Tục xả xui của người Jrai

Theo dõi Báo Gia Lai trênGoogle News
(GLO)- Người Jrai có tục Boah H’Drieng (xả xui) để cầu mong mọi điều tốt lành đến với gia đình khi sắp thực hiện một công việc quan trọng hoặc khi bản thân gặp rắc rối trong cuộc sống.
Lễ Boah H’Drieng được tổ chức nhằm cầu mong Yàng mang đi cái xấu xa, bệnh tật, đen đủi. Chủ trì buổi lễ là già làng hoặc người uy tín. Do đặc thù của công việc nương rẫy nên người Jrai thường chọn làm lễ sau khi mùa màng đã thu hoạch xong. 
Chị Siu H’Ngân (thôn Chrôh Pơnan B, xã Chrôh Pơnan, huyện Phú Thiện) cho hay: “Còn vài tháng nữa là tới ngày sinh con đầu lòng nên mình đến nhờ già làng làm lễ Boah H’Drieng để cầu mong mọi điều tốt đẹp đến với cả 2 mẹ con”. Còn anh Rcom Mak (chồng chị H’Ngân) thì chia sẻ: “Mình làm lễ này với mong muốn vợ mình được yên tâm và mọi việc đều suôn sẻ hơn trong thời gian sinh con đầu lòng”.
Sau buổi lễ, già làng và chị H’Ngân trở về nhà để tiếp tục làm lễ bày tỏ mong muốn các thần linh, ông bà, tổ tiên phù hộ. Ảnh: R.H
Sau buổi lễ, già làng và chị H’Ngân trở về nhà để tiếp tục làm lễ bày tỏ mong muốn các thần linh, ông bà, tổ tiên phù hộ. Ảnh: R.H
Thông thường, gia đình chuẩn bị 1 ché rượu, 1 con gà trống để cúng Yàng. Địa điểm làm lễ là một dòng sông hay dòng suối. Người muốn xả xui được già làng hướng dẫn các thủ tục trầm mình, tắm dưới lòng sông để gột rửa những điều xấu xa, vận xui. Tiếp đến, già làng choàng lên người gia chủ 1 chiếc áo cũ rồi lấy rượu với máu gà đã trộn sẵn, vừa cầu khấn vừa bôi 7 lần lên sau lưng áo của người được xả xui; lấy đầu gà quét 7 lần vào đôi tay. Sau đó, người được xả xui phải lội ngược dòng sông/suối qua 1 thanh tre, hai bên buộc dây màu trắng được đóng sẵn tại dòng sông/suối. Việc buộc dây trắng mang ý nghĩa tâm linh, biểu tượng cho cái đẹp, cái ơn phước của Yàng để ngăn cản những điều đen đủi bám theo trong cuộc sống hàng ngày. Sau khi lội ngược qua cái “cổng thần linh”, người được xả xui cởi bỏ cái áo cũ thả theo dòng nước cho nước cuốn trôi đi với mục đích vứt bỏ cái cũ, cái xấu và làm sạch tâm hồn, thân thể. 
Kết thúc buổi lễ, già làng và người được xả xui trở về nhà để tiếp tục làm lễ cầu mong các thần linh, ông bà, tổ tiên phù hộ. Người nhà sẽ mời mọi người uống ngụm rượu ghè chung vui, cuối cùng già làng sẽ cầu chúc mọi điều tốt lành đến với gia chủ.
Già làng Ksor Diơng cho hay: “Trước đây do điều kiện sống còn khó khăn, chưa có bệnh viện, thuốc men nên người Jrai thường làm lễ Boah H’Drieng để cầu mong Yàng phù hộ, bảo vệ, giúp đỡ dân làng được ấm no, khỏi bị bệnh tật. Bây giờ hiện đại rồi, khi bệnh tật, đau ốm thì đến bệnh viện, ai cũng có thẻ bảo hiểm y tế nên không phải lo. Giờ thì chúng tôi làm lễ này với mục đích trấn an tinh thần và cũng là để lưu giữ nét văn hóa truyền thống của người Jrai cho con cháu trong làng biết”.
R’Ô HOK

Có thể bạn quan tâm

Người giữ nghề dệt thổ cẩm ở Ia Rsươm

Người giữ nghề dệt thổ cẩm ở Ia Rsươm

(GLO)- Không chỉ dệt thổ cẩm giỏi, chị Rah Lan H’Nghí (SN 1988, buôn Toát, xã Ia Rsươm, huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai) còn nhiệt tình chỉ dạy cho chị em trong buôn để góp phần bảo tồn và phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc.

Bảo tồn bản sắc văn hóa ở TP. Pleiku dưới góc nhìn mới - Kỳ cuối: Giữ gìn, phát huy giá trị di sản văn hóa

Bảo tồn bản sắc văn hóa ở TP. Pleiku dưới góc nhìn mới - Kỳ cuối: Giữ gìn, phát huy giá trị di sản văn hóa

(GLO)- Chính quyền TP. Pleiku đã dành nguồn lực đầu tư để Plei Ốp thành điểm đến của du khách trải nghiệm văn hóa truyền thống và bản sắc dân tộc Jrai thông qua phục dựng một số lễ hội cộng đồng như: cúng giọt nước, pơ thi…

Rơ Châm Nguyên nặng tình với dân ca Jrai

Rơ Châm Nguyên nặng tình với dân ca Jrai

(GLO)-Nhiều năm qua, người dân làng Kte (xã Ia Phí, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai) luôn dành sự yêu mến và kính trọng đối với bà Rơ Châm Nguyên bởi bà biết hát và lưu giữ nhiều bài dân ca của dân tộc Jrai.

Bảo tồn và phát huy di sản

Bảo tồn và phát huy di sản

Câu chuyện biệt thự “nhà lầu ông Phủ” (ven sông Đồng Nai, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) xôn xao dư luận những ngày qua như một tín hiệu vừa mừng vừa đáng suy ngẫm. Mừng khi cộng đồng ngày càng quan tâm thiết thực đến các giá trị di sản văn hóa.

Cây vũ trụ của nền văn hóa Đông Sơn trên trống đồng

Cây vũ trụ của nền văn hóa Đông Sơn trên trống đồng

Trước nay, các nhà nghiên cứu đều cho rằng mỹ thuật Đông Sơn bị trống vắng yếu tố thực vật. Thế nhưng với sự phát hiện hoa văn vòng tròn hay vòng tròn đồng tâm có chấm giữa là hoa cúc được cách điệu, đã cho thấy yếu tố thực vật chưa bao giờ vắng bóng trong trang trí ở trống đồng.
Nghệ nhân 80 tuổi giữ nghề làm đèn ông sao

Nghệ nhân 80 tuổi giữ nghề làm đèn ông sao

Khung tre được uốn nắn tỉ mỉ, bọc bên ngoài là tấm giấy đầy màu sắc rực rỡ, nghệ nhân Trần Thanh Tùng (80 tuổi, thôn Thu Xà, xã Nghĩa Hòa, huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi) làm thành những chiếc lồng đèn trung thu truyền thống.