
Triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Nghị quyết 193/2025/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã “thổi luồng gió” mới, từng bước hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo đồng bộ.
Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Hồng Sơn, Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam - đơn vị có nhiều đề tài nghiên cứu đánh giá, Nghị quyết 57-NQ/TW là luồng gió mới với khoa học công nghệ.
Nghị quyết 57-NQ/TW cùng với Nghị quyết 193/2025/QH15 đã tạo không gian phát triển không giới hạn trong nông nghiệp nói chung, trong nghiên cứu khoa học nói riêng.
Đặc biệt, kết quả sản xuất của ngành để “bứt phá” chỉ trông chờ vào khoa học công nghệ, nếu không có khoa học công nghệ, ngành không tạo được lực lượng sản xuất mới, tiên tiến để “bứt phá.”
Tuy nhiên, để khoa học nông nghiệp tiếp tục tạo nên những bước đột phá, đưa Việt Nam từ một quốc gia xuất khẩu nguyên liệu thô trở thành một trung tâm sản xuất nông sản giá trị cao và bền vững thì các cơ sở đào tạo và các viện nghiên cứu cần đổi mới tư duy, tạo ra những không gian sáng tạo để từng bước hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo đồng bộ.
Giáo sư, Tiến sỹ Vũ Thị Thu Hà, Giám đốc Phòng Thí nghiệm trọng điểm công nghệ lọc, hóa dầu (Viện Hóa học công nghiệp Việt Nam, Bộ Công Thương) đánh giá: Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết 193/2025/QH15 của Quốc hội đã tạo sự thay đổi đột phá trong nghiên cứu khoa học, đặc biệt đã chạm đến “thung lũng chết” trong nghiên cứu ("thung lũng chết" được hiểu là hoàn thành nghiên cứu khoa học nhưng không được thương mại hóa hoặc không được đầu tư giai đoạn tiếp theo để cho ra sản phẩm).
Nghị quyết về khoa học và công nghệ đã chấp nhận rủi ro để nghiên cứu khoa học bước qua “thung lũng chết”- đầu tư vào sản phẩm số 0 (không), để những đề tài nghiên cứu khoa học và công nghệ đi từ nghiên cứu ra được sản phẩm đến với thị trường.
Có thể thấy, đây là những chủ trương đúng, tạo không gian sáng tạo trong nghiên cứu khoa học, góp phần thúc đẩy mạnh mẽ phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian tới.
Giáo sư, Tiến sỹ Trần Tuấn Anh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam nhấn mạnh: Việc Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đảng khi đặt khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo vào vị trí trung tâm của quá trình phát triển đất nước và trong bối cảnh thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ do Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.
Nghị quyết cũng đề xuất các cơ chế, chính sách đột phá, ưu tiên và khuyến khích phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo như: Đầu tư tài chính, phát triển nhân lực chất lượng cao, cải cách hành chính và khuyến khích hợp tác công-tư, tầm nhìn này cũng hướng tới việc tháo gỡ các rào cản, vướng mắc trong nghiên cứu khoa học, tạo không gian sáng tạo, từng bước xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, để thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp và sáng tạo trong xã hội.
Cùng với đó, Nghị quyết 193/2025/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã gỡ bỏ nhiều “nút thắt”, tạo không gian nghiên cứu khoa học, đặc biệt, việc chấp nhận rủi ro và đầu tư mạo hiểm trong nghiên cứu khoa học sẽ cho phép các nhà khoa học mạnh dạn khai phá những ý tưởng và hướng đi mới.
Là một trong những Viện nghiên cứu hàng đầu của cả nước với nhiều đề tài nghiên cứu, Giáo sư, Tiến sỹ Trần Tuấn Anh cho rằng, quan trọng nhất hiện nay là hướng các nghiên cứu vào những vấn đề thực tiễn mà đất nước đang cần như: Sử dụng hợp lý tài nguyên, phòng tránh thiên tai và bảo vệ môi trường, biến đổi khí hậu, công nghệ sinh học, nông nghiệp công nghệ cao, an ninh lương thực và phát triển bền vững, trí tuệ nhân tạo, năng lượng tái tạo, dữ liệu lớn và chuyển đổi số. Bên cạnh đó, thúc đẩy hợp tác giữa các viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp để tạo môi trường thuận lợi, thực tiễn hơn cho việc ứng dụng các kết quả nghiên cứu.
Theo TTXVN/Vietnam+