Lễ hội Lồng tồng - nét văn hóa đặc sắc của người Tày ở Hà Giang

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Đến với Hà Giang trong những ngày đầu Năm mới Nhâm Dần 2022, du khách sẽ được thưởng thức, chiêm ngưỡng Lễ hội Lồng tồng - một lễ hội mang ý nghĩa tâm linh, độc đáo, giá trị nhân văn của dân tộc Tày.
 

Dân tộc Tày ở xã Quang Minh, huyện Bắc Quang (Hà Giang) chuẩn bị mâm lễ với đầy đủ các lễ vật truyền thống cũng trong lễ hội. (Ảnh: TTXVN phát)
Dân tộc Tày ở xã Quang Minh, huyện Bắc Quang (Hà Giang) chuẩn bị mâm lễ với đầy đủ các lễ vật truyền thống cũng trong lễ hội. (Ảnh: TTXVN phát)


Hàng năm, cứ vào dịp sau Tết Nguyên đán cũng là lúc những cây đào, cây mận, cây lê bung hoa khoe sắc. Trên khắp các bản làng của người dân tộc Tày ở Hà Giang lại nô lức tổ chức Lễ hội Lồng tồng (Lễ hội xuống đồng).

Theo ông Trần Đức Quý, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Hà Giang, Lễ hội Lồng tồng ở Hà Giang nhiều năm qua được ví như một “bảo tàng sống," là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa, tâm linh của đồng bào dân tộc Tày nơi đây. Đây là một nghi lễ nông nghiệp cổ xưa, mang đậm dấu ấn tín ngưỡng phồn thực.

Mỗi mùa Xuân sang, trên khắp các bản làng của dân tộc Tày, người dân lại tưng bừng, rộn ràng đón chờ ngày hội. Lễ hội nhằm cầu cho mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an, nhà nhà khỏe mạnh, no ấm.

Là mảnh đất địa đầu biên giới cực Bắc của Tổ quốc, Hà Giang hội tụ 19 dân tộc anh em cùng chung sống; nơi đây luôn được đánh giá có sự đa dạng văn hóa cao, mỗi dân tộc ở Hà Giang đều có những nét văn hóa đặc trung, riêng biệt và rất độc đáo.

Đến với Hà Giang trong những ngày đầu Năm mới Nhâm Dần 2022, du khách sẽ được thưởng thức, chiêm ngưỡng Lễ hội Lồng tồng - một lễ hội mang ý nghĩa tâm linh, độc đáo, giá trị nhân văn của dân tộc Tày.

Ở Hà Giang, dân tộc Tày có dân số đông thứ hai sau dân tộc Mông. Đồng bào dân tộc Tày hiện có khoảng 170.000 người, chiếm khoảng 25% dân số trong toàn tỉnh. Người Tày sống ở các bản ven các thung lũng, triền núi thấp vùng thượng du, nơi có nguồn nước suối trong mát, tập trung ở các huyện Quang Bình, Bắc Quang, Xín Mần, Hoàng Su Phì và Vị Xuyên. Mỗi bản có khoảng 15 đến 20 nóc nhà, nhiều bản có tới hàng trăm nóc nhà. Đồng bào dân tộc Tày chủ yếu trồng lúa nước, nhà sàn của họ cao ráo, thoáng mát.

Trải quan nhiều thế hệ, ngày nay người Tày ở Hà Giang vẫn lưu giữ được những giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc thể hiện qua các lễ hội truyền thống. Theo phong tục, thu hoạch xong lúa mùa, vào những ngày sau Tết Nguyên đán, từ mùng 6 Tết đến ngày Rằm tháng Giêng hàng năm là ngày tổ chức Lễ hội Lồng tồng, một lễ hội mang tính tập thể, sinh hoạt cộng đồng.

Xuân Nhâm Dần, mặc dù thời tiết mưa, giá lạnh nhưng ngay từ rất sớm ngày mùng 6 Tết, tại xã Quang Minh (huyện Bắc Quang) - nơi diễn ra Lễ hội Lồng tồng đã đón đông đảo người dân và du khách thập phương đến tham gia lễ hội.

Lễ hội Lồng tồng có hai phần là phần lễ và phần hội. Phần nghi lễ chủ yếu là cúng tế trời đất và thần linh ban cho mưa thuận gió hoà, con người khỏe mạnh, cây cối tươi tốt, mùa màng bội thu.


 

 Nghi lễ cũng trong lễ hội Lồng tồng của bà con dân tộc Tày ở xã Quang Minh, huyện Bắc Quang (Hà Giang). (Ảnh: TTXVN phát)
Nghi lễ cũng trong lễ hội Lồng tồng của bà con dân tộc Tày ở xã Quang Minh, huyện Bắc Quang (Hà Giang). (Ảnh: TTXVN phát)


Đồng bào dân tộc Tày ở các thôn bản trong toàn xã đã cùng nhau chuẩn bị mỗi thôn một mâm cỗ cúng gồm xôi, gà, thịt lợn, bánh chưng, cặp bánh chưng Tày và các loại bánh dày, bánh khảo, cơm lam, xôi ngũ sắc...

Các mâm lễ được xếp thẳng hàng trước lễ đài. Chủ lễ là thầy mo người Tày của bản đứng trước mâm lễ khấn tạ ơn trời đất, thần linh đã phù hộ cho dân bản một năm mới an khang tốt lành. Sau đó, lần lượt cán bộ và nhân dân các dân tộc trong xã thắp hương cúng trời đất.

Sau phần lễ là phần hội với các điệu múa đặc sắc của các chàng trai, cô gái người Tày tham gia múa khăn, múa quạt. Họ cùng nhau tham gia các trò chơi dân gian như ném còn, kéo co, thi dệt thổ cẩm, đánh yến, đi cà kheo, đánh cù, bắn nỏ, thi cấy và thi trâu cày ruộng tạo nên một không khí vui nhộn của ngày đầu xuân.

Ông Ngô Văn Hiếu, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban Nhân dân huyện Bắc Quang (Hà Giang), cho biết Lễ hội Lồng tồng là một hình thức sinh hoạt văn hóa dân gian mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, thể hiện khát vọng của người dân trong sự hoà hợp trời đất, âm dương; cầu mong cho cuộc sống khỏe mạnh, no đủ, vạn vật sinh sôi. Những trò chơi trong lễ hội thể hiện nét đẹp tâm hồn phong phú, gắn với thiên nhiên, gắn với những tập tục văn hóa lâu đời của nhân dân.

Gìn giữ nguyên vẹn nét văn hóa độc đáo của dân tộc trong cuộc sống của người Tày ở Hà Giang nói chung và Lễ hội Lồng tồng nói riêng là một điều rất đáng trân trọng.

Với tín ngưỡng tâm linh, Lễ hội Lồng tồng là một kho tàng văn hóa hết sức phong phú và độc đáo, chứa đựng những giá trị văn hóa tinh thần đậm nét nhân văn, độc đáo của dân tộc Tày trong những ngày đầu Xuân mới ở Hà Giang. Qua đó, góp phần bảo tồn văn hóa dân tộc Tày trong nền văn hóa các dân tộc Việt Nam phong phú, tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc theo Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII).

Theo Minh Tâm (TTXVN/Vietnam+)

Có thể bạn quan tâm

Hát bội ngân vang trong lễ giỗ danh nhân Đào Tấn

Hát bội ngân vang trong lễ giỗ danh nhân Đào Tấn

(GLO)- Cuối tuần qua, tại Đền thờ danh nhân văn hóa Đào Tấn (thôn Vinh Thạnh 1, xã Tuy Phước), lễ giỗ tưởng niệm 118 năm ngày mất của Hậu tổ nghệ thuật hát bội không chỉ là dịp tri ân công lao bậc tiền nhân, mà còn là cơ hội để các nghệ nhân giao lưu, chung tay gìn giữ di sản hát bội Bình Định.

Giữ hồn di tích, truyền lửa cách mạng hào hùng

Giữ hồn di tích, truyền lửa cách mạng hào hùng

(GLO)- Đằng sau một số di tích lịch sử cách mạng ở vùng cao nguyên Gia Lai, có những người lặng lẽ cống hiến, gìn giữ, kể lại câu chuyện của di tích bằng tất cả tâm huyết và trách nhiệm. Họ đã góp phần thắp sáng ngọn lửa tri ân sự hy sinh của các thế hệ cha ông.

Hát bội được mùa vui

Hát bội được mùa vui

(GLO)- Từ đầu năm đến nay, các đoàn hát bội ở Gia Lai liên tục lưu diễn khắp nơi, làm bừng lên những sắc màu rực rỡ của nghệ thuật truyền thống trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân.

Tiết mục múa “Tiếng gọi đại ngàn”. Ảnh: Thùy Dung

Thêm phong phú tiết mục để phục vụ du lịch

(GLO)-Nhằm làm phong phú thêm các tiết mục nghệ thuật truyền thống phục vụ du khách, Đoàn Ca kịch bài chòi (Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh) đã dàn dựng hai tiết mục đặc sắc phục vụ du lịch, gồm tiết mục múa “Tiếng gọi đại ngàn” và trích đoạn ca kịch bài chòi “Nữ tướng Bùi Thị Xuân”. 

Ông từ giữ đình cứu sống cây đa cổ thụ

Ông từ cứu sống cây đa cổ thụ ở An Khê đình

(GLO)- Vô tình bị lửa “thiêu”, cây đa cổ thụ phía sau An Khê đình (Khu di tích Tây Sơn Thượng đạo, phường An Khê) suy yếu dần, có nguy cơ bị chết. Với tinh thần trách nhiệm cao, ông Ngô Văn Đường-Câu đình (người trông giữ, hương khói đình làng) đã cứu sống cây đa này.

null