Cúng Thanh minh-nét đẹp văn hóa Việt

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Vào dịp tháng 3 Âm lịch hàng năm, các khu dân cư trên địa bàn tỉnh Gia Lai lại cùng nhau sửa soạn mâm cúng Thanh minh với ước vọng đoàn kết, bình an. Nét đẹp văn hóa lâu đời của dân tộc đã góp phần gắn kết tình làng nghĩa xóm.

Cầu mong bình an

9 giờ sáng ngày 10-4 (10-3 Âm lịch), các hộ dân ở hẻm 79 (đường Nguyễn Đình Chiểu, tổ 5, phường Tây Sơn, TP. Pleiku) tập trung tại đầu hẻm để chuẩn bị cúng Thanh minh. Khu vực làm lễ được tổ chức ở 1 góc đường để đảm bảo an toàn cho các phương tiện lưu thông. Mâm lễ cúng gồm hoa tươi, trái cây, bánh kẹo và nhiều món ăn. Lễ cúng diễn ra chừng 30 phút, người dân trong hẻm lần lượt thắp nhang, bày tỏ lòng thành kính, cầu mong sự an yên cho tất cả mọi người.

Ông Phạm Văn Đạo (người dân hẻm 79) chia sẻ: “Đây là con hẻm cụt với khoảng 54 hộ dân sinh sống. Bà con trong hẻm thống nhất chọn ngày Giỗ Tổ Hùng Vương hàng năm để cúng Thanh minh. 2 năm trước, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên lễ cúng Thanh minh chỉ tổ chức đơn giản, không tập trung ăn uống. Năm nay, cuộc sống trở về trạng thái bình thường mới, mọi người mới có dịp tập trung đông đủ hơn”.

Người dân hẻm 79 đường Nguyễn Đình Chiểu (tổ 5m, phường Tây Sơn, TP. Pleiku) tổ chức lễ cúng Thanh minh. Ảnh: Minh Nhật
Người dân hẻm 79 đường Nguyễn Đình Chiểu (tổ 5, phường Tây Sơn, TP. Pleiku) tổ chức lễ cúng Thanh minh. Ảnh: Minh Nhật



Ông Chu Đại Nghĩa-Tổ trưởng tổ dân phố 5 (phường Tây Sơn, TP. Pleiku) cho biết: “Đại diện người dân hẻm 79 đã báo với chúng tôi việc tổ chức cúng Thanh minh. Chúng tôi đã nhắc nhở bà con không được tập trung số người quá quy định để đảm bảo phòng-chống dịch Covid-19, không dựng rạp lấn chiếm lòng lề đường ảnh hưởng đến an toàn giao thông”.

Dịp Giỗ Tổ Hùng Vương năm nay, những người con xa quê tại thôn Đoàn Kết (xã Ia Ma Rơn, huyện Ia Pa) cũng cùng nhau tổ chức lễ cúng Thanh minh. Ông Nguyễn Hữu Phước-Trưởng thôn Đoàn Kết-thông tin: “Với mục đích bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên, tiếp nối truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, nhiều năm nay, bà con trong thôn quyết định lấy ngày Giỗ Tổ Hùng Vương làm ngày cúng Thanh minh của cả làng. Làm như vậy sẽ thuận lợi đôi đường, bà con ai cũng được nghỉ lễ, con cháu đi học, đi làm ăn xa có dịp về quê tụ họp đông đủ”.

Theo ông Phước, nếu như ở quê, cúng Thanh minh được tổ chức theo từng dòng họ, con cháu cùng nhau đi tảo mộ, dọn dẹp phần mộ của ông bà, tổ tiên để tỏ lòng thành kính, cầu mong con cháu trong gia tộc mạnh khỏe, làm ăn phát tài, thương yêu, đùm bọc lẫn nhau thì ở đây, nghi thức tảo mộ được lược bỏ. Dân làng tập trung về nhà văn hóa thôn làm lễ cúng cầu mong thôn xóm bình an, đoàn kết xây dựng quê hương thứ 2 ngày càng khởi sắc.

Ngày 9-4, người dân hẻm 168 đường Lê Thị Hồng Gấm (phường Yên Đổ, TP. Pleiku) cũng cúng Thanh minh. Là người lớn tuổi nên ông Lưu Văn Đào được 22 hộ dân sinh sống trong hẻm tín nhiệm giao đảm nhận trọng trách chủ lễ. Ông chia sẻ: “Chúng tôi làm lễ cúng Thanh minh hàng năm với ước nguyện bà con trong hẻm đoàn kết, tương trợ lẫn nhau; công việc của mọi nhà trong hẻm đều thuận lợi, con cháu học hành chăm ngoan”.

Gắn kết tình làng, nghĩa xóm

Để chuẩn bị cho lễ cúng Thanh minh, trước đó 2 tuần, các hộ dân trong hẻm 79 Nguyễn Đình Chiểu đã bàn bạc, đóng góp kinh phí và phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng người. Mọi người trong hẻm tự nguyện đóng góp tiền cúng Thanh minh, tùy theo điều kiện của từng gia đình. Mỗi người một việc, đàn ông phụ trách việc dựng rạp, kê bàn ghế, sắp xếp đồ lễ; phụ nữ đảm nhận việc nấu ăn.

Chị Nguyễn Thị Luyến (người dân hẻm 79 đường Nguyễn Đình Chiểu) cho hay: “Tùy vào số tiền đóng góp được, chúng tôi tổ chức cúng Thanh minh sao cho phù hợp. Mỗi người mỗi việc, ai nấy đều vui vẻ vì việc chung để lễ cúng Thanh minh được tươm tất và đúng phong tục. Sau lễ cúng, đại diện các gia đình cùng nhau “hưởng lộc” tại hội trường tổ dân phố. Cũng vì vậy mà bà con trong hẻm có dịp để trò chuyện, gắn kết tình nghĩa xóm làng”.

Lễ cúng thanh minh tại thôn Đoàn Kết, xã Ia Ma Rơn, huyện Ia Pa được tổ chức trùng với ngày Giỗ Tổ Hùng Vương. Ảnh: Vũ Chi
Lễ cúng Thanh minh tại thôn Đoàn Kết (xã Ia Ma Rơn, huyện Ia Pa). Ảnh: Vũ Chi


Tương tự, cách đây 1 tháng, thôn Đoàn Kết đã tổ chức họp và vận động bà con quyên góp, ủng hộ tiền cúng Thanh minh. Với 301 hộ, bình quân mỗi năm, người dân trong thôn đóng góp được hơn 10 triệu đồng để tổ chức lễ cúng. Sau lễ cúng, nguồn quỹ còn dư sẽ được dùng vào các hoạt động chung của làng.

Ông Lê Đình Thanh-đại diện người cao tuổi thôn Đoàn Kết-phấn khởi cho biết: Gần 40 năm vào Gia Lai xây dựng kinh tế mới, bà con luôn nhắc nhở nhau nhớ những ngày lễ, phong tục truyền thống của dân tộc. “Bán anh em xa, mua láng giềng gần”, bà con luôn coi nhau như anh em ruột thịt, giúp đỡ nhau xóa đói, giảm nghèo. Lễ cúng Thanh minh là dịp để bà con sum vầy, trò chuyện, tăng cường tình đoàn kết, các cháu nhỏ nhờ đó có cơ hội hiểu thêm về truyền thống quý báu của dân tộc mình”.


 

MINH NHẬT - VŨ CHI 

Có thể bạn quan tâm

Sáp nhập đơn vị hành chính gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa

Sáp nhập đơn vị hành chính gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa

(GLO)- Thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị là yêu cầu mang tính sống còn của đất nước trước vận hội phát triển mới. Trong đó, sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã để xây dựng mô hình chính quyền 2 cấp đang được dư luận hết sức quan tâm.

Tục thờ thần Bạch Mã ở vùng Tây Sơn Thượng đạo

Tục thờ thần Bạch Mã ở vùng Tây Sơn Thượng đạo

(GLO)- Thần Bạch Mã (hay còn gọi là Thái giám Bạch Mã, Bạch Mã Thái giám) là vị thần có ảnh hưởng lớn trong đời sống tín ngưỡng dân gian ở vùng Tây Sơn Thượng đạo. Hiện nay, một số đình tại thị xã An Khê còn duy trì việc thờ cúng và gìn giữ sắc phong vua ban cho vị thần này.

'Bảo hiểm' cho di sản

'Bảo hiểm' cho di sản

Tại lễ công bố các di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và quyết định xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp thành phố tại TPHCM vào cuối tháng 3 vừa qua, Công ty CP Tư vấn Cảng - kỹ thuật biển (Portcoast) đã trao tặng toàn bộ sản phẩm số hóa của Nhà hát Thành phố cho Trung tâm Nghệ thuật TPHCM.

Vua Lửa: Huyền thoại và hiện thực

Vua Lửa: Huyền thoại và hiện thực

(GLO)- Chuyện về các Pơtao Apui (Vua Lửa) sở hữu gươm thần có quyền năng hô mưa gọi gió không chỉ là huyền thoại mà gắn với dòng chảy văn hóa, lịch sử của người Jrai ở thung lũng Ayun Hạ (huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai) suốt nhiều thế kỷ qua.

Những người thầm lặng chăm lo việc làng

Những người thầm lặng chăm lo việc làng

(GLO)- Không chế độ phụ cấp, bổng lộc nhưng nhiều năm qua, các cụ từ, bà vãi trong đội hậu cần, ban nghi lễ tại các đình, miếu trên địa bàn thị xã An Khê vẫn thầm lặng, miệt mài với công việc. Sự tự nguyện ấy xuất phát từ tâm huyết dành cho văn hóa, di sản của cha ông.

Tùy theo điều kiện của từng gia đình để chuẩn bị quy mô lễ cúng lớn hay nhỏ

Gia Lai: Độc đáo lễ thổi tai của người Jrai

(GLO)- Nằm trong chuỗi các hoạt động Lễ cầu mưa Yang Pơtao Apui huyện Phú Thiện năm 2025, sáng 27-3, tại xã Ia Yeng đã diễn ra lễ thổi tai của người Jrai. Nghi lễ được tái hiện rõ nét giúp du khách hiểu được ý nghĩa văn hóa tâm linh trong đời sống của người Jrai nơi đây.

Lễ cầu mưa trên đỉnh núi thần: Di sản đặc biệt

Lễ cầu mưa trên đỉnh núi thần: Di sản đặc biệt

(GLO)- Trên đời có thực sự tồn tại những con người có quyền năng hô mưa gọi gió? Chính hiện thực và truyền thuyết hư ảo đan cài vào nhau khiến lễ cầu mưa của Yang Pơtao Apui ở thung lũng Ayun Hạ trở thành một hiện tượng đặc biệt, hấp dẫn bởi sự linh thiêng, huyền bí.

Tự hào con cháu Hai Bà Trưng

Tự hào con cháu Hai Bà Trưng

(GLO)- Đền thờ Hai Bà Trưng là di tích quốc gia đặc biệt, tọa lạc tại thôn Hạ Lôi, xã Mê Linh, huyện Mê Linh, TP. Hà Nội. Đây cũng là quê hương của Hai Bà Trưng-những nữ tướng anh hùng đã nổi dậy chống quân xâm lược nhà Hán.

Lễ Tế Xuân tại đình làng An Mỹ

Lễ Tế Xuân tại đình làng An Mỹ

(GLO)- Ngày 9-3, tại đình làng An Mỹ (thôn 2, xã An Phú, TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai) diễn ra lễ cúng đình với các nghi thức long trọng tưởng nhớ công ơn của các vị tiền hiền có công khai hoang mở đất, lập làng và cầu quốc thái dân an.