Tục xả xui của người Jrai

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Người Jrai có tục Boah H’Drieng (xả xui) để cầu mong mọi điều tốt lành đến với gia đình khi sắp thực hiện một công việc quan trọng hoặc khi bản thân gặp rắc rối trong cuộc sống.
Lễ Boah H’Drieng được tổ chức nhằm cầu mong Yàng mang đi cái xấu xa, bệnh tật, đen đủi. Chủ trì buổi lễ là già làng hoặc người uy tín. Do đặc thù của công việc nương rẫy nên người Jrai thường chọn làm lễ sau khi mùa màng đã thu hoạch xong. 
Chị Siu H’Ngân (thôn Chrôh Pơnan B, xã Chrôh Pơnan, huyện Phú Thiện) cho hay: “Còn vài tháng nữa là tới ngày sinh con đầu lòng nên mình đến nhờ già làng làm lễ Boah H’Drieng để cầu mong mọi điều tốt đẹp đến với cả 2 mẹ con”. Còn anh Rcom Mak (chồng chị H’Ngân) thì chia sẻ: “Mình làm lễ này với mong muốn vợ mình được yên tâm và mọi việc đều suôn sẻ hơn trong thời gian sinh con đầu lòng”.
Sau buổi lễ, già làng và chị H’Ngân trở về nhà để tiếp tục làm lễ bày tỏ mong muốn các thần linh, ông bà, tổ tiên phù hộ. Ảnh: R.H
Sau buổi lễ, già làng và chị H’Ngân trở về nhà để tiếp tục làm lễ bày tỏ mong muốn các thần linh, ông bà, tổ tiên phù hộ. Ảnh: R.H
Thông thường, gia đình chuẩn bị 1 ché rượu, 1 con gà trống để cúng Yàng. Địa điểm làm lễ là một dòng sông hay dòng suối. Người muốn xả xui được già làng hướng dẫn các thủ tục trầm mình, tắm dưới lòng sông để gột rửa những điều xấu xa, vận xui. Tiếp đến, già làng choàng lên người gia chủ 1 chiếc áo cũ rồi lấy rượu với máu gà đã trộn sẵn, vừa cầu khấn vừa bôi 7 lần lên sau lưng áo của người được xả xui; lấy đầu gà quét 7 lần vào đôi tay. Sau đó, người được xả xui phải lội ngược dòng sông/suối qua 1 thanh tre, hai bên buộc dây màu trắng được đóng sẵn tại dòng sông/suối. Việc buộc dây trắng mang ý nghĩa tâm linh, biểu tượng cho cái đẹp, cái ơn phước của Yàng để ngăn cản những điều đen đủi bám theo trong cuộc sống hàng ngày. Sau khi lội ngược qua cái “cổng thần linh”, người được xả xui cởi bỏ cái áo cũ thả theo dòng nước cho nước cuốn trôi đi với mục đích vứt bỏ cái cũ, cái xấu và làm sạch tâm hồn, thân thể. 
Kết thúc buổi lễ, già làng và người được xả xui trở về nhà để tiếp tục làm lễ cầu mong các thần linh, ông bà, tổ tiên phù hộ. Người nhà sẽ mời mọi người uống ngụm rượu ghè chung vui, cuối cùng già làng sẽ cầu chúc mọi điều tốt lành đến với gia chủ.
Già làng Ksor Diơng cho hay: “Trước đây do điều kiện sống còn khó khăn, chưa có bệnh viện, thuốc men nên người Jrai thường làm lễ Boah H’Drieng để cầu mong Yàng phù hộ, bảo vệ, giúp đỡ dân làng được ấm no, khỏi bị bệnh tật. Bây giờ hiện đại rồi, khi bệnh tật, đau ốm thì đến bệnh viện, ai cũng có thẻ bảo hiểm y tế nên không phải lo. Giờ thì chúng tôi làm lễ này với mục đích trấn an tinh thần và cũng là để lưu giữ nét văn hóa truyền thống của người Jrai cho con cháu trong làng biết”.
R’Ô HOK

Có thể bạn quan tâm

Tiết mục múa “Tiếng gọi đại ngàn”. Ảnh: Thùy Dung

Thêm phong phú tiết mục để phục vụ du lịch

(GLO)-Nhằm làm phong phú thêm các tiết mục nghệ thuật truyền thống phục vụ du khách, Đoàn Ca kịch bài chòi (Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh) đã dàn dựng hai tiết mục đặc sắc phục vụ du lịch, gồm tiết mục múa “Tiếng gọi đại ngàn” và trích đoạn ca kịch bài chòi “Nữ tướng Bùi Thị Xuân”. 

Thăm “rừng tượng” làng Kép 1

Thăm “rừng tượng” làng Kép 1

(GLO)- Tồn tại qua nhiều thế hệ, khu nhà mồ làng Kép 1 (xã Ia Ly, tỉnh Gia Lai) là một trong những điểm đến của người dân và du khách khi muốn tìm hiểu về văn hóa của đồng bào Jrai. Cũng bởi nơi này có một “rừng tượng” được tạc từ đôi bàn tay khéo léo của các nghệ nhân trong làng.

Ông từ giữ đình cứu sống cây đa cổ thụ

Ông từ cứu sống cây đa cổ thụ ở An Khê đình

(GLO)- Vô tình bị lửa “thiêu”, cây đa cổ thụ phía sau An Khê đình (Khu di tích Tây Sơn Thượng đạo, phường An Khê) suy yếu dần, có nguy cơ bị chết. Với tinh thần trách nhiệm cao, ông Ngô Văn Đường-Câu đình (người trông giữ, hương khói đình làng) đã cứu sống cây đa này.

Già làng “2 giỏi” của xã Ia Phí

Già làng “2 giỏi” của xã Ia Phí

(GLO)- Ông Rơ Châm Khir (SN 1954, làng Kênh, xã Ia Phí, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai) không chỉ có đôi tay tài hoa vẽ những bức tranh sơn dầu, tượng gỗ dân gian đặc sắc, mà còn là già làng uy tín được cộng đồng tin tưởng.

Phát huy sức mạnh văn hóa

Phát huy sức mạnh văn hóa

Khi các giá trị văn hóa, di sản và nghệ thuật tạo ra lợi nhuận nó không chỉ tự “nuôi sống” mình mà còn góp phần tạo thêm những nguồn lực mới, tác động tích cực đến các lĩnh vực khác của ngành công nghiệp văn hóa.

Dùng mặt nạ kỹ thuật số để phục hồi tranh. (Ảnh: Franetic)

Công nghệ đột phá phục chế tranh cổ chỉ trong vài giờ

(GLO)-Với những bức tranh có niên đại hàng thế kỷ, bị hỏng nặng, việc phục chế gặp nhiều rủi ro và tiêu tốn thời gian. Một bước đột phá về công nghệ vừa được các nhà khoa học thử nghiệm thành công, đã giải quyết được khó khăn này, đó là phương pháp mặt nạ kỹ thuật số.

null