78 năm Ngày thương binh liệt sĩ (27/7/1947-27/7/2025): Rưng rưng kỷ vật của Mẹ

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Tượng đài Mẹ Việt Nam Anh hùng tọa lạc ở Núi Cấm, phường Quảng Phú, TP Ðà Nẵng.

Cùng với bức tượng khổng lồ bằng sa thạch khắc họa nguyên mẫu Mẹ Việt Nam Anh hùng Nguyễn Thị Thứ - người mẹ vĩ đại có 9 người con trai, 1 con rể và 2 người cháu hy sinh trong công cuộc giành độc lập của Tổ quốc, Bảo tàng còn là nơi gìn giữ hơn 200 kỷ vật của các Mẹ Việt Nam Anh hùng xứ Quảng.

Nhiều bạn trẻ xúc động khi đến thăm Bảo tàng Mẹ Việt Nam Anh hùng, lắng nghe câu chuyện kỷ vật chiến tranh
Nhiều bạn trẻ xúc động khi đến thăm Bảo tàng Mẹ Việt Nam Anh hùng, lắng nghe câu chuyện kỷ vật chiến tranh

Kỷ vật kể chuyện

Những ngày cuối tháng 7, nhiều đoàn khách đến thăm Bảo tàng Mẹ Việt Nam Anh hùng. Như thường lệ, Nguyễn Thị Trúc (33 tuổi, hướng dẫn viên) niềm nở đón, hướng dẫn đoàn khách vào tham quan. Lần lượt, trước những kỷ vật cô hướng dẫn viên thuyết minh về những câu chuyện gắn liền với hiện vật, đó là những chiếc khăn, bức thư tay, những chiếc đèn dầu, thùng tiếp đạn, nồi, mâm cơm… gắn liền với hy sinh của các Mẹ Việt Nam Anh hùng (VNAH), các liệt sĩ.

Bức ảnh xúc động tại Bảo tàng về Mẹ VNAH Nguyễn Thị Thứ - người mẹ vĩ đại có 9 người con trai, 1 con rể và 2 người cháu hy sinh trong công cuộc giành độc lập của Tổ quốc. (ảnh chụp lại). Ảnh: Hoài Văn
Bức ảnh xúc động tại Bảo tàng về Mẹ VNAH Nguyễn Thị Thứ - người mẹ vĩ đại có 9 người con trai, 1 con rể và 2 người cháu hy sinh trong công cuộc giành độc lập của Tổ quốc. (ảnh chụp lại). Ảnh: Hoài Văn

Cả đoàn du khách lặng im khi nghe Trúc kể về bức thư xin lãnh xác chồng trong câu chuyện của gia đình Mẹ VNAH Nguyễn Thị Dành và người con dâu Huỳnh Thị Cục cùng với hiện vật tờ đơn viết tay được cất trong tủ kính.

“Đằng sau tờ đơn này là câu chuyện về cuộc đời của liệt sĩ Nguyễn Văn Công (bí danh Nguyễn Văn Nhẳm), con trai duy nhất của mẹ VNAH Nguyễn Thị Dành quê Vĩnh Cữu, tỉnh Đồng Nai. Anh quyết hi sinh chứ không để rơi vào tay giặc. Một mình anh Nhẳm đã chống trả quyết liệt nhưng lính Mỹ với quân số áp đảo đã bao vây bắn chết anh. Sau khi anh nằm xuống, bọn Mỹ đã mang tai anh về báo công, còn phần thân thể anh chúng buộc vào đuôi xe chạy ngoài đường cho đến khi thịt da anh tơi tả mới thôi. Hay tin đó, người mẹ già đã khóc cạn nước mắt vì thương con. Trước hoàn cảnh như vậy, vợ của liệt sĩ là chị Huỳnh Thị Cục kìm chặt nỗi đau và nước mắt trong lòng để viết lá đơn xin lãnh xác chồng về, đưa anh về đất mẹ để mồ yên mả đẹp. Tờ đơn này là hiện vật gắn liền bao nỗi đau thương mất mát của mẹ VNAH Nguyễn Thị Dành và người con dâu Huỳnh Thị Cục…”.

Chỉ vào hiện vật là chiếc túi xách, bộ kim tiêm, kéo, ram giấy, báo cáo... cô tiếp tục kể câu chuyện xúc động của Mẹ VNAH Võ Thị Nhiều và con trai là liệt sĩ Phạm Hàng cán bộ Ban an ninh huyện Bắc Tam Kỳ (quê ở xã Tam Thăng, TP Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam cũ).

Đó là câu chuyện của người mẹ vĩ đại quyết bảo vệ con cùng các đồng đội trong hầm bí mật. Khi bị địch phát hiện, mẹ báo tin khẩn cấp cho các con chạy thoát, còn mẹ vừa kịp chôn xong thùng đạn đại liên đựng nhiều tài liệu tối mật của Ban an ninh thì địch ập vào. Phát hiện có 3 cái chén và 3 đôi đũa cùng nồi cháo còn dang dở, địch biết có cộng sản vừa mới ở đây, nhưng lục soát trong hầm, trong nhà không thấy dấu vết, liền lôi mẹ ra tra hỏi. Mẹ cương quyết không khai nên bị chúng lôi ra bắn chết giữa sân.

Địch rút đi, bà con hàng xóm sang chôn cất, ngậm ngùi đưa tiễn mẹ. Lúc ấy, anh Hàng và đội công tác thoát hiểm chạy ra hướng xã Bình Sa, Thăng Bình chui vào hầm bí mật. Địch lần theo dấu chân, dừng lại bên miệng hầm kêu gọi các anh đầu hàng, nhưng các anh không chịu khuất phục. Anh Hàng cùng đồng đội tung nắp hầm ném lựu đạn mở đường thoát, nhưng anh đã trúng đạn của kẻ thù, anh dũng hy sinh, sau đó được nhân dân mai táng ngay bên hầm bí mật. Sau năm 1975, gia đình đưa hài cốt anh về cải táng ở quê nhà. Chiếc túi xách, bộ kim tiêm, kéo, ram giấy, báo cáo... là vật dụng của liệt sĩ Phạm Hàng và Ban An ninh huyện Bắc Tam Kỳ được mẹ Võ Thị Nhiều cất giấu năm 1967 tại vườn nhà trước lúc mẹ bị bắn chết. Năm 1999, người con trai út của mẹ Nhiều đã đào được kỷ vật của mẹ và anh tại vườn nhà. Năm 2018 gia đình mẹ tặng lại Bào tàng”.

Giọng nói lúc nhỏ nhẹ, khi trầm bổng của hướng dẫn viên khiến đoàn khách bị cuốn vào câu chuyện, sống lại những thời khắc lịch sử vừa bi thương vừa hào hùng. Nhiều người mắt đỏ hoe xúc động khi chăm chú nghe những câu chuyện.

Những bức thư tay, khăn thêu, chiếc đèn dầu, thùng tiếp đạn… lưu giữ những câu chuyện hào hùng thời chiến
Những bức thư tay, khăn thêu, chiếc đèn dầu, thùng tiếp đạn… lưu giữ những câu chuyện hào hùng thời chiến

Nhân lên tình yêu Tổ quốc

Nguyễn Thị Trúc chia sẻ, hơn 200 hiện vật ở đây là hơn 200 câu chuyện thấm đẫm đau thương và hào hùng về lòng quả cảm, sự hy sinh vĩ đại của thế hệ đi trước vì độc lập dân tộc. “Bản thân em dù đã gắn bó với công việc này đã tròn 10 năm, không đếm xuể, không nhớ hết những lần thuyết minh, ấy vậy mà mỗi lần kể lại câu chuyện vẫn không khỏi nghẹn ngào rưng rưng”, Trúc xúc động.

Trúc cho hay, những dịp lễ 30/4, 27/7, hay 2/9, Bảo tàng Mẹ Việt Nam Anh hùng đón lượng khách về rất lớn, cao điểm có ngày lên tới cả ngàn người. Ai ai cũng đều xúc động, rưng rưng trước từng câu chuyện, hiện vật.

Cũng như Trúc, Trần Thị Cẩm Vân làm công việc hướng dẫn viên tại Bảo tàng được 10 năm nay. Ngẫm lại, Vân thấy “giống như nghề chọn mình”, có duyên và gắn bó với bảo tàng này. Là bởi trước đó, sau khi tốt nghiệp ĐH Ngoại ngữ, cô nhiều năm làm giáo viên sau cùng lại chọn nơi này gắn bó. Vân thấy mình may mắn, vì đây hơn cả một công việc mà bản thân đang mang sứ mệnh kể chuyện lịch sử, kết nối mọi người với niềm tự hào và biết ơn những thế hệ ngã xuống vì nền độc lập dân tộc. Những ngày đầu với rất nhiều bỡ ngỡ, từ cách xưng hô ra sao cho phải phép với các đoàn lãnh đạo Trung ương, cho tới du khách, bạn trẻ, các em học sinh như thế nào làm sao để truyền tải dễ hiểu nhất, tái hiện ký ức chiến tranh.

Bà Hoàng Thị Bích Hạnh - Giám đốc Ban quản lý Di tích và Bảo tàng Quảng Nam (trực thuộc Sở VHTT&DL TP Ðà Nẵng) cho hay, bảo tàng hiện trưng bày hơn 200 hiện vật và 60 hình ảnh tư liệu về mẹ VNAH. Mỗi năm đơn vị đón khoảng 120 ngàn khách đến tham quan. “Ðây là nơi giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ biết, hiểu và thương những người mẹ đã hy sinh thầm lặng, lặng lẽ tiễn chồng và con ra chiến trường vì công cuộc giành độc lập dân tộc” - bà Hạnh nói.

“Mình cảm thấy bản thân may mắn, hiểu sâu sắc rằng đây hơn cả một công việc để truyền cảm hứng, tinh thần yêu nước, tự hào dân tộc thông qua từ câu chuyện của kỷ vật chiến tranh. Và khi câu chuyện được mọi người chăm chú lắng nghe và thấu cảm với lịch sử như vậy thì mình hạnh phúc vô cùng”, Vân chia sẻ.

Theo HOÀI VĂN (TPO)

Có thể bạn quan tâm

Ông Ksor Yung có lối sống trách nhiệm, gần gũi nên được mọi người quý mến. Ảnh: R’Ô Hok

Ksor Yung: Từ lối rẽ sai lầm đến con đường sáng

(GLO)- Từ một người từng lầm lỡ, ông Ksor Yung (SN 1967, ở xã Ia Rbol, tỉnh Gia Lai) đã nỗ lực vươn lên trở thành người có uy tín trong cộng đồng. Ông tích cực tham gia vận động, cảm hóa những người sa ngã, góp phần giữ gìn an ninh trật tự và củng cố khối đại đoàn kết dân tộc.

Thôn Lao Đu giữa bát ngát núi rừng Trường Sơn

Lao Đu đã hết lao đao

Nằm bên đường Hồ Chí Minh huyền thoại, cuộc sống của hơn 150 hộ dân thôn Lao Đu, xã Khâm Đức, TP Đà Nẵng nay đã đổi thay, ngôi làng trở thành điểm du lịch cộng đồng giữa bát ngát núi rừng. 

Bền bỉ gieo yêu thương nơi vùng đất khó

Bền bỉ gieo yêu thương nơi vùng đất khó

(GLO)- Giữa bao thiếu thốn của vùng đất Pờ Tó, có một người thầy lặng lẽ, bền bỉ gieo yêu thương cho học trò nghèo. Thầy không chỉ dạy chữ mà còn khởi xướng nhiều mô hình sẻ chia đầy ý nghĩa như: “Tủ bánh mì 0 đồng”, “Mái ấm cho em”, “Trao sinh kế cho học trò nghèo”.

Trung tá Cao Tấn Vân (thứ 2 từ phải sang)-Phó Đội trưởng Phòng An ninh đối ngoại (Công an tỉnh Gia Lai) chụp ảnh cùng đồng đội. Ảnh: NVCC

Cống hiến thầm lặng vì sứ mệnh cao cả

(GLO)- Hành trình "gieo hạt" hòa bình bắt đầu từ những con người bình dị. Những cống hiến thầm lặng của họ vì sứ mệnh cao cả, góp phần tích cực đưa hình ảnh đất nước và con người Việt Nam yêu chuộng hòa bình đến bạn bè quốc tế.

Giới trẻ hào hứng tham gia các khóa học làm đèn lồng Trung thu thủ công

Hồi sinh Trung thu xưa

Giữa phố phường rực rỡ ánh đèn led, đèn ông sao và mặt nạ giấy bồi bất ngờ “tái xuất”, gợi lại ký ức những mùa trăng rằm xưa. Sự trở về của Trung thu truyền thống đã manh nha trong những năm gần đây, được nhiều người trẻ hào hứng đón nhận.

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

Nhiều doanh nghiệp và người dân lên ngọn núi Ngọc Linh hùng vĩ ở TP.Đà Nẵng thuê môi trường rừng để trồng sâm, mở ra một nghề mới để đồng bào Xê Đăng bản địa mưu sinh suốt nhiều năm qua: 'phu sâm', tức nghề cõng hàng thuê.

Thầy giáo làng đam mê sưu tầm đồ xưa cũ

Thầy giáo làng đam mê sưu tầm đồ xưa cũ

(GLO)- Không chỉ bền bỉ gieo con chữ cho học trò nghèo, thầy Võ Trí Hoàn-Hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS Quang Trung (xã Ia Tul, tỉnh Gia Lai) còn là người đam mê sưu tầm đồ xưa cũ. Với thầy, mỗi món đồ là bài học sống động về lịch sử dân tộc mà thầy muốn kể cho học trò.

Tự hào 2 xã Anh hùng Ia Dơk, Kon Chiêng

Tự hào 2 xã Anh hùng Ia Dơk, Kon Chiêng

(GLO)- Trong kháng chiến chống Mỹ, xã Ia Dơk (tỉnh Gia Lai) là căn cứ cách mạng quan trọng, đồng thời cũng là nơi hứng chịu nhiều đau thương, mất mát. Những cánh đồng từng bị bom cày xới, những mái nhà bình yên hóa tro tàn, bao số phận người dân vô tội bị giặc sát hại.

Thủ lĩnh giữ rừng Hà Ra

Thủ lĩnh giữ rừng Hà Ra

(GLO)- Gần 40 năm gắn bó với rừng, ông Nguyễn Văn Chín-Giám đốc Ban Quản lý rừng phòng hộ Hà Ra (xã Hra, tỉnh Gia Lai) được biết đến như vị “thủ lĩnh giữ rừng” đặc biệt: từ việc biến lâm tặc thành người giữ rừng đến phủ xanh vùng đất cằn cỗi nơi “cổng trời” Mang Yang.

Dặm dài Trường Lũy

Dặm dài Trường Lũy

(GLO)- Trường Lũy là một phức hợp bao gồm: lũy-bảo (đồn)-đường, hình thành từ thời chúa Nguyễn, xây dựng quy mô dưới triều Nguyễn; đi qua địa phận 3 tỉnh trước đây: Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định.

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Tuyến 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên, những ngày về đích: Cứ điểm dưới chân Hoàng Liên Sơn

Trạm biến áp 500kV Lào Cai đang gấp rút hoàn thiện để trở thành điểm khởi đầu của tuyến đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên. Đây là mắt xích chiến lược trong hành trình đưa nguồn điện dồi dào, đặc biệt là thủy điện ở Tây Bắc, vượt núi băng rừng về xuôi để hòa vào lưới điện quốc gia.

Viết giữa mùa măng rừng

Viết giữa mùa măng rừng

(GLO)- Vào tháng 7 đến tháng 11 hằng năm, khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu trút xuống, cũng là lúc người dân vùng cao nguyên Gia Lai lội suối, băng rừng để hái măng - thứ sản vật được người Jrai, Bana gọi là “lộc rừng”.

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Trong hai năm 2024-2025, thủ phủ Tây Nguyên trúng đậm cà phê. Chỉ tính riêng huyện Đắk Mil (tỉnh Đắk Nông cũ), các lão nông đã sắm 1.000 ô tô trong năm 2024. Xã Bờ Y (huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum cũ, nay thuộc tỉnh Quảng Ngãi giáp Lào và Campuchia) cũng chung niềm vui ấy...

Những đoản khúc Huế

Những đoản khúc Huế

Hôm ấy, trên xe khi đi qua đoạn đường gần Khách sạn Morin và Trung tâm Nghệ thuật Điềm Phùng Thị ở Huế, nhìn hàng cây rất đẹp, tôi nói với người lái xe: “Nếu thấy cây long não, em chỉ cho anh nhé”. 

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn (view) đắt giá nhất của người Rục ở bản Ka Ai, xã Dân Hóa, bản Mò O Ồ Ồ, xã Thượng Hóa (Quảng Bình, nay là tỉnh Quảng Trị), đó là ngôi nhà có mặt tiền bao quát đồng lúa.

null