Tăng tính tự chủ, sáng tạo của địa phương trong quản lý giáo dục - đào tạo

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 142/2025/NĐ-CP quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Giáo dục và Đào tạo; Nghị định số 143/2025/NĐ-CP quy định phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Các Nghị định này được xây dựng trên cơ sở rà soát hệ thống pháp luật hiện hành, phân tích kỹ lưỡng năng lực quản lý, yêu cầu thực tiễn, đảm bảo nguyên tắc: phân cấp mạnh nhưng không buông lỏng, không chia cắt chuyên môn.

Phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Ảnh: Thanh Tùng/TTXVN

Phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Ảnh: Thanh Tùng/TTXVN

Phát huy vai trò của chính quyền cấp xã

Nghị định số 142/2025/NĐ-CP phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp trong quản lý lĩnh vực giáo dục mầm non; giáo dục phổ thông; giáo dục thường xuyên; trường chuyên biệt; giáo dục nghề nghiệp và một số thẩm quyền khác.

Cụ thể, một số nội dung quản lý thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã gồm: Thẩm quyền thành lập hoặc cho phép thành lập, cho phép hoạt động giáo dục, đình chỉ hoạt động giáo dục, sáp nhập, chia, tách, giải thể nhà trẻ, trường mẫu giáo, trường mầm non công lập, dân lập, tư thục; trường tiểu học công lập, tư thục; trường trung học cơ sở và trường phổ thông có nhiều cấp học có cấp học cao nhất là trung học cơ sở; thẩm quyền chuyển đổi đối với trường mầm non tư thục do nhà đầu tư trong nước đầu tư và bảo đảm điều kiện hoạt động, trường tiểu học tư thục, trường trung học cơ sở tư thục và trường phổ thông tư thục có nhiều cấp học có cấp học cao nhất là trung học cơ sở do nhà đầu tư trong nước đầu tư và bảo đảm điều kiện hoạt động; giải quyết chế độ cử tuyển đối với học sinh, sinh viên dân tộc thiểu số; giải quyết chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập cho người học…

Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện thẩm quyền: Chuyển đổi đối với trường mầm non tư thục do nhà đầu tư nước ngoài đầu tư và bảo đảm điều kiện hoạt động; thẩm quyền thành lập hoặc cho phép thành lập, sáp nhập, chia, tách, giải thể trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học có cấp học cao nhất là trung học phổ thông; thẩm quyền chuyển đổi đối với trường trung học phổ thông tư thục, trường phổ thông tư thục có nhiều cấp học có cấp học cao nhất là trung học phổ thông do nhà đầu tư trong nước đầu tư và bảo đảm điều kiện hoạt động; cơ sở giáo dục phổ thông tư thục do nhà đầu tư nước ngoài đầu tư và bảo đảm điều kiện hoạt động…

Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo thực hiện thẩm quyền: Cho phép hoạt động giáo dục, đình chỉ hoạt động giáo dục đối với trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học có cấp học cao nhất là trung học phổ thông, trường trung học phổ thông chuyên; thành lập, đình chỉ hoạt động, sáp nhập, chia tách, giải thể trung tâm giáo dục thường xuyên, trung tâm giáo dục nghề nghiệp…

Quy định trách nhiệm quản lý của từng cấp

Nghị định số 142/2025/NĐ-CP cũng quy định trách nhiệm quản lý nhà nước về giáo dục của UBND cấp tỉnh; Sở Giáo dục và Đào tạo; UBND cấp xã.

Cụ thể, UBND cấp tỉnh thực hiện chức năng quản lý nhà nước về giáo dục tại địa phương và chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo trong việc tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra các hoạt động giáo dục thuộc thẩm quyền quản lý theo quy định của Luật Giáo dục, Luật Tổ chức chính quyền địa phương và thực hiện các nhiệm vụ: xây dựng kế hoạch, chương trình, đề án, dự án, chính sách phát triển giáo dục; cơ sở vật chất cho giáo dục; tài chính cho giáo dục thuộc phạm vi quản lý của địa phương; chỉ đạo và tổ chức thực hiện phổ cập giáo dục, giáo dục bắt buộc, xóa mù chữ, xây dựng trường chuẩn quốc gia và xây dựng xã hội học tập tại địa phương; phát triển đội ngũ nhà giáo, nhân sự quản lý, viên chức và người lao động.

Sở Giáo dục và Đào tạo là cơ quan chuyên môn về lĩnh vực giáo dục tham mưu, giúp việc cho UBND cấp tỉnh thực hiện chức năng quản lý nhà nước về giáo dục tại địa phương, hướng dẫn UBND cấp xã thực hiện công tác quản lý nhà nước về giáo dục và chịu trách nhiệm trước UBND cấp tỉnh, Bộ Giáo dục và Đào tạo trong việc tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra các hoạt động giáo dục.

UBND cấp xã thực hiện chức năng quản lý nhà nước về giáo dục trên địa bàn xã, phường, đặc khu và chịu trách nhiệm trước UBND cấp tỉnh, Sở Giáo dục và Đào tạo trong việc tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra các hoạt động giáo dục thuộc thẩm quyền quản lý theo quy định.

Nâng cao hiệu quả quản lý giáo dục tại địa phương

Tại Nghị định số 143/2025/NĐ-CP, các nội dung thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Giáo dục và Đào tạo được phân quyền cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh thực hiện gồm: công nhận tỉnh đạt chuẩn phổ cập giáo dục mức độ 1 và mức độ 2, xóa mù chữ mức độ 1; cho phép thành lập, giải thể, chấm dứt hoạt động cơ sở giáo dục mầm non, cơ sở giáo dục phổ thông do cơ quan đại diện ngoại giao nước ngoài, tổ chức quốc tế liên chính phủ đề nghị; chuyển đổi loại hình cơ sở giáo dục mầm non, cơ sở giáo dục phổ thông do cơ quan đại diện ngoại giao nước ngoài, tổ chức quốc tế liên chính phủ đề nghị thành lập sang cơ sở hoạt động không vì lợi nhuận; phê duyệt liên kết tổ chức thi cấp chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài; cấp, gia hạn, sửa đổi, bổ sung quyết định cho phép thành lập văn phòng đại diện của tổ chức, cơ sở giáo dục nước ngoài tại Việt Nam; cấp, sửa đổi, bổ sung, gia hạn, cấp lại, chấm dứt hoạt động, thu hồi giấy phép thành lập văn phòng đại diện của tổ chức, cơ sở giáo dục nghề nghiệp nước ngoài tại Việt Nam; cấp, sửa đổi, bổ sung, gia hạn, cấp lại, chấm dứt hoạt động, thu hồi giấy phép thành lập văn phòng đại diện của tổ chức, cơ sở giáo dục nghề nghiệp nước ngoài tại Việt Nam; đánh giá việc đảm bảo các điều kiện tổ chức dạy học tiếng dân tộc thiểu số.

Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, các quy định trong hai Nghị định trên bảo đảm phân cấp triệt để các nhiệm vụ giữa cơ quan nhà nước ở Trung ương với chính quyền địa phương, bảo đảm thẩm quyền quản lý thống nhất của Chính phủ, quyền điều hành của người đứng đầu Chính phủ đối với lĩnh vực quản lý nhà nước về giáo dục. Đồng thời, phát huy tính chủ động, sáng tạo, tự chịu trách nhiệm của chính quyền địa phương trong thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước lĩnh vực giáo dục.

Việc thực hiện phân quyền, phân cấp bảo đảm đồng bộ, tổng thể, liên thông, không bỏ sót hoặc chồng lấn, giao thoa nhiệm vụ; bảo đảm cơ sở pháp lý cho hoạt động bình thường, liên tục, thông suốt của các cơ quan; không để gián đoạn công việc, không để chồng chéo, trùng lặp, bỏ sót chức năng, nhiệm vụ, lĩnh vực, địa bàn.

Nghị định về phân cấp, phân quyền trong quản lý Nhà nước về giáo dục được thiết kế theo hướng "phân cấp có điều kiện, có tiêu chí, có hậu kiểm", nhằm đảm bảo tính minh bạch, tiêu chuẩn hóa và thống nhất trên toàn quốc. Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đề xuất xây dựng bộ chỉ số đánh giá hiệu quả thực hiện mô hình phân cấp trong giáo dục, làm cơ sở kiểm tra, giám sát thường xuyên tại địa phương.

Theo Việt Hà (TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Gia Lai sắp xếp đội ngũ giáo viên trước năm học mới

Gia Lai sắp xếp đội ngũ giáo viên trước năm học mới

(GLO)-Năm học 2025-2026, ngành Giáo dục tỉnh Gia Lai còn thiếu hơn 3.500 giáo viên, nhân viên so với định mức. Sở Giáo dục và Ðào tạo cho biết sẽ tập trung rà soát, điều chuyển và tham mưu tuyển dụng số chỉ tiêu còn lại, đồng thời linh hoạt bổ sung giáo viên hợp đồng kịp thời, nhất là vùng khó khăn.

Đầu tư hạ tầng giáo dục vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Đầu tư hạ tầng giáo dục vùng đồng bào dân tộc thiểu số

(GLO)- Thời gian qua, từ các nguồn lực, ngành giáo dục cùng các địa phương trong tỉnh Gia Lai đã tập trung xây dựng, nâng cấp cơ sở vật chất, trang-thiết bị cho trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú, góp phần cải thiện điều kiện dạy và học, nâng cao chất lượng giáo dục ở vùng khó khăn.

Học sinh Trường Hội nhập Quốc tế iSchool Quy Nhơn say sưa vẽ bích họa về chủ đề đất Võ trời Văn trên bức tường trắng. Ảnh: T.D

“Đất võ trời văn” hiện lên trong những bức bích họa

(GLO)- Bức tường trắng trong khuôn viên Trường Hội nhập Quốc tế iSchool Quy Nhơn (phường Quy Nhơn Bắc, tỉnh Gia Lai) nay được “thay áo” mới bằng hình ảnh đầy màu sắc của tranh bích họa. Ở đây, giáo viên và học sinh đã kể về câu chuyện văn hóa nơi “đất võ trời văn” bằng ngôn ngữ của hội họa.

Sở Giáo dục và Đào tạo đề nghị phụ huynh khẩn trương hoàn tất thủ tục đến hết ngày 25-8

Sở Giáo dục và Đào tạo đề nghị phụ huynh khẩn trương hoàn tất thủ tục đến hết ngày 25-8

(GLO)- Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Gia Lai vừa có thông báo về tình hình tiếp nhận trẻ em, học sinh là con của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của tỉnh Gia Lai (trước sáp nhập) về học tập tại các trường tiểu học, trung học cơ sở trên địa bàn các phường ở Quy Nhơn.

Lớp học đặc biệt ở làng Lung Prông

Lớp học đặc biệt ở làng Lung Prông

(GLO)- Ở tuổi “con bồng cháu bế”, nhiều người dân tộc thiểu số (DTTS) tại làng Lung Prông (xã Đức Cơ, tỉnh Gia Lai) vẫn miệt mài đến lớp học chữ. Không chỉ tiếp cận với ánh sáng tri thức, lớp học xóa mù chữ còn giúp họ mở mang tầm mắt, vượt qua mặc cảm và sự tự ti đã đeo bám bấy lâu.

Lùi giờ vào học: Nhỏ nhưng cần thiết

Lùi giờ vào học: Nhỏ nhưng cần thiết

Trong bối cảnh ngành giáo dục đang hướng đến mô hình trường học hạnh phúc, việc điều chỉnh thời gian học trong ngày, đặc biệt là giờ vào học buổi sáng, đang nhận được nhiều sự quan tâm của học sinh và cha mẹ học sinh trong những ngày qua.

Nâng cao kỹ năng và giá trị sống cho trẻ

Nâng cao kỹ năng và giá trị sống cho trẻ

(GLO)- Mới đây, chương trình “Vì con cần có mẹ” do Trung tâm Kỹ năng sống SDEE (trụ sở ở phường Quy Nhơn Nam) tổ chức đã mang đến trải nghiệm ý nghĩa cho nhiều phụ huynh và học sinh khối Tiểu học và THCS.

Sắp xếp mạng lưới trường lớp: Đồng bộ, hiệu quả, bền vững

Sắp xếp mạng lưới trường lớp: Đồng bộ, hiệu quả, bền vững

(GLO)-Sau khi sáp nhập đơn vị hành chính, các địa phương ở Gia Lai đã chủ động rà soát, sắp xếp mạng lưới trường lớp theo hướng tinh gọn, khoa học. Việc đổi tên các cơ sở giáo dục được triển khai đồng bộ, kết hợp nâng cấp cơ sở vật chất, phân bổ giáo viên… nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.

Cần năng lực và tinh thần cầu thị

Cần năng lực và tinh thần cầu thị

Một trong những vấn đề được quan tâm thời gian gần đây là sau khi tiến hành sắp xếp lại địa giới hành chính và thực hiện chính quyền 2 cấp thì nhiều cán bộ, chuyên viên phụ trách mảng văn hóa - xã hội tại các phòng ban cấp xã không có chuyên môn về giáo dục.

Hơn 700 đơn vị trường học được hướng dẫn sử dụng phần mềm quản lý trường học

Hơn 700 đơn vị trường học được hướng dẫn sử dụng phần mềm quản lý trường học

(GLO)- Sáng 6-8, Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Viettel Gia Lai tổ chức Hội nghị tập huấn hướng dẫn sử dụng phần mềm quản lý trường học, nền tảng dạy học trực tuyến, học bạ số và triển khai "Bình dân học vụ số" cho giáo viên, học sinh, học viên các đơn vị giáo dục ở phía Tây tỉnh.

Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú THPT số 2 tỉnh chính là ngôi nhà thứ hai-nơi chuẩn bị hành trang và chắp cánh ước mơ để các em học sinh DTTS như Rơ Lan Siu Sỷ và Siu Huệ vững bước vào tương lai. Ảnh: T.D

Những nữ sinh Jrai vượt khó nuôi ước mơ trở thành cô giáo nơi đại ngàn

(GLO)- Ước mơ trở thành cô giáo vùng cao, nhiều nữ sinh người Jrai ở Gia Lai đã không ngừng nỗ lực học tập suốt 12 năm đèn sách, vượt lên hoàn cảnh khó khăn. Thành tích xuất sắc trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 chính là “trái ngọt” cho hành trình đầy nghị lực của các em.

null