Phù điêu nữ thần Sarasvati được công nhận bảo vật Quốc gia

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Ngày 8.1, Bảo tàng tỉnh Bình Định cho biết, phù điêu nữ thần Sarasvati (niên đại thế kỷ XII) vừa được Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định công nhận bảo vật Quốc gia (đợt 9) năm 2020.

Phù điêu nữ thần Sarasvati có chất liệu đá sa thạch; phù điêu có chiều cao 80cm, rộng 60cm, dày 26cm, trọng lượng khoảng 200kg.

Phù điêu nữ thần Sarasvati được phát hiện vào năm 1988 tại phế tích tháp Châu Thành (nay thuộc khu vực Châu Thành, phường Nhơn Thành, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định) trong quá trình người dân khai thác đất tại đây.

 

Bức phù điêu nữ thần Sarasvati hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Bình Định thuộc thế kỷ XII. Ảnh: N.T
Bức phù điêu nữ thần Sarasvati hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Bình Định thuộc thế kỷ XII. Ảnh: N.T


Sau đó, hiện vật được chuyển đến lưu giữ tại Trung tâm Văn hóa huyện An Nhơn (nay là thị xã An Nhơn), đến năm 1999 được chuyển về trưng bày tại Bảo tàng Bình Định cho đến ngày nay.

Theo Bảo tàng Bình Định, phù điêu nữ thần Sarasvati trang trí một mặt chính diện; mặt sau lưng để trơn. Hình tượng thể hiện ở mặt chính là một vị nữ thần, được khắc tạc nổi trong một hình vòm cung đầu nhọn hình lá nhĩ.

Vị nữ thần có ba đầu, bốn tay, thân mình uốn vặn trong tư thế múa, ngồi trên một tòa sen; ba đầu đều nghiêng về bên trái; đầu chính giữa nhìn về phía trước, hai đầu hai bên nhìn ra hai phía đối xứng; trên mỗi đầu đều đội mũ chóp nhọn, thân mũ được tạo 3 tầng hoa văn gồm 3 lớp cánh sen nhọn, vành mũ trang trí trắng chuỗi hạt tròn nhỏ.

 

Bức phù điêu nữ thần Sarasvati có chiều cao 80cm, rộng 60cm, dày 26cm, trọng lượng khoảng 200kg. Ảnh: N.T
Bức phù điêu nữ thần Sarasvati có chiều cao 80cm, rộng 60cm, dày 26cm, trọng lượng khoảng 200kg. Ảnh: N.T


Khuôn mặt nữ thần rất thanh tú; đôi mắt dài, hơi khép hờ; mi trên cong, cặp lông mày thanh mảnh cong nhẹ nối nhau ở gốc mũi; sống mũi cao, thẳng; đôi môi dày miệng mỉm cười nhẹ nhàng, duyên dáng. Đôi tai dài, đeo đôi hoa tai to chấm xuống hai bờ vai, trang sức hình quả thông, viền trang sức trang trí tràng chuỗi hạt tròn.

Nữ thần có bốn cánh tay, hai tay chính phía trước và hai tay phụ phía sau; hai cánh tay chính chắp lại trước ngực, bàn tay phải trong tư thế bắt ấn, bàn tay trái bị che khuất và đang cầm một vật gì đó; hai cánh tay phụ phía sau, giơ cao gấp khuỷu tạo vuông góc, hai bàn tay vượt quá hai cái đầu ở phía sau, một tay cầm vòng chuỗi tràng hạt ngắn, một tay cầm một búp sen…


 

 Phù điêu nữ thần Sarasvati được phát hiện vào năm 1988 tại phế tích tháp Châu Thành. Ảnh: N.T
Phù điêu nữ thần Sarasvati được phát hiện vào năm 1988 tại phế tích tháp Châu Thành. Ảnh: N.T



Nữ thần ngồi trong tư thế kiết già, bàn chân phải đặt nằm trên bàn chân trái. Phía dưới là một tòa sen với những cánh sen lớn có đường gân nổi ở giữa.

Dựa vào phân tích nghệ thuật tiếu tượng học, có thể đoán định niên đại của bức phù điêu nữ thần Sarasvati hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Bình Định thuộc thế kỷ XII.

 

https://laodong.vn/van-hoa/phu-dieu-nu-than-sarasvati-duoc-cong-nhan-bao-vat-quoc-gia-869160.ldo

Theo NGUYỄN TRI (LĐO)

Có thể bạn quan tâm

Về miền di sản

Về miền di sản

(GLO)- Những địa danh lịch sử, điểm di sản là nơi thu hút nhiều người đến tham quan, tìm hiểu. Được tận mắt chứng kiến và đặt chân lên một miền đất giàu truyền thống luôn là trải nghiệm tuyệt vời và xúc động đối với nhiều người.

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

(GLO)- Tại Kỳ họp thứ 19 của Ủy ban Liên Chính phủ Công ước 2003 của UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể diễn ra tại Thủ đô Asunción (Cộng hòa Paraguay) vào ngày 4-12, UNESCO đã chính thức ghi danh Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam của Việt Nam vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

“Điểm sáng văn hóa vùng biên”

“Điểm sáng văn hóa vùng biên”

(GLO)- Năm 1993, Sở Văn hóa-Thông tin (VH-TT) và Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Gia Lai đã ký kết chương trình phối hợp hành động với nhiều hoạt động thiết thực, trong đó có mô hình “Điểm sáng văn hóa vùng biên”.

Mừng lúa mới trên cao nguyên

Mừng lúa mới trên cao nguyên

(GLO)- Sau khi thu hoạch mùa vụ và đưa lúa về kho, đồng bào Jrai náo nức với lễ mừng lúa mới. Nghi lễ nông nghiệp cổ truyền độc đáo này đã được bà con duy trì từ bao đời nay.

Tiết mục hát dân ca của em Đinh Doanh và đoàn nghệ nhân xã Pờ Tó trong chương trình “Cồng chiêng cuối tuần-Thưởng thức và trải nghiệm” tại huyện Ia Pa. Ảnh: V.C

Cồng chiêng cuối tuần trở lại Ia Pa

(GLO)- Tối 17-11, chương trình “Cồng chiêng cuối tuần-Thưởng thức và trải nghiệm” tiếp tục được tổ chức tại huyện Ia Pa, tỉnh Gia Lai. Chương trình mang đến nhiều tiết mục đặc sắc làm nức lòng người dân và du khách.

Giá trị của liên hoan

Giá trị của liên hoan

Liên hoan Cải lương toàn quốc năm 2024 tổ chức tại TP Cần Thơ vừa khép lại. Bên cạnh những hồ hởi, vui vẻ, nhiều nỗi niềm của sân khấu cải lương truyền thống cũng đã bộc lộ trong mùa liên hoan năm nay.

Cần phát huy giá trị di tích: “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947”

Cần phát huy giá trị di tích: “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947”

(GLO)- Sáng 6-11, tại TP. Pleiku, Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức hội thảo khoa học di tích lịch sử “Địa điểm vụ thảm sát nhân dân làng Tân Lập năm 1947, xã Kông Bơ La, huyện Kbang” nhằm hoàn thiện hồ sơ, trình cấp có thẩm quyền đề nghị xếp hạng di tích quốc gia.

Trao giải Cuộc thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống tạo ra các sản phẩm lưu niệm phục vụ du khách

Trao giải Cuộc thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống tạo ra các sản phẩm lưu niệm phục vụ du khách

(GLO)- Nằm trong khuôn khổ Tuần lễ hoa dã quỳ-núi lửa Chư Đang Ya, chiều 9-11, tại khu vực sân nhà rông làng Gri, xã Chư Đang Ya (huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai), Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND huyện Chư Păh tổ chức trao giải Cuộc thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống.

Các nghệ nhân làng Chuet 2 (phường Thắng Lợi) phục dựng lễ báo hiếu cha mẹ tại Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam. Ảnh: Thu

Lễ báo hiếu của người Jrai

(GLO)- Lễ báo hiếu cha mẹ là tập tục văn hóa truyền thống đã có từ xa xưa trong đời sống của cộng đồng người Jrai. Đây là dịp để những người con đền đáp công ơn sinh thành, dưỡng dục và cầu mong thần linh ban sức khỏe cho cha mẹ.

Bảo tồn bản sắc làng Bahnar - Kỳ cuối: Cần phát huy giá trị văn hóa truyền thống

Bảo tồn bản sắc làng Bahnar - Kỳ cuối: Cần phát huy giá trị văn hóa truyền thống

(GLO)- Cách đây gần 18 năm, trong một số công trình điều tra văn hóa các làng đồng bào dân tộc thiểu số ở TP. Pleiku thì người ta xếp một số buôn làng trong khu vực, trong đó có làng Wâu và Ktu (xã Chư Á) là làng tương đối có giá trị, đưa vào diện bảo tồn và phát triển.