Chuyện của phong lan

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Nhà thơ Xuân Diệu từng viết “Hoa lan vương giả vẫn thầm hương”. Có lẽ là bởi trong thế giới của hoa, người ta vẫn phần nào ưu ái hoa phong lan, với nhiều cách ví von như “hoa trung quân tử” (bậc quân tử trong loài hoa), “thiên hạ đệ nhất hương” (hương thơm nhất thiên hạ), “không tục giai nhân” (người đẹp trong chốn thiền môn lẫn trong cõi tục).

Gọi là phong lan vì rễ phát triển trong không khí để nuôi cây mà sống. Một thời, phong lan là hiện sinh của rừng. Và trong thế giới hoa, phong lan có thể được xếp vào loài chịu đựng gian khổ, tự hưởng khí trời, tự hấp thụ hơi nước trong không khí, tự lấy chất dinh dưỡng trên lớp vỏ cây hay lớp mùn thực vật để sống. Rồi đến mùa đến tháng, chúng bung hoa, bung biêng bừng sắc, trong ngào ngạt hoa thơm. Chỉ trừ những loài có giả hành như lan vũ nữ hoặc có thân lớn như hoàng thảo đòi hỏi phải có nước dự trữ chất dinh dưỡng để nuôi cây, còn lại nhiều loài khác vẫn mặc nắng mưa cứ thế mà sinh trưởng.

Sau này, khi được thuần dưỡng và nhân giống thành công, phong lan dần thoát khỏi môi trường sinh sống tự nhiên, gần hơn với đời sống con người. Bằng phương pháp lai ghép hoặc nuôi cấy mô tế bào, người ta có thể cho ra đời hàng ngàn, hàng vạn loài hoa lan. Nhưng với tôi, không có loài lan nhân tạo nào có thể thay thế được nhành phong lan tự nhiên được chăm chút bởi bàn tay yêu thiên nhiên của con người.

Minh họa: Huyền Trang

Minh họa: Huyền Trang

Ngược dòng thời gian, cách đây khoảng chừng 700-800 năm, trong vườn của các vua đời nhà Trần đã quy tụ nhiều giống phong lan quý. Thời ấy, với quan niệm hoa lan là loài hoa đẹp bậc nhất, hương thơm vương giả nhất, nhưng rất khó trồng, nên chỉ có vua mới được chơi phong lan mà thôi. Bởi thế mới có câu “vua chơi lan, quan chơi trà”. Nhưng bây giờ thì khác, chơi hoa phong lan đã mang tính đại trà. Chỉ cần chậu đất nung hay một đoạn gỗ và một khoảnh không gian nho nhỏ thì chuyện giò lan treo lúc lắc hiên nhà rất đỗi bình thường.

Chuyện thưởng hoa lan của người xưa cũng khá thú vị: “Nhân bất thiện tri hoa tri diện, nhân hữu thiện tri hoa tri mạo”. Đại ý rằng, người bình thường xem hoa chỉ thấy được vẻ đẹp thể hiện bên ngoài của hoa. Trái lại, người giỏi và sâu sắc khi thưởng hoa thấy cả được cái đẹp về nội dung ẩn chứa, từng lớp lang ẩn trong gốc rễ nội tâm mà hoa biểu thị.

Hay như câu truyền miệng của các cụ xưa “Chơi cá dưỡng tâm, chơi chim dưỡng chí, chơi cây dưỡng thần” nhắc nhở người chơi luôn để cái tâm, cái chí, cái thần của mình ổn định, tĩnh tại, có tinh thần vượt khó vượt khổ, để rèn cho mình một phong thái, cốt cách cao đẹp. Theo đó, cũng như chăm sóc một chậu phong lan thành công nghĩa là bản thân người chăm cũng đã rèn được trong tâm mình những gì tốt đẹp nhất về cuộc đời này. Vì một tâm hồn sẽ đẹp biết bao nếu chúng ta biết lắng nghe và thuần dưỡng nó.

Mới đây thôi, lòng tôi thật hân hoan khi chiêm ngắm giò lan thủy tiên sau bao ngày chăm sóc, ngóng trông đã bung nở. Trước đó, tôi đã nấp nom, phấp phỏng biết chừng nào. Sau khoảng mươi ngày, màu vàng dịu dàng gây thương nhớ đã đến trong sự đợi chờ, từ nụ đầu tiên mở mắt, nụ thứ hai chúm chím, đến nụ cuối cùng mãn khai. Giò lan này là kỷ niệm nhân chuyến về rừng Kbang năm ngoái, tôi đã được một người bạn ở đây gửi tặng. Cả thời gian dài chăm cây, chăm lá đến hôm nay thoang thoảng hương hoa. Thật đúng như câu cửa miệng dân chơi lan vẫn nói với nhau: “1 tháng chơi hoa, 11 tháng chơi lá”.

Ngày rong ruổi cùng tấp nập cộ xe, lâu lâu tôi lại bắt gặp hình ảnh những bà, những chị bày một đôi giò phong lan bên góc phố. Tôi vốn là người yêu hoa nên thi thoảng cũng dừng mua một đôi nhánh, đem về tập tành chăm dưỡng và ngóng chờ hoa của mùa sau.

Có thể bạn quan tâm

Tháng ba

Tháng ba

(GLO)- Tháng ba về, vùng đất Tây Nguyên lại chuyển mình trong một bản hòa ca của sắc màu và hương thơm. Đây là một trong những thời điểm đẹp và đặc biệt nhất trong năm của cao nguyên đầy nắng gió này. Cả đất trời trở nên thơ mộng hơn bao giờ hết, dễ khiến lòng người lưu luyến nhớ thương.

Hoa vàng anh nơi miền sơn cước

Hoa vàng anh nơi miền sơn cước

(GLO)- Một người bạn đã rủ tôi xuôi đường xuống Vĩnh Thạnh, Bình Định. Đây là huyện miền núi sát với huyện Kbang, Gia Lai. Mùa này, hai bên bờ suối khoác lên mình một tấm áo rực rỡ của hàng trăm cây vàng anh, nổi bật trên nền trời xanh thắm.

“Gặp gỡ êm đềm”

“Gặp gỡ êm đềm”

(GLO)- Gần như không thể đếm được mỗi chúng ta đã có bao nhiêu lần gặp gỡ trong đời. Dù so với cái rộng dài của thế gian thì “môi sinh” của một người cũng chỉ là bầu không khí nhỏ thôi.

Hương mía

Hương mía

(GLO)- Những năm 80 của thế kỷ trước ở quê tôi, khi tháng Giêng về thường diễn ra một hoạt động mà đứa trẻ nào cũng đều rất háo hức đợi mong, đó là hợp tác xã tổ chức ép mía cho bà con nông dân. Lúc này, đám trẻ con chúng tôi thường được bố mẹ nhờ phụ giúp trông mía.

Minh họa: Huyền Trang

Mùa xanh vào giêng hai

(GLO)- Như một câu thơ bất chợt ngân lên, rồi líu ríu theo chúng tôi suốt cả chặng hành trình, khi mùa xuân đang ở độ thật đầy đặn, thật viên mãn: Mùa xanh vào giêng hai.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Vấn vít tơ hồng

(GLO)- Một chiều, khi chở con gái đi dạo, tôi bần thần dừng lại trước một bờ giậu thấp vàng ruộm dây tơ hồng. Con gái tôi thích thú ồ lên khi thấy loài dây leo lạ. Nghe tôi nói tên, con còn thắc mắc vì sao dây leo chỉ có màu vàng, hoa thành chùm trắng mà lại gọi là dây tơ hồng.

Tản mạn chuyện tình yêu

Tản mạn chuyện tình yêu

(GLO)- Trong một giờ học liên quan đến nội dung giáo dục giới tính, sau nhiều vấn đề được nêu ra thảo luận khá sôi nổi, tôi đặt câu hỏi thăm dò thử xem các em học sinh suy nghĩ thế nào về tình yêu ở tuổi học trò. Lớp học ngay lập tức được chia thành 2 nhóm với các ý kiến trái chiều.

Thanh âm quê nhà

Thanh âm quê nhà

(GLO)- Sinh ra vào những năm đầu thập niên 70 của thế kỷ XX, tuổi thơ tôi gắn liền với những cánh đồng lúa xanh mướt, con đường làng quanh co và những ngôi nhà tranh đơn sơ mộc mạc. Quê nhà dẫu còn nghèo khó nhưng lại chứa đựng biết bao kỷ niệm đẹp đẽ, khó quên.

Giấc mơ xanh

Giấc mơ xanh

(GLO)- Mùa xuân có muôn vàn con đường mở ra trước mắt. Mới hôm nào giá rét đẩy ta đến bờ sông sụt lở, thấy bi quan, lo lắng thì giờ đây, mùa xuân như bến mơ, có con đò sẵn đợi.

Mùa đót

Mùa đót

(GLO)- Mỗi khi trời đất được sưởi ấm dần từ những tia nắng mùa xuân, cây lá bên đường xanh non nảy lộc, hoa tươi thắm sắc, tôi lại bâng khuâng nhớ về những điều gần gụi. Thoáng thấy dáng má cặm cụi bên hiên ngồi tết lại cây chổi đót đã bung ra những lạt mây, tôi chợt nhớ về những mùa đót cũ.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Ngát hương mùa hoa trắng

(GLO)- Đầu xuân mới, Tây Nguyên khoác lên mình tấm áo trắng tinh khôi của những vườn rẫy cà phê. Đó là lúc đất trời như giao hòa trong sắc hương, khi từng chùm hoa trắng muốt nở rộ trên những cành cây, tỏa hương ngọt ngào quyến rũ khắp không gian.

Tác giả cùng người thân tại ngã ba biên. Ảnh: N.T.D

Tháng 2 nơi ngã ba biên

(GLO)- Khi vị Tết đã thấm đẫm trong từng câu chuyện, khi mùa xuân cạn nốt chén rượu đầy thì trên những nẻo biên cương, đất trời khoác lên mình tấm áo mới, rực rỡ và căng tràn nhựa sống.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Vấn vít trầu cau

(GLO)- Mỗi dịp trong nhà có việc trọng, soạn mâm cỗ cúng, bao giờ cha cũng nhắc chị em chúng tôi chuẩn bị một lễ trầu cau. Nhà tôi ở phố, dù đất đai không rộng nhưng luôn trồng một cây cau và thả mấy dây trầu dưới gốc cho chúng vấn vít leo lên thân cau.

Mùi bếp, mùi tết

Mùi bếp, mùi tết

Cuối năm, gió đã chuyển mùa. Cái lành lạnh len lỏi trong từng nhành cây, ngọn cỏ và luồn qua từng kẽ hở bên khe cửa tràn cả vào ngóc ngách từng gian nhà. Trong không gian êm đềm, tôi cảm nhận rõ mùi bếp, mùi Tết đang về trên từng căn bếp nhỏ.

Thẳm sâu miền Tết

Thẳm sâu miền Tết

(GLO)- Ngay lối về nhà tôi, xuyến chi đã bung sắc hai bên đường. Mùi hương trầm loang trong gió xa. Thoảng trong gió, vị mứt gừng cay nồng lên những ngày cuối năm.

Thơ Ngô Thanh Vân: Xuân về trên bazan

Thơ Ngô Thanh Vân: Xuân về trên bazan

(GLO)- "Xuân về trên bazan" của tác giả Ngô Thanh Vân tái hiện vẻ đẹp của mùa xuân, của sự đổi mới và hy vọng. Những hình ảnh "mầm non ngậm giọt sương mai", "lá hát điều gì mê say trong gió"... mang đến cảm giác thanh thoát, nhẹ nhàng, như làn sóng dịu êm của thiên nhiên đón chào một mùa xuân mới.

Cõi hoa vàng

Cõi hoa vàng

(GLO)- Không biết đã bao lần tôi thả bước giữa những đồi chè Biển Hồ xanh ngát. Nơi ấy có những cây muồng già sum suê tỏa bóng, đan xen trong vườn chè. Mùa hoa muồng nở rộ, những chùm hoa vàng dắt díu, đung đưa, ánh lên trong nắng sớm. 

Về nhà

Về nhà

Mấy cơn gió rượt đuổi nhau làm trời đêm mát rượi. Tân ngủ mê trên ghế bố kê cạnh chiếc xe khách mặc kệ cho phía bên kia đường mấy bài hát xuân vẫn ra rả vọng ra từ chiếc loa kẹo kéo.