Hàn Quốc có tổng thống mới
Theo hãng thông tấn Yonhap, với 94,4% số phiếu được kiểm, ông Lee Jae-myung đã giành được 48,8% số phiếu ủng hộ, trong khi đối thủ chính là ứng cử viên Kim Moon-soo của đảng Quyền lực quốc dân (PPP) chỉ nhận được 42%.
Vì đây là cuộc bầu cử sớm để tìm kiếm người thay thế ông Yoon nên tân tổng thống nhậm chức ngay trong ngày 4/6 với nhiệm kỳ 5 năm, bỏ qua giai đoạn chuyển tiếp.
Trong một cuộc gặp những người ủng hộ tại Yeouido, trung tâm chính trị, tài chính và truyền thông của Hàn Quốc ở thủ đô Seoul sau khi giành chiến thắng, ông Lee nhấn mạnh sẽ không quên trách nhiệm của Tổng thống là đoàn kết toàn dân, hoàn thành sứ mệnh khôi phục nền dân chủ, nơi người dân được tôn trọng và cùng chung sống, hợp tác với nhau. Ông khẳng định dồn toàn lực vào việc phục hồi nền kinh tế và đảm bảo sinh kế của người dân.
Tân Tổng thống đã đề cử ông Kim Min-seok, 61 tuổi - thành viên Hội đồng tối cao của DP, làm Thủ tướng của chính phủ mới. Ông Kim Min-seok là nghị sĩ 4 nhiệm kỳ và được biết đến với vai trò chiến lược trong chiến dịch tranh cử Tổng thống của ông Lee Jae-myung.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã gửi lời chúc mừng tân Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae-myung, khẳng định cam kết chung đối với liên minh giữa hai nước và bày tỏ mong muốn tăng cường hợp tác ba bên với Nhật Bản.
Cuộc bầu cử này diễn ra đúng 6 tháng sau khi cựu Tổng thống Yoon Suk-yeol bất ngờ tuyên bố thiết quân luật, khiến ông bị luận tội và bị phế truất sau đó.
Lệnh thiết quân luật 23h ngày 3/12/2024 của Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol ngay lập tức đã gây rúng động quốc gia. Dù rạng sáng 4/12, Tổng thống Yoon Suk Yeol tuyên bố dỡ bỏ thiết quân luật, song các nhà lập pháp và phe đối lập đồng loạt lên tiếng chỉ trích lệnh thiết quân luật, cho rằng hành động của Tổng thống là "vi hiến", vượt quá thẩm quyền và vi phạm nghiêm trọng các nguyên tắc dân chủ, đồng thời yêu cầu tổng thống từ chức ngay lập tức để tạ tội với quốc dân đồng bào.
Phe đối lập còn nhấn mạnh, sẽ tiến hành các thủ tục để luận tội tổng thống ngay sau khi ông Yool Suk-yeol từ chức.
Tháng 1/2025, các công tố viên Hàn Quốc đã truy tố cựu tổng thống Yoon Suk-yeol với cáo buộc "cầm đầu nổi loạn", tội danh không được miễn trừ với vị trí tổng thống, do ông ban lệnh thiết quân luật hồi cuối năm ngoái, gây náo loạn chính trường.
Hai cựu quyền tổng thống Hàn Quốc Han Duck-soo và Choi Sang-mok cũng bị cấm xuất cảnh, liên quan cuộc điều tra lệnh thiết quân luật của ông Yoon Suk-yeol.
Ngày 17/5, 2025, ông Yoon Suk-yeol thông báo rời khỏi đảng Quyền lực Nhân dân, để tạo thuận lợi cho ứng viên tổng thống đảng này trước cuộc bầu cử.
Thách thức với tân tổng thống Lee Jae-myung
Nền chính trị Hàn Quốc được định hình bởi hai đảng chính: đảng Dân chủ đồng hành (DP) và đảng Quyền lực nhân dân (PPP). Hệ thống chính trị của Hàn Quốc ưu tiên quyền lực cho Tổng thống thông qua một cuộc bầu cử riêng biệt, ngay cả Thủ tướng Hàn Quốc cũng do Tổng thống lựa chọn. Đây là hệ thống lưỡng đảng đặc trưng của những nhà nước có Tổng thống giữ vai trò mạnh mẽ.
Nhưng Quốc hội cũng có vai trò của riêng mình. Ngoài quyền thông qua các luật, pháp lệnh hay ngân sách hàng năm thì quyền lực lớn nhất của Quốc hội là giám sát các cơ quan nhà nước bao gồm cả Tổng thống. Từ khi những nhà lãnh đạo dân sự như Kim Dae-jung lên lãnh đạo Hàn Quốc vào năm 1998, nền dân chủ đã được phục hồi mạnh mẽ và Quốc hội Hàn Quốc lấy lại tiếng nói của mình.
Về kinh tế, Hàn Quốc sau giai đoạn dài phát triển cũng đã lộ ra những vấn đề nghiêm trọng như khoảng cách giàu nghèo tạo ra phân cực trong xã hội ngày càng lớn. Sự bất mãn của cử tri do những bê bối chính trị của hai chính đảng lớn gần đây đang tạo cơ hội cho các đảng chính trị nhỏ hơn trong cuộc bầu cử quốc hội, người dân cũng ngày càng quan tâm bày tỏ tiếng nói của mình thông qua các đại diện trong Quốc hội.
Cùng với việc thúc đẩy phong trào ly khai, thành lập đảng mới từ hai đảng lớn, những cuộc đối đầu khiến cho nền chính trị Hàn Quốc trở nên hỗn loạn.
Theo các chuyên gia, nhiệm kỳ sắp tới của tân tổng thống Hàn Quốc Lee Jae-myung đối diện nhiều thách thức.
Sứ mệnh thống nhất một đất nước đang bị chia rẽ sâu sắc phải là ưu tiên hàng đầu của tân tổng thống. Hàn Quốc liên tục xảy ra xung đột gay gắt giữa các đảng phái, khiến một số dự luật không thể được quốc hội thông qua. Tỷ lệ cử tri ủng hộ PPP và DP đều bày tỏ sự không hài lòng như nhau về phía đảng đối lập.
Bên cạnh những bức xúc xã hội, căng thẳng kéo dài với Triều Tiên và mối quan hệ có phần xấu đi đối với đồng minh Mỹ cũng là thách thức lớn cho tân tổng thống Lee Jae-myung và chính phủ của ông.
Lầu Năm Góc đang cân nhắc cắt giảm quy mô binh sĩ Mỹ đồn trú tại Hàn Quốc. Sức ép còn đến từ việc Tổng thống Mỹ yêu cầu đồng minh tăng chi tiêu quốc phòng và chính sách thuế mới của ông Trump có thể khiến nền kinh tế Hàn Quốc xấu đi.
