Cổ vật kỳ sự: Chuyện bốn chiếc mũ vua thời Nguyễn

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Trong khối kho báu hoàng gia triều Nguyễn, người ta thường nhắc tới 4 chiếc mũ vua hiện đang lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia.

Năm 1885, kinh đô Huế thất thủ, kho báu hoàng gia và kim quỹ cùng nhiều châu báu khác bị người Pháp cướp bóc. May mắn là khối kho báu quan trọng nhất đã được sơ tán cùng vua Hàm Nghi và hoàng tộc. Trải qua nhiều biến cố quan trọng nhưng số kho báu này vẫn được bảo tồn bởi những người trung thành và trở về dưới thời vua Khải Định, Bảo Đại.

 

Mũ đại triều 1, mũ đại triều 2 , mũ đại triều 3 và mũ tế giao.
Mũ đại triều 1, mũ đại triều 2 , mũ đại triều 3 và mũ tế giao.

Chiếc ấn bị đánh cắp

Sau khi được bàn giao cho Chính phủ cách mạng lâm thời VNDCCH (tháng 8.1945), nhiều ý kiến muốn tiêu hủy khối kho báu này để lấy tiền bù đắp cho sự thiếu thốn ngân quỹ của Chính phủ mới vừa khai sinh. Tuy nhiên, với sự sáng suốt của Hồ Chủ tịch và Chính phủ, kho báu hoàng gia triều Nguyễn được bảo tồn vẹn toàn, dù lúc đó dân tộc đứng trước tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”.

Pháp trở lại xâm lược VN (1946), khối kho báu hoàng gia triều Nguyễn cùng 4 chiếc mũ vua được đưa lên Chiến khu Việt Bắc và bảo mật chặt chẽ trong cuộc kháng chiến 9 năm. Sau năm 1954, khối kho báu được trở về với thủ đô và Chính phủ đã bàn giao cho Viện Bảo tàng lịch sử VN (nay là Bảo tàng Lịch sử quốc gia). Tuy nhiên, một sự kiện chấn động là trong lần trưng bày ra mắt công chúng khối kho báu khổng lồ đó vào năm 1962, một chiếc ấn của Nam Phương hoàng hậu bị đánh cắp và phá hủy. Lập tức khối kho báu đó phải đưa về bảo quản tại Ngân hàng Nhà nước VN. Cho đến năm 2007, kho báu hoàng gia mới được giao trở lại cho Bảo tàng Lịch sử Việt Nam.

“Hồi sinh” những chiếc mũ vua

“Khi tiếp nhận khối kho báu hoàng gia triều Nguyễn, những người làm công tác bảo tồn di sản cảm thấy xót thương bởi hiện trạng của kho báu. Trong đó đáng chú ý là 4 chiếc mũ vua truyền từ đời triều Nguyễn không còn như ban đầu. Hàng trăm chi tiết không rõ vị trí, chức năng, bao bọc trong những túi vải thô ráp. Trong khi đó, các tài liệu thành văn ghi chép về những chiếc mũ vua không nhiều”, TS Phạm Quốc Quân - nguyên Giám đốc Bảo tàng Lịch sử VN, cho biết.

Chuyên gia phục hồi mũ mão cổ Vũ Kim Lộc - người thực hiện “hồi sinh” những chiếc mũ vua thời Nguyễn, kể: “Đầu năm 2008, tôi tình cờ gặp TS Phạm Quốc Quân, lúc đó là Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Việt Nam tại TP. HCM. Trong câu chuyện, tôi nói vừa phối hợp với Bảo tàng Lịch sử TP. HCM phục hồi thành công một chiếc mũ Champa bằng vàng của một nhà sưu tập tư nhân. TS Quân tỏ ra rất quan tâm và hỏi tôi đủ điều về công tác phục hồi chiếc mũ Champa rồi đề nghị tôi phục hồi 4 chiếc mũ vua thời Nguyễn”.

Sau khi khảo sát hiện trạng, những người thực hiện nhiệm vụ gặp phải vô cùng khó khăn, có những lúc tưởng như bế tắc bởi tất cả đều không còn cốt mũ, các chi tiết trang sức trên mũ tồn tại ở dạng rời rạc với hàng ngàn chi tiết bằng vàng, ngọc, pha lê, đá quý… Các nhà nghiên cứu đã thực hiện khảo sát toàn bộ hệ thống lăng, cung điện ở Huế. Khó khăn bởi khoảng cách địa lý, đặc biệt là những vấn đề tâm linh luôn hiện hữu trong suốt những ngày tháng nghiên cứu và phục hồi 4 chiếc mũ vua.

Ông Vũ Kim Lộc tiết lộ: “Có nhiều điều bí ẩn mà cho đến nay tôi vẫn chưa giải thích được, nhất là lần khảo sát tượng vua Khải Định đúc trong tư thế ngồi trên ngai vàng, mặc hoàng bào, đầu đội mũ đại triều ở chính điện khu lăng để làm tư liệu so sánh đối chiếu cho việc nhận diện và phục hồi 4 chiếc mũ vua thời Nguyễn, một tư liệu sống còn duy nhất để “bấu víu”. Sau một ngày trời khảo sát, về nơi nghỉ kiểm tra ảnh chụp thấy không đạt. May mắn cho tôi, hôm sau khi vừa gặp những người bảo vệ khu lăng, họ đã nhận ra và nói luôn là kết quả hôm qua không tốt phải không rồi mách nước, tôi phải mua đồ lễ dâng cúng trình ngài. Sau khi thực hiện dâng cúng, tôi thực hiện lại những công việc của ngày hôm qua. Không biết có phải do tình cờ rút kinh nghiệm tác nghiệp hay là sự linh ứng nào đó hay không nhưng kết quả khảo sát lần thứ hai này đã đem lại cho tôi nhiều tư liệu so sánh đối chiếu, góp phần phục dựng thành công 4 chiếc mũ vua thời Nguyễn”.

Hiện nay, 4 chiếc mũ vua thời Nguyễn đã được các nhà nghiên cứu phục hồi thành công, gồm 3 chiếc mũ vua sử dụng trong lễ đại triều và một chiếc mũ tế giao theo tương truyền, được một số nhà nghiên cứu ủng hộ nhận định là của vua Minh Mạng. Những chiếc mũ vua này đã ra mắt công chúng trong những lần trưng bày gần đây tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia và được đánh giá rất cao.

Theo thanhnien

Có thể bạn quan tâm

Một góc trung tâm xã Kon Chiêng.

Đánh thức Kon Chiêng

(GLO)- Từ quốc lộ 19 rẽ vào tỉnh lộ 666 khoảng 40 km thì đến xã Kon Chiêng. Hai bên đường là những triền mía xanh mát, thấp thoáng những mái nhà sàn trong không gian xanh thẳm của núi rừng, gợi về một Kon Chiêng đang vươn mình đổi thay.

Những chiếc bè nuôi thủy sản của ngư dân bị sóng đánh vỡ tan, trôi dạt ven biển.

Xác xơ làng chài sau cơn bão dữ...

(GLO)-Sau cơn bão dữ Kalmaegi (bão số 13), những làng chài vốn yên bình, đầy sinh khí bỗng chốc trở nên xác xơ, trơ trọi và ngổn ngang chỉ sau vài giờ bão quét qua. Cảnh quan rồi sẽ dần hồi phục, nhưng những mất mát, tổn thất vẫn sẽ đè trĩu trên đôi vai người dân ven biển rất lâu nữa...

Cảnh hoang tàn, đổ nát ở làng chài Nhơn Lý, Gia Lai. Ảnh: Đức Nhật

Gượng dậy sau bão

Bão Kalmaegi (bão số 13) đã tan, trên dải đất ven biển Gia Lai, Đắk Lắk, người dân lặng lẽ nhặt lại từng tấm tôn, viên ngói, gom góp chút bình yên từ đống hoang tàn.

Giữa tầng mây giữ trời

Giữa tầng mây giữ trời

(GLO)- Đỉnh Hàm Rồng cao hơn 1.000 m so với mực nước biển. Sườn núi sương mờ bao phủ này là nơi cán bộ, chiến sĩ Đài Quan sát thuộc Đại đội Thông tin (Phòng Tham mưu, Lữ đoàn Pháo phòng không 234, Quân đoàn 34) đồn trú.

Sống chậm với đĩa than trong thời đại số - Kỳ 1: Sự hồi sinh của dòng đĩa Vinyl

Sống chậm với đĩa than trong thời đại số - Kỳ 1: Sự hồi sinh của dòng đĩa Vinyl

Trong thời đại mà một thiết bị đeo tay có thể chứa đến 60 triệu bài hát, việc lựa chọn nghe nhạc từ một chiếc đĩa than tưởng như là lỗi thời. Nhưng thực tế, đó lại là biểu hiện của một xu thế tìm lại sự nguyên bản, chậm rãi và thật lòng trong trải nghiệm thưởng thức.

Sợi tơ mong manh kết nối trăm năm

Sợi tơ mong manh kết nối trăm năm

Khi nói đến sưu tầm đồ cổ ở Việt Nam, người ta thường nghe tới đồ gốm, sành sứ, hay đồ gỗ… chứ ít ai biết đến những món đồ vải mà qua đó thể hiện tay nghề thêu huy hoàng, vang danh thế giới của người Việt hàng trăm năm trước.

Người lưu giữ hàng trăm “báu vật” Chư A Thai

Người lưu giữ hàng trăm “báu vật” Chư A Thai

(GLO)- Ở xã Chư A Thai (tỉnh Gia Lai), có một người đàn ông gắn bó cả cuộc đời với những “ký ức triệu năm” còn sót lại dưới lòng đất. Gần 25 năm qua, ông Rcom Sin đã lặng lẽ sưu tầm và trân trọng gìn giữ rất nhiều khối gỗ hóa thạch kết tinh của đất trời.

Sê San: Sông kể chuyện đời…

Sê San: Sông kể chuyện đời…

(GLO)- Dòng Sê San miệt mài chở nặng phù sa; sóng nước bồng bềnh không chỉ kể câu chuyện mưu sinh, bảo vệ phên giậu, mà còn gợi mở tương lai phát triển bền vững, góp phần khẳng định vị thế của vùng biên trong hành trình dựng xây quê hương, đất nước.

Chiếc nỏ của người lính trận Ia Drăng

Chiếc nỏ của người lính trận Ia Drăng

(GLO)- Mang ra chiếc nỏ được cất giữ hơn 30 năm, ông Siu Long (làng Gòong, xã Ia Púch, tỉnh Gia Lai)-nhân chứng trong trận đánh thung lũng Ia Drăng 60 năm trước chậm rãi nói: “Tôi muốn tặng món quà Tây Nguyên này cho một người bạn đến từ nước Mỹ”.

Thôn Lao Đu giữa bát ngát núi rừng Trường Sơn

Lao Đu đã hết lao đao

Nằm bên đường Hồ Chí Minh huyền thoại, cuộc sống của hơn 150 hộ dân thôn Lao Đu, xã Khâm Đức, TP Đà Nẵng nay đã đổi thay, ngôi làng trở thành điểm du lịch cộng đồng giữa bát ngát núi rừng. 

Bền bỉ gieo yêu thương nơi vùng đất khó

Bền bỉ gieo yêu thương nơi vùng đất khó

(GLO)- Giữa bao thiếu thốn của vùng đất Pờ Tó, có một người thầy lặng lẽ, bền bỉ gieo yêu thương cho học trò nghèo. Thầy không chỉ dạy chữ mà còn khởi xướng nhiều mô hình sẻ chia đầy ý nghĩa như: “Tủ bánh mì 0 đồng”, “Mái ấm cho em”, “Trao sinh kế cho học trò nghèo”.

Trung tá Cao Tấn Vân (thứ 2 từ phải sang)-Phó Đội trưởng Phòng An ninh đối ngoại (Công an tỉnh Gia Lai) chụp ảnh cùng đồng đội. Ảnh: NVCC

Cống hiến thầm lặng vì sứ mệnh cao cả

(GLO)- Hành trình "gieo hạt" hòa bình bắt đầu từ những con người bình dị. Những cống hiến thầm lặng của họ vì sứ mệnh cao cả, góp phần tích cực đưa hình ảnh đất nước và con người Việt Nam yêu chuộng hòa bình đến bạn bè quốc tế.

Giới trẻ hào hứng tham gia các khóa học làm đèn lồng Trung thu thủ công

Hồi sinh Trung thu xưa

Giữa phố phường rực rỡ ánh đèn led, đèn ông sao và mặt nạ giấy bồi bất ngờ “tái xuất”, gợi lại ký ức những mùa trăng rằm xưa. Sự trở về của Trung thu truyền thống đã manh nha trong những năm gần đây, được nhiều người trẻ hào hứng đón nhận.

null