Trong khi nhiều nông dân trồng tiêu ở Tây nguyên quay cuồng trong cơn bĩ cực do tiêu chết hàng loạt, rớt giá thì vườn tiêu xen bơ hữu cơ của anh Võ Trọng Hùng (Gia Lai) vẫn xanh tốt, cho thu hoạch tiền tỉ mỗi năm.
 |
| Vườn tiêu được chăm sóc theo hướng hữu cơ bền vững - Ảnh: TRẦN HIẾU |
Những năm qua, hàng chục ngàn nông dân trồng tiêu ở Tây nguyên, nơi có vùng chuyên canh hồ tiêu lớn ở Việt Nam, gặp cảnh tiêu chết hàng loạt, giá tiêu hạt rớt thê thảm… phải bán tống bán tháo đất đai, nhà cửa; phải đi làm thuê ở các thành phố lớn để lấy tiền trả nợ. Ngược lại, anh Võ Trọng Hùng ở TP.Pleiku (Gia Lai) vẫn chăm sóc tốt vườn tiêu hơn 10 ha của mình theo hướng hữu cơ, trồng xen cây bơ cho thu nhập cao ổn định.
 |
| Giống bơ booth cho năng suất cao, thu về tiền tỉ |
Trồng tiêu chi phí thấp
Cách đây hơn 5 năm, trong khi hàng chục ngàn nông dân ở cao nguyên đổ xô đầu tư trồng tiêu với mức đầu tư giống, trụ, phân bón khoảng 200 - 300 triệu đồng/ha thì anh Hùng lại chọn cách đầu tư khác nhằm hạ giá thành sản xuất. Thời điểm đó, chỉ riêng giá mỗi trụ bê tông trồng tiêu từ 90.000 - 110.000 đồng, nhưng trồng theo cách của anh Hùng chỉ tốn 40.000 đồng/trụ tiêu kể cả phân bón, cây giống. “Hơn 10 ha tiêu của tôi đều trồng cây trụ sống như dâu da xoan, xoan, muồng. Đây là những loại cây phát triển nhanh, dễ sống, có thể trồng cùng lúc với cây tiêu, lại giảm giá thành. Mỗi cây sống làm trụ tiêu giá chỉ 5.000 đồng, cộng với tiền cây giống 25.000 đồng/trụ nên rất rẻ. Tuy nhiên, do trụ sống phải gần một năm mới cho tiêu bám vào được nên tôi phải mua thêm một cây bời lời để làm trụ giả, tốn khoảng 10.000 đồng/trụ sống. So với trụ bê tông vẫn quá rẻ!”, anh Hùng chia sẻ và tính toán trung bình 1 ha tiêu đầu tư chưa đến 100 triệu đồng.
Ông Đồng Quốc Bảo, Phó chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu Chư Sê (Gia Lai), nhận xét vườn tiêu nhà anh Hùng “có lẽ là vườn tiêu thành công nhất Gia Lai cho đến thời điểm hiện nay”, bởi tiêu phát triển tốt, cho năng suất cao và giảm tối đa bệnh trên cây. Ngoài ra, trong quá trình trồng, vườn tiêu này tính đến khả năng thoát nước nên đã đào mương nhỏ giúp tiêu không bị úng; đào giếng để tưới đến tận từng gốc tiêu trong mùa khô hạn. “Đặc biệt, hồ tiêu là loại cây thích hợp với ánh nắng tán xạ nên rất hợp khi trồng bằng trụ cây sống. Quy trình trồng, chăm sóc, bón phân đều rất khoa học, theo hướng hữu cơ và đạt tiêu chuẩn VietGAP. Tiêu sản xuất trong những mùa trước cho quả chắc đều, thơm cũng như tinh dầu tốt. Đây là mô hình phải nói là hiệu quả, theo hướng trồng hồ tiêu bền vững”, ông Bảo nói. |
Theo các chuyên gia thì tiêu trồng trên các trụ là cây sống sẽ có khả năng kháng bệnh cao hơn, phát triển bền vững hơn so với trồng trên trụ bê tông. Ngoài ra, các loại lá xoan, lá muồng khi rong tỉa sẽ cho nguồn phân xanh dồi dào. Trong lá cây lại có chất kháng một số loại bệnh cho tiêu. Anh Hùng không ham trồng quá dày, chỉ trồng 1.400 - 1.500 trụ tiêu/ha so với 1.600 trụ/ha nếu trồng bằng trụ bê tông.
Toàn bộ vườn tiêu 10 ha của anh Hùng được đầu tư, chăm sóc theo hướng hữu cơ. Cây được bón phân hữu cơ vi sinh tận gốc. Nước tưới cả gốc lẫn ngọn nên cây trụ sống lẫn tiêu đều phát triển tốt. Cỏ trong vườn tiêu không nhổ bỏ để tránh ảnh hưởng đến rễ tiêu, dẫn đến dễ bị bệnh. Thay vào đó, cỏ được cắt nhằm giữ ẩm cho đất. Cộng với bón phân hữu cơ vi sinh nên các vi sinh vật có lợi trong đất có thêm “đất sống”, giúp cây tiêu có thêm điều kiện để phát triển, kháng bệnh.
Thu tiền tỉ
Niên vụ này là năm thứ 3 vườn tiêu của anh Hùng cho thu hoạch ổn định. Nhìn những gốc tiêu to hơn hai người ôm, lá xanh mướt và đang đầy gié bám chi chít những quả tiêu non bắt đầu thành hình, nhiều người không khỏi trầm trồ. Theo nhiều người trồng tiêu, thời điểm này vườn tiêu thực sự mới có năng suất ổn định. Anh Hùng tính toán sơ bộ, 1 ha tiêu sẽ thu trung bình khoảng 4 tấn khô; với giá tiêu hiện nay trên dưới 50.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí, anh có thể thu lãi ròng từ 80 - 100 triệu đồng/ha.
Ngoài tiêu, anh Hùng còn trồng thêm 1.000 cây bơ booth xen canh và đến nay chuẩn bị cho thu hoạch. Số bơ này phát triển rất tốt, cây khỏe, cho quả nhiều. Anh Hùng ước tính mỗi cây bơ cho sản lượng từ 50 - 60 kg quả; với giá bán hiện nay 25.000 - 35.000 đồng/kg, vườn bơ cho thu nhập hơn 1 tỉ đồng. Anh cho biết thời gian sắp tới, anh tiếp tục xen canh thêm bơ, sầu riêng vào vườn hồ tiêu để tăng thu nhập.
Không chỉ mang lại thu nhập cho gia đình, nhờ vườn hồ tiêu của anh Hùng mà nhiều người dân trong vùng cũng có công ăn việc làm. Anh Hùng cho biết vườn tiêu luôn có 3 - 4 lao động làm việc liên tục như tưới cây, bón phân, cắt cỏ; đến thời vụ hái tiêu, mỗi ngày có từ 80 - 100 nhân công hái trong 1 tháng rưỡi mới hết vườn tiêu. Thu nhập trung bình của mỗi nhân công từ 5 - 9 triệu đồng tùy năng suất công việc.
Theo TRẦN HIẾU (thanhnien)
