"Cầu cho mưa thuận gió hòa"

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Đã thành thông lệ, trước vụ gieo trồng mới, dân làng O Pếch (xã Ia Pếch, huyện Ia Grai) lại cúng cầu mưa ngay tại nhà rông. Nghi thức cúng tế ấy đã được bà con gìn giữ và duy trì trong suốt nhiều năm liền, là hoạt động tín ngưỡng lâu đời, mang giá trị văn hóa tinh thần trong đời sống người Jrai nơi đây.
Năm nay nắng hạn nên Hội đồng già làng O Pếch đã họp nhiều lần để chọn ngày cúng Yàng cầu mưa. Sau nhiều lần hội ý, mọi người thống nhất lễ cúng diễn ra vào ngày 20-5. Phụ nữ trong làng được tập hợp, phân công nhau chuẩn bị nấu nướng. Thanh niên có nhiệm vụ đi chặt tre nứa, lồ ô, xuống suối mò ốc, bắt cá làm thực phẩm, phụ giúp những việc nặng nhọc. Ai cũng được tham gia nên đều rất hồ hởi, hăng hái.
Nghi thức cúng cầu mưa được dân làng O Pếch (xã Ia Pếch, huyện Ia Grai) tổ chức hàng năm để cầu mưa thuận gió hòa. Ảnh: P.V
Nghi thức cúng cầu mưa được dân làng O Pếch (xã Ia Pếch, huyện Ia Grai) tổ chức hàng năm để cầu mưa thuận gió hòa. Ảnh: P.V
Buổi sáng diễn ra lễ cúng, trời O Pếch cao xanh vời vợi. Nắng trải vàng trên tán cây gạo cổ thụ cạnh nhà rông. Bà con trong làng lần lượt kéo nhau về nhà rông, đem theo lễ vật, dụng cụ. Gần 20 ghè rượu lớn nhỏ được xếp thành hàng dài, chêm đầy nước, men rượu bừng lên thơm nức. Phía sau nhà rông, những bếp lửa được nhóm lên. Các bà, các chị xúm vào người nhặt rau củ, người nấu cháo, thanh niên thì làm ốc, nướng thịt, nấu cơm lam. Già làng Rơ Lan Li giữ vai trò chủ tế. Ông đi ra đi vào kiểm tra, đôn đốc công việc. Từ sớm, ông đã đóng khố, khoác tấm áo thổ cẩm truyền thống và quấn chiếc khăn đỏ trên đầu. Đây là lễ cúng quan trọng nên ông lo cắt đặt mọi thứ rất chu đáo. Những già làng khác cũng nhanh chóng thay trang phục. Hai ông Siu Ing và Puih Ir là người phụ tá trong nghi lễ. “Năm nào làng chúng tôi cũng cúng cầu mưa, thường vào tháng 4, tháng 5 hàng năm. Cúng để cầu xin Yàng ban cho mưa thuận gió hòa, cho cây cối tốt tươi, đất đai mát mẻ, dân làng khỏe mạnh, ấm no”-ông Ing nói.
Chủ tế Rơ Lan Li (bìa phải) thực hiện nghi lễ cúng cầu mưa. Ảnh: P.L
Chủ tế Rơ Lan Li (bìa phải) thực hiện nghi lễ cúng cầu mưa. Ảnh: P.L
Đúng 10 giờ, 3 già làng bưng mâm lễ vật gồm 1 con gà nướng chín, nhúm gạo, muối lên nhà rông. Góc nhà rông đã đặt sẵn 1 ghè rượu. Khẽ đặt mâm cúng xuống, già làng Rơ Lan Li lầm rầm đọc bài khấn với nội dung: Hôm nay, làng O Pếch cầu mưa, dâng lễ vật tạ Yàng, mong Yàng cho bà con 1 năm làm ăn, sản xuất thuận lợi, người người đều khỏe mạnh, không ai đau ốm. Xong đâu đó, ông Li dùng một chiếc lá vẩy nhẹ rượu từ chiếc ghè ra sàn. Lễ cúng kết thúc với bài khấn cảm tạ của già Li trước cửa nhà rông.
Lần đầu tiên phụ giúp Hội đồng già làng chuẩn bị lễ cúng, anh Ksor Aih vui lắm. Anh lăng xăng chạy hết đầu này sang đầu kia kiểm tra mọi việc. Aih bày tỏ: “Mấy ngày trước, mình cùng thanh niên trong làng đi chặt tre, lồ ô về làm cơm lam, chặt củi cho chị em nấu nướng, rồi đi bắt ốc suối. Được phụ giúp các già làng chuẩn bị lễ cúng cầu mưa, mình học được nhiều kinh nghiệm. Sau này, đám thanh niên trong làng như mình có thể tiếp tục duy trì lễ cúng ý nghĩa này”.
Lễ cúng cầu mưa năm nay của làng O Pếch được sự quan tâm, hỗ trợ phục dựng của UBND huyện Ia Grai và Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San. Ông Đỗ Văn Đông-Phó Chủ tịch UBND huyện-cho biết: “Khi biết Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San hỗ trợ phục dựng nghi lễ truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số, chúng tôi đều đồng tình ủng hộ. Bà con xã Ia Pếch nói chung, làng O Pếch nói riêng từ bao lâu nay vẫn gìn giữ nhiều phong tục, lễ hội truyền thống gắn liền với đời sống tín ngưỡng như cúng giọt nước, cúng rừng, cầu mưa… Đây là dịp để khơi dậy niềm tự hào, sự gắn kết trong cộng đồng, đồng thời quảng bá, giới thiệu những nét văn hóa độc đáo của dân tộc Jrai đến với mọi người”.
PHƯƠNG VI

Có thể bạn quan tâm

Bữa cơm cộng cảm

Bữa cơm cộng cảm

(GLO)- Bữa cơm cộng cảm thể hiện sự cảm thông của người Jrai trước biến cố xảy ra trong một gia đình nào đó. Điều đó xác nhận mối liên hệ giữa các thành viên cùng với sự thống nhất ý chí của cộng đồng.
Cấp phép khai quật khảo cổ tại di tích An Phú

Cấp phép khai quật khảo cổ tại di tích An Phú

(GLO)- Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch vừa ban hành Quyết định số 580/QĐ-BVHTTDL cho phép Bảo tàng tỉnh Gia Lai phối hợp với Trung tâm Khảo cổ học (Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ) thăm dò, khai quật khảo cổ tại di tích An Phú (thôn 4, xã An Phú, TP. Pleiku).

Địa danh Pleiku nhìn từ bia ký Chăm

Địa danh Pleiku nhìn từ bia ký Chăm

(GLO)- Từ trước đến nay, địa danh Pleiku được cho là xuất phát từ Plơi Aku trong tiếng Jrai. Plơi (Plei) là làng, Aku (Ku) là cái đuôi. Plơi Aku là làng đuôi, sau đó biến đổi thành Pleiku. Dân gian có 2 truyền thuyết về địa danh Pleiku.
Ðộc đáo trang phục bằng vỏ cây

Ðộc đáo trang phục bằng vỏ cây

Để hiểu rõ hơn về loại trang phục độc đáo này, chúng tôi tìm đến nhà nghệ nhân ưu tú Y Der (61 tuổi, ở thôn Kon Sơ Tiu, xã Ngọk Réo, huyện Đăk Hà, Kon Tum)-một trong số ít những người ở xã Ngọk Réo còn biết làm trang phục từ vỏ cây.
Pleiku: Ra mắt đội cồng chiêng nữ làng Chuêt Ngol

Pleiku: Ra mắt đội cồng chiêng nữ làng Chuêt Ngol

(GLO)- Tối 7-3, UBND xã Chư Á (TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai) phối hợp với Hội Liên hiệp phụ nữ xã, Đoàn thanh niên xã tổ chức đêm hội cồng chiêng, ra mắt câu lạc bộ “Cồng chiêng, nhạc cụ truyền thống dân tộc nữ làng Chuêt Ngol”.