'Bàn tay mưa' của Nguyễn Chiến

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Một văn bản từ tinh thần lãng mạn vừa ra mắt bạn đọc, cũng là tập thơ cá nhân thứ hai của nhà thơ Nguyễn Chiến - hội viên Hội VHNT tỉnh Quảng Nam.
Nhà thơ Nguyễn Chiến. Ảnh: Bùi Tiến Tuấn

Nhà thơ Nguyễn Chiến. Ảnh: Bùi Tiến Tuấn

“Bàn tay mưa” (NXB Văn học, 2024) có khoảng 80 từ mưa xuất hiện trong cả tập. Tập thơ cá nhân đầu tiên có tên “Hạt sương khi nắng lên” (NXB Hội Nhà văn, 2013), chứng tỏ một mối quan tâm lớn về “sương, nắng, mưa”, nói chung là thiên nhiên, sinh thái của tác giả.

Thơ chở cái tình riêng

Nhiều tác giả ở xứ Quảng không chỉ thích “văn dĩ tải đạo”, mà còn thích cả “thi dĩ ngôn chí”, có lẽ do mối tiếp xúc khá gần với văn chương Trung Quốc/Đông Á thời trung/cận đại. Cộng với tính cách hay cãi, học để làm quan, để kinh bang tế thế, để làm quốc sự - “ngũ phụng tề phi”, nên “đạo, chí” càng được dịp đâm chồi nảy lộc trong văn chương xứ Quảng.

Thế nhưng, vẫn có số ít tác giả xứ Quảng thời cận đại đã chọn “thi dĩ duyên tình” (thơ chở cái tình riêng) để mở lối đi mới. Bước sang thế kỷ 20, cũng như càng về sau này, những tác giả “thi duyên tình” càng nhiều hơn.

Nguyễn Chiến là một tác giả khá lặng lẽ của văn chương xứ Quảng đương thời, về sau này đã chọn lối “thi duyên tình” để dấn bước. Thơ Nguyễn Chiến, trong “Bàn tay mưa”, rất ít những câu chuyện đại tự sự, rất ít bày tỏ “đạo, chí”, mà tập trung ghi lại những ấn tượng hữu tình, những cảm xúc duyên tình…

Những cảm xúc này gửi gắm qua “mưa, sương, nắng, gió”, ẩn ý những cái tình sâu xa. Như trong bài thơ “Ngôi nhà xây từ nóc”, có các đoạn:

“… đặt viên gạch thinh không/ xây ngôi nhà từ nóc/ vôi vữa là tiếng chim/ cột kèo đan sợi gió/ ngôi nhà mang đôi cánh/ bay lưng chừng ước mơ/ cửa sổ mở phía nào/ cũng trời sao lấp lánh”…

Hoặc như đoạn kết trong bài “Làng thương”: “… làng quê nay rộn tiếng xe/ ông bình vôi sứt nay về nơi đâu/ tôi ngồi xâu lại tháng ngày/ nghe mo nang rụng vào sau cơn buồn/ làng tôi làng tôi làng thương”.

Tinh thần lãng mạn

Cả tập thơ “Bàn tay mưa” của Nguyễn Chiến là những văn bản đi ra từ tính chất/tinh thần lãng mạn. Đây là đặc trưng thẩm mỹ, nhằm để chỉ những trường hợp muốn “thoát tục” - nhiều bài thơ không cần chất trữ tình hoặc triết lý, vẫn có thể thoát tục, vẫn đầy tinh thần lãng mạn.

Bìa tập thơ "Bàn tay mưa", với bút danh Chiến Nguyễn.

Bìa tập thơ "Bàn tay mưa", với bút danh Chiến Nguyễn.

Trong thi pháp về lãng mạn nói chung, “tính chất lãng mạn” độc lập với “phương thức/bút pháp lãng mạn”, độc lập với “hình thái lãng mạn”, và độc lập cả với “chất trữ tình” hoặc “chất tự sự”. Như trong tựa tập “Thơ điên”, Hàn Mặc Tử viết: “Tôi làm thơ? Nghĩa là tôi nhấn một cung đàn, bấm một đường tơ, rung rinh một làn ánh sáng”.

Còn nhìn ở khía cạnh cấu trúc hoặc ngôn ngữ thơ, Nguyễn Chiến có thơ theo thể thức, thơ tự do, hoặc thơ kết hợp các thể thức. Về thơ theo thể thức, có thể đọc những bài như: Ngôi nhà xây từ nóc, Chợ quê, Làng thương, Góc mưa, Làng tôi, Tết người yêu cũ, Lục bát…

Về thơ tự do, có thể đọc: Đoạn cuối Thu Bồn, Ký ức mưa, Đạo thơ, Những người đẹp bước ra từ trang sách, Thơ viết cho mình… Về thơ kết hợp, có thể đọc: Nói gì với mùa đông, Trò chuyện với Tấm, Trích đoạn giấc mơ…

Dù viết theo dạng thức nào, thì Nguyễn Chiến vẫn luôn bắt đầu. Đúng hơn, anh luôn lắng nghe các cấu tứ, câu chuyện bằng tinh thần lãng mạn, đôi khi chúng rất nhỏ nhắn, mong manh, tinh tế, rất cần chú tâm mới nắm bắt được.

Như một đoạn trong bài “Tết người yêu cũ”: “người đi từ lúc chưa mưa/ con cò con sáo còn chưa có chồng/ người đi khi cải chưa ngồng/ cây mai còn nụ cây hồng đang hoa/bao năm biển rất thật thà/đổ bao nhiêu sóng vào nhà người dưng”.

Hoặc một đoạn khác, trong bài “Trò chuyện với Tấm”: “Tấm nên về cách ly trong quả thị/ ngôi nhà thơm nhốt chật những ân tình”. Nếu so với tập “Hạt sương khi nắng lên”, tinh thần lãng mạn của Nguyễn Chiến trong tập này tinh tế hơn, trầm tư hơn. Dường như có sự trẻ hóa ngược, khi mà thơ Nguyễn Chiến về sau này rung cảm, ý vị và tự do hơn.

Trong bối cảnh đời sống và cả hệ sinh thái, môi trường đang có nhiều thách thức, bí bách, đọc “Bàn tay mưa” như một cách tìm về chốn trầm tư, yên bình, lãng mạn vậy.

Có thể bạn quan tâm

Phương án sắp xếp cơ quan báo chí thuộc Chính phủ và bộ, ngành

Phương án sắp xếp cơ quan báo chí thuộc Chính phủ và bộ, ngành

Quán triệt nội dung định hướng sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Chính phủ theo yêu cầu của Ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW và của Bộ Chính trị, Ban Chỉ đạo của Chính phủ về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW đã xây dựng phương án sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Chính phủ, trong đó có các cơ quan báo chí thuộc Chính phủ.

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Thơ Nguyễn Ngọc Hưng: Đi cà kheo

(GLO)- Đi cà kheo không chỉ phổ biến ở vùng đồng bằng mà còn là một hoạt động văn hóa dân gian của đồng bào dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên. Bằng những câu thơ chân thực và gần gũi, tác giả Nguyễn Ngọc Hưng đã tái hiện trò chơi này đầy sinh động gắn với cảm xúc hứng khởi từ người chơi.

Tranh minh họa (nguồn internet).

Thơ Đại Dương: Kính rượu thầy giáo cũ

(GLO)- Bài thơ "Kính rượu thầy giáo cũ" của tác giả Đại Dương chứa đựng nhiều tình cảm và lòng tri ân sâu sắc. Mỗi câu thơ là hình ảnh rất chân thật về một thời gian khó cắp sách đến trường, về những hy sinh thầm lặng của thầy giáo và cả sự khắc khoải, trăn trở của người học trò đã trưởng thành...

Thơ Hà Hoài Phương: Những ngôi sao xanh

Thơ Hà Hoài Phương: Những ngôi sao xanh

(GLO)- Hình ảnh "những ngôi sao xanh" trong thơ Hà Hoài Phương tượng trưng cho ánh sáng hy vọng không bao giờ tắt, dẫu rằng có bao nhiêu khó khăn, thử thách hay bóng tối bao phủ. Những ngôi sao ấy là niềm tin, sức mạnh tinh thần giúp con người vượt qua mọi gian truân cuộc sống...

Thơ Nguyễn Đình Phê: Gửi lại

Thơ Nguyễn Đình Phê: Gửi lại

(GLO)- Bài thơ "Gửi lại" của Nguyễn Đình Phê là một tác phẩm đầy hoài niệm, suy tư về thời gian, tình yêu và sự chia ly. Xoay quanh cảm giác tiếc nuối, luyến lưu một mối tình đã qua, những kỷ niệm khó quên, tác giả muốn gửi lại cho người yêu hay cho chính mình?

Tiến sĩ Lưu Hồng Sơn bên một bức tranh của họa sĩ Xu Man tại Bảo tàng tỉnh. Ảnh: P.D

Tranh Xu Man: Di sản tìm về

(GLO)- Từ chỗ chỉ sở hữu số lượng tác phẩm rất ít ỏi của họa sĩ Xu Man, hiện nay, Bảo tàng tỉnh Gia Lai đang có một bộ sưu tập dày dặn với tổng cộng 52 bức của người họa sĩ tài danh, nhiều nhất trong hệ thống bảo tàng cả nước.

Tặng em nỗi nhớ ngược chiều

Thơ Từ Dạ Linh: Tặng em nỗi nhớ ngược chiều

(GLO)- "Tặng em nỗi nhớ ngược chiều" của Từ Dạ Linh mang vẻ đẹp mộc mạc, đầy hoài niệm về tuổi thơ, về những khoảnh khắc hồn nhiên mà người ta thường dễ dàng quên đi. Ẩn chứa trong đó cũng là nỗi nhớ, sự lưu luyến về tình yêu đầu đời với những xúc cảm tinh khôi, thuần khiết...

Ảnh minh họa. Nguồn : Internet

Niềm vui đọc sách

(GLO)- Từ lâu, đọc sách đã là một hoạt động được ưa thích của nhiều người, được khích lệ ở nhiều nơi vì những lợi ích mà nó mang lại. Tôi vẫn giữ thói quen đọc đều đặn mỗi ngày. Điều đó vừa cần thiết cho công việc, vừa là cách để tôi giải trí và tìm hiểu về thế giới xung quanh.