Dân làng Đê Chơ Gang chung tay bảo tồn nhà sàn truyền thống

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Chúng tôi vừa đến thăm làng Đê Chơ Gang (xã Phú An, huyện Đak Pơ, tỉnh Gia Lai). Đây là ngôi làng gắn bó với anh Hai Trầu (Nguyễn Nhạc), nơi có Di tích quốc gia đặc biệt-Hòn đá ông Nhạc. Điều khiến chúng tôi ấn tượng chính là việc người dân nơi đây vẫn giữ được rất nhiều nếp nhà sàn truyền thống và thường giúp nhau làm nhà sàn.

Từ trung tâm thị xã An Khê, chúng tôi đi theo tỉnh lộ 667, hướng về huyện Kông Chro để tìm đường vào làng Đê Chơ Gang. Đi khoảng hơn 4 km đã thấy xuất hiện chiếc cổng làng xây kiên cố với dòng chữ “Làng văn hóa Đê Chơ Gang”. Hiện nay, làng Đê Chơ Gang đang xây dựng nông thôn mới với những con đường bê tông trải rộng, những ngôi nhà khang trang. Nhưng, hầu như gia đình nào cũng giữ lại được ngôi nhà sàn ở ngay cạnh bên nhà mới xây. Nhà sàn được bà con làm bằng các vật liệu từ tự nhiên nên sau vài năm phải sửa chữa hoặc thay mới. Vì thế, mỗi khi nhà ai sửa hoặc làm mới nhà sàn, bà con trong làng lại tập trung tới giúp.

Ông Bro đan lớp trên cùng của sàn nhà bằng nan cây lồ ô. Ảnh: Nguyễn Anh Minh

Ông Bro đan lớp trên cùng của sàn nhà bằng nan cây lồ ô. Ảnh: Nguyễn Anh Minh

Gia đình ông Đinh Pênh đang làm lại sàn mới cho ngôi nhà. Để giúp gia đình ông, dân làng đã tập trung đến từ rất sớm, mỗi người mỗi việc, ai quen việc gì thì làm việc đó. Nam giới chặt cây gỗ cứng, cây cao lao, chẻ nan cây lồ ô, chẻ cây giang, cây mây... để làm vật liệu. Phụ nữ chuẩn bị thức ăn, nước uống. “Tôi chuẩn bị rượu ghè, thịt heo, bà con tới làm giúp, ai có gì thì ủng hộ thêm. Vậy nên, người thì mang rượu ghè, người mang bia tới”-ông Pênh chia sẻ. Chúng tôi đếm được tổng cộng 25 ghè rượu đã được chuẩn bị cho lễ ăn mừng sàn nhà mới của gia đình ông Pênh.

Cũng theo ông Pênh, trước đây, gia đình có điều kiện thì làm sàn nhà bằng ván gỗ, nhà nào không có điều kiện thì đan bằng tre, lồ ô. Bây giờ khan hiếm gỗ nên hầu hết bà con đều làm bằng những vật liệu dễ kiếm hơn. Ông Bro-nghệ nhân đan lát-cho biết: “Sạp nhà sàn gồm có 3 lớp: lớp dưới cùng được buộc bằng những cây gỗ cứng to bằng bắp tay; lớp giữa được đan và chằng buộc bởi các cây cao lao to bằng ngón tay cái; lớp trên cùng đan bằng nan chẻ từ cây lồ ô. Các lớp đều được buộc kỹ bằng lạt mây và lạt giang”. Mặc dù làm rất kỹ nhưng theo các bậc cao niên trong làng, thường 5 năm sau phải làm lại sạp một lần.

Không khí làm việc ở đây rất vui vẻ. Bà con nói cười rôm rả, chia sẻ với nhau những điều hay trong cuộc sống, nhưng đôi tay vẫn thoăn thoắt làm việc. Chị em phụ nữ cho biết: Khoảng 2 giờ chiều, khi nam giới đã làm xong công việc của họ thì các chị sẽ lo làm những phần việc nhẹ nhàng còn lại. Sau khi xong mọi việc, họ sẽ cùng nhau ăn uống chúc mừng cho gia chủ tới khuya rồi ai về nhà nấy.

Nhìn cảnh dân làng Đê Chơ Gang vui vẻ giúp nhau dựng nhà, chúng tôi càng hiểu hơn tấm lòng của bà con nơi đây. Bao năm qua, dân làng coi nhau như một gia đình, ai có việc gì đều chung tay giúp sức. Chia tay chúng tôi, ông Pênh còn tự hào khoe rằng, đoàn nghệ nhân cồng chiêng làng Đê Chơ Gang vừa được cử đi biểu diễn phục vụ Ngày hội văn hóa các dân tộc toàn tỉnh năm 2023.

Có thể bạn quan tâm

Về miền di sản

Về miền di sản

(GLO)- Những địa danh lịch sử, điểm di sản là nơi thu hút nhiều người đến tham quan, tìm hiểu. Được tận mắt chứng kiến và đặt chân lên một miền đất giàu truyền thống luôn là trải nghiệm tuyệt vời và xúc động đối với nhiều người.

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

(GLO)- Tại Kỳ họp thứ 19 của Ủy ban Liên Chính phủ Công ước 2003 của UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể diễn ra tại Thủ đô Asunción (Cộng hòa Paraguay) vào ngày 4-12, UNESCO đã chính thức ghi danh Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam của Việt Nam vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

“Điểm sáng văn hóa vùng biên”

“Điểm sáng văn hóa vùng biên”

(GLO)- Năm 1993, Sở Văn hóa-Thông tin (VH-TT) và Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Gia Lai đã ký kết chương trình phối hợp hành động với nhiều hoạt động thiết thực, trong đó có mô hình “Điểm sáng văn hóa vùng biên”.

Mừng lúa mới trên cao nguyên

Mừng lúa mới trên cao nguyên

(GLO)- Sau khi thu hoạch mùa vụ và đưa lúa về kho, đồng bào Jrai náo nức với lễ mừng lúa mới. Nghi lễ nông nghiệp cổ truyền độc đáo này đã được bà con duy trì từ bao đời nay.

Tiết mục hát dân ca của em Đinh Doanh và đoàn nghệ nhân xã Pờ Tó trong chương trình “Cồng chiêng cuối tuần-Thưởng thức và trải nghiệm” tại huyện Ia Pa. Ảnh: V.C

Cồng chiêng cuối tuần trở lại Ia Pa

(GLO)- Tối 17-11, chương trình “Cồng chiêng cuối tuần-Thưởng thức và trải nghiệm” tiếp tục được tổ chức tại huyện Ia Pa, tỉnh Gia Lai. Chương trình mang đến nhiều tiết mục đặc sắc làm nức lòng người dân và du khách.

Giá trị của liên hoan

Giá trị của liên hoan

Liên hoan Cải lương toàn quốc năm 2024 tổ chức tại TP Cần Thơ vừa khép lại. Bên cạnh những hồ hởi, vui vẻ, nhiều nỗi niềm của sân khấu cải lương truyền thống cũng đã bộc lộ trong mùa liên hoan năm nay.

Cần phát huy giá trị di tích: “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947”

Cần phát huy giá trị di tích: “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947”

(GLO)- Sáng 6-11, tại TP. Pleiku, Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức hội thảo khoa học di tích lịch sử “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947, xã Kông Bơ La, huyện Kbang” nhằm hoàn thiện hồ sơ, trình cấp có thẩm quyền đề nghị xếp hạng di tích quốc gia.

Trao giải Cuộc thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống tạo ra các sản phẩm lưu niệm phục vụ du khách

Trao giải Cuộc thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống tạo ra các sản phẩm lưu niệm phục vụ du khách

(GLO)- Nằm trong khuôn khổ Tuần lễ hoa dã quỳ-núi lửa Chư Đang Ya, chiều 9-11, tại khu vực sân nhà rông làng Gri, xã Chư Đang Ya (huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai), Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND huyện Chư Păh tổ chức trao giải Cuộc thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống.

Các nghệ nhân làng Chuet 2 (phường Thắng Lợi) phục dựng lễ báo hiếu cha mẹ tại Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam. Ảnh: Thu

Lễ báo hiếu của người Jrai

(GLO)- Lễ báo hiếu cha mẹ là tập tục văn hóa truyền thống đã có từ xa xưa trong đời sống của cộng đồng người Jrai. Đây là dịp để những người con đền đáp công ơn sinh thành, dưỡng dục và cầu mong thần linh ban sức khỏe cho cha mẹ.

Bảo tồn bản sắc làng Bahnar - Kỳ cuối: Cần phát huy giá trị văn hóa truyền thống

Bảo tồn bản sắc làng Bahnar - Kỳ cuối: Cần phát huy giá trị văn hóa truyền thống

(GLO)- Cách đây gần 18 năm, trong một số công trình điều tra văn hóa các làng đồng bào dân tộc thiểu số ở TP. Pleiku thì người ta xếp một số buôn làng trong khu vực, trong đó có làng Wâu và Ktu (xã Chư Á) là làng tương đối có giá trị, đưa vào diện bảo tồn và phát triển.

Sân trường rộn tiếng cồng chiêng

Sân trường rộn tiếng cồng chiêng

(GLO)- Cứ mỗi buổi sinh hoạt, khuôn viên Trường Phổ thông Dân tộc bán trú THCS Lơ Pang (xã Lơ Pang, huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai) lại rộn ràng tiếng cồng chiêng. Âm thanh quen thuộc ấy đến từ đôi tay nhỏ bé của các em học sinh thuộc Câu lạc bộ (CLB) Cồng chiêng của trường.