóa

Phát huy sức mạnh văn hóa

Khi các giá trị văn hóa, di sản và nghệ thuật tạo ra lợi nhuận nó không chỉ tự “nuôi sống” mình mà còn góp phần tạo thêm những nguồn lực mới, tác động tích cực đến các lĩnh vực khác của ngành công nghiệp văn hóa.

Dùng mặt nạ kỹ thuật số để phục hồi tranh. (Ảnh: Franetic)

Công nghệ đột phá phục chế tranh cổ chỉ trong vài giờ

(GLO)-Với những bức tranh có niên đại hàng thế kỷ, bị hỏng nặng, việc phục chế gặp nhiều rủi ro và tiêu tốn thời gian. Một bước đột phá về công nghệ vừa được các nhà khoa học thử nghiệm thành công, đã giải quyết được khó khăn này, đó là phương pháp mặt nạ kỹ thuật số.

Đừng để giấc mơ Tây Nguyên ngủ yên trên đỉnh đồi

(GLO)- Người Tây Nguyên làm du lịch không chỉ bằng khu nghỉ dưỡng, mà còn bằng lòng hiếu khách và nghệ thuật kể chuyện. Vậy nên, đừng để giấc mơ Tây Nguyên ngủ yên trên đỉnh đồi mà hãy đánh thức nó bằng chính giọng nói của rừng, bằng bàn tay của bà con và bằng tình yêu với buôn làng của mình.

Ý nghĩa các biểu tượng trong lễ cầu mưa Yang Pơtao Apui

Ý nghĩa các biểu tượng trong lễ cầu mưa Yang Pơtao Apui

(GLO)- Lễ cầu mưa Yang Pơtao Apui là hiện tượng văn hóa xã hội đặc sắc của cộng đồng người Jrai ở Plei Ơi, xã Ayun Hạ, huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai. Nghi lễ này tập hợp nhiều biểu tượng văn hóa độc đáo giúp chúng ta hiểu rõ hơn về thế giới tâm linh của cư dân bản địa.

Qua xứ trầm hương: Di sản văn hóa từ miền duyên hải Khánh Hòa - Bài 1: Di sản văn hóa từ miền duyên hải

Qua xứ trầm hương: Di sản văn hóa từ miền duyên hải Khánh Hòa - Bài 1: Di sản văn hóa từ miền duyên hải

“Khánh Hòa là xứ trầm hương/Non cao biển rộng người thương đi về” - những câu thơ của nhà nghiên cứu Quách Tấn trong biên khảo Xứ trầm hương vừa là sự khẳng định danh xưng của một miền đất, vừa như lời mời gọi lữ khách bốn phương tìm về với thủ phủ của trầm hương Việt Nam.

Tây Nguyên: Nhịp sống mới dưới những nếp nhà xưa

Tây Nguyên: Nhịp sống mới dưới những nếp nhà xưa

Nhắc đến đại ngàn Tây Nguyên, có lẽ biểu tượng văn hóa “sừng sững” chính là những mái nhà rông, nhà dài truyền thống của đồng bào các dân tộc. Trong những biến chuyển của thời đại, không gian che chở các hộ gia đình và lan tỏa văn hóa cộng đồng ấy khó tránh khỏi những hư hao, nghiêng ngả.

Đa dạng lễ cúng cầu mưa của người Jrai

Đa dạng lễ cúng cầu mưa của người Jrai

(GLO)- Tuy có sự phát triển của hệ thống thủy lợi song lễ cúng cầu mưa vẫn đóng vai trò quan trọng trong đời sống cư dân vùng thung lũng Cheo Reo. Sự đa dạng trong nghi thức cúng của mỗi cộng đồng dân cư đã góp phần làm phong phú thêm đời sống văn hóa đồng bào các dân tộc Tây Nguyên.

null