Nhớ bánh tro mè

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Sau hàng chục năm, đến giờ tôi vẫn nhớ hình ảnh những chiếc bánh tro màu hổ phách thật ngon mắt xếp trên đĩa, chính giữa là khoanh lá chuối cuộn tròn đựng đường cát trắng. Đó là loại bánh mà mẹ tôi thường làm những dịp giỗ, Tết.
Ngày xưa, mẹ tôi rất khéo tay làm các loại bánh như tai yến, tai vạc, bánh bò, bánh thuẫn, bánh rế…, đặc biệt là bánh tro mè. Để có một nồi bánh tro ngon, mẹ phải chuẩn bị từ khá lâu. Những bó cây mè đen sau khi thu hoạch được phơi khô, bó thành từng bó xếp gọn đầu hè. Nếp để dành làm bánh mẹ cũng đã tỉ mẩn sàng sảy loại bỏ hạt tẻ, hạt gãy để bánh được dẻo ngon hơn. Trước khi làm bánh, những bó cây mè được mẹ đem ra đốt trên nền đất sạch nơi lặng gió, chờ tro nguội mới cho vào lu đất, đổ nước gấp đôi lượng tro vào ngâm khoảng 3 ngày; thi thoảng mẹ quậy đều và để lắng nước trong rồi gạn đổ qua lu khác. Gạo nếp vo kỹ, để ráo, ngâm vào lu nước tro đã lắng trong, qua 1 đêm lấy nếp xả qua vài lần nước trong có pha muối loãng, để ráo rồi tiến hành gói bánh.
Bánh tro mè. Ảnh: internet
Bánh tro mè. Ảnh: internet
Mẹ vừa làm vừa chỉ bảo: Muốn có bánh ngon thì phải dùng tro mè đen hoặc mè trắng, nhưng mè đen thơm hơn. Cũng có thể dùng các loại tro của cây chùm gửi bá cây dâu, cây bưởi. Ngoài tro mè ra, nếu muốn ngon hơn thì trộn thêm các loại tro rạ nếp (bỏ lá), tro tàu chuối khô mỗi thứ một ít. Trước khi ngâm nếp vào nước tro phải thử để định màu bằng cách nhúng một lát măng tre hoặc le còn tươi vào nước tro để một lúc. Nếu thấy măng chuyển sang màu vàng là được, nếu măng còn trắng thì thêm một ít tro bột vào quậy đều. Nguyên liệu gói bánh là lá dong, lá tre lớn hoặc lá chuối được nhúng sơ qua nước sôi cho mềm để khi gói khỏi rách. Dùng lá cuộn hình nón để ngửa rồi đổ nếp vào, gói lại như bánh ú. Cũng có thể trải lá lên mâm, rải nếp đều, lớn tầm cổ tay trẻ em rồi cuộn tròn lại, cột chặt vừa phải bằng tai chuối khô hoặc lạt giang. Có nơi người ta thêm nhân đậu xanh nhưng đó chỉ là cách làm “dị bản”. Gói xong, bánh được cho vào nồi luộc bằng chính nước tro ngâm gạo pha loãng.
Khi nồi bánh đã sục sịch sôi, tỏa khói loang ra khắp nhà, chúng tôi quây quần bên bếp, háo hức tiếp củi và chờ đợi. Qua chừng 4 giờ, mẹ vớt bánh chín ra xối nước lạnh vài lần và treo lên cho ráo nước. Mẹ bảo: “Bánh còn nóng ăn không ngon đâu, chờ nguội đã các con”. Khi bánh nguội, mẹ lột vỏ, xắn cho chúng tôi mỗi đứa một miếng. Lúc này, các hạt nếp đã nhuyễn, dính kết vào nhau tạo ra chiếc bánh có màu hổ phách (vàng mật). Khi chấm với đường cát trắng, miếng bánh dẻo thơm xông lên mũi một hương vị vừa lạ, vừa quen, như đã bắt gặp đâu đó trong những mùa đông giá rét khi cả nhà cùng ngồi quây quần nhau bên mâm cơm tối, hít mùi tro nóng trong bếp bốc lên tràn ngập một không gian. Mẹ nói thêm: “Món bánh này các nơi thường dùng vào Tết Đoan ngọ, ăn với mật mía nhưng không ngon bằng đường cát vì mùi mật lấn át mùi bánh tro”. Bánh này cũng là một vị thuốc tiêu thực nên mẹ tôi thường làm vào dịp Tết Nguyên đán, phòng khi các con ăn quá no.
Đã hơn mười mùa lá rụng kể từ ngày mẹ tôi về với tổ tiên. Cứ mỗi dịp giỗ, Tết, anh chị em chúng tôi lại trằn lòng da diết nhớ những ngày làm bánh tro bên mẹ thuở nào. Có lẽ trong lòng mỗi người ai cũng đều có một góc riêng gợi nhớ mẹ, nhớ quê hương như thế…
 AN SINH

Có thể bạn quan tâm

default

Địa phận Phủ Hoài Nhơn được xác lập năm Hồng Đức thứ 2 (1471), là miền “viễn châu” khá rộng; sau hơn 550 năm, vùng đất rộng lớn lúc ban đầu được phân chia thành nhiều tỉnh thuộc Nam Trung bộ và Bắc Tây Nguyên. 
Pleiku, miền nhớ...

Pleiku, miền nhớ...

(GLO)- Nếu tính từ dấu mốc ký Nghị định Toàn quyền Đông Dương thành lập đại lý hành chính Pleiku thuộc tỉnh Kon Tum ngày 24-5-1925, Pleiku với ý nghĩa một địa danh cả về cách đọc và cách viết đã ra đời và tồn tại đến ngày nay đã được 100 năm.

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Trong ngôi nhà sàn dưới chân núi ở làng K8, xã Vĩnh Sơn (huyện Vĩnh Thạnh), Nghệ nhân nhân dân Ðinh Chương nở nụ cười sảng khoái, hồ hởi nói: “Bà con trong làng đang trông chờ ngày 1.7.2025, để không chỉ núi liền núi, sông liền sông mà đồng bào Bana ở hai tỉnh trước đây sẽ về chung mái nhà tỉnh Gia Lai mới”.
Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Nhân dịp kỷ niệm 110 năm ngày sinh Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh (1.7.1915 – 1.7.2025), sáng 29.6, tại Hà Nội, Văn phòng Trung ương Đảng tổ chức Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp” nhằm tri ân những cống hiến to lớn của đồng chí Nguyễn Văn Linh đối với Đảng, đất nước và nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và cắt băng khai mạc Triển lãm.
Nhen tình yêu dân ca, bài chòi

Nhen tình yêu dân ca, bài chòi

Với ngọn lửa đam mê nghệ thuật truyền thống, vợ chồng Nghệ nhân Ưu tú Lý Thành Long đứng ra truyền dạy làn điệu dân ca, bài chòi cho nhiều học sinh tại Trường THCS Tam Quan (ở phường Tam Quan, TX Hoài Nhơn).

Núi lửa Chư Đang Ya (huyện Chư Păh) đã đi vào thơ của tác giả Nguyễn Thanh Mừng. Ảnh: Phạm Quý

Cao nguyên trong thơ Nguyễn Thanh Mừng

(GLO)- Tên tuổi nhà thơ Nguyễn Thanh Mừng gắn liền với các tập thơ “Rượu đắng”, “Ngàn xưa”, .... Viết không nhiều nhưng thơ ông lại có mặt trong hầu hết các tuyển tập danh tiếng thơ Việt Nam hiện đại. Mấy năm gần đây, ông dành tình thương mến với Tây Nguyên và viết nhiều về vùng đất này.

Nơi chắp cánh đam mê âm nhạc

Nơi chắp cánh đam mê âm nhạc

(GLO)- Với đặc thù làm việc trong sự cô đơn, tĩnh lặng, nhiều kỹ thuật viên (KTV) có kinh nghiệm tại một số phòng thu trên địa bàn TP. Pleiku (tỉnh Gia Lai) đang âm thầm đứng sau những bản thu chất lượng của các ca sĩ chuyên và không chuyên, chắp cánh cho đam mê âm nhạc.

Chung vai một gánh hai quê

Chung vai một gánh hai quê

Chung vai một gánh hai quê là chủ đề chung cho tập truyện ngắn “Người hai quê” của Hương Văn do Tạp chí Văn nghệ Quân đội chọn lọc và được NXB Quân đội Nhân dân - 2025 ấn hành. 

Chuyện về những nhà báo không chuyên

Chuyện về những nhà báo không chuyên

(GLO)- Dù chưa được đào tạo chuyên ngành báo chí, nhưng bằng nhiệt huyết, nhiều cộng tác viên của Báo Gia Lai vẫn luôn nuôi dưỡng niềm đam mê với nghề báo, cần mẫn ghi lại từng khoảnh khắc đời sống ở cơ sở trở thành cánh tay nối dài của tòa soạn trong việc lan tỏa thông tin, kết nối cộng đồng.

Trong dòng chảy báo chí cách mạng

Trong dòng chảy báo chí cách mạng

Trong dòng chảy tròn một thế kỷ của nền báo chí cách mạng Việt Nam, cái tên Thanh Niên luôn mang trên mình một sứ mệnh thiêng liêng; luôn khát khao, ước vọng đồng hành cùng dân tộc trên mọi chặng đường phát triển.

Tự hào được sống đúng đam mê

Tự hào được sống đúng đam mê

Có thẻ hay không có thẻ nhà báo họ vẫn làm báo. Bởi họ luôn có niềm đam mê và mong muốn góp một phần nhỏ bé vào hành trình chuyển động của xã hội bằng ngòi bút, bằng trái tim và bằng đôi mắt luôn đau đáu với hiện thực.

Tác nghiệp ở Trường Sa

Tác nghiệp ở Trường Sa

Mỗi chuyến tác nghiệp tại Trường Sa không chỉ là nhiệm vụ, mà còn là hành trình cảm xúc, hun đúc tinh thần yêu nước và khát vọng cống hiến. Những trải nghiệm nơi đảo xa đã trở thành dấu mốc nổi bật trên chặng đường làm báo, để các phóng viên, biên tập viên được “tôi luyện” trong môi trường đặc biệt, khắc nghiệt và đầy cảm hứng.

null