An Khê bảo tồn văn hóa truyền thống của người Bahnar

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Nhờ sự quan tâm, tạo điều kiện của cấp ủy, chính quyền, 4 ngôi làng Bahnar ở thị xã An Khê (tỉnh Gia Lai) đã khôi phục nghề dệt thổ cẩm truyền thống cũng như duy trì hiệu quả hoạt động của đội cồng chiêng.

Thị xã An Khê có 4 làng đồng bào dân tộc thiểu số gồm làng Nhoi, Hòa Bình, Pơ Nang (xã Tú An) và làng Pốt (xã Song An). Ông Dương Thanh Hà-Trưởng phòng Văn hóa-Thông tin thị xã-cho biết: Từ năm 2016 đến nay, thị xã An Khê và các xã đã hỗ trợ cho 4 làng hàng tỷ đồng để xây dựng nhà rông, mua cồng chiêng, tổ chức các lớp truyền dạy cồng chiêng, hướng dẫn dệt thổ cẩm, góp phần không nhỏ trong công tác bảo tồn văn hóa truyền thống.

 Già làng Đinh Nao (bìa trái, ở làng Hòa Bình, xã Tú An, thị xã An Khê) hướng dẫn cách cầm, diễn tấu cồng chiêng cho thanh niên trong làng. Ảnh: Ngọc Minh
Già làng Đinh Nao (bìa trái, ở làng Hòa Bình, xã Tú An, thị xã An Khê) hướng dẫn cách cầm, diễn tấu cồng chiêng cho thanh niên trong làng. Ảnh: Ngọc Minh


Cẩn thận mở cửa kho lấy ra bộ cồng chiêng do thị xã An Khê tặng cho làng cách đây hơn 5 năm, ông Đinh Phước-Trưởng ban Công tác Mặt trận làng Pốt-thong thả nói: Bộ cồng chiêng có 13 chiếc, dân làng thường sử dụng vào dịp lễ hội quan trọng, thỉnh thoảng mang đi trình diễn tại các sự kiện văn hóa. Năm 2020, xã Song An cũng mua 1 bộ cồng chiêng tặng cho làng. Ngoài ra, dân làng còn lưu giữ 4 bộ chiêng cổ. “Cồng chiêng giữ vai trò rất quan trọng trong các lễ hội. Tiếng cồng, tiếng chiêng thay lời cầu xin thần linh phù hộ cho mùa màng tốt tươi, che chở cho bà con có cuộc sống bình an, no đủ. Bên cạnh đó, cồng chiêng còn như sợi dây thắt chặt tình đoàn kết cộng đồng. Bao đời nay, các bậc cao niên rất quan tâm, xem trọng việc truyền dạy cồng chiêng cho thanh-thiếu niên. Nhờ đó, âm thanh cồng chiêng cùng điệu xoang uyển chuyển được gìn giữ và phát huy”-ông Phước tự hào nói.

Tương tự, làng Hòa Bình cũng được thị xã An Khê tặng 1 bộ cồng chiêng. Già làng Đinh Nao chia sẻ: “Trước đây, làng có 5 bộ cồng chiêng nhưng bị kẻ gian lấy trộm. Mỗi lần có lễ hội, làng phải mượn cồng chiêng. Năm 2016, được thị xã An Khê tặng bộ cồng chiêng, bà con như tìm lại báu vật. Mọi người tham gia đội chiêng ngày một đông, các lễ hội diễn ra cũng rộn ràng hơn”.

Không chỉ hỗ trợ các làng, thị xã còn quan tâm công tác truyền dạy cồng chiêng trong nhà trường. Theo đó, thị xã đã xuất kinh phí mua tặng Trường Tiểu học Lê Văn Tám 1 bộ cồng chiêng. Năm 2018, nhà trường thành lập đội chiêng “nhí” tại điểm trường 3 làng: Nhoi, Hòa Bình, Pơ Nang. Đội chiêng “nhí” không chỉ tích cực tham gia các chương trình văn hóa-văn nghệ của trường, của xã mà còn biểu diễn tại các sự kiện giao lưu, các lễ hội do thị xã tổ chức như: lễ kỷ niệm Chiến thắng Ngọc Hồi-Đống Đa, hội hát cầu huê, Hội thảo khoa học quốc tế lần thứ 2 về khảo cổ học sơ kỳ Đá cũ, lễ hội dâu da đỏ Tây Sơn nhị (xã Cửu An)… Cô Trương Thị Cẩm Thúy-Hiệu trưởng nhà trường-cho hay: “Các buổi tập luyện, biểu diễn cồng chiêng đã tạo sân chơi lành mạnh, giúp các em học sinh nâng cao ý thức trong việc bảo tồn, gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống”.

Cùng với cồng chiêng, cộng đồng người Bahnar tại thị xã An Khê cũng tích cực gìn giữ nghề dệt thổ cẩm truyền thống. Vừa bán tạp hóa, bà Đinh Thị Ngọt (làng Hòa Bình) tranh thủ hoàn thiện tấm chăn và chỉ bảo con gái dệt váy áo. Bà Ngọt chia sẻ: “Phụ nữ làng mình ai cũng biết dệt. Những họa tiết, hoa văn khó ngày xưa các bà, các mẹ truyền lại, giờ mình dạy cho con biết”.

 Câu lạc bộ Dệt thổ cẩm làng Pơ Nang (xã Tú An) góp phần gìn giữ và phát huy văn hóa truyền thống của dân tộc Bahnar. Ảnh: Ngọc Minh
Câu lạc bộ dệt thổ cẩm làng Pơ Nang (xã Tú An) góp phần gìn giữ và phát huy văn hóa truyền thống của dân tộc Bahnar. Ảnh: Ngọc Minh


Theo bà Đinh Thị Pin-Trưởng thôn Pơ Nang, để bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống, xã Tú An đã thành lập Câu lạc bộ Dệt thổ cẩm với 20 thành viên. Trong quá trình hoạt động, các cấp, các ngành đã phối hợp với xã mở lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật dệt thổ cẩm cho chị em. Vừa qua, thị xã cũng hỗ trợ 3 chiếc máy may. “Nhằm đáp ứng nhu cầu thị hiếu người tiêu dùng, một số chị đã sáng tạo dệt các sản phẩm như: túi đựng điện thoại, móc khóa, khăn trải bàn, tấm lót ly tách, vòng tay, khăn quàng cổ… Qua đó, tạo việc làm, tăng thêm thu nhập cho chị em”-bà Pin phấn khởi thông tin.

Trao đổi với P.V, ông Trần Thanh Cảnh-Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Tú An-cho biết: “Thời gian tới, xã sẽ tiếp tục vận động các chị em có đam mê, yêu thích nghề dệt tham gia câu lạc bộ; phối hợp với các ngành chức năng giới thiệu, quảng bá sản phẩm thổ cẩm tại các lễ hội do thị xã, tỉnh tổ chức. Đối với đội cồng chiêng “nhí” tại Trường Tiểu học Lê Văn Tám, xã tiếp tục phối hợp với nhà trường mời nghệ nhân đến truyền dạy, nâng cao kỹ thuật trình diễn cho các em, xem đây là “hạt nhân” để gìn giữ, tiếp nối các giá trị văn hóa truyền thống của người Bahnar trên địa bàn”.

 

NGỌC MINH
 

Có thể bạn quan tâm

Sáp nhập đơn vị hành chính gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa

Sáp nhập đơn vị hành chính gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa

(GLO)- Thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị là yêu cầu mang tính sống còn của đất nước trước vận hội phát triển mới. Trong đó, sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã để xây dựng mô hình chính quyền 2 cấp đang được dư luận hết sức quan tâm.

Tục thờ thần Bạch Mã ở vùng Tây Sơn Thượng đạo

Tục thờ thần Bạch Mã ở vùng Tây Sơn Thượng đạo

(GLO)- Thần Bạch Mã (hay còn gọi là Thái giám Bạch Mã, Bạch Mã Thái giám) là vị thần có ảnh hưởng lớn trong đời sống tín ngưỡng dân gian ở vùng Tây Sơn Thượng đạo. Hiện nay, một số đình tại thị xã An Khê còn duy trì việc thờ cúng và gìn giữ sắc phong vua ban cho vị thần này.

'Bảo hiểm' cho di sản

'Bảo hiểm' cho di sản

Tại lễ công bố các di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và quyết định xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp thành phố tại TPHCM vào cuối tháng 3 vừa qua, Công ty CP Tư vấn Cảng - kỹ thuật biển (Portcoast) đã trao tặng toàn bộ sản phẩm số hóa của Nhà hát Thành phố cho Trung tâm Nghệ thuật TPHCM.

Vua Lửa: Huyền thoại và hiện thực

Vua Lửa: Huyền thoại và hiện thực

(GLO)- Chuyện về các Pơtao Apui (Vua Lửa) sở hữu gươm thần có quyền năng hô mưa gọi gió không chỉ là huyền thoại mà gắn với dòng chảy văn hóa, lịch sử của người Jrai ở thung lũng Ayun Hạ (huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai) suốt nhiều thế kỷ qua.

Những người thầm lặng chăm lo việc làng

Những người thầm lặng chăm lo việc làng

(GLO)- Không chế độ phụ cấp, bổng lộc nhưng nhiều năm qua, các cụ từ, bà vãi trong đội hậu cần, ban nghi lễ tại các đình, miếu trên địa bàn thị xã An Khê vẫn thầm lặng, miệt mài với công việc. Sự tự nguyện ấy xuất phát từ tâm huyết dành cho văn hóa, di sản của cha ông.

Tùy theo điều kiện của từng gia đình để chuẩn bị quy mô lễ cúng lớn hay nhỏ

Gia Lai: Độc đáo lễ thổi tai của người Jrai

(GLO)- Nằm trong chuỗi các hoạt động Lễ cầu mưa Yang Pơtao Apui huyện Phú Thiện năm 2025, sáng 27-3, tại xã Ia Yeng đã diễn ra lễ thổi tai của người Jrai. Nghi lễ được tái hiện rõ nét giúp du khách hiểu được ý nghĩa văn hóa tâm linh trong đời sống của người Jrai nơi đây.

Lễ cầu mưa trên đỉnh núi thần: Di sản đặc biệt

Lễ cầu mưa trên đỉnh núi thần: Di sản đặc biệt

(GLO)- Trên đời có thực sự tồn tại những con người có quyền năng hô mưa gọi gió? Chính hiện thực và truyền thuyết hư ảo đan cài vào nhau khiến lễ cầu mưa của Yang Pơtao Apui ở thung lũng Ayun Hạ trở thành một hiện tượng đặc biệt, hấp dẫn bởi sự linh thiêng, huyền bí.

Tự hào con cháu Hai Bà Trưng

Tự hào con cháu Hai Bà Trưng

(GLO)- Đền thờ Hai Bà Trưng là di tích quốc gia đặc biệt, tọa lạc tại thôn Hạ Lôi, xã Mê Linh, huyện Mê Linh, TP. Hà Nội. Đây cũng là quê hương của Hai Bà Trưng-những nữ tướng anh hùng đã nổi dậy chống quân xâm lược nhà Hán.

Lễ Tế Xuân tại đình làng An Mỹ

Lễ Tế Xuân tại đình làng An Mỹ

(GLO)- Ngày 9-3, tại đình làng An Mỹ (thôn 2, xã An Phú, TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai) diễn ra lễ cúng đình với các nghi thức long trọng tưởng nhớ công ơn của các vị tiền hiền có công khai hoang mở đất, lập làng và cầu quốc thái dân an.