Cồng chiêng “nhí”: Nối dài mạch nguồn văn hóa

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Sự ra đời và hoạt động hiệu quả của những đội cồng chiêng “nhí” ở huyện Kbang (tỉnh Gia Lai) không chỉ là kế thừa mà còn trở thành nhịp cầu nối dài mạch nguồn văn hóa truyền thống, để hồn cốt dân tộc tiếp tục sống mãi qua từng thế hệ.

Mong muốn thanh thiếu nhi có sân chơi lành mạnh, bổ ích và lan tỏa nghệ thuật diễn xướng cồng chiêng độc đáo của người Bahnar ở Kbang, đầu năm 2023, làng Pơ Ngăl (xã Kông Lơng Khơng) đã ra mắt Đội cồng chiêng “nhí” gồm 40 thành viên từ 11 đến 16 tuổi. Việc truyền dạy, hướng dẫn cách đánh cồng chiêng do người già, nghệ nhân trong làng đảm nhận.

22-1776.jpg
Em Đinh Phong (thứ 2 bên trái ở làng Pơ Ngăl, xã Kông Lơng Khơng) chăm chỉ học đánh cồng chiêng để nâng cao kỹ năng. Ảnh Ngọc Minh

Nghe tin làng Pơ Ngăl thành lập Đội cồng chiêng “nhí”, em Đinh Phong (SN 2013) hăng hái đăng ký tham gia. Để nâng cao kỹ năng diễn tấu cồng chiêng, Phong thường nhờ ông ngoại chỉ bảo, hướng dẫn thêm.

“Ông ngoại biểu diễn cồng chiêng rất hay. Em đã thầm ước lớn lên sẽ giỏi như ông. Tuy nhiên, học đánh cồng chiêng rất khó. Mỗi lần lỗi nhịp, không bắt kịp các bạn, em hay nản. Biết được điều này, ông đã động viên, kiên nhẫn chỉ bảo. Nhờ vậy, em không chỉ tiếp thu kỹ năng đánh chiêng mà còn được truyền lửa để hiểu hơn, yêu hơn di sản văn hóa của dân tộc mình”-Phong chia sẻ.

Xuất phát từ niềm đam mê, yêu thích cồng chiêng và được gia đình ủng hộ, đầu năm 2024, em Đinh Dư (SN 2016) đã xin vào Đội cồng chiêng “nhí” làng Đầm Khương (xã Tơ Tung). Dù nhỏ tuổi nhất đội nhưng Dư nghiêm túc, siêng năng học hỏi. Sau hơn 3 tháng luyện tập, Dư nhận biết được kiến thức cơ bản, tiết tấu, nhịp điệu của những bài cồng chiêng truyền thống và tự tin tham gia nhiều chương trình giao lưu văn hóa-văn nghệ do xã, huyện tổ chức.

2nm.jpg
Nhiều năm nay, xã Tơ Tung duy trì tổ chức nhiều chương trình văn nghệ, hội xuân tạo điều kiện cho người dân, thanh-thiếu niên phát huy năng khiếu trình diễn cồng chiêng. Ảnh Ngọc Minh

“Em được tham gia trình diễn cồng chiêng tại Ngày hội du lịch huyện Kbang năm 2024. Đầu năm nay, em cùng các cô chú, anh chị trình diễn cồng chiêng tại Hội xuân văn hóa-thể thao các dân tộc mừng Đảng, mừng Xuân Ất Tỵ năm 2025 và Liên hoan văn hóa cồng chiêng lần thứ IV do UBND xã Tơ Tung tổ chức. Thấy mọi người cổ vũ nhiệt tình, em rất vui và tự hào. Em mong có nhiều bạn tham gia vào đội cồng chiêng và biết đánh chiêng như em để tiếng cồng, tiếng chiêng mãi ngân vang”-Dư bày tỏ.

Là người được làng Đầm Khương giao quản lý, hướng dẫn Đội cồng chiêng “nhí”, ông Đinh Doách cho hay: Trước đây, cồng chiêng chỉ dành riêng cho nam giới trưởng thành. Với mong muốn cồng chiêng được lưu giữ qua nhiều thế hệ, cuối năm 2023, các nghệ nhân cùng dân làng đã thống nhất thành lập Đội cồng chiêng “nhí” gồm 40 thành viên là những cháu có năng khiếu, đam mê cồng chiêng.

Theo ông Doách, lứa tuổi thiếu niên học cồng chiêng rất khó nên làng cử 2 người giàu kinh nghiệm để truyền dạy. “Thấy các cháu đoàn kết phối hợp diễn tấu cồng chiêng và uyển chuyển trong điệu xoang, tôi vui lắm. Bằng kinh nghiệm, trách nhiệm của mình, tôi đã truyền dạy cho các cháu kỹ thuật đánh cồng chiêng sao cho đúng, cho hay, để tiếp nối theo bước ông cha, giữ văn hóa truyền thống không bị mai một”-ông Doách bộc bạch.

1nm.jpg
Đội cồng chiêng “nhí” làng Đăk Pơ Kao (xã Tơ Tung) trình diễn tại Hội xuân văn hóa-thể thao các dân tộc năm 2025. Ảnh: N.M

Ông Hồ Xuân Dương-Chủ tịch UBND xã Tơ Tung-vui mừng cho hay: “10 làng trong xã đều có đội cồng chiêng người lớn. Trong đó, 4 làng đã thành lập đội cồng chiêng “nhí” với khoảng 160 thành viên. Đây là lực lượng kế cận đắc lực trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số; chung tay gìn giữ Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên”.

Trao đổi với P.V, ông Nguyễn Mạnh Cường-Phó Chủ tịch UBND huyện Kbang-cho biết: Toàn huyện có 10 đội cồng chiêng trong lứa tuổi thanh thiếu nhi. Cùng với việc khuyến khích các thôn, làng thành lập đội cồng chiêng “nhí”, hàng năm, huyện còn tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, du lịch nhằm quảng bá hình ảnh địa phương và tạo điều kiện cho các đội cồng chiêng tham gia trình diễn, trong đó có các đội cồng chiêng “nhí”.

Bên cạnh đó, UBND huyện thường xuyên chỉ đạo các cơ quan chuyên trách phối hợp với các xã, thị trấn tổ chức những chương trình giao lưu, liên hoan văn hóa-văn nghệ, thi trình diễn cồng chiêng, trò chơi dân gian nhằm giúp các nghệ nhân, người dân, nhất là thanh-thiếu niên, nhi đồng có nơi vui chơi, phát huy năng khiếu; chỉ đạo các xã, thị trấn bố trí kinh phí mở lớp truyền dạy đánh chiêng, xoang, chỉnh chiêng cho thanh thiếu nhi trên địa bàn.

Có thể bạn quan tâm

Tôn giáo luôn đồng hành cùng dân tộc

Tôn giáo luôn đồng hành cùng dân tộc

Việc Việt Nam tổ chức thành công Đại lễ Phật đản Liên Hợp Quốc - Vesak 2025 một lần nữa khẳng định vai trò ngày càng lớn của Phật giáo Việt Nam trong đời sống tôn giáo quốc tế.

Ksor Mang nặng lòng với văn hóa Jrai

Ksor Mang nặng lòng với văn hóa Jrai

(GLO)- Nhiều năm qua, anh Ksor Mang (SN 1986, buôn Phu Ma Nher, xã Ia Rtô, thị xã Ayun Pa, tỉnh Gia Lai) có nhiều đóng góp trong việc gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Jrai, nhất là việc truyền dạy cồng chiêng cho thế hệ trẻ.

Xác lập 5 kỷ lục Phật giáo Việt Nam

Xác lập 5 kỷ lục Phật giáo Việt Nam

Trong khuôn khổ lễ bế mạc Đại lễ Phật đản Liên Hiệp Quốc - Vesak 2025 diễn ra ngày 8/5, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam ghi nhận cùng lúc 5 kỷ lục về Phật giáo. Các kỷ lục được trao tặng cho Ban Văn hóa Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam.

Xa dần tiếng trống hơ gơr

Xa dần tiếng trống hơ gơr

(GLO)- Đối với đồng bào các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên, trống là vật thiêng, có Yàng trống bảo hộ, có giá trị cao nên cất giữ nơi trang trọng và được đem ra dùng trong những dịp lễ hội lớn của buôn làng hoặc gia đình. Ngày nay, các buôn làng ở Tây Nguyên dường như xa dần tiếng trống hơ gơr.

Lan tỏa tình yêu thổ cẩm

Lan tỏa tình yêu thổ cẩm

(GLO)- Diễn ra trong gần 1 tháng, cuộc thi “Nét đẹp trang phục truyền thống các dân tộc thiểu số qua ảnh” do Hội Liên hiệp phụ nữ huyện Ia Pa (tỉnh Gia Lai) tổ chức đã nhận được 33 tác phẩm dự thi. Mỗi bức ảnh là một thông điệp ý nghĩa mà những người mẫu không chuyên muốn truyền tải đến mọi người.

Tương lai viết nên từ bản lĩnh văn hóa

Tương lai viết nên từ bản lĩnh văn hóa

Di sản nếu không được số hóa, không được kể lại theo cách của thời đại sẽ dần bị đứt gãy trong trí nhớ cộng đồng. Một thế hệ lớn lên không thấy được những giá trị đã tạo nên cội nguồn sẽ khó tìm thấy niềm tự hào, khó kiến tạo tương lai có chiều sâu văn hóa.

Di sản người Anh hùng trên đất Tây Nguyên

Di sản người Anh hùng trên đất Tây Nguyên

(GLO)- Giữa cái nắng oi ả của tháng 4, chúng tôi từ TP. Pleiku vượt hơn 70 km về thăm làng Stơr (xã Tơ Tung, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai), quê hương của Anh hùng Núp. Nơi đây có nhà lưu niệm mang dấu ấn lịch sử-văn hóa độc đáo, thu hút đông đảo du khách đến tham quan, tìm hiểu.

Di sản Hán Nôm: Khai mở lịch sử văn hóa Gia Lai

Di sản Hán Nôm khai mở lịch sử văn hóa Gia Lai

(GLO)- Có những trầm tích văn hóa nằm im lìm trong những đạo sắc phong cũ kỹ, tờ khế ước ruộng đất phủ bụi thời gian hay văn tế cổ xưa xướng lên nơi đình làng. Tại Gia Lai, kho báu di sản Hán Nôm ấy đang dần được đánh thức, góp phần khai mở lịch sử văn hóa của vùng đất cao nguyên.

Làng Mông trên cao nguyên

Làng người Mông trên cao nguyên

(GLO)- Tính đến thời điểm này, những hộ gia đình người Mông đã sinh sống được 42 năm trên cao nguyên Gia Lai. Vùng đất mà họ chọn là xã Ya Hội, huyện Đak Pơ. Theo thời gian, dấu ấn người Mông ngày càng in đậm trên mảnh đất này.

Tái hiện không gian sinh hoạt cộng đồng của cư dân lúa nước vùng hạ lưu sông Ba

Tái hiện không gian sinh hoạt cộng đồng của cư dân lúa nước vùng hạ lưu sông Ba

(GLO)- Thoát khỏi không gian gò bó trên sân khấu, Ngày hội văn hóa-thể thao các dân tộc thiểu số huyện Krông Pa lần thứ III-2025 được tổ chức dưới những bóng cây cổ thụ trong Công viên Phú Túc đã tái hiện một cách chân thực không gian sinh hoạt cộng đồng của cư dân lúa nước vùng hạ lưu sông Ba.

Phụ nữ làng Groi phát huy nghề dệt thổ cẩm

Phụ nữ làng Groi phát huy nghề dệt thổ cẩm

(GLO)- Gần 2 năm đi vào hoạt động, Câu lạc bộ (CLB) Dệt thổ cẩm làng Groi (xã Ya Hội, huyện Đak Pơ) đã trở thành mái nhà chung cho những phụ nữ yêu thích nghề dệt. Thông qua các buổi sinh hoạt, chị em có cơ hội giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm và chung tay gìn giữ, phát huy nghề dệt truyền thống.

Lễ cúng bến nước. Ảnh: M.H

Bến nước buôn Pông

(GLO)- Bến nước, dòng sông cũng như tập tục của bà con Jrai đã trở nên quen thuộc với tôi trong thời gian dài công tác tại ngôi trường bên bờ sông Ba.

Sáp nhập đơn vị hành chính gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa

Sáp nhập đơn vị hành chính gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa

(GLO)- Thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị là yêu cầu mang tính sống còn của đất nước trước vận hội phát triển mới. Trong đó, sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã để xây dựng mô hình chính quyền 2 cấp đang được dư luận hết sức quan tâm.