Tình ca du mục miền Ia Kla

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

“Thảo nguyên bát ngát mênh mông tận chân trời/Cỏ cây hoa lá hương thơm tỏa ngát đồng”. Giai điệu ca khúc lãng mạn của những năm tuổi trẻ cứ nhẹ nhàng lẩn quất trong tâm trí khi tôi đến thăm trại bò siêu thịt của Công ty TNHH một thành viên 74 (Binh đoàn 15) trên địa bàn xã Ia Kla, huyện Đức Cơ.

Lãng mạn quá đi chứ! Xe vừa qua khỏi rặng điều lá đang ngả màu vàng cốm là một thảo nguyên xanh bát ngát hiện ra khiến mọi người phải hạ kính xe xuống ngắm nhìn. Con đường cấp phối lượn hình theo thế đất, trườn giữa hai hàng rào cọc bê tông xám trắng. Thấp thoáng vài ngôi nhà sau những triền đồi trồng cỏ voi xa tít tầm mắt.

Năm 2015, giá mủ cao su xuống thấp. Để phá thế độc canh, đảm bảo việc làm cho cán bộ, công nhân viên, Giám đốc Công ty 74 khi đó là Trung tá Hoàng Văn Sỹ đã mạnh dạn mở ra hướng đi mới, xây dựng nông trại nuôi bò này.

Với lợi thế về địa hình cùng đất đai màu mỡ, đảm bảo chắc chắn cho nguồn thức ăn chăn nuôi đại gia súc, Công ty 74 bắt đầu xây dựng hạ tầng chuồng trại, cử người đi học, tham quan tập huấn các mô hình kiểu mẫu để áp dụng các quy trình kỹ thuật chăn nuôi tiên tiến.

Quy trình này hoàn toàn ngược lại với quy trình của gã du mục lãng mạn trong khúc tình ca xưa. Ở đây, trâu, bò, dê, ngỗng không đi lang thang tìm cỏ. Cỏ sẽ được chuyển về tận chuồng kèm thân cây bắp sinh khối ủ men, bã bia, bã mía, muối cùng các khoáng chất vi lượng.

Chúng tôi đến nông trại đúng lúc cho bò ăn buổi sáng. Những chiếc máy phay, máy trộn cỏ đang phải chạy hết công suất. Từ đó, thức ăn tổng hợp cho bò được chuyển sang thùng xe rơ moóc để máy kéo Kubota chạy đi xả vào máng ăn tự động. Hiện nay, mỗi suất ăn cho bò có giá khoảng 70 ngàn đồng/ngày.

Cũng phải thôi, bởi nếu mỗi con bò một ngày không tăng trọng thêm được 1 kg thì coi như lỗ, vì giá thịt bò hơi trên thị trường hiện tại là 74.930 ngàn đồng/kg.

img-0127.jpg
Công nhân Công ty 74 vận hành máy băm trộn cỏ làm thức ăn cho bò. Ảnh: T.S

Đàn bò trong trại nuôi đang có trọng lượng 600-700 kg/con. Cá biệt có những con nặng đến hơn 894 kg. Tôi tính thử nếu lấy trung bình 700 kg/con x 1.000 con x 74.930 đồng/kg thì giá trị đàn bò là 52,451 tỷ đồng. Một con số không hề nhỏ. Đấy là chưa kể bên khu trại bò sinh sản kia đang có 48 con bê, hơn 100 con heo cùng 1 đàn dê.

Bò lai Sind có tỷ lệ thịt xẻ khá cao, đạt gần 50% trọng lượng hơi. Bò nuôi hết khoảng tăng trọng hiệu suất nhất từ 15 đến 17 tháng sẽ được xuất bán rồi tiếp tục mua nhập đàn mới. Nguồn phân bò khô được tận thu để bón cho diện tích canh tác của Công ty, còn thừa bao nhiêu thì bán ra ngoài. Nhờ nguồn phân này mà chi phí cho vườn cây mỗi năm tiết kiệm được hơn 2,5 tỷ đồng.

Một điều khá thú vị ở đây là việc vệ sinh chuồng trại ngoài sự tham gia của các nhân viên thì còn có cả một đàn chim én lớn. Bầy chim đậu hàng dãy dài trên dây điện như nốt đen trên khuông nhạc. Chim vun vút chao cánh, lao qua liệng lại xuyên những khoảng không dưới mái che đớp bắt côn trùng cho bò, hệt như bầy chim sẻ do bụt sai đến nhặt thóc giúp cô Tấm.

Anh Phạm Đình Phương là chuyên viên phụ trách thú y. Anh tốt nghiệp Đại học Tây Nguyên và gắn bó với Công ty được 9 năm, kể từ những ngày đầu thành lập nông trại. Anh kể chuyện nuôi bò hay như nhà văn Hồ Phương. Đêm mùa khô trên cao nguyên nhiệt độ xuống thấp đến 22 độ. Bò cũng nhiễm lạnh viêm phổi, cũng ho sù sụ, cũng chướng bụng bỏ ăn như người.

Ngoài việc chăm sóc chữa chạy cho đàn bò, anh Phương cũng như nhân vật Nhẫn trong tác phẩm “Cỏ non”, hiểu tính nết từng con trong đàn. Ở đây có những con bò tính hung hăng như con Ba Bớp. Các nhân viên chăn nuôi đã từng bị bò đá, húc văng qua gióng chuồng thép. Lại có những con bò thuần tính thích gần người, thích được vỗ về vuốt ve như chị Vàng hay cu Tũn dở hơi.

Một sản phẩm đặc biệt nữa của trại bò Công ty 74 là trạm điện mặt trời. Tận dụng hàng chục ngàn mét vuông mái tôn chuồng trại trên vùng đất đầy nắng gió, những tấm pin mặt trời đã được lắp lên tạo thành một trạm điện năng lượng sạch với công suất 2 MW, tức là 2.000 kW/h.

Tính bình quân giá điện bán cho EVN là 1.950 đồng/kW thì trong 1 giờ nắng trạm điện sản xuất ra 2.000 kW x 1.950 đồng = 3.900.000 đồng. Một năm có 12 tháng, 1 tháng trên cao nguyên tôi tính giả sử có 25 ngày nắng, mỗi ngày 8 giờ nắng thì sau một phương trình đơn giản, kết quả giá trị làm ra của trạm điện mặt trời xấp xỉ 9 tỷ đồng/năm.

Trung tá Nguyễn Tiến Thọ-Cán bộ phụ trách trại chăn nuôi giới thiệu sơ bộ bước trưởng thành 10 năm của đơn vị. Trại chăn nuôi thành lập ngày 27-7-2015, đang quản lý 54 ha đất, trong đó có 45,07 ha trồng cỏ voi với tất cả 36 lao động. Kể từ khi trang trại nuôi 300 con bò ban đầu, đến nay, số bò đã tăng lên 1.000 con mà vẫn chỉ từng đó con người gắn bó với nghề đảm trách. Năng suất lao động đã tăng hơn gấp 3 lần bởi ngày càng được cơ giới hóa. Tiền lương trung bình người lao động luôn ổn định trên mức 8,5 triệu đồng/tháng.

Anh Thọ dẫn chúng tôi ra sau khối nhà nông trường bộ, khoe khu vườn ươm cây cao su non đang lên xanh mướt. Cùng với cao su là lúa nương và đậu của đồng bào dân tộc thiểu số trồng xen trong khoảng thời gian 3 tháng. Chỉ một điều kiện duy nhất là khi thu hoạch lúa, đậu, bà con để lại thân, rễ để làm nguồn phân bón hữu cơ cho vườn cao su đang kỳ phát triển mạnh.

Tôi trèo lên chòi quan sát của đội bảo vệ nhìn rộng ra thảo nguyên. Những đám mây sà xuống trùm lên con đường nhỏ lấp lánh nắng. Bỗng thấy dâng lên trong lòng một cảm giác ấm êm và thân thiết, dường như đất đai đang đọng mật tỏa hương dưới ánh nắng trời. Một vệt khói máy bay thẳng như kẻ chỉ kéo dài xa khuất trên thinh không xanh thắm. Ngoài triền cỏ xa kia, tiếng máy cày vẫn vọng về rộn rã.

Tất cả cảnh vật, con người nơi đây sao như đã quen thân từ lâu lắm, khiến tôi bỗng nhớ một câu thơ thời tuổi trẻ xanh tươi cống hiến không vụ lợi thuở nào: “Nông trường ta rộng mênh mông/Trăng lên trăng lặn vẫn không ra ngoài (Tế Hanh).

Có thể bạn quan tâm

khúc mưa, cơn mưa, chìm vào cơn mưa, Gia Lai, Báo Gia Lai

Khúc mưa

(GLO)- Bất ngờ chìm vào cơn mưa ngờm ngợp giữa phố chiều tấp nập người xe, tôi vội vã tìm một nơi trú tạm chờ mưa tạnh. Kiểu mưa đầu mùa thế này, vội đến rồi cũng sẽ tan đi nhanh.

Bánh tráng Bình Định

Bánh tráng Bình Định

(GLO)- Bánh tráng có thể tìm thấy ở bất cứ nơi đâu trên cả nước, cả trong cộng đồng người Việt ở nước ngoài. Thế nhưng chẳng hiểu sao, tôi cứ nghĩ và nhớ về món bánh tráng Bình Định. Có lẽ là bởi không ở nơi đâu bánh tráng lại đa dạng và có thể ăn vào mọi dịp như “xứ nẫu”.

Gặp lại thanh xuân

Gặp lại thanh xuân

(GLO)- Tôi từng thấy chị gái mình đứng thật lâu trước tấm gương. Lúc đầu, tôi cứ ngỡ chị đang nhìn xem có vết nám nào trên mặt như một sự lo âu thường thấy của phụ nữ nhưng không phải.

Tiếng ve gọi hè

Tiếng ve gọi hè

(GLO)- Ai cũng từng trải qua những ngày cắp sách đến trường, cũng từng háo hức đợi tiếng ve gọi hè sang, từng bâng khuâng trước những cánh hoa phượng vĩ đầu mùa.

Vừa vặn sống

Vừa vặn sống

(GLO)- Thỉnh thoảng, trong một buổi sớm mai, nếu không phải bận bịu quá với công việc, tôi thường ngồi bên vỉa hè, dưới một gốc thông.

Gia tài của cha

Gia tài của cha

(GLO)- Hoài niệm về ký ức quãng đời sống cùng cha mẹ, anh chị em chúng tôi thường nhắc đến gia tài của cha-di sản truyền thế hệ, chất keo kết dính tình thủ túc dường như chẳng có nỗi buồn.

Nẻo về tháng Tư

Nẻo về tháng Tư

(GLO)- Bước chân trên dải biên cương một ngày tháng Tư nắng đượm, tôi thốt nhiên nhớ tới mấy câu thơ của Nguyễn Bình Phương: “Những cột mốc vùng biên bóng trải xiêu xiêu/Dãy núi oằn lên từng nhịp thở”.

Gió đồng mùa hạ

Gió đồng mùa hạ

(GLO)- Gió từ cánh đồng quê lại thổi tràn qua ô cửa nhỏ, mang theo hương thơm nồng nàn của lúa non và mùi ngai ngái của đất sau cơn mưa đầu mùa.

Mùa rẫy tới

Mùa rẫy tới

Mấy ngày nay thường hay có dông vào buổi chiều. Gió ùn ùn thốc tới. Mây từ dưới rừng xa đùn lên đen sì như núi, bao trùm gần kín khắp bầu trời. A Blưn thấy ông nội lẩm nhẩm tính rồi nói mấy hôm nữa đi phát rẫy.

Bài học đầu đời

Bài học đầu đời

(GLO)- Mãi đến bây giờ, cánh tay tôi vẫn còn một vết sẹo. Vết sẹo đỏ ửng, kéo dài trông thật “thiếu thẩm mỹ”. Bạn bè khuyên đi xóa sẹo nhưng tôi lại không muốn. Bởi lẽ, với tôi, vết sẹo ấy gắn liền cùng kỷ niệm về bài học đầu đời.

Tháng Tư ở thành phố mang tên Bác

Tháng Tư ở thành phố mang tên Bác

(GLO)- Một ngày giữa tháng Tư, tôi có chuyến thăm TP. Hồ Chí Minh. Như tín hiệu của vũ trụ, có điều gì đó thôi thúc tôi phải về với nơi mà 50 năm về trước, cả dân tộc vỡ òa trong niềm vui của ngày đại thắng, thống nhất non sông.

Nhớ bếp lửa nhà sàn

Nhớ bếp lửa nhà sàn

(GLO)- Gần 50 năm gắn bó với vùng đất Tây Nguyên, tôi đã đi qua nhiều buôn làng, tiếp xúc với bao con người hiền lành như đất, mộc mạc như cây rừng. Và trong những buôn làng đó, từng bếp lửa nhà sàn đã để lại trong tôi ấn tượng đậm sâu với không gian đầm ấm và chân tình

Hương nhãn

Hương nhãn

(GLO)- Tháng Tư về, mang theo những giọt sương tinh khôi lặng lẽ đọng trên mái nhà, ấp ôm không gian trong cái se lạnh dịu dàng của phố núi. Pleiku tỉnh giấc giữa sắc trời tĩnh lặng mà chất chứa bao xao xuyến.

Tháng Tư về nguồn

Tháng Tư về nguồn

(GLO)- Chúng tôi đến TP. Hồ Chí Minh giữa những ngày tháng Tư lịch sử, vào đúng dịp kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Mưa đầu hạ

Mưa đầu hạ

(GLO)- Pleiku vào hạ không báo trước bằng cái nóng gắt gao, cũng chẳng cần đến tiếng ve râm ran hay sắc phượng rực trời. Chỉ cần một cơn mưa đầu mùa, bất chợt, ào ạt mà vô cùng êm dịu là biết hè đã chạm ngõ.

Hương ngọc lan

Hương ngọc lan

(GLO)- Hương ngọc lan là mùi hương thanh khiết nhất mà tôi được biết trong tuổi thơ của mình. Đó là sự dịu ngọt nhẹ nhàng và vô cùng gây thương nhớ cho người lữ khách.

Đọc để hiểu mình

Đọc để hiểu mình

(GLO)- Khi nhìn một người ngồi đọc sách, tôi thường có cảm giác rất bình an. Sự bình an như nguồn năng lượng được truyền đến từ hình ảnh rất đẹp trước mắt.

Cơn mưa ngang qua

Cơn mưa ngang qua

Tiết trời vào sáng sớm khá oi nồng, nhưng bầu trời lại phủ kín một màu mây xám đục chứ không trong trẻo như mọi khi. Rồi bất chợt mưa rào rào mà không có gió, có sấm báo trước.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Mùa hoa hẹn phố

(GLO)- Thỉnh thoảng, bạn bè thời đại học ngẫu hứng gửi vào nhóm Zalo bức ảnh về một loài hoa. Dù không giải thích lời nào nhưng lập tức nhiều phản hồi, nhiều icon xuất hiện.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Món quà của chị Hai

(GLO)- Thời tiểu học, tôi khá biếng nhác việc học. Kết quả học tập của tôi năm nào cũng gần như “đội sổ”, trầy trật hết cách mới không bị lưu ban. Trong khi đó, các anh chị tôi đều học giỏi. Tuy nhiên, đọc cuốn sách 'Vượt đêm dài' của nhà văn Minh Quân do chị Hai tặng đã thay đổi cuộc đời tôi.