Lãnh đạo tối cao Iran Ali Khamenei ngày 11.12 có bài phát biểu đầu tiên về Syria từ sau khi ông Bashar al-Assad bị lật đổ khỏi chức tổng thống và bay sang Nga.
"Rõ ràng điều đã xảy ra tại Syria là kế hoạch chung của Mỹ và chế độ Phục quốc Do Thái (ý nói Israel). Một chính phủ láng giềng của Syria cũng đã và đang đóng vai trò rõ ràng trong việc này. Tất cả mọi người đều thấy điều này, nhưng chủ mưu và trung tâm chỉ huy là tại Mỹ và chế độ Phục quốc Do Thái", truyền thông Iran dẫn lời ông Khamenei, nói thêm rằng ông có bằng chứng rõ ràng.
Dù nhà lãnh đạo không nêu rõ tên nước còn lại nhưng truyền thông phương Tây cho rằng ông Khamenei đang ám chỉ Thổ Nhĩ Kỳ, nước láng giềng của Syria và ủng hộ các lực lượng quân sự đối lập chống chính quyền ông al-Assad.
Thổ Nhĩ Kỳ kiểm soát phần lớn lãnh thổ miền bắc Syria sau nhiều chiến dịch xuyên biên giới chống lại nhóm dân quân người Kurd Syria YPG. Theo Reuters, Thổ Nhĩ Kỳ là bên ủng hộ chính của các nhóm đối lập chống chính phủ ông al-Assad từ khi nội chiến Syria bùng phát vào năm 2011.
Trong bài phát biểu, ông Khamenei còn tuyên bố liên minh do Iran dẫn đầu sẽ tăng thêm sức mạnh trên khu vực bất chấp diễn biến mới. "Càng áp lực thì phong trào kháng chiến càng mạnh mẽ hơn", ông nói.
Mỹ và Israel chưa bình luận về phát biểu của lãnh đạo Iran. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken dự kiến sang Ankara vào ngày 13.12 để gặp Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan nhằm thảo luận tình hình Syria, theo Reuters.
Iran ủng hộ chính quyền của ông al-Assad và đã triển khai Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo đến Syria để bảo vệ đồng minh. Vài giờ sau khi chính quyền của ông al-Assad sụp đổ, Iran nói hy vọng sẽ duy trì mối quan hệ với Syria dựa trên cách tiếp cận nhìn xa trông rộng và khôn ngoan, kêu gọi chính quyền mới đảm bảo tính bao trùm, đại diện cho tất cả các thành phần xã hội.
Thủ tướng lâm thời Syria Mohammad al-Bashir, người được lực lượng mới kiểm soát chính quyền tại Damascus ủng hộ, ngày 11.12 kêu gọi người Syria tị nạn ở nước ngoài trở về nước.
"Syria giờ là nước tự do đã giành được sự tự hào và danh dự. Hãy trở về", ông al-Bashir nói với nhật báo Corriere della Sera của Ý, cam kết sẽ đảm bảo quyền của toàn bộ người dân và giáo phái tại Syria.
Theo Vi Trân (TNO)
