Nhà

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Bạn từ phố về quê chơi. Suốt đêm đầu tiên, tôi nghe tiếng bạn trở mình, lục đục đi ra, đi vào. Sáng dậy, mắt bạn đỏ kè, ngồi uống cà phê còn ngâm nga câu: “Thức đêm mới biết đêm dài”.

Hỏi nguyên nhân khó ngủ thì bạn trả lời: Ở quê yên tĩnh quá, yên tĩnh đến độ nghe rõ từng tiếng gió loạt soạt lùa qua vườn cây hay tiếng chim đêm quang quác, tiếng côn trùng kêu rỉ rả, tiếng ếch nhái uôm oam.

Nghe bạn nói tôi mới để ý, thì ra ban đêm ở quê nhiều âm thanh thật. Vậy nhưng sống lâu thành quen. Ngủ thì cứ thế ngủ thôi, đâu ai bận tâm làm gì. Tôi rủ bạn ở chơi lâu rồi sẽ quen nhưng ráng lắm bạn cũng chỉ ở thêm được 2 hôm rồi dứt khoát đòi về.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Minh họa: HUYỀN TRANG

Đến lượt tôi lên phố thăm bạn. Ông bạn “đại gia” ý tứ chuẩn bị cho tôi riêng một phòng đầy đủ tiện nghi kèm lời cam kết: “Ngủ không ngon sẽ trả tiền”. Tôi hí hửng: “Phen này chắc ngủ ngon”. Nhưng ngay đêm đầu tiên, đến 1 giờ sáng mà mắt tôi cứ mở chong chong. Cái giường nệm bồng bềnh, lạ lẫm, chông chênh; cộng thêm tiếng máy lạnh rì rì… Tôi nhớ những thanh âm quen thuộc: tiếng gió loạt soạt lùa qua cây lá, tiếng chim đêm quang quác, tiếng côn trùng rỉ rả, tiếng ếch nhái uôm oam… Hóa ra, thứ tôi cần lúc này lại chính là những thanh âm đã làm bạn tôi mất ngủ hôm nào. Tôi nhớ nhà!

Vậy mới thấy, mẹ tôi là người có lập trường khá “kiên định”. Con cái ra riêng, có nhà cửa đàng hoàng, nài nỉ mẹ về ở chung để phụng dưỡng sớm hôm nhưng bà thẳng thừng: “Nhà tao, tao ở”. Khổ, mẹ đã ngoài 80, lại thường xuyên ốm đau. Còn nhà? Ngôi nhà cũ 3 gian 2 chái xây từ những năm 50 của thế kỷ trước giờ trông xập xệ, ẩm mốc, tối tăm.

Vậy nhưng, trong mắt mẹ tôi, nhà mình vẫn là nhất! Có lần cô em họ tôi tới nhà chơi, lỡ buột miệng so sánh ngôi nhà mới xây cao ráo thoáng mát của tôi với nhà cũ của mẹ; hàm ý chê nhà cũ thấp, tối! Mẹ tôi vô tình nghe thấy liền “nộ khí xung thiên”, mắng cô cháu một trận tơi bời khiến tôi cũng phát hoảng.

Mãi đến sau này, tôi mới hiểu hết ý nghĩa phong phú, hình tượng của từ “home” trong tiếng Anh. “Home” là “nhà”; mà cũng là “quê nhà”, “quê hương” nhưng không phải cái quê hương thực thể theo kiểu từ “country” (quê hương, xứ sở). Để hiểu trọn vẹn từ “home” phải cần đến con tim; không thể chỉ giản đơn bằng lý trí thông thường.

Tiếng Việt của ta cũng vậy, cũng phong phú không kém. Thay vì nói “vợ tôi”, “chồng tôi”, người Việt nói “nhà tôi”. Rõ ràng, từ “nhà” ở đây không phải chỉ cái nhà với cột kèo, rường mái mà mang ý nghĩa bao hàm một cái gì đó gần gũi nhất, thân thương nhất, gắn bó cùng đại từ nhân xưng “tôi” không thể tách lìa.

Tôi chợt nhớ đến mấy câu thơ: “Nhà là gì?/Nhà chẳng là gì cả/Sao quá buồn khi lên xe hoa”. Những câu thơ mộc mạc mà đầy ám ảnh. Ai ngờ đâu, cái có lúc tưởng chẳng là gì đến khi sắp lìa xa mới biết là tất cả. Nó vô hình đến vĩ đại, vô tướng đến bao la.

Căn nhà của mẹ tôi dẫu không có những tiện nghi như của một lâu đài nhưng chắc chắn mẹ không đời nào chịu đến ở lâu đài; bởi trong tâm tưởng, ngôi nhà của mẹ sánh bằng cả một… thế giới. Mẹ thuộc về thế giới ấy; cũng như bạn tôi thuộc về thế giới máy lạnh, nhà tầng, ồn ào phố xá; còn tôi thuộc về thế giới có tiếng gió loạt soạt lùa qua vườn cây và tiếng chim đêm quang quác, tiếng côn trùng rỉ rả, tiếng ếch nhái uôm oam…

Có thể bạn quan tâm

Ra Bắc, vào Nam

Ra Bắc, vào Nam

(GLO)- Hơn nửa đời người, tôi loay hoay đi về giữa 2 miền Nam-Bắc. Miền Bắc là quê hương, là nơi tôi cất tiếng khóc chào đời. Còn miền Nam là nơi tôi học tập và trưởng thành.

Ảnh minh họa: Phùng Tuấn Ngọc

Mùi Tết

(GLO)- Có một ngày, tôi bỗng ngồi nhớ nhung mùi Tết, để rồi tự hỏi mùi của Tết là gì? Phải chăng đó là mùi của nồi bánh chưng đang sôi lục bục ở góc sân đêm 29 Tết hay là mùi thơm nồng của dưa hành dưa kiệu mới ngấu?

“Mùa đi cùng tháng năm”

“Mùa đi cùng tháng năm”

(GLO)- Rồi thời gian cũng sớm vẫy mùa xuân trở lại. Tôi đoán thế khi đang đứng ở hành lang một dãy phòng học nhìn ra buổi sáng mà mọi vật như còn bỡ ngỡ với “cơn nắng se ngang trời đông”. Như thể ngày hôm qua và cả hôm kia nữa, chưa hề gió lạnh.

Hoa rù rì bên dòng Pô Cô

Hoa rù rì bên dòng Pô Cô

(GLO)- Dòng Pô Cô huyền thoại uốn lượn qua miền biên giới Ia Grai trước khi chảy qua Campuchia hợp lưu với sông Mê Kông. Mỗi độ cuối đông đầu xuân, ven bờ sông và trên cồn bãi xuất hiện một loài hoa rất đẹp, người Jrai gọi là bra tang hay còn gọi là hoa rù rì.

Công nhân Công ty 74 vận hành máy băm trộn cỏ làm thức ăn cho bò. Ảnh: T.S

Tình ca du mục miền Ia Kla

“Thảo nguyên bát ngát mênh mông tận chân trời/Cỏ cây hoa lá hương thơm tỏa ngát đồng”. Giai điệu ca khúc lãng mạn của những năm tuổi trẻ cứ nhẹ nhàng lẩn quất trong tâm trí khi tôi đến thăm trại bò siêu thịt của Công ty TNHH một thành viên 74 (Binh đoàn 15) trên địa bàn xã Ia Kla, huyện Đức Cơ.

Đèo An Khê. Ảnh: Phan Nguyên

Bâng khuâng chiều An Khê

(GLO)- Tôi trở lại An Khê vào một chiều mưa. Cơn mưa không ồn ào mà rơi êm vào ký ức, đánh thức một miền nhớ xa xôi, thuở nơi đây còn là một thị trấn nhỏ bình lặng nằm ven quốc lộ 19.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Mùa về trên lưng áo mẹ

(GLO)- Từ khi còn nhỏ, tôi đã có thói quen dậy sớm. Mỗi khi tiếng mấy con gà ở chái bếp cất lên, tiếng đòn gánh dựng ở góc nhà sơ ý va vào liếp cửa, tôi lại nghe tiếng ho cố nén của mẹ. Lại thấy thương mẹ nhiều hơn.

Ảnh minh họa: Phạm Quý

Mùa lá rụng

(GLO)- Phố nhỏ của tôi đã vào mùa cây trút lá. Lang thang dọc con đường quen, tôi nhận ra bên hè phố, từng đám lá khô buông dày. Muôn vàn chiếc lá nương theo gió sà xuống những ô gạch cũ, la đà trên mái ngói hiên bàng bạc gam màu trầm. Tôi ngồi trong một góc phố, miên man nghĩ về triền xanh hoa cỏ.

Minh họa: H.T

Ký ức chợ quê

(GLO)- Khi tiếng gà gáy vang lên trên mái nhà, mẹ tôi vội trở dậy chuẩn bị ra chợ. Không chỉ riêng mẹ tôi, việc đi chợ lúc sáng sớm đã trở thành nếp quen của nhiều người dân quê.

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

“Biến đám cháy thành pháo hoa”

(GLO)- Đó là cách nói rất hình ảnh về khả năng chấp nhận thực tại không như ý và biến nó thành một phiên bản khác của sự tỏa sáng. Không chỉ là nghị lực vượt khó, đây còn là câu chuyện đẫm chất nhân sinh.

Ảnh minh họa: Minh Lê

Mây giăng mắt núi

(GLO)- Qua ngày lập đông, còn bao nhiêu heo may gió cũng mang về theo mùa hun hút. Trên đầu dốc, cây bằng lăng núi lá đã chuyển thành màu đỏ sậm như những nốt son ấm áp giữa bao la xanh. Và mây ở đây, bốn mùa cứ lờn vờn khắp các triền đồi.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Vườn bắp của ba

(GLO)- Nhiều năm ở phố nhưng tôi đã quen với đất đồng, quen với sự bình yên làng mạc. Bởi vậy, hễ có dịp là tôi tranh thủ về quê, chẳng nhất thiết là phải cuối tuần.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Bài học đầu tiên

(GLO)- Buổi sáng hôm ấy, mẹ nắm tay đưa tôi đến trường lần đầu tiên. Ngôi trường làng nhỏ bé, nằm giữa những tán cây xanh rợp bóng mát. Không gian thoang thoảng mùi thơm của những đóa hoa bên đường.