Ngày 11-3, Nội các Nhật Bản đã thông qua chính sách cơ bản về cơ chế mới thay thế cho chương trình thực tập sinh quốc tế gây nhiều tranh cãi, nhấn mạnh cơ chế này nhằm thu hút lao động nước ngoài giải bài toán thiếu hụt lao động trầm trọng tại nước này.
Theo Bộ Tư pháp Nhật Bản, trong vài năm gần đây, số lượng thực tập sinh nước ngoài nghỉ việc mà không thông báo trước tăng đều từ 5.885 người vào năm 2020 lên 9.006 vào năm 2022 và con số này vẫn đang tiếp tục tăng.
Chính sách mới này của Nhật Bản cho thấy sự thay đổi lớn trong quan điểm chính thức về tiếp nhận lao động nước ngoài tại nước này. Đất nước Mặt Trời mọc đang nỗ lực thu hút lao động nước ngoài nhằm vực dậy nền kinh tế đang bị tác động tiêu cực do tình trạng già hóa dân số.
Cụ thể, hệ thống mới dự kiến sẽ được áp dụng từ tháng 6-2027, về nguyên tắc khuyến khích người lao động sau 3 năm có thể chuyển sang chế độ thị thực Lao động kỹ năng đặc định có thời hạn lưu trú dài hơn.
Người lao động sẽ được phép thay đổi nơi làm việc, chủ lao động trong cùng một ngành nghề với một số điều kiện nhất định như đã làm công việc đó hơn 1 năm, có trình độ ngoại ngữ và kỹ năng chuyên môn đáp ứng một số tiêu chuẩn nhất định.
Trước đó, việc không cho phép thay đổi nơi làm việc theo cơ chế cũ khiến nhiều lao động gặp phải những vấn đề như không được thanh toán lương, bạo hành hay bắt làm việc quá giờ trong thời gian dài mà không có lý do.
Hệ thống mới yêu cầu cả lao động nước ngoài và chủ sử dụng lao động phải nộp thuế và đóng bảo hiểm xã hội. Những lao động nước ngoài có tay nghề cao không thể làm việc do mang thai và sinh con thì khoảng thời gian nghỉ này được miễn tính vào tổng thời gian lưu trú 5 năm theo thị thực.
Những lao động nước ngoài làm việc theo chương trình thực tập sinh kỹ năng hiện nay cũng được áp dụng biện pháp miễn trừ này.
Theo Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi, số lượng lao động nước ngoài tại Nhật Bản đã đạt mức kỷ lục 2,3 triệu người vào cuối tháng 10 năm ngoái, tiếp tục xu hướng liên tiếp đạt được các mức cao kỷ lục kể từ năm 2013.
Theo số liệu mới nhất, số lượng người sở hữu thị thực lao động kỹ năng đặc định hiện là 206.995 người, tăng gần 50% so với 5 năm trước.
Thủ tướng Chính phủ: Tạo điều kiện miễn hoặc rút gọn thủ tục cấp giấy phép lao động cho người nước ngoài
