Ký ức mùa thu cách mạng ở Tân Trào

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
75 năm đã trôi qua kể từ khi Bác Hồ về Tân Trào (Tuyên Quang) chỉ đạo cách mạng, chuẩn bị tổng khởi nghĩa giành chính quyền, Tân Trào nay đã có rất nhiều đổi khác. 

Đình Tân Trào ẢNH: NGỌC THẮNG
Đình Tân Trào ẢNH: NGỌC THẮNG

Song những ký ức về những ngày mùa thu cách mạng trong những người dân Tân Trào dường như vẫn còn vẹn nguyên.

Mùa thu tháng tám
Ông Hoàng Ngọc năm nay đã 84 tuổi, răng đã rụng, 1 mắt không còn nhìn được, nhưng khi nhớ về những ngày mùa thu tháng tám cách đây 75 năm, khuôn mặt ông vẫn rạng ngời niềm vui của một đứa trẻ 9 tuổi khi đó.
“Đuốc gươm thiêng vung cho nước nhà, khiến dân Việt Nam thoát ách xưa. Hồ Chí Minh, anh hùng bao năm luôn tranh đấu, thắng gian nguy, chiến công đầu, giải phóng cho dân Việt Nam hạnh phúc tự do...”, ông lão người Tày móm mém hát vang khi bước chân ra đình Tân Trào - nơi diễn ra Quốc dân đại hội cách đây 75 năm (ngày 16 - 17.8.1945). Ông Ngọc kể, đó là lời bài hát mà thiếu nhi Tân Trào được học để chuẩn bị cho buổi lễ rước ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh về xã vào năm 1946. “Khi bức ảnh to được rước về đến đình làng, người dân chúng tôi mới biết rằng, Chủ tịch Hồ Chí Minh chính là ông Ké làng mình”.

Ông Hoàng Ngọc
Ông Hoàng Ngọc
Cuối tháng 5.1945, Bác Hồ từ Cao Bằng về tới làng Kim Long (làng Tân Lập ngày nay), thuộc xã Kim Long (nay là Tân Trào), H.Sơn Dương (Tuyên Quang), để chỉ đạo cách mạng. Tại nơi đây, Bác đã chủ trì hội nghị cán bộ toàn quốc của Đảng, quyết định tổng khởi nghĩa trong cả nước giành chính quyền trước khi quân Đồng minh vào Đông Dương...
Những ngày mới về Tân Trào, Bác cùng các cán bộ cách mạng sống nhờ trong nhà dân ở làng Kim Long. Ông Hoàng Ngọc kể, Bác ở nhà ông Nguyễn Tiến Sự, Chủ nhiệm Việt Minh Tân Trào, ngay bên cạnh nhưng vẫn làm việc ở nhà ông. Cha ông Ngọc - ông Hoàng Trung Dân, là cán bộ giao liên cho Bác và T.Ư Đảng. “Ông nội tôi kém Bác 2 tuổi nên tôi cũng gọi là ông. Khi đó, dân làng Kim Long gọi Bác là ông Ké, chỉ biết Bác là lãnh đạo cách mạng, chứ không biết Bác là Hồ Chí Minh”, ông Ngọc nhớ lại.
Ngày 16.8.1945, Bác Hồ và Tổng bộ Việt Minh quyết định khai mạc Quốc dân đại hội tại đình Tân Trào với sự tham dự của 60 đại biểu đại diện cho các đảng phái chính trị, các đoàn thể cứu quốc, các dân tộc, tôn giáo trong và ngoài nước. Đó là một sự kiện trọng đại đối với người dân làng Kim Long khi đó. Ông Ngọc nhớ lại, hôm diễn ra đại hội, người trong làng góp nhau gạo, gà và 1 con bò, rồi cử đoàn đại biểu dân làng do già làng Hoàng Văn Các làm trưởng đoàn ra đình làng chúc mừng Quốc dân đại hội. Hoàng Ngọc là 1 trong 4 thiếu nhi được tham gia đoàn.
“Ra đến đình thì người vào, còn con bò thì buộc ở ngoài kia. Ông Trần Huy Liệu bước xuống, sắp xếp cho chúng tôi đứng thành hàng ngang. Bốn đứa nhỏ được đứng hàng bên trên. Ông Trần Huy Liệu giới thiệu đồng chí già, tức là ông Ké, xuống nói chuyện. Bác Hồ từ trên bước xuống, cảm ơn sự nhiệt tình ủng hộ cách mạng, ủng hộ đại hội của đồng bào Kim Long. Sau đó, Bác nhìn 4 đứa nhỏ chúng tôi. Thời xưa khổ lắm, quần áo rách rưới, người không đủ ăn nên rất gầy gò. Bác thấy thế mới đến xoa đầu chúng tôi và nói với các đại biểu dự đại hội: “Chúng ta phải làm thế nào cho các cháu đây có cơm ăn áo mặc và được học hành”, ông Ngọc như sống lại không khí ngày diễn ra Quốc dân đại hội cách đây 75 năm.
Trong 2 ngày khẩn trương, đại hội đã quyết định những vấn đề quan trọng của dân tộc. Đại hội thống nhất chủ trương tổng khởi nghĩa của Đảng Cộng sản Đông Dương (nay là Đảng Cộng sản Việt Nam) và 10 chính sách của Việt Minh. Đại hội cũng quyết định thành lập Ủy ban Dân tộc giải phóng Việt Nam, do lãnh tụ Hồ Chí Minh làm Chủ tịch; quy định quốc kỳ là nền đỏ, giữa có ngôi sao vàng 5 cánh, quốc ca là bài Tiến quân ca...

Di tích Lán Nà Nưa, nơi Bác Hồ sống và làm việc tại Tân Trào
Di tích Lán Nà Nưa, nơi Bác Hồ sống và làm việc tại Tân Trào
Thủ đô kháng chiến khởi sắc
75 năm trôi qua kể từ những ngày sôi sục không khí tổng khởi nghĩa của Cách mạng Tháng Tám, Tân Trào nay đã đổi khác rất nhiều. Từ đứa trẻ 9 tuổi được ông Ké giao làm nhi đồng cứu quốc, Hoàng Ngọc vào Đội thiếu niên của khu ATK (an toàn khu), rồi đi bộ đội tới tận năm 1980 mới trở về làng. “Đảng, Nhà nước, Bác Hồ đã đổi đời cho đồng bào dân tộc chúng tôi. Ngày nay, các cháu nhỏ ở Tân Trào không phải ăn khổ, mặc rách như chúng tôi nữa, mà đã được ăn ngon, mặc đẹp, được cắp sách tới trường, đúng như lời Bác Hồ nói với Quốc dân đại hội”, ông Ngọc kể. Giờ đây, mỗi sào lúa của đồng bào Tân Trào không còn thu hoạch được 30 cân gạo như xưa, mà đã là 3 tạ, dân đã đủ ăn. Đường liên tỉnh, liên huyện, liên thôn, liên ngõ đều được bê tông hóa. Đèn điện thắp sáng khắp các đường làng, ngõ xóm vào ban đêm...
“Họ không quên lịch sử”
Trong cái nắng vàng rực của mùa thu tháng tám, Nông Thị Khánh Ly, cô hướng dẫn viên người Tày của Khu di tích quốc gia đặc biệt Tân Trào, say sưa kể lại câu chuyện về “ông Ké Tân Trào” ở lán Nà Nưa. Bằng chất giọng đặc biệt truyền cảm và kinh nghiệm gần 15 năm làm hướng dẫn viên, Nông Thị Khánh Ly kể: lán Nà Nưa chính là nơi Bác Hồ ở trong những ngày chỉ đạo cách mạng ở Tân Trào. Đây cũng là nơi Bác bị ốm nặng và đã dặn dò đồng chí Võ Nguyên Giáp: “Lúc này thời cơ thuận lợi đã tới, dù hy sinh tới đâu, dù phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng phải kiên quyết giành cho được độc lập”...
Trên những bậc thang bằng đá từ lán Nà Nưa xuống chân núi Hồng, Bí thư Đảng ủy xã Tân Trào nói với tôi: “Người dân Tân Trào từ già tới trẻ vẫn mang trong lòng niềm tự hào về quê hương, về mảnh đất đã được lịch sử lựa chọn để trở thành thủ đô khu giải phóng, thủ đô kháng chiến. Sống trong hiện tại ấm no, hạnh phúc, họ vẫn không quên lịch sử. Truyền thống đó vẫn là điểm tựa vững chắc cho Tân Trào đi lên”.
Ông Hoàng Cao Khải, người vừa được bầu làm Bí thư tại Đại hội Đảng bộ xã Tân Trào tháng 5 vừa qua, cũng là một người con của Tân Trào, nói rằng đó là một sự đổi thay gần như “lột xác” trên vùng quê hương cách mạng. Ông Khải cho biết tháng 12.2014, khi Tân Trào được công nhận đạt nông thôn mới, thu nhập bình quân của người dân mới chỉ là 16,8 triệu đồng/năm. “Đến nay thu nhập bình quân của người dân ở Tân Trào đã đạt 35,2 triệu đồng/năm”, ông Khải cho hay.
Là địa phương có những di tích nổi tiếng nhất trong số gần 180 di tích thuộc Khu di tích quốc gia đặc biệt Tân Trào như đình Tân Trào, hay lán Nà Nưa, mỗi năm, “thủ đô khu giải phóng - thủ đô kháng chiến” Tân Trào đón từ 700.000 - 750.000 lượt khách về thăm. Cùng với nông, lâm nghiệp, du lịch, thương mại và dịch vụ đang ngày một đóng góp nhiều hơn cho sự phát triển kinh tế - xã hội của Tân Trào. “Thu ngân sách của xã từ thương mại, dịch vụ đã chiếm 50%”, ông Khải chia sẻ.
Song điều khiến ông Bí thư Đảng ủy xã Tân Trào trăn trở là làm sao giữ chân gần 800.000 lượt khách du lịch ở lại với Tân Trào. “Cơ sở hạ tầng phục vụ cho khách du lịch chưa được đầu tư xứng tầm nên chưa khai thác được tiềm năng mà Tân Trào đang có”, ông Khải tâm sự và cho biết Đảng bộ, chính quyền xã cũng có nhiều ý tưởng, đề xuất để phát triển du lịch cho Tân Trào, song do vướng nhiều quy định, cơ chế nên chưa thể thực hiện.
Ông Khải cho biết trong thời gian tới, trên cơ sở dự án phát triển du lịch cộng đồng do tổ chức của Nhật tài trợ, Tân Trào sẽ xây dựng đề án trình UBND H.Sơn Dương hoàn thiện các hạng mục quy hoạch xây dựng, như khu bán hàng lưu niệm, trồng cây xanh, khu vệ sinh, bãi để xe, xây dựng một số mô hình xe điện... phục vụ khách tham quan, từng bước tạo công ăn việc làm và nâng cao thu nhập cho cộng đồng người dân. Bên cạnh đó, Tân Trào cũng đề nghị phối hợp với Sở VH-TT-DL tổ chức xây dựng tour du lịch khu di tích lịch sử ATK, tạo thành tour du lịch khép kín. Ông Khải hy vọng những mô hình dự án mới sẽ là cách giúp vùng quê cách mạng giữ chân du khách lâu hơn.
Theo Lê Hiệp (Thanh Niên)

Có thể bạn quan tâm

Ông Ksor Yung có lối sống trách nhiệm, gần gũi nên được mọi người quý mến. Ảnh: R’Ô Hok

Ksor Yung: Từ lối rẽ sai lầm đến con đường sáng

(GLO)- Từ một người từng lầm lỡ, ông Ksor Yung (SN 1967, ở xã Ia Rbol, tỉnh Gia Lai) đã nỗ lực vươn lên trở thành người có uy tín trong cộng đồng. Ông tích cực tham gia vận động, cảm hóa những người sa ngã, góp phần giữ gìn an ninh trật tự và củng cố khối đại đoàn kết dân tộc.

Thôn Lao Đu giữa bát ngát núi rừng Trường Sơn

Lao Đu đã hết lao đao

Nằm bên đường Hồ Chí Minh huyền thoại, cuộc sống của hơn 150 hộ dân thôn Lao Đu, xã Khâm Đức, TP Đà Nẵng nay đã đổi thay, ngôi làng trở thành điểm du lịch cộng đồng giữa bát ngát núi rừng. 

Bền bỉ gieo yêu thương nơi vùng đất khó

Bền bỉ gieo yêu thương nơi vùng đất khó

(GLO)- Giữa bao thiếu thốn của vùng đất Pờ Tó, có một người thầy lặng lẽ, bền bỉ gieo yêu thương cho học trò nghèo. Thầy không chỉ dạy chữ mà còn khởi xướng nhiều mô hình sẻ chia đầy ý nghĩa như: “Tủ bánh mì 0 đồng”, “Mái ấm cho em”, “Trao sinh kế cho học trò nghèo”.

Trung tá Cao Tấn Vân (thứ 2 từ phải sang)-Phó Đội trưởng Phòng An ninh đối ngoại (Công an tỉnh Gia Lai) chụp ảnh cùng đồng đội. Ảnh: NVCC

Cống hiến thầm lặng vì sứ mệnh cao cả

(GLO)- Hành trình "gieo hạt" hòa bình bắt đầu từ những con người bình dị. Những cống hiến thầm lặng của họ vì sứ mệnh cao cả, góp phần tích cực đưa hình ảnh đất nước và con người Việt Nam yêu chuộng hòa bình đến bạn bè quốc tế.

Giới trẻ hào hứng tham gia các khóa học làm đèn lồng Trung thu thủ công

Hồi sinh Trung thu xưa

Giữa phố phường rực rỡ ánh đèn led, đèn ông sao và mặt nạ giấy bồi bất ngờ “tái xuất”, gợi lại ký ức những mùa trăng rằm xưa. Sự trở về của Trung thu truyền thống đã manh nha trong những năm gần đây, được nhiều người trẻ hào hứng đón nhận.

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

Nhiều doanh nghiệp và người dân lên ngọn núi Ngọc Linh hùng vĩ ở TP.Đà Nẵng thuê môi trường rừng để trồng sâm, mở ra một nghề mới để đồng bào Xê Đăng bản địa mưu sinh suốt nhiều năm qua: 'phu sâm', tức nghề cõng hàng thuê.

Thầy giáo làng đam mê sưu tầm đồ xưa cũ

Thầy giáo làng đam mê sưu tầm đồ xưa cũ

(GLO)- Không chỉ bền bỉ gieo con chữ cho học trò nghèo, thầy Võ Trí Hoàn-Hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS Quang Trung (xã Ia Tul, tỉnh Gia Lai) còn là người đam mê sưu tầm đồ xưa cũ. Với thầy, mỗi món đồ là bài học sống động về lịch sử dân tộc mà thầy muốn kể cho học trò.

Tự hào 2 xã Anh hùng Ia Dơk, Kon Chiêng

Tự hào 2 xã Anh hùng Ia Dơk, Kon Chiêng

(GLO)- Trong kháng chiến chống Mỹ, xã Ia Dơk (tỉnh Gia Lai) là căn cứ cách mạng quan trọng, đồng thời cũng là nơi hứng chịu nhiều đau thương, mất mát. Những cánh đồng từng bị bom cày xới, những mái nhà bình yên hóa tro tàn, bao số phận người dân vô tội bị giặc sát hại.

Thủ lĩnh giữ rừng Hà Ra

Thủ lĩnh giữ rừng Hà Ra

(GLO)- Gần 40 năm gắn bó với rừng, ông Nguyễn Văn Chín-Giám đốc Ban Quản lý rừng phòng hộ Hà Ra (xã Hra, tỉnh Gia Lai) được biết đến như vị “thủ lĩnh giữ rừng” đặc biệt: từ việc biến lâm tặc thành người giữ rừng đến phủ xanh vùng đất cằn cỗi nơi “cổng trời” Mang Yang.

Dặm dài Trường Lũy

Dặm dài Trường Lũy

(GLO)- Trường Lũy là một phức hợp bao gồm: lũy-bảo (đồn)-đường, hình thành từ thời chúa Nguyễn, xây dựng quy mô dưới triều Nguyễn; đi qua địa phận 3 tỉnh trước đây: Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định.

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Trạm biến áp 500kV Lào Cai đang gấp rút hoàn thiện để trở thành điểm khởi đầu của tuyến đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên. Đây là mắt xích chiến lược trong hành trình đưa nguồn điện dồi dào, đặc biệt là thủy điện ở Tây Bắc, vượt núi băng rừng về xuôi để hòa vào lưới điện quốc gia.

Viết giữa mùa măng rừng

Viết giữa mùa măng rừng

(GLO)- Vào tháng 7 đến tháng 11 hằng năm, khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu trút xuống, cũng là lúc người dân vùng cao nguyên Gia Lai lội suối, băng rừng để hái măng - thứ sản vật được người Jrai, Bana gọi là “lộc rừng”.

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Trong hai năm 2024-2025, thủ phủ Tây Nguyên trúng đậm cà phê. Chỉ tính riêng huyện Đắk Mil (tỉnh Đắk Nông cũ), các lão nông đã sắm 1.000 ô tô trong năm 2024. Xã Bờ Y (huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum cũ, nay thuộc tỉnh Quảng Ngãi giáp Lào và Campuchia) cũng chung niềm vui ấy...

Những đoản khúc Huế

Những đoản khúc Huế

Hôm ấy, trên xe khi đi qua đoạn đường gần Khách sạn Morin và Trung tâm Nghệ thuật Điềm Phùng Thị ở Huế, nhìn hàng cây rất đẹp, tôi nói với người lái xe: “Nếu thấy cây long não, em chỉ cho anh nhé”. 

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn (view) đắt giá nhất của người Rục ở bản Ka Ai, xã Dân Hóa, bản Mò O Ồ Ồ, xã Thượng Hóa (Quảng Bình, nay là tỉnh Quảng Trị), đó là ngôi nhà có mặt tiền bao quát đồng lúa.

null