Gieo trồng sớm vụ Đông Xuân để tránh hạn

(GLO)- Theo dự kiến, vụ Đông Xuân 2016-2017, huyện Chư Prông sẽ gieo trồng 900 ha lúa và nhiều diện tích cây trồng khác. Để đảm bảo năng suất, chất lượng, hiệu quả cây trồng, huyện đã và đang tập trung chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, các địa phương huy động mọi nguồn lực, triển khai nhiều giải pháp nhằm gieo trồng đúng thời vụ và hoàn thành kế hoạch đề ra.

Nông dân tích cực ra đồng
 

Làm đất chuẩn bị sản xuất vụ Đông Xuân. Ảnh: Đức Thụy

Những ngày này, trên khắp các cánh đồng thuộc các xã: Ia Mơr, Ia Piơr, Ia Lâu… đều bắt gặp không khí lao động khẩn trương, tấp nập của bà con nông dân. Tại cánh đồng làng Ring (xã Ia Mơr), từ sáng sớm, người dân đã í ới gọi nhau ra đồng, người làm cỏ, người đắp bờ, nạo vét kênh mương… Tay chân lấm lem bùn đất, anh Lê Văn Hồng (làng Ring) cho biết: “Vụ Đông Xuân trước, gia đình tôi gieo sạ 2 ha lúa. Đến giai đoạn lúa trổ đòng thì gặp hạn nên có đến 1,5 ha bị giảm năng suất 70%, thiệt hại hơn 20 triệu đồng. Vì vậy, năm nay, gia đình tôi chủ động gieo sạ sớm và chọn giống lúa có thời gian sinh trưởng ngắn, hy vọng sẽ tránh được hạn”. Theo anh Hồng, người dân làng Ring sống chủ yếu dựa vào cây lúa, nhưng năm vừa qua, hầu như nhà nào cũng bị thua lỗ, có nhà mất trắng. Do vậy, vụ Đông Xuân năm nay, theo khuyến cáo, bà con đều tích cực chuẩn bị đất, phân bón, nước… và xuống giống sớm.

Cũng như gia đình anh Hồng, nhiều hộ khác ở làng Ring sau khi thu hoạch xong vụ mùa đã khẩn trương làm đất và chuẩn bị các điều kiện để tiếp tục sản xuất vụ Đông-Xuân. Ông Phạm Văn Hiển-Trưởng thôn Ring, cho hay: “Làng có 40 ha đất trồng lúa. Trong vụ Đông Xuân 2015-2016, có hơn 30 ha lúa bị thiệt hại nặng do hạn hán (giảm 70% năng suất). Để tránh thiệt hại trong vụ Đông Xuân năm nay theo khuyến cáo, bà con quyết định gieo sạ sớm hơn so với lịch thời vụ 15 ngày; đồng thời, sử dụng một số giống lúa có thời gian sinh trưởng ngắn như: Khang Dân 18, Q5, HT1, Mai Lâm để tránh hạn”. Ông Hiển cũng băn khoăn: “Tính đến thời điểm hiện tại, bà con trong làng đã gieo trồng được 50% diện tích nhưng nước ở sông, suối tại đây đang cạn nhanh nên bà con rất lo lắng, phải thường xuyên kiểm tra các bờ ruộng để giữ nước”.
 

Rời cánh đồng làng Ring, chúng tôi tiếp tục đến cánh đồng thôn Lũng Vân (xã Ia Lâu). Một số diện tích trên cánh đồng đã lún phún những mầm xanh. Nông dân Hà Văn Mừng chia sẻ: “Nhiều hộ dân đã phải ra đồng từ 3 giờ đến 21 giờ để cày cho xong đất nhằm kịp xuống giống, đảm bảo tiến độ gieo trồng như khuyến cáo của UBND xã”. Có mặt tại cánh đồng để động viên bà con, ông Nguyễn Đức Tuyên-Chủ tịch UBND xã Ia Lâu cho biết: “Vụ Đông Xuân 2016-2017, toàn xã dự kiến gieo trồng 280 ha lúa, tập trung ở các thôn: Lũng Vân, Bắc Thái, Phố Hiến, thôn 1, thôn 3 và thôn 7. Cuối tháng 10 vừa qua, UBND xã đã vận động bà con khẩn trương thu hoạch vụ mùa và xác định những diện tích đủ nguồn nước tưới để đưa vào sản xuất vụ Đông Xuân. Xã cũng triển khai cho nhân dân nạo vét kênh mương, khơi thông dòng chảy, dẫn nước từ đập dâng Ia Hlốp và hồ chứa Plei Pai về các kênh mương nội đồng phục vụ cho việc làm đất; kiểm tra kỹ bờ ruộng, bờ thửa để giữ nước và tiết kiệm nước cho cây trồng”. Ông Tuyên nhấn mạnh, khoảng đầu tháng 11, hầu hết các hộ dân trong xã đã làm xong đất và xuống giống. Riêng 10 ha không đảm bảo nước tưới được xã hướng dẫn chuyển đổi sang trồng các loại cây trồng khác.

 

Gieo trồng sớm để tránh hạn
 

Cánh đồng thôn Lũng Vân (xã Ia Lâu). Ảnh: H.T

Theo thống kê, vụ Đông Xuân năm 2015-2016, toàn huyện Chư Prông có hơn 200 ha lúa bị ảnh hưởng bởi hạn hán, trong đó mất trắng khoảng vài chục ha, số còn lại là giảm năng suất. Do đó, để chủ động trong việc phòng-chống hạn, hạn chế thiệt hại cho cây trồng vụ Đông Xuân năm nay, UBND huyện đã xây dựng kế hoạch và bố trí lịch thời vụ phù hợp; đồng thời điều chỉnh giảm diện tích ở những vùng bị hạn, mất trắng chứ không yêu cầu phải gieo trồng đủ diện tích theo kế hoạch.

Đối với cây lúa, huyện chỉ đạo các xã, thị trấn khuyến cáo bà con nông dân gieo trồng sớm hơn so với lịch thời vụ khoảng 15 ngày và chỉ triển khai xuống giống trên những diện tích đảm bảo đủ nguồn nước và những diện tích mà vụ gieo trồng trước không bị hạn. Cụ thể, vùng chủ động được nguồn nước, các địa phương cần tập trung xuống giống trong khung thời vụ từ ngày 1-12 đến 20-12-2016; những vùng có nguy cơ thiếu nước vào cuối vụ, UBND các xã khuyến cáo nhân dân cân đối diện tích xuống giống phù hợp với lượng nước trong hồ đập, gieo sạ sớm hơn lúa đại trà (trước ngày 1-12). Huyện cũng tuyên truyền, hướng dẫn bà con nên gieo sạ lúa tiết kiệm giống (ở mức 100-120 kg/ha) và áp dụng quy trình sản xuất “3 giảm, 3 tăng”: giảm giống, giảm phân bón, giảm thuốc bảo vệ thực vật; tăng năng suất, tăng chất lượng, tăng hiệu quả và “1 phải”-phải sử dụng giống xác nhận. 
 

Hồ chứa nước thị trấn Chư Prông (huyện Chư Prông). Ảnh: N.D

Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện cũng xây dựng, bổ sung, cập nhật phương án chống hạn, trong đó bố trí kinh phí cho công tác phòng-chống hạn, nhất là ở những vùng có nguy cơ hạn cao; thông báo kịp thời tình hình diễn biến thời tiết, nguồn nước để điều chỉnh kịp thời việc cấp nước phục vụ sản xuất phù hợp với từng khu tưới, vùng tưới của từng địa phương; thực hiện tưới luân phiên theo từng tuyến kênh, khu tưới theo kế hoạch và lịch tưới của các công trình... Mặt khác, Phòng cũng hướng dẫn nông dân xây dựng các mô hình tưới nước tiết kiệm để đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất…  

Qua rà soát, đến nay, toàn huyện đã gieo sạ được 80% diện tích lúa. “Nếu nông dân gieo trồng sớm theo lịch khuyến cáo thì đến khoảng cuối tháng 3, diện tích lúa đã cho thu hoạch, có xảy ra hạn (hạn sớm thường rơi vào khoảng giữa tháng 3) cũng không bị ảnh hưởng”-ông Nguyễn Văn Gặp-Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Chư Prông nhấn mạnh.
 

 Anh Huy-Hồng Thương