Tết buồn của người dân vùng lũ

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Sẽ không có quần áo mới, cũng chẳng có bánh kẹo, mứt dừa hay những chậu mai chưng Tết, mà có lẽ chỉ có nỗi lo lắng chạy ăn từng bữa ngay cả trong những bữa ăn thường nhật của không ít người dân vùng lũ tại khu vực Đông Nam tỉnh.  
Cánh đồng thành… sa mạc
Nếu không phải tận mắt thấy dòng nước leo lên đến ngọn cây xoài, “nuốt chửng” cái chòi rẫy, có lẽ già Ksor Sim (trú tại buôn Jứ Ma Nai, xã Ia Rtô, thị xã Ayun Pa) cũng không thể tin được, cánh đồng mênh mông bát ngát cánh cò bay trong vài ngày đã biến thành sa mạc. Già kể, nghe tin thủy điện xả lũ đầu nguồn, người làng thấp thỏm ra bờ Tây ngó qua bờ Đông sông Ba. Người của buôn Jứ Ma Nai ngày trước đều cư ngụ tại khu vực cánh đồng bên Đông của sông Ba thuộc địa phận buôn Jứ Ma Uôk, xã Ia Broăi, huyện Ia Pa. Sau nước “ăn” mất phần của đất, bờ sông sạt lở, mùa cạn, lũ làng kéo nhau vượt sông Ba qua bờ Tây lập làng trên vùng đất cao hơn. Lập làng ở nơi mới, nhưng hàng ngày họ vẫn lội bộ qua sông Ba hoặc đi đường vòng hơn 10 km để đến vùng đất phì nhiêu ven sông bao đời nay đã mang lại cho họ miếng cơm, manh áo. Vùng đất màu mỡ ấy trong buổi chiều nước lũ ở thượng nguồn về trở nên thê thảm. Những nương bắp, đậu, thuốc lá… lay lắt yếu ớt trước khi biến mất, ngụp lặn hoàn toàn trong dòng nước đục ngầu. 
 Già Reng cặm cụi dọn đá trên rẫy nhà mình. Ảnh: V.N
Già Reng cặm cụi dọn đá trên rẫy nhà mình. Ảnh: V.N
Trong 2 ngày, cánh đồng đắm chìm trong biển nước. Đó là 2 ngày buồn bã, lo âu với những chủ nhân của cánh đồng. Nước rút đi, nương rẫy lại hiện lên. Xơ xác và tàn tạ. Những cây thuốc lá hiếm hoi còn sót lại trên vườn cũng rũ lá úa vàng, chuẩn bị tiễn biệt sự sống. Những ruộng bắp đang kỳ ra trái đã bắt đầu bốc mùi. Phần lớn cánh đồng đã bị biến thành... sa mạc bởi cát ở lòng sông theo nước lên rồi đọng lại thành từng mảng dày. Người làng đùa, bảo đi làm rẫy mà như đi du lịch, đi trên ruộng nương nhà mình mà chả khác nào đi trên bãi biển. Trên nền cát, dấu chân cứ hằn lên chắc nịch đầy cay đắng. “Giờ cát lấp hết ruộng rồi, muốn làm thì phải thuê máy ủi về ủi cát đi, vừa mất công mà lại mất tiền. Ủi cát đi rồi mà đất ở dưới còn cứng thì cũng bỏ chứ không còn trồng cây được nữa”-già Sim nói. 
Ở cánh đồng đầu buôn Jứ Ma Uôk, dòng nước xiết đã cuốn trôi cát hoàn toàn nhưng lại để lại… đá. Đá ở đâu theo dòng nước về giờ ở lại la liệt trên cánh đồng, từ hòn đá to bằng vốc tay đến những tảng 3-4 người khiêng. Đã hơn 10 ngày kể từ khi lũ về, hai vợ chồng già Kpă Reng vẫn lụi cụi nhặt đá bỏ lên xe rùa chở đi nơi khác. Đôi tay gầy yếu ở cái tuổi lục tuần của hai ông bà mải miết bốc dọn đã mấy ngày rồi mà vẫn chưa hết. Già Reng chia sẻ: “Có mỗi đứa con trai nó đi lấy vợ rồi ở rể luôn, hai vợ chồng được mấy sào rẫy làm để kiếm miếng cơm ăn. Mà giờ lũ về, trồng được mấy cây thuốc lá cũng bị nước cuốn trôi cả, rẫy thì đá nhiều thế này đâu có trồng được nữa”. 
Tết gần hóa xa
Những ngày này, chị Kpă Phơ (trú tại buôn Jứ Ma Nai, xã Ia Rtô, thị xã Ayun Pa) đã không dám nghĩ tới cái Tết nữa. Bởi Tết, giờ đã là cái gì xa xỉ lắm. Hơn 1 ha bắp đến kỳ thu hoạch của chị đã bị nước ngâm trong mấy ngày trời. Bắp ẩm đã nhanh chóng thối và mọc mầm. Cũng với diện tích này, năm trước chị thu gần 100 bao bắp nhưng năm nay con số đó chỉ là 30. Nhìn thành quả của 1 ha bắp nằm gọn lỏn trên thùng xe công nông đã bốc mùi ẩm thối của bắp, mùi tanh của bùn, chị Phơ xót xa lắm. Nếu không có lũ, bắp được mùa, bán mẻ bắp này đi chị sẽ mua áo quần, bánh kẹo cho lũ trẻ, sắm lấy bộ váy để xúng xính trong những ngày Tết, sẽ đong lấy vài bao gạo chất ở góc nhà. Ngôi nhà sàn những ngày Xuân sẽ bao phủ bởi không khí đầm ấm, bởi tiếng cười rộn rã của lũ trẻ thơ. 
Lũ đã cuốn trôi tất cả những dự định đó của chị Phơ và của bao người nông dân chân lấm tay bùn trên vùng lũ này. Chị Rơ Lan HVeo (trú tại buôn Jứ Ma Hoét, xã Ia Broăi, huyện Ia Pa) lại đang lo đến những ngày thiếu đói. 1 ha chị thuê nợ với giá 18 triệu đồng để trồng thuốc lá đã bị mất trắng vì nước lũ. Đã tốn tiền thuê đất, chị buộc phải thuê máy cày cày lại để trồng mới cho kịp thời gian trả đất. Ruộng đã cày, nhưng cây thuốc lá giống ở vườn nhà cũng đã bị nước lũ phá hại, chị đành phải bán một con bò nhỏ với giá 5,5 triệu đồng lấy tiền mua giống trồng gấp. “Giờ muốn trồng đủ lại phải có hơn 15 triệu đồng tiền giống, bán bò cũng mới được hơn 5 triệu đồng, chắc đành phải đi vay rồi trả lãi thôi. Chuẩn bị gạo trong nhà cũng hết, mình tính vừa phải đi vay vừa phải đi tìm xem có ai thuê làm công thuốc lá không để kiếm tiền mua gạo”-chị HVeo than thở. 
Tết đã đến thật gần trên những tấm lịch, nhưng lại ở xa quá với người dân vùng lũ. Họ, những ngày cuối năm này vẫn đang tất bật vật lộn với tàn tích mà cơn lũ để lại trong ngậm ngùi và cay đắng…
 Lê Văn Ngọc

Có thể bạn quan tâm

Phát triển năng lượng sạch, hướng tới Net Zero

Phát triển năng lượng sạch, hướng tới Net Zero

(GLO)- Tại hội thảo khoa học “Giải pháp thúc đẩy hành động hướng tới phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050” được tổ chức mới đây, các chuyên gia, nhà khoa học và đại diện doanh nghiệp đã đề xuất các giải pháp nhằm hiện thực hóa mục tiêu Net Zero trong điều kiện thực tiễn của Gia Lai.

UBND tỉnh quyết định tạm ứng hơn 4,4 tỷ đồng để hỗ trợ ổn định đời sống các chủ tàu cá không đủ điều kiện khai thác thủy sản trên địa bàn tỉnh.

Tạm ứng hơn 4,4 tỷ đồng hỗ trợ chủ tàu cá không đủ điều kiện khai thác thủy sản

(GLO)- Phó Chủ tịch UBND tỉnh Dương Mah Tiệp vừa ký quyết định tạm ứng kinh phí hỗ trợ ổn định đời sống đối với các chủ tàu cá không đủ điều kiện tham gia khai thác thủy sản trên địa bàn tỉnh. Theo đó, tỉnh sẽ tạm ứng hơn 4,4 tỷ đồng để triển khai chính sách hỗ trợ.

Dây chuyền sản xuất nước giải khát từ thảo dược của Công ty TNHH Phát triển Khoa học Quốc tế Trường Sinh (Khu công nghiệp Trà Đa, phường Pleiku). Ảnh: Hà Duy

Gia Lai: "Cú hích" mới cho kinh tế tư nhân bứt phá

(GLO)- Khu vực kinh tế tư nhân đang ngày càng khẳng định vai trò trụ cột trong tăng trưởng của tỉnh Gia Lai. Với đóng góp hơn 80% GRDP, gần 23% tổng thu ngân sách và tạo việc làm cho 94% lao động toàn tỉnh, khu vực này đã chứng minh năng lực dẫn dắt nhiều lĩnh vực phát triển.

Tạo đột phá thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp

Tạo đột phá thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp

(GLO)- Xác định công nghiệp là 1 trong 3 trụ cột tăng trưởng của nền kinh tế, tỉnh Gia Lai đang tập trung tháo gỡ những vướng mắc, điểm nghẽn về hạ tầng, đất đai và thủ tục đầu tư, hướng đến tạo đột phá mới trong thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp.

Giá heo hơi ngày 14-10 giảm nhẹ ở một số địa phương. Ảnh: Internet

Giá heo hơi ngày 14-10 giảm nhẹ

(GLO)- Ngày 14-10, giá heo hơi trong nước tiếp tục giảm 1.000 đồng/kg ở một số địa phương khu vực miền Trung-Tây Nguyên và miền Nam. Trong khi đó, tại miền Bắc, mặt hàng này ổn định giá so với hôm qua.

Ông Thái Như Hiệp-Tổng Giám đốc Công ty TNHH Vĩnh Hiệp nhận Giải thưởng Doanh nhân xuất sắc châu Á-Thái Bình Dương. Ảnh: DNCC

Khát vọng xây dựng thương hiệu giá trị

(GLO)- Những năm qua, cộng đồng doanh nghiệp (DN) tỉnh Gia Lai luôn nỗ lực phát triển với khát vọng xây dựng những thương hiệu thật, giá trị thật, coi đó không chỉ là đích đến về lợi nhuận, mà còn là lời cam kết về niềm tin, trách nhiệm xã hội.

Chứng chỉ VFCS/PEFC giúp sản phẩm từ rừng của Công ty TNHH Lâm nghiệp Sông Kôn có giá trị kinh tế cao khi tiêu thụ trên thị trường trong và ngoài nước. Ảnh: N.N

Phó Giám đốc VFCO Nguyễn Hoàng Tiệp: Chứng chỉ rừng đảm bảo lợi ích cho người trồng và doanh nghiệp

(GLO)- Chứng chỉ rừng giúp nâng giá trị gỗ, hỗ trợ kỹ thuật cho người trồng và tạo nguồn nguyên liệu đạt chuẩn cho doanh nghiệp. Xung quanh vấn đề này, P.V Báo và phát thanh, truyền hình Gia Lai đã trao đổi với TS. Nguyễn Hoàng Tiệp-Phó Giám đốc Văn phòng Chứng chỉ Quản lý rừng bền vững (VFCO).

Nghề nuôi cá lồng bè trên sông Sê San đã tạo nên diện mạo mới cho vùng sông nước phía Tây Gia Lai.

"Xanh hóa" sinh kế vùng sông nước

(GLO)- Nghề nuôi cá lồng bè đang mang lại sinh khí mới cho vùng sông nước phía Tây Gia Lai, giúp khai thác hiệu quả tiềm năng mặt nước, thúc đẩy nông nghiệp xanh và hình thành thương hiệu “cá sạch Tây Gia Lai”. Đây được xem là hướng phát triển bền vững, tạo sinh kế cho nhiều người dân địa phương.

null