Cửa cho tư nhân đầu tư sân bay vẫn rất hẹp

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Bộ GTVT đang lấy ý kiến đề xuất về “định hướng xã hội hóa đầu tư xây dựng cảng hàng không” để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét.
 
Hiện mới chỉ có Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn (Quảng Ninh) là do tư nhân đầu tư, khai thác. Ảnh: Gia Hân
Trong danh mục đầu tư sân bay đang lấy ý kiến, Bộ GTVT ưu ái dành 23 sân bay cho ACV tiếp tục đầu tư, chỉ xã hội hóa “nhỏ giọt” với 3 sân bay mới mà doanh nghiệp này không có kế hoạch đầu tư là Sa Pa, Lai Châu và Quảng Trị.
Chỉ tư nhân hóa 3 sân bay
Việc duy trì vị thế độc quyền của ACV ở 21 sân bay hiện hữu (trừ sân bay Vân Đồn) và siêu dự án sân bay Long Thành không phù hợp với xu thế thế giới và chủ trương khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân của nhà nước

 TS Lương Hoài Nam

Bộ GTVT đang lấy ý kiến đề xuất về “định hướng xã hội hóa đầu tư xây dựng cảng hàng không (CHK)” để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét. Theo đề án, ACV với vai trò công ty cổ phần, nhà nước nắm giữ cổ phần chi phối (95,4% vốn điều lệ), có vai trò chủ đạo trong đầu tư khai thác CHK. ACV có trách nhiệm trong đầu tư phát triển và định hướng xã hội hóa đầu tư tại 22 CHK do doanh nghiệp (DN) đang quản lý, khai thác, đồng thời đầu tư khai thác CHK quốc tế Long Thành (chỉ xã hội hóa những hạng mục không thiết yếu và công trình cung cấp dịch vụ phi hàng không).
Đáng chú ý, Bộ GTVT cho biết theo kế hoạch đầu tư trung hạn đến giai đoạn 2025, ACV chưa lập kế hoạch đầu tư cho các CHK Sa Pa, Lai Châu, Quảng Trị. Vì thế, Bộ đề xuất có thể kêu gọi xã hội hóa đầu tư toàn cảng với 3 sân bay này theo mô hình PPP hoặc BOT như sân bay Vân Đồn.
Nói cách khác, ACV vẫn được giao đầu tư 23 sân bay, các DN tư nhân nếu muốn đầu tư sẽ phải “chiến đấu” để giành suất tại 3 sân bay mới.
Lý giải việc tiếp tục duy trì vị thế “độc quyền tự nhiên” cho ACV, Bộ GTVT cho rằng do ACV có năng lực, kinh nghiệm, tiềm lực tài chính, bộ máy trong quản lý đầu tư, khai thác, kinh doanh CHK, đặc biệt là quản lý khai thác khu bay. Trước đó, ACV đã xây dựng kế hoạch đầu tư phát triển trình Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại DN và Bộ GTVT cho biết dự kiến nhu cầu vốn để đầu tư, cải tạo, nâng cấp mở rộng tại 21 sân bay hiện hữu và CHK Nà Sản đến năm 2025 khoảng 71.300 tỉ đồng. Theo kết quả sản xuất kinh doanh dự kiến đến năm 2025, dòng tiền tích lũy của ACV từ hoạt động sản xuất kinh doanh giai đoạn 2019 - 2025 khoảng 83.700 tỉ đồng và tiền mặt hiện có hơn 24.200 tỉ đồng, đủ đảm bảo bố trí 40 - 45% vốn đối ứng vay vốn cho dự án sân bay Long Thành.
Trường hợp ACV được giao làm chủ đầu tư các hạng mục thiết yếu của sân bay Long Thành, dòng tiền tích lũy 2016 - 2020 là 130.900 tỉ đồng. “Nhưng nếu không được giao làm chủ đầu tư dự án Long Thành thì đến giai đoạn sau, ACV sẽ không đảm bảo dòng tiền tích lũy để tiếp tục đầu tư 22 sân bay hiện hữu”, Bộ GTVT nêu.
Thế giới không còn độc quyền sân bay
Theo TS Lương Hoài Nam, thành viên Hội đồng tư vấn du lịch, người có nhiều năm làm việc trong lĩnh vực hàng không, để duy trì độc quyền đầu tư, quản lý, vận hành hạ tầng sân bay thì DN sân bay bắt buộc phải thuộc sở hữu 100% của nhà nước. Về nguyên tắc, độc quyền nhà nước không thể được biến thành độc quyền DN, càng không thể là của DN có vốn tư nhân, nước ngoài. Nếu ACV duy trì độc quyền sân bay thì việc cổ phần hóa DN này rõ ràng là sai và bắt buộc phải sửa, nếu không các cổ đông tư nhân, nước ngoài ở ACV sẽ tiếp tục được hưởng siêu lợi nhuận, bất công với các nhà đầu tư tiềm năng khác và với người sử dụng các dịch vụ hàng không. Cũng theo ông Nam, do phương pháp cổ phần hóa rất bất cập, ACV đã trở thành một DN sân bay kỳ lạ, khác hẳn các nhà phát triển sân bay khác. Ví dụ AOT ở Thái Lan, BAA ở Anh, các tổng công ty sân bay ở Trung Quốc…, đều đầu tư toàn bộ hạ tầng khu bay (đường băng, đường lăn, sân đỗ), toàn bộ hoặc một phần các công trình ngoài khu bay (ga hành khách, ga hàng hóa, các công trình thương mại, dịch vụ…). Riêng ACV thì lại không bao gồm khu bay. Theo quy định hiện hành, khu bay do nhà nước đầu tư và sở hữu, giao cho ACV quản lý khai thác với mức phí thu hộ không đủ cho duy tu, bảo dưỡng các công trình.
“Việc duy trì vị thế độc quyền của ACV ở 21 sân bay hiện hữu (trừ sân bay Vân Đồn) và siêu dự án sân bay Long Thành không phù hợp với xu thế thế giới và chủ trương khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân của nhà nước”, TS Lương Hoài Nam nêu.
Trên thực tế, nhiều sân bay trên thế giới như Brisbane, Melbourne và Perth ở Úc thậm chí nhà nước bán phần lớn hoặc hoàn toàn cho tư nhân khai thác. Xu thế xã hội hóa sân bay được bắt đầu ở Anh vào thập niên 1980, lan ra nhiều nước trên khắp thế giới. Moscow (Nga) có 3 sân bay quốc tế lớn nhưng nhà nước chỉ còn quản lý 1 sân bay, 2 sân bay khác do tư nhân quản lý. Tập đoàn sân bay Thái Lan (OTA) hiện chỉ quản lý 6 sân bay lớn trong tổng số 38 sân bay dân dụng...
“Bây giờ mà tính chuyện độc quyền sân bay e không còn hợp thời nữa, kể cả ở VN. Đã mở cửa bầu trời, có nhiều hãng hàng không tham gia thì cũng phải xã hội hóa đầu tư, quản lý, vận hành hạ tầng sân bay. Nếu không thì sẽ luôn luôn thiếu hạ tầng sân bay để tăng trưởng vận tải hàng không, du lịch, xuất nhập khẩu”, TS Lương Hoài Nam nhìn nhận. “ACV cũng nên thoái vốn tại một số sân bay địa phương. Về lâu dài ACV chỉ nên tập trung quản lý, vận hành 5 - 7 sân bay lớn như hầu hết các tập đoàn sân bay nước ngoài hiện nay”, ông Nam khuyến nghị.
Mai Hà (Thanh Niên)

Có thể bạn quan tâm

Gia Lai quyết liệt ngăn chặn thịt heo bẩn tuồn ra thị trường

Gia Lai quyết liệt ngăn chặn thịt heo bẩn tuồn ra thị trường

(GLO)- Chỉ trong 3 ngày (từ ngày 5 đến 7-8), lực lượng Quản lý thị trường, Cảnh sát kinh tế và các đơn vị chức năng của tỉnh Gia Lai đã phối hợp xử lý 4 trường hợp vi phạm, kịp thời tiêu hủy tổng cộng hơn 108 tấn heo nhiễm bệnh, thịt heo không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Gia Lai thu hút 123 dự án đầu tư

Gia Lai thu hút 123 dự án đầu tư

(GLO)- Theo Sở Tài chính Gia Lai, công tác thu hút đầu tư của tỉnh tiếp tục được đẩy mạnh và đạt kết quả khả quan. Trong 7 tháng đầu năm 2025, toàn tỉnh đã thu hút được 123 dự án mới, tổng vốn đăng ký đầu tư hơn 57.485 tỷ đồng.

Ngân hàng đẩy mạnh tín dụng xanh: Tăng cơ hội cho doanh nghiệp tiếp cận vốn đầu tư phát triển

Ngân hàng đẩy mạnh tín dụng xanh: Tăng cơ hội cho doanh nghiệp tiếp cận vốn đầu tư phát triển

(GLO)- Thời gian gần đây, cùng với việc đưa ra thị trường các gói tín dụng xanh với lãi suất hấp dẫn, nhiều ngân hàng thương mại cam kết đơn giản hóa thủ tục, tạo điều kiện cho doanh nghiệp (DN) tiếp cận và vay vốn để đầu tư phát triển các dự án xanh, tuần hoàn.

Dự án FLC Hilltop Gia Lai tại phường Diên Hồng

Gỡ vướng, đẩy nhanh tiến độ dự án khách sạn, nhà phố FLC Hilltop

(GLO)- Dự án Tổ hợp khách sạn, thương mại và nhà phố thương mại FLC Hilltop Gia Lai do Tập đoàn FLC đầu tư dở dang tại phường Diên Hồng (trước đây là phường Ia Kring, TP. Pleiku) đang được UBND tỉnh Gia Lai chỉ đạo các sở, ngành, địa phương liên quan tháo gỡ vướng mắc để sớm đưa vào khai thác.

Quang cảnh lễ ký kết tại Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Gia Lai. Ảnh: Hoài Nam

Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Gia Lai ký kết hợp đồng ủy thác với các hội, đoàn thể

(GLO)- Ngày 18-7, tại phường Quy Nhơn, Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội (CSXH) tỉnh Gia Lai tổ chức lễ ký kết hợp đồng ủy thác với 14 đơn vị hội, đoàn thể cấp xã, phường trên địa bàn. Đây là sự kiện mang ý nghĩa rất quan trọng, mở đầu cho giai đoạn hợp tác mới với nhiều triển vọng. 

null