13 đặc khu của Việt Nam: Phú Quốc đảo ngọc từ thành phố lên đặc khu

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Phú Quốc là địa phương duy nhất chuyển từ thành phố lên đặc khu và câu chuyện 'thành đặc khu' đã được những nhà đầu tư bất động sản, bàn tán từ gần 10 năm trước.

Đặc khu Phú Quốc thuộc tỉnh An Giang và bắt đầu đi vào hoạt động từ ngày 1.7.2025.

Đặc khu Phú Quốc có diện tích hơn 575 km2, dân số 157.629. Từ 1.7.2025, ông Lê Quốc Anh (Bí thư Thành ủy Phú Quốc, cũ) làm Bí thư Đảng ủy đặc khu. Ông Trần Minh Khoa (Chủ tịch UBND TP.Phú Quốc, cũ) làm Chủ tịch UBND đặc khu.

Một góc đặc khu Phú Quốc. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Một góc đặc khu Phú Quốc. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN

Nóng chuyện đất đai

Tháng 10.2004, Chính phủ ban hành đề án phát triển tổng thể đảo Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang đến năm 2010 và tầm nhìn đến năm 2020.

Tuy nhiên, trong hội nghị tổng kết 20 năm thực hiện đề án (tổ chức tháng 4.2024), Chính phủ phải thừa nhận "cơ bản đạt được các mục tiêu".

Vinpearl Safari Phú Quốc là điểm thu hút rất nhiều du khách khi đến thăm đặc khu. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Vinpearl Safari Phú Quốc là điểm thu hút rất nhiều du khách khi đến thăm đặc khu. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN

Thông báo số 189/TB-VPCP ngày 27.4.2024 của Văn phòng Chính phủ về Kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại hội nghị tổng kết đề án trên, có nêu: "Phú Quốc phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế; đang phát triển nóng, nhiều yếu tố thiếu bền vững (nước sạch, điện, sóng viễn thông, vệ sinh môi trường, chưa có nhà máy, trung tâm xử lý rác thải, nước thải phù hợp quy mô dân số...).

Hạ tầng kinh tế - kỹ thuật chưa đồng bộ. Quản lý rừng, đất đai, tài nguyên còn bất cập, nhất là vấn đề thực hiện các dự án, trật tự xây dựng, trật tự đô thị, môi trường, bồi thường, hỗ trợ tái định cư, giải quyết khiếu nại. Đời sống một bộ phận người dân còn gặp khó khăn"…

Vấn đề "phát triển nóng" của Phú Quốc manh nha từ năm 2004 và giai đoạn 2013 - 2018 thực sự bùng nổ khi nhiều nhà đầu tư đến xây dựng, phát triển dịch vụ thương mại và đặc biệt là du lịch khiến giá đất tăng chóng mặt.

Theo thống kê, có đến 80% nhà đầu tư đến từ Hà Nội mua đất ở Phú Quốc. Giá đất ven biển ở xã Hòn Thơm năm 2015, từ vài chục triệu đồng lên hàng trăm triệu/ha.

Đặc khu Phú Quốc có những bãi cát trắng tuyệt đẹp. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Đặc khu Phú Quốc có những bãi cát trắng tuyệt đẹp. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN

Thời điểm 2017 - 2019, trước thông tin Phú Quốc chuẩn bị thành đặc khu, các nhà đầu tư từ Hà Nội, TP.HCM đổ xô ra mua đất, khiến giá chuyển nhượng tăng từng ngày.

Có những thửa đất, trong ngày được mua đi bán lại 4 - 5 lần, giá được đẩy từ 5 tỉ lên 20 tỉ đồng/công. Đặc biệt, người ta đổ xô vào các ngõ ngách mua đất, bất chấp có là đất quy hoạch hay đủ giấy tờ hay không.

Chợ đêm Phú Quốc. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Chợ đêm Phú Quốc. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN

Điều này đã dẫn đến hỗn loạn trong lấn chiếm rừng, đất rừng, đất nhà nước quản lý và phân lô, bán nền, xây dựng trái phép trên đảo.

Có những địa bàn nguy cơ xảy ra điểm nóng, như: Gành Dầu, Chuồng Vích (xã Gành Dầu); Đường Bào (xã Dương Tơ); Rạch Hàm, Cây Sao (xã Hàm Ninh) và phường An Thới…

Nụ cười của người dân Phú Quốc. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Nụ cười của người dân Phú Quốc. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN

Thời Pháp thuộc, Phú Quốc là quận, thuộc tỉnh Hà Tiên. Sau năm 1956, quận Phú Quốc thuộc tỉnh Kiên Giang. Sau 30.4.1975, Phú Quốc là huyện thuộc tỉnh Kiên Giang (thị trấn Dương Đông và 3 xã Cửa Dương, Dương Tơ, Hàm Ninh).

a1box.png
Phú Quốc những năm 1990. ẢNH: BKG

Ngày 17.2.1979, Hội đồng Chính phủ sắp xếp lại địa giới hành chính của 3 xã thuộc huyện Phú Quốc. Cuối tháng 4.1993, thành lập xã Thổ Châu trên cơ sở quần đảo Thổ Châu, thành lập xã Bãi Thơm. Giữa tháng 3.1997, thành lập xã Gành Dầu. Đầu 2023, giải thể xã An Thới để thành lập thị trấn An Thới và xã Hòn Thơm.

Ngày 17.9.2014, Chính phủ công nhận huyện đảo Phú Quốc là đô thị loại 2.

Ngày 9.12.2020, Quốc hội ban hành nghị quyết thành lập TP.Phú Quốc thuộc tỉnh Kiên Giang trên cơ sở diện tích tự nhiên dân số của huyện Phú Quốc.

Ngày 21.1.2025, Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định về việc công nhận thành phố Phú Quốc là đô thị loại 1, trực thuộc tỉnh Kiên Giang.

a2box.jpg
Xóm chài An Thới, Phú Quốc. ẢNH: MAI THANH

Tháng 6.2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 1654/NQ-UBTVQH15 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh An Giang.

Theo đó, toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của phường Dương Đông, phường An Thới và các xã Dương Tơ, Hàm Ninh, Cửa Dương, Bãi Thơm, Gành Dầu, Cửa Cạn thành đặc khu Phú Quốc, thuộc tỉnh An Giang.

Khu nghỉ dưỡng Sun Premier Village Primavera ở đặc khu Phú Quốc, còn được gọi là thị trấn Địa Trung Hải. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Khu nghỉ dưỡng Sun Premier Village Primavera ở đặc khu Phú Quốc, còn được gọi là thị trấn Địa Trung Hải. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN

Tháng 6.2022, tỉnh Kiên Giang thành lập Tổ công tác đặc biệt kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về lĩnh vực đất đai, lâm nghiệp và xây dựng trên địa bàn thành phố Phú Quốc, và phát hiện 685 ha đất nhà nước quản lý và đất rừng bị vi phạm (1.744 vụ), nhưng tới nay thành phố mới thu hồi hơn 198 ha.

Đặc khu Phú Quốc với thế mạnh "biển xanh, cát trắng, nắng vàng". ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Đặc khu Phú Quốc với thế mạnh "biển xanh, cát trắng, nắng vàng". ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN

Đặc biệt, cuối 2024, Phú Quốc hiện có khoảng 420 khu phân lô, hơn 8.707 thửa, trên 900 căn nhà, diện tích khoảng 195 ha chưa được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư dự án, cấp phép xây dựng cơ sở hạ tầng…, và địa phương đang tiến hành xử lý vi phạm theo quy định pháp luật.

Năm 2024, Hội đồng nhân dân tỉnh Kiên Giang (cũ) báo động: "6 tháng qua, tỉnh xảy ra 537 vụ phạm tội trật tự xã hội. Nóng nhất là tình trạng lừa đảo, nhận hối lộ xảy ra TP.Phú Quốc".

Đặc khu chỉ làm du lịch

Thời gian qua, Phú Quốc trở thành điểm đến hấp dẫn với du khách quốc tế do có nhiều bãi biển đẹp hoang sơ, thời tiết ấm áp, nhất là vào mùa đông, hạ tầng du lịch phát triển, với hệ thống giao thông, khách sạn, khu nghỉ dưỡng cao cấp…

Bắn pháo hoa tại khu nghỉ dưỡng Sun Premier Village Primavera, đặc khu Phú Quốc. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Bắn pháo hoa tại khu nghỉ dưỡng Sun Premier Village Primavera, đặc khu Phú Quốc. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN

6 tháng đầu năm 2025, Phú Quốc ước đón gần 4,5 triệu lượt khách (tăng 33,3% so với cùng kỳ, đạt 61,1% kế hoạch năm), khách quốc tế gần 900.000 lượt lượt khách (tăng 76,7% so với cùng kỳ, đạt 75% kế hoạch năm), tổng thu đạt khoảng 21.588 tỉ đồng (tăng 92,6% so với cùng kỳ, đạt 91,9% kế hoạch năm).

Một số khu nghỉ dưỡng ở đặc khu Phú Quốc. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Một số khu nghỉ dưỡng ở đặc khu Phú Quốc. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN

Tiêu chuẩn du lịch toàn cầu của Phú Quốc thấp hơn Đà Nẵng

Ông Bùi Quốc Thái, Giám đốc Sở Du lịch An Giang đã nhấn mạnh vậy tại hội thảo tham vấn ý kiến đề án xây dựng Phú Quốc thành trung tâm dịch vụ, du lịch sinh thái chất lượng cao, du lịch biển, đảo tầm cỡ quốc gia và quốc tế (ngày 6.6.2025).

Ông Thái nói rõ: Phú Quốc đang đối mặt với thách thức về hạ tầng, môi trường. Tiêu chuẩn du lịch toàn cầu của Phú Quốc chỉ đạt 13%, thấp hơn Đà Nẵng (30%).

3b.jpg
Phú Quốc nhìn từ trên cao. ẢNH: MAI THANH HẢI

Khi xây dựng đề án, Kiên Giang (cũ) có chiến lược định vị Phú Quốc là trung tâm du lịch sinh thái chất lượng cao, đảm bảo du lịch phát triển hài hòa.

Phú Quốc hiện tập trung thu hút các nhà đầu tư thông qua mô hình hợp tác công - tư (PPP) vào các lĩnh vực năng lượng tái tạo, du lịch cao cấp và hạ tầng thông minh, triển khai các dự án chiến lược phục vụ APEC 2027.

4b.jpg
Cảng An Thới, đặc khu Phú Quốc. ẢNH: MAI THANH HẢI

Đề án này sẽ giúp khoảng 17.500 hộ dân đặc khu Phú Quốc hưởng lợi từ việc làm, phát triển homestay và các dịch vụ du lịch, với mục tiêu đạt thu nhập bình quân 150 triệu đồng/hộ/năm vào năm 2030.

Sunset Town Phú Quốc (thị trấn hoàng hôn) là tên gọi của Sun Group đặt riêng cho tổ hợp dự án mang phong cách cảm hứng kiến trúc Địa Trung Hải, được xây dựng tại An Thới, đặc khu Phú Quốc. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Sunset Town Phú Quốc (thị trấn hoàng hôn) là tên gọi của Sun Group đặt riêng cho tổ hợp dự án mang phong cách cảm hứng kiến trúc Địa Trung Hải, được xây dựng tại An Thới, đặc khu Phú Quốc. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN

Với việc được chọn làm địa điểm tổ chức APEC 2027, Phú Quốc đang tập trung quảng bá hình ảnh du lịch Phú Quốc là điểm đến an toàn, thân thiện.

Các tổ hợp kiến trúc được Sun Group xây dựng tại đặc khu Phú Quốc. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Các tổ hợp kiến trúc được Sun Group xây dựng tại đặc khu Phú Quốc. ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN

Địa phương hiện mở rộng cảng hàng không quốc tế Phú Quốc để đạt công suất 10 triệu khách vào năm 2030 (2,5 triệu khách quốc tế), doanh thu 50.000 tỉ đồng; năm 2045 đón 15 triệu lượt khách (3 triệu khách quốc tế), đạt doanh thu 75.000 tỉ đồng; phát triển cảng biển có khả năng đón tàu 4.000 khách.

Hoàng hôn Phú Quốc. ẢNH: M.T.H
Hoàng hôn Phú Quốc. ẢNH: M.T.H

Theo Mai Thanh Hải - Ngô Trần Hải An (TNO)

Có thể bạn quan tâm

Cảnh hoang tàn, đổ nát ở làng chài Nhơn Lý, Gia Lai. Ảnh: Đức Nhật

Gượng dậy sau bão

Bão Kalmaegi (bão số 13) đã tan, trên dải đất ven biển Gia Lai, Đắk Lắk, người dân lặng lẽ nhặt lại từng tấm tôn, viên ngói, gom góp chút bình yên từ đống hoang tàn.

Giữa tầng mây giữ trời

Giữa tầng mây giữ trời

(GLO)- Đỉnh Hàm Rồng cao hơn 1.000 m so với mực nước biển. Sườn núi sương mờ bao phủ này là nơi cán bộ, chiến sĩ Đài Quan sát thuộc Đại đội Thông tin (Phòng Tham mưu, Lữ đoàn Pháo phòng không 234, Quân đoàn 34) đồn trú.

Sống chậm với đĩa than trong thời đại số - Kỳ 1: Sự hồi sinh của dòng đĩa Vinyl

Sống chậm với đĩa than trong thời đại số - Kỳ 1: Sự hồi sinh của dòng đĩa Vinyl

Trong thời đại mà một thiết bị đeo tay có thể chứa đến 60 triệu bài hát, việc lựa chọn nghe nhạc từ một chiếc đĩa than tưởng như là lỗi thời. Nhưng thực tế, đó lại là biểu hiện của một xu thế tìm lại sự nguyên bản, chậm rãi và thật lòng trong trải nghiệm thưởng thức.

Sợi tơ mong manh kết nối trăm năm

Sợi tơ mong manh kết nối trăm năm

Khi nói đến sưu tầm đồ cổ ở Việt Nam, người ta thường nghe tới đồ gốm, sành sứ, hay đồ gỗ… chứ ít ai biết đến những món đồ vải mà qua đó thể hiện tay nghề thêu huy hoàng, vang danh thế giới của người Việt hàng trăm năm trước.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ lọt Top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới năm 2025.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ và hành trình vào top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới

(GLO)- Với nghiên cứu về ô nhiễm vi nhựa và công nghệ xử lý nước thải, Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ (SN 1985, Phân hiệu Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh tại Gia Lai) được Đại học Stanford (Mỹ) và Nhà xuất bản Elsevier vinh danh trong top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới năm 2025.

Người lưu giữ hàng trăm “báu vật” Chư A Thai

Người lưu giữ hàng trăm “báu vật” Chư A Thai

(GLO)- Ở xã Chư A Thai (tỉnh Gia Lai), có một người đàn ông gắn bó cả cuộc đời với những “ký ức triệu năm” còn sót lại dưới lòng đất. Gần 25 năm qua, ông Rcom Sin đã lặng lẽ sưu tầm và trân trọng gìn giữ rất nhiều khối gỗ hóa thạch kết tinh của đất trời.

Sê San: Sông kể chuyện đời…

Sê San: Sông kể chuyện đời…

(GLO)- Dòng Sê San miệt mài chở nặng phù sa; sóng nước bồng bềnh không chỉ kể câu chuyện mưu sinh, bảo vệ phên giậu, mà còn gợi mở tương lai phát triển bền vững, góp phần khẳng định vị thế của vùng biên trong hành trình dựng xây quê hương, đất nước.

Chiếc nỏ của người lính trận Ia Drăng

Chiếc nỏ của người lính trận Ia Drăng

(GLO)- Mang ra chiếc nỏ được cất giữ hơn 30 năm, ông Siu Long (làng Gòong, xã Ia Púch, tỉnh Gia Lai)-nhân chứng trong trận đánh thung lũng Ia Drăng 60 năm trước chậm rãi nói: “Tôi muốn tặng món quà Tây Nguyên này cho một người bạn đến từ nước Mỹ”.

Ông Ksor Yung có lối sống trách nhiệm, gần gũi nên được mọi người quý mến. Ảnh: R’Ô Hok

Ksor Yung: Từ lối rẽ sai lầm đến con đường sáng

(GLO)- Từ một người từng lầm lỡ, ông Ksor Yung (SN 1967, ở xã Ia Rbol, tỉnh Gia Lai) đã nỗ lực vươn lên trở thành người có uy tín trong cộng đồng. Ông tích cực tham gia vận động, cảm hóa những người sa ngã, góp phần giữ gìn an ninh trật tự và củng cố khối đại đoàn kết dân tộc.

Bền bỉ gieo yêu thương nơi vùng đất khó

Bền bỉ gieo yêu thương nơi vùng đất khó

(GLO)- Giữa bao thiếu thốn của vùng đất Pờ Tó, có một người thầy lặng lẽ, bền bỉ gieo yêu thương cho học trò nghèo. Thầy không chỉ dạy chữ mà còn khởi xướng nhiều mô hình sẻ chia đầy ý nghĩa như: “Tủ bánh mì 0 đồng”, “Mái ấm cho em”, “Trao sinh kế cho học trò nghèo”.

Trung tá Cao Tấn Vân (thứ 2 từ phải sang)-Phó Đội trưởng Phòng An ninh đối ngoại (Công an tỉnh Gia Lai) chụp ảnh cùng đồng đội. Ảnh: NVCC

Cống hiến thầm lặng vì sứ mệnh cao cả

(GLO)- Hành trình "gieo hạt" hòa bình bắt đầu từ những con người bình dị. Những cống hiến thầm lặng của họ vì sứ mệnh cao cả, góp phần tích cực đưa hình ảnh đất nước và con người Việt Nam yêu chuộng hòa bình đến bạn bè quốc tế.

Giới trẻ hào hứng tham gia các khóa học làm đèn lồng Trung thu thủ công

Hồi sinh Trung thu xưa

Giữa phố phường rực rỡ ánh đèn led, đèn ông sao và mặt nạ giấy bồi bất ngờ “tái xuất”, gợi lại ký ức những mùa trăng rằm xưa. Sự trở về của Trung thu truyền thống đã manh nha trong những năm gần đây, được nhiều người trẻ hào hứng đón nhận.

Gặp người lính Thành cổ năm xưa

Gặp người lính Thành cổ năm xưa

(GLO)- Trở về từ cuộc chiến khốc liệt ở Thành cổ Quảng Trị, cựu chiến binh Hồ Anh Hòa ít khi nhắc lại kỷ niệm chiến đấu với gia đình, con cháu. Bởi ông cho rằng, việc cầm súng lao vào cuộc chiến thời điểm ấy là trách nhiệm của một người con yêu Tổ quốc, “không nên công thần”.

null