An Khê bảo tồn văn hóa truyền thống của người Bahnar

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Nhờ sự quan tâm, tạo điều kiện của cấp ủy, chính quyền, 4 ngôi làng Bahnar ở thị xã An Khê (tỉnh Gia Lai) đã khôi phục nghề dệt thổ cẩm truyền thống cũng như duy trì hiệu quả hoạt động của đội cồng chiêng.

Thị xã An Khê có 4 làng đồng bào dân tộc thiểu số gồm làng Nhoi, Hòa Bình, Pơ Nang (xã Tú An) và làng Pốt (xã Song An). Ông Dương Thanh Hà-Trưởng phòng Văn hóa-Thông tin thị xã-cho biết: Từ năm 2016 đến nay, thị xã An Khê và các xã đã hỗ trợ cho 4 làng hàng tỷ đồng để xây dựng nhà rông, mua cồng chiêng, tổ chức các lớp truyền dạy cồng chiêng, hướng dẫn dệt thổ cẩm, góp phần không nhỏ trong công tác bảo tồn văn hóa truyền thống.

 Già làng Đinh Nao (bìa trái, ở làng Hòa Bình, xã Tú An, thị xã An Khê) hướng dẫn cách cầm, diễn tấu cồng chiêng cho thanh niên trong làng. Ảnh: Ngọc Minh
Già làng Đinh Nao (bìa trái, ở làng Hòa Bình, xã Tú An, thị xã An Khê) hướng dẫn cách cầm, diễn tấu cồng chiêng cho thanh niên trong làng. Ảnh: Ngọc Minh


Cẩn thận mở cửa kho lấy ra bộ cồng chiêng do thị xã An Khê tặng cho làng cách đây hơn 5 năm, ông Đinh Phước-Trưởng ban Công tác Mặt trận làng Pốt-thong thả nói: Bộ cồng chiêng có 13 chiếc, dân làng thường sử dụng vào dịp lễ hội quan trọng, thỉnh thoảng mang đi trình diễn tại các sự kiện văn hóa. Năm 2020, xã Song An cũng mua 1 bộ cồng chiêng tặng cho làng. Ngoài ra, dân làng còn lưu giữ 4 bộ chiêng cổ. “Cồng chiêng giữ vai trò rất quan trọng trong các lễ hội. Tiếng cồng, tiếng chiêng thay lời cầu xin thần linh phù hộ cho mùa màng tốt tươi, che chở cho bà con có cuộc sống bình an, no đủ. Bên cạnh đó, cồng chiêng còn như sợi dây thắt chặt tình đoàn kết cộng đồng. Bao đời nay, các bậc cao niên rất quan tâm, xem trọng việc truyền dạy cồng chiêng cho thanh-thiếu niên. Nhờ đó, âm thanh cồng chiêng cùng điệu xoang uyển chuyển được gìn giữ và phát huy”-ông Phước tự hào nói.

Tương tự, làng Hòa Bình cũng được thị xã An Khê tặng 1 bộ cồng chiêng. Già làng Đinh Nao chia sẻ: “Trước đây, làng có 5 bộ cồng chiêng nhưng bị kẻ gian lấy trộm. Mỗi lần có lễ hội, làng phải mượn cồng chiêng. Năm 2016, được thị xã An Khê tặng bộ cồng chiêng, bà con như tìm lại báu vật. Mọi người tham gia đội chiêng ngày một đông, các lễ hội diễn ra cũng rộn ràng hơn”.

Không chỉ hỗ trợ các làng, thị xã còn quan tâm công tác truyền dạy cồng chiêng trong nhà trường. Theo đó, thị xã đã xuất kinh phí mua tặng Trường Tiểu học Lê Văn Tám 1 bộ cồng chiêng. Năm 2018, nhà trường thành lập đội chiêng “nhí” tại điểm trường 3 làng: Nhoi, Hòa Bình, Pơ Nang. Đội chiêng “nhí” không chỉ tích cực tham gia các chương trình văn hóa-văn nghệ của trường, của xã mà còn biểu diễn tại các sự kiện giao lưu, các lễ hội do thị xã tổ chức như: lễ kỷ niệm Chiến thắng Ngọc Hồi-Đống Đa, hội hát cầu huê, Hội thảo khoa học quốc tế lần thứ 2 về khảo cổ học sơ kỳ Đá cũ, lễ hội dâu da đỏ Tây Sơn nhị (xã Cửu An)… Cô Trương Thị Cẩm Thúy-Hiệu trưởng nhà trường-cho hay: “Các buổi tập luyện, biểu diễn cồng chiêng đã tạo sân chơi lành mạnh, giúp các em học sinh nâng cao ý thức trong việc bảo tồn, gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống”.

Cùng với cồng chiêng, cộng đồng người Bahnar tại thị xã An Khê cũng tích cực gìn giữ nghề dệt thổ cẩm truyền thống. Vừa bán tạp hóa, bà Đinh Thị Ngọt (làng Hòa Bình) tranh thủ hoàn thiện tấm chăn và chỉ bảo con gái dệt váy áo. Bà Ngọt chia sẻ: “Phụ nữ làng mình ai cũng biết dệt. Những họa tiết, hoa văn khó ngày xưa các bà, các mẹ truyền lại, giờ mình dạy cho con biết”.

 Câu lạc bộ Dệt thổ cẩm làng Pơ Nang (xã Tú An) góp phần gìn giữ và phát huy văn hóa truyền thống của dân tộc Bahnar. Ảnh: Ngọc Minh
Câu lạc bộ dệt thổ cẩm làng Pơ Nang (xã Tú An) góp phần gìn giữ và phát huy văn hóa truyền thống của dân tộc Bahnar. Ảnh: Ngọc Minh


Theo bà Đinh Thị Pin-Trưởng thôn Pơ Nang, để bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống, xã Tú An đã thành lập Câu lạc bộ Dệt thổ cẩm với 20 thành viên. Trong quá trình hoạt động, các cấp, các ngành đã phối hợp với xã mở lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật dệt thổ cẩm cho chị em. Vừa qua, thị xã cũng hỗ trợ 3 chiếc máy may. “Nhằm đáp ứng nhu cầu thị hiếu người tiêu dùng, một số chị đã sáng tạo dệt các sản phẩm như: túi đựng điện thoại, móc khóa, khăn trải bàn, tấm lót ly tách, vòng tay, khăn quàng cổ… Qua đó, tạo việc làm, tăng thêm thu nhập cho chị em”-bà Pin phấn khởi thông tin.

Trao đổi với P.V, ông Trần Thanh Cảnh-Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Tú An-cho biết: “Thời gian tới, xã sẽ tiếp tục vận động các chị em có đam mê, yêu thích nghề dệt tham gia câu lạc bộ; phối hợp với các ngành chức năng giới thiệu, quảng bá sản phẩm thổ cẩm tại các lễ hội do thị xã, tỉnh tổ chức. Đối với đội cồng chiêng “nhí” tại Trường Tiểu học Lê Văn Tám, xã tiếp tục phối hợp với nhà trường mời nghệ nhân đến truyền dạy, nâng cao kỹ thuật trình diễn cho các em, xem đây là “hạt nhân” để gìn giữ, tiếp nối các giá trị văn hóa truyền thống của người Bahnar trên địa bàn”.

 

NGỌC MINH
 

Có thể bạn quan tâm

Tự hào con cháu Hai Bà Trưng

Tự hào con cháu Hai Bà Trưng

(GLO)- Đền thờ Hai Bà Trưng là di tích quốc gia đặc biệt, tọa lạc tại thôn Hạ Lôi, xã Mê Linh, huyện Mê Linh, TP. Hà Nội. Đây cũng là quê hương của Hai Bà Trưng-những nữ tướng anh hùng đã nổi dậy chống quân xâm lược nhà Hán.

Lễ Tế Xuân tại đình làng An Mỹ

Lễ Tế Xuân tại đình làng An Mỹ

(GLO)- Ngày 9-3, tại đình làng An Mỹ (thôn 2, xã An Phú, TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai) diễn ra lễ cúng đình với các nghi thức long trọng tưởng nhớ công ơn của các vị tiền hiền có công khai hoang mở đất, lập làng và cầu quốc thái dân an.

 Linh thiêng lễ cúng Quý Xuân tại An Khê. Ảnh: Ngọc Minh

Linh thiêng lễ cúng Quý Xuân tại An Khê

(GLO)- Ngày 8 và 9-3 (nhằm mùng 9 và 10-2 âm lịch), Ban Nghi lễ đình An Khê tổ chức lễ cúng Quý Xuân tại An Khê trường và An Khê đình thuộc Khu di tích Tây Sơn Thượng đạo (thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai).

Phục dựng lễ mừng lúa mới của người Jrai. Ảnh: Lam Nguyên

Nghĩ suy trong mùa lễ hội

(GLO)- Lễ hội là sinh hoạt văn hóa dân gian đậm tính cộng đồng và được tổ chức khắp mọi miền đất nước. Ngoài 2 dân tộc bản địa Jrai và Bahnar, trên địa bàn tỉnh Gia Lai còn có 42 dân tộc anh em khác sinh sống với bản sắc văn hóa lễ hội độc đáo.

Ông Đinh Plih sắp xếp bộ cồng chiêng và các vật dụng sẵn sàng đem theo khi đi trình diễn, quảng bá văn hóa dân tộc Bahnar. Ảnh: N.M

Đinh Plih: Tự hào “vốn liếng” văn hóa Bahnar

(GLO)- “Ý nghĩa của công việc không phải chỉ nằm ở chỗ tiền bạc mà còn ở nhu cầu về tinh thần, biểu hiện của giá trị, một vốn liếng để tự hào”. Câu nói này thật đúng đối với ông Đinh Plih (xã Tơ Tung, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai). Với ông, hạnh phúc đơn giản là bản thân được sống trọn với đam mê.

Sức sống của lễ hội Tây Nguyên

Sức sống của lễ hội Tây Nguyên

(GLO)- Hoa pơ lang thắp lửa cuối khu nhà mồ làng Pyang, thị trấn Kông Chro, tỉnh Gia Lai. Nổi bật giữa lớp lớp nhà mồ cũ là 3 nhà mồ mới làm. Đó là những dấu hiệu mùa lễ hội giữa núi rừng Trường Sơn.

Lễ bỏ mả của người Bahnar ở Kông Chro

Lễ bỏ mả của người Bahnar ở Kông Chro

(GLO)- Từ 21 đến 23-2, làng Pyang (thị trấn Kông Chro, huyện Kông Chro, tỉnh Gia Lai) tưng bừng tổ chức lễ bỏ mả-một trong những lễ hội lớn và đặc sắc nhất của người Bahnar Đông Trường Sơn

Gìn giữ giai điệu của đá

Gìn giữ giai điệu của đá

Trong dịp đầu xuân, tại chương trình trình diễn, trải nghiệm di sản văn hóa diễn ra ở Bảo tàng – Thư viện tỉnh, người dân và du khách có dịp thưởng thức những giai điệu của đá được trình diễn bởi nghệ nhân ưu tú A Thu (50 tuổi) ở thôn Đăk Rô Gia (xã Đăk Trăm, huyện Đăk Tô).

Sức sống từ lễ hội ở làng Kép 2 (xã Ia Mơ Nông, huyện Chư Păh) khiến ngôi làng này trở thành điểm du lịch văn hóa hấp dẫn. Ảnh: M.C

Gìn giữ lễ hội để phát triển du lịch

(GLO)- Lễ hội Tây Nguyên không chỉ là sự kiện mang tính cộng đồng mà là “kho báu” cho du lịch. Đánh giá đúng thực trạng lễ hội trong các buôn làng để có giải pháp khai thác phát triển du lịch là vấn đề cần được tính đến.

Lễ báo hiếu: Thơm thảo tấm lòng con cái

Lễ báo hiếu, thơm thảo tấm lòng con cái

(GLO)- Trong đời sống sinh hoạt hàng ngày, người Bahnar luôn nhắc nhau: “Phải kính trọng cha mẹ như mặt trăng, kính trọng ông bà như mặt trời”. Khi đã trưởng thành, con cái đều nghĩ đến việc tổ chức lễ báo hiếu cha mẹ (teh nhung ăn kră).

Nâng cao chất lượng các danh hiệu văn hóa ở cơ sở

Nâng cao chất lượng các danh hiệu văn hóa ở cơ sở

(GLO)- UBND tỉnh Gia Lai ban hành QĐ số 60/2024/QĐ-UBND quy định chi tiết tiêu chuẩn xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa”, “Thôn, tổ dân phố văn hóa”, “Xã, phường, thị trấn tiêu biểu” để hướng dẫn thực hiện, bảo đảm phù hợp với đặc thù văn hóa và tình hình kinh tế-xã hội của địa phương.

Hội đồng Di sản văn hóa Quốc gia vừa họp, bỏ phiếu thống nhất đề xuất Thủ tướng Chính phủ công nhận Quần thể di tích Tây Sơn Thượng đạo là di tích quốc gia đặc biệt. Ảnh: Ngọc Minh

Chuyện làm hồ sơ di tích Tây Sơn Thượng đạo

(GLO)- Cuối thập niên 80 của thế kỷ trước, những người làm công tác di sản văn hóa (như cách gọi ngày nay) của tỉnh Gia Lai-Kon Tum bắt tay vào việc thu thập thông tin để làm hồ sơ di tích đề nghị xếp hạng, trong đó có hồ sơ di tích Tây Sơn Thượng đạo.

Chùa Bửu Minh (huyện Chư Păh)

Vọng tiếng chuông ngân

(GLO)- Trên địa bàn tỉnh Gia Lai có nhiều ngôi chùa bắt đầu bằng chữ Bửu như chùa Bửu Minh (huyện Chư Păh), Bửu Thắng, Bửu Nghiêm, Bửu Hải (TP. Pleiku). Riêng cái tên Bửu Tịnh được đặt cho 2 ngôi chùa, 1 ở Ayun Pa, 1 ở Krông Pa. Nhà tôi ở gần chùa Bửu Tịnh (xã Phú Cần, huyện Krông Pa).