Dân làng Đê Chơ Gang chung tay bảo tồn nhà sàn truyền thống

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Chúng tôi vừa đến thăm làng Đê Chơ Gang (xã Phú An, huyện Đak Pơ, tỉnh Gia Lai). Đây là ngôi làng gắn bó với anh Hai Trầu (Nguyễn Nhạc), nơi có Di tích quốc gia đặc biệt-Hòn đá ông Nhạc. Điều khiến chúng tôi ấn tượng chính là việc người dân nơi đây vẫn giữ được rất nhiều nếp nhà sàn truyền thống và thường giúp nhau làm nhà sàn.

Từ trung tâm thị xã An Khê, chúng tôi đi theo tỉnh lộ 667, hướng về huyện Kông Chro để tìm đường vào làng Đê Chơ Gang. Đi khoảng hơn 4 km đã thấy xuất hiện chiếc cổng làng xây kiên cố với dòng chữ “Làng văn hóa Đê Chơ Gang”. Hiện nay, làng Đê Chơ Gang đang xây dựng nông thôn mới với những con đường bê tông trải rộng, những ngôi nhà khang trang. Nhưng, hầu như gia đình nào cũng giữ lại được ngôi nhà sàn ở ngay cạnh bên nhà mới xây. Nhà sàn được bà con làm bằng các vật liệu từ tự nhiên nên sau vài năm phải sửa chữa hoặc thay mới. Vì thế, mỗi khi nhà ai sửa hoặc làm mới nhà sàn, bà con trong làng lại tập trung tới giúp.

Ông Bro đan lớp trên cùng của sàn nhà bằng nan cây lồ ô. Ảnh: Nguyễn Anh Minh

Ông Bro đan lớp trên cùng của sàn nhà bằng nan cây lồ ô. Ảnh: Nguyễn Anh Minh

Gia đình ông Đinh Pênh đang làm lại sàn mới cho ngôi nhà. Để giúp gia đình ông, dân làng đã tập trung đến từ rất sớm, mỗi người mỗi việc, ai quen việc gì thì làm việc đó. Nam giới chặt cây gỗ cứng, cây cao lao, chẻ nan cây lồ ô, chẻ cây giang, cây mây... để làm vật liệu. Phụ nữ chuẩn bị thức ăn, nước uống. “Tôi chuẩn bị rượu ghè, thịt heo, bà con tới làm giúp, ai có gì thì ủng hộ thêm. Vậy nên, người thì mang rượu ghè, người mang bia tới”-ông Pênh chia sẻ. Chúng tôi đếm được tổng cộng 25 ghè rượu đã được chuẩn bị cho lễ ăn mừng sàn nhà mới của gia đình ông Pênh.

Cũng theo ông Pênh, trước đây, gia đình có điều kiện thì làm sàn nhà bằng ván gỗ, nhà nào không có điều kiện thì đan bằng tre, lồ ô. Bây giờ khan hiếm gỗ nên hầu hết bà con đều làm bằng những vật liệu dễ kiếm hơn. Ông Bro-nghệ nhân đan lát-cho biết: “Sạp nhà sàn gồm có 3 lớp: lớp dưới cùng được buộc bằng những cây gỗ cứng to bằng bắp tay; lớp giữa được đan và chằng buộc bởi các cây cao lao to bằng ngón tay cái; lớp trên cùng đan bằng nan chẻ từ cây lồ ô. Các lớp đều được buộc kỹ bằng lạt mây và lạt giang”. Mặc dù làm rất kỹ nhưng theo các bậc cao niên trong làng, thường 5 năm sau phải làm lại sạp một lần.

Không khí làm việc ở đây rất vui vẻ. Bà con nói cười rôm rả, chia sẻ với nhau những điều hay trong cuộc sống, nhưng đôi tay vẫn thoăn thoắt làm việc. Chị em phụ nữ cho biết: Khoảng 2 giờ chiều, khi nam giới đã làm xong công việc của họ thì các chị sẽ lo làm những phần việc nhẹ nhàng còn lại. Sau khi xong mọi việc, họ sẽ cùng nhau ăn uống chúc mừng cho gia chủ tới khuya rồi ai về nhà nấy.

Nhìn cảnh dân làng Đê Chơ Gang vui vẻ giúp nhau dựng nhà, chúng tôi càng hiểu hơn tấm lòng của bà con nơi đây. Bao năm qua, dân làng coi nhau như một gia đình, ai có việc gì đều chung tay giúp sức. Chia tay chúng tôi, ông Pênh còn tự hào khoe rằng, đoàn nghệ nhân cồng chiêng làng Đê Chơ Gang vừa được cử đi biểu diễn phục vụ Ngày hội văn hóa các dân tộc toàn tỉnh năm 2023.

Có thể bạn quan tâm

Sáp nhập đơn vị hành chính gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa

Sáp nhập đơn vị hành chính gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa

(GLO)- Thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị là yêu cầu mang tính sống còn của đất nước trước vận hội phát triển mới. Trong đó, sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã để xây dựng mô hình chính quyền 2 cấp đang được dư luận hết sức quan tâm.

Tục thờ thần Bạch Mã ở vùng Tây Sơn Thượng đạo

Tục thờ thần Bạch Mã ở vùng Tây Sơn Thượng đạo

(GLO)- Thần Bạch Mã (hay còn gọi là Thái giám Bạch Mã, Bạch Mã Thái giám) là vị thần có ảnh hưởng lớn trong đời sống tín ngưỡng dân gian ở vùng Tây Sơn Thượng đạo. Hiện nay, một số đình tại thị xã An Khê còn duy trì việc thờ cúng và gìn giữ sắc phong vua ban cho vị thần này.

'Bảo hiểm' cho di sản

'Bảo hiểm' cho di sản

Tại lễ công bố các di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và quyết định xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp thành phố tại TPHCM vào cuối tháng 3 vừa qua, Công ty CP Tư vấn Cảng - kỹ thuật biển (Portcoast) đã trao tặng toàn bộ sản phẩm số hóa của Nhà hát Thành phố cho Trung tâm Nghệ thuật TPHCM.

Vua Lửa: Huyền thoại và hiện thực

Vua Lửa: Huyền thoại và hiện thực

(GLO)- Chuyện về các Pơtao Apui (Vua Lửa) sở hữu gươm thần có quyền năng hô mưa gọi gió không chỉ là huyền thoại mà gắn với dòng chảy văn hóa, lịch sử của người Jrai ở thung lũng Ayun Hạ (huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai) suốt nhiều thế kỷ qua.

Những người thầm lặng chăm lo việc làng

Những người thầm lặng chăm lo việc làng

(GLO)- Không chế độ phụ cấp, bổng lộc nhưng nhiều năm qua, các cụ từ, bà vãi trong đội hậu cần, ban nghi lễ tại các đình, miếu trên địa bàn thị xã An Khê vẫn thầm lặng, miệt mài với công việc. Sự tự nguyện ấy xuất phát từ tâm huyết dành cho văn hóa, di sản của cha ông.

Tùy theo điều kiện của từng gia đình để chuẩn bị quy mô lễ cúng lớn hay nhỏ

Gia Lai: Độc đáo lễ thổi tai của người Jrai

(GLO)- Nằm trong chuỗi các hoạt động Lễ cầu mưa Yang Pơtao Apui huyện Phú Thiện năm 2025, sáng 27-3, tại xã Ia Yeng đã diễn ra lễ thổi tai của người Jrai. Nghi lễ được tái hiện rõ nét giúp du khách hiểu được ý nghĩa văn hóa tâm linh trong đời sống của người Jrai nơi đây.

Lễ cầu mưa trên đỉnh núi thần: Di sản đặc biệt

Lễ cầu mưa trên đỉnh núi thần: Di sản đặc biệt

(GLO)- Trên đời có thực sự tồn tại những con người có quyền năng hô mưa gọi gió? Chính hiện thực và truyền thuyết hư ảo đan cài vào nhau khiến lễ cầu mưa của Yang Pơtao Apui ở thung lũng Ayun Hạ trở thành một hiện tượng đặc biệt, hấp dẫn bởi sự linh thiêng, huyền bí.

Tự hào con cháu Hai Bà Trưng

Tự hào con cháu Hai Bà Trưng

(GLO)- Đền thờ Hai Bà Trưng là di tích quốc gia đặc biệt, tọa lạc tại thôn Hạ Lôi, xã Mê Linh, huyện Mê Linh, TP. Hà Nội. Đây cũng là quê hương của Hai Bà Trưng-những nữ tướng anh hùng đã nổi dậy chống quân xâm lược nhà Hán.

Lễ Tế Xuân tại đình làng An Mỹ

Lễ Tế Xuân tại đình làng An Mỹ

(GLO)- Ngày 9-3, tại đình làng An Mỹ (thôn 2, xã An Phú, TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai) diễn ra lễ cúng đình với các nghi thức long trọng tưởng nhớ công ơn của các vị tiền hiền có công khai hoang mở đất, lập làng và cầu quốc thái dân an.