Xem cổ vật sơn son thếp vàng trăm tuổi

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Khoảng 100 hiện vật quy tụ trong trưng bày “Nét vàng son-Sưu tập đồ gỗ sơn son thếp vàng tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia”, khai mạc 20-6 và kéo dài hết tháng 11.

Chuyên gia trưng bày Bảo tàng Lịch sử Quốc gia cho biết, hơn 100 hiện vật đồ gỗ sơn thếp có niên đại thời Lê, Nguyễn gồm đồ thờ, tượng thờ với đề tài trang trí tứ linh, tứ quý, thư pháp, linh vật, hoa lá, chim muông. Đồ gỗ sơn thếp gắn với đời sống người Việt có lịch sử lâu dài, từng xuất hiện trong văn hóa Đông Sơn từ 2.000 năm trước. Các nhà khảo cổ từng phát hiện trong các ngôi mộ ở Việt Khê, Châu Can, Xuân La, Châu Sơn một số hiện vật gỗ sơn mang tính bản địa. Một số tài liệu còn cho thấy dưới thời Đinh-Tiền Lê cung điện được xây dựng nguy nga với đồ sơn son thếp vàng rực rỡ. Dưới thời Lý, các công trình cung đình và thờ tự cũng sử dụng đồ sơn thếp trang trí. Nghệ thuật này phát triển rực rỡ nhất ở thời Lê, Nguyễn và hiện vật còn lại đến nay chủ yếu ở thời kỳ này.

 
Tượng Văn Thù Bồ Tát gỗ sơn son thếp vàng thời Lê Trung hưng thế kỷ 17-18.
Tượng Văn Thù Bồ Tát gỗ sơn son thếp vàng thời Lê Trung hưng thế kỷ 17-18.



Bảo tàng Lịch sử Quốc gia sở hữu bộ sưu tập đồ sơn thếp phong phú cả về số lượng lẫn loại hình. Kho cổ vật này từng ra mắt công chúng ở một số cuộc trưng bày, tuy nhiên đây là lần đầu công chúng được chiêm ngưỡng bộ sưu tập sơn son thếp vàng với quy mô lớn, khá toàn diện trong đó có nhiều hiện vật quý lần đầu xuất hiện. Trung tâm của phòng trưng bày dành cho nhóm hiện vật Phật giáo bao gồm tượng Tam Thế Phật, Phật A Di Đà, Quan Âm, Thích Ca sơ sinh, Bồ Đề Đạt Ma, hương án, sập thờ và hoành phi câu đối. Hiện vật được chia thành nhóm và công năng như ban thờ thần và ban thờ gia tiên với hương án, khám thờ, bài vị, hộp đựng sắc phong, bình hoa. Ngoài hiện vật gốc, BTC cũng giới thiệu một số hình ảnh và công cụ trong quá trình nghề sơn thếp.

Nghệ thuật sơn son thếp vàng là niềm tự hào dân tộc bởi nét đặc trưng và độc đáo riêng về nguyên liệu và quy trình. Nhà nghiên cứu mỹ thuật cổ Trần Hậu Yên Thế nói rằng ông cha rất tinh tế khi sử dụng nghệ thuật này. Sắc đỏ trong sơn thếp được sử dụng rất phù hợp với không gian và chức năng: Màu trầm dùng trong đồ thờ, tượng thờ trong khi màu tươi hơn dùng cho trang trí, sinh hoạt cung đình. Có lịch sử lâu đời và được kế thừa phát triển trong suốt tiến trình lịch sử, các thế hệ sau sáng tạo ra những màu sơn khác nhau cho từng không gian: Các bức đại tự, hoành phi trang trí trong hình lá sen, đôi câu đối sơn xanh hoặc sơn đen.

Không chỉ giới thiệu di sản độc đáo của cha ông, các chuyên gia trưng bày kỳ vọng công chúng có cái nhìn sâu sắc hơn về di sản cũng như ý thức bảo tồn, phát huy. Thời gian qua các chuyên gia nhiều lần nêu lên thách thức trong quá trình bảo quản và khôi phục hiện vật gỗ sơn thếp. Bên cạnh sự tác động mạnh mẽ của thời tiết, thăng trầm lịch sử và cách hiểu chưa đúng về giá trị và kỹ thuật sơn thếp cũng góp phần phá hủy trầm trọng di sản này. Gần đây nhất là hai mảng chạm thế kỷ 17, 18 của đền Phù Đổng (Gia Lâm, Hà Nội) là nạn nhân của quá trình sơn thếp vô tội vạ. Hiện nay Hà Nội vẫn chưa thể xin ý kiến chuyên gia để khắc phục hai mảng chạm tại di tích quốc gia đặc biệt này, được đánh giá “gần như không thể khôi phục được”.

Theo tienphong

Có thể bạn quan tâm

Ông từ giữ đình cứu sống cây đa cổ thụ

Ông từ cứu sống cây đa cổ thụ ở An Khê đình

(GLO)- Vô tình bị lửa “thiêu”, cây đa cổ thụ phía sau An Khê đình (Khu di tích Tây Sơn Thượng đạo, phường An Khê) suy yếu dần, có nguy cơ bị chết. Với tinh thần trách nhiệm cao, ông Ngô Văn Đường-Câu đình (người trông giữ, hương khói đình làng) đã cứu sống cây đa này.

Già làng “2 giỏi” của xã Ia Phí

Già làng “2 giỏi” của xã Ia Phí

(GLO)- Ông Rơ Châm Khir (SN 1954, làng Kênh, xã Ia Phí, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai) không chỉ có đôi tay tài hoa vẽ những bức tranh sơn dầu, tượng gỗ dân gian đặc sắc, mà còn là già làng uy tín được cộng đồng tin tưởng.

Dùng mặt nạ kỹ thuật số để phục hồi tranh. (Ảnh: Franetic)

Công nghệ đột phá phục chế tranh cổ chỉ trong vài giờ

(GLO)-Với những bức tranh có niên đại hàng thế kỷ, bị hỏng nặng, việc phục chế gặp nhiều rủi ro và tiêu tốn thời gian. Một bước đột phá về công nghệ vừa được các nhà khoa học thử nghiệm thành công, đã giải quyết được khó khăn này, đó là phương pháp mặt nạ kỹ thuật số.

Đừng để giấc mơ Tây Nguyên ngủ yên trên đỉnh đồi

(GLO)- Người Tây Nguyên làm du lịch không chỉ bằng khu nghỉ dưỡng, mà còn bằng lòng hiếu khách và nghệ thuật kể chuyện. Vậy nên, đừng để giấc mơ Tây Nguyên ngủ yên trên đỉnh đồi mà hãy đánh thức nó bằng chính giọng nói của rừng, bằng bàn tay của bà con và bằng tình yêu với buôn làng của mình.

Qua xứ trầm hương: Di sản văn hóa từ miền duyên hải Khánh Hòa - Bài 1: Di sản văn hóa từ miền duyên hải

Qua xứ trầm hương: Di sản văn hóa từ miền duyên hải Khánh Hòa - Bài 1: Di sản văn hóa từ miền duyên hải

“Khánh Hòa là xứ trầm hương/Non cao biển rộng người thương đi về” - những câu thơ của nhà nghiên cứu Quách Tấn trong biên khảo Xứ trầm hương vừa là sự khẳng định danh xưng của một miền đất, vừa như lời mời gọi lữ khách bốn phương tìm về với thủ phủ của trầm hương Việt Nam.

Kể chuyện buôn làng bằng thanh âm sáo trúc

Kể chuyện buôn làng bằng thanh âm sáo trúc

(GLO)- Ở buôn E Kia (xã Ia Rsai, huyện Krông Pa), ông Hiao Thuyên được biết đến là một nghệ nhân tài hoa khi giỏi cả sáo trúc, biểu diễn cồng chiêng, hát dân ca... Bằng những việc làm thiết thực, ông đã góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc Jrai và xây dựng khối đại đoàn kết ở buôn làng.

null