Mưu sinh dưới tán rừng cao su

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Thấp thoáng dưới tán rừng cao su đang mùa thay lá, nhiều lều trại được dựng lên để nuôi những bầy ong đi tìm hoa hút mật.
Bị lôi cuốn bởi món quà thiên nhiên ban tặng, những con người vốn quen với cuộc sống tha phương đang phiêu dạt theo những mùa hoa để “đánh mật”.
Mùa ong cho mật 
Trong cái nắng hanh vàng giữa rừng cao su bạt ngàn, chúng tôi tìm về khu vực đặt các trại nuôi ong thuộc xã Thuận Phú, huyện Đồng Phú, tỉnh Bình Phước. Vụ thu hoạch mủ đã xong khá lâu nên những vườn cao su vắng bóng thợ cạo. Thấp thoáng trong các khu vườn là những lều trại do người nuôi ong từ nhiều vùng miền tụ về.
Các khu lều trại được dựng lên bằng gỗ, nứa, che bởi tấm bạt ni lông, trống trước hở sau. Khu lều trại của gia đình ông Nguyễn Mạnh Hà (60 tuổi) có 3 người đang sinh sống, với hơn 200 thùng ong được đặt chạy dài giữa những hàng cao su đang mùa thay lá. Mỗi thùng có cả ngàn con ong thợ, được chủ trại chăm sóc kỹ lưỡng để bay đi tìm hoa hút mật.  
Gần 8 giờ sáng, ông Hà tiến đến từng thùng ong, bắt đầu công việc ngày mới. Đôi tay nhanh thoăn thoát bám vào các cầu ong đã kết mật vàng sóng sánh, ông cẩn thận kiểm tra từng thùng một rồi kéo xà cầu đưa bột đậu nành đã rang xay để ong ăn. Bị đánh động, bầy ong bay tứ tung tấn công chủ trại, nhờ đã chuẩn bị chiếc nón có gắn lưới che nên ông Hà không bị ong chích. Khi cho ong ăn, ông cũng không quên dùng con dao nhỏ cạo bỏ những vết dơ do thức ăn thừa của bầy ong mật rồi đặt cầu ong vào vị trí cũ.  
 
Nuôi ong lấy mật dưới tán rừng cao su  
Dọn xong một cầu ong, ông Hà dừng lại bảo: “Thùng này vừa quay mật được 2 ngày trước, nhưng ong đã tạo gần 3 cầu mật nên phải chú ý tăng cường thêm thức ăn để cuối tuần thêm một lần quay mới. Dịp này không có mưa nên ong tìm hoa lấy mật đều, chẳng mấy ngày nữa lại có thêm huê lợi”.
Thoạt trông, công việc có vẻ nhẹ nhàng và đơn giản, nhưng phải làm vào buổi sáng vì buổi chiều ong đi kiếm ăn và rất dữ tợn. Trong mỗi thùng ong có một con ong chúa màu vàng óng, được tạo ra lúc chia đàn và cả ngàn con ong thợ có nhiệm vụ tìm hoa kiếm mật, hễ khi “có động” lại phát ra âm thanh ầm ĩ. Cứ thế, trong vòng 3 giờ, hơn 200 thùng đã được cung cấp thức ăn để tiếp thêm năng lượng cho bầy ong thợ bay đi tìm mật.
Hơn 11 giờ, ông Hà dừng công việc. Khẽ gạt những giọt mồ hôi chát mặn lăn trên gò má, ông Hà cho biết thêm, mỗi lần “thăm mật” thì chỉ cần 1 - 2 người, nhưng lúc thu hoạch thì phải có 10 người. Nuôi ong phải tùy theo “nguồn đổ”, có nghĩa là tùy lượng mật mà một thùng ong có thể quay mật 2 - 3 lần/tuần, nên với số lượng thùng ong hiện nay của gia đình ông, thu nhập mỗi tháng có thể lên tới 120 triệu đồng. Tuy nhiên, chi phí thức ăn cho ong cũng tốn kém, lên tới 1 triệu đồng/ngày.
Nhìn những giọt mật vàng sóng sánh, bà Nguyễn Thị Vui (42 tuổi, vợ ông Hà) nhiều năm theo chồng “đánh mật” nói thêm vào: “Do đàn ong di chuyển với bán kính rộng chừng 2km, nên việc đặt lều trại cũng phải chọn lựa để tránh những vườn cây sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Khi gặp sự cố, phải di chuyển đi nơi khác mới cứu được bầy ong và thu được những giọt mật sạch. Mật cao su ngọt và thường không bị nhiễm thuốc kháng sinh nên có màu vàng sáng. Hiện nay, thị trường ong mật cũng rất khắt khe nên trước khi tung ra thị trường phải đo mẫu, độ màu, xem có đạt tiêu chuẩn hay không”.
Phiêu dạt theo những mùa hoa 
Năm nay mới 17 tuổi nhưng anh Đoàn Đình Ngọc (quê Bình Thuận) đã có thâm niên 2 năm theo cha mẹ rong ruổi nhiều nơi, để đưa đàn ong đến các vùng đất mới tìm mật. Anh cho biết, mùa đánh mật chỉ trong vòng 6 tháng (từ tháng 1 đến tháng 6 âm lịch), quãng thời gian sau phải đưa đàn về để dưỡng ong rồi chia đàn và nhân giống.
Trong lúc chia đàn phải tạo ra một con ong chúa cho mỗi thùng, ong chúa có nhiệm vụ đẻ trứng sinh ra ong thợ để đi hút mật và cân đối các cầu ong trong một thùng để tiếp tục lên đường “đánh mật”. Anh Ngọc tâm tình: “Mùa nào mật đó, nên đã theo nghề phải chấp nhận rong ruổi khắp nơi. Khi thì lên tận Đắk Nông, Đắk Lắk để đánh mật hoa cà phê; lúc về Đồng Nai để tìm hương hoa tràm, hoặc phải ngược ra Hưng Yên, Bắc Giang tìm hoa nhãn lồng. Mỗi năm chỉ có một lần về thăm nhà”. 
Làm nghề “đánh mật” tức phải chấp nhận cuộc sống phiêu dạt nay đây mai đó, lấy lều trại làm nơi cư trú, làm bạn với cảnh “màn trời chiếu đất”, thường xuyên đối diện với hiểm họa từ dịch bệnh, mưa dông và gió lốc. Và cũng phải chấp nhận rủi ro, muốn đặt trại phải bỏ tiền đặt cọc, thuê chỗ, nhưng có khi đặt trại ngày trước, hôm sau đã phải di dời do mưa bão phá trại khiến các thùng ong tan vỡ. Mỗi lần trại bị phá như thế phải di chuyển cả một quãng đường dài để tìm bến mới, chi phí rất tốn kém. 
Và không ngoài quy luật thị trường, nghề nuôi ong lấy mật cũng bấp bênh, có khi sản phẩm đã thu hoạch nhưng bí đầu ra vì bị tiểu thương ép giá. Giá mật ong khi cao lên tới 47.000 đồng/kg, nhưng hiện tại thì “bèo bọt” chỉ 26.000 đồng/kg nên phải trữ lại chờ giá, không dám tung ra thị trường. 
Dù nay đây mai đó, thiếu thốn đủ đường, nhưng khi đã thành niềm đam mê khó bỏ thì những người nuôi ong lấy mật vẫn cứ “chạy” theo những mùa hoa bung nở trên dặm dài những nẻo đường xa ngái, để nuôi thân và lo cho cuộc sống gia đình.
Hoàng Bắc (ĐTTCO)

Có thể bạn quan tâm

Tự hào 2 xã Anh hùng Ia Dơk, Kon Chiêng

Tự hào 2 xã Anh hùng Ia Dơk, Kon Chiêng

(GLO)- Trong kháng chiến chống Mỹ, xã Ia Dơk (tỉnh Gia Lai) là căn cứ cách mạng quan trọng, đồng thời cũng là nơi hứng chịu nhiều đau thương, mất mát. Những cánh đồng từng bị bom cày xới, những mái nhà bình yên hóa tro tàn, bao số phận người dân vô tội bị giặc sát hại.

Thủ lĩnh giữ rừng Hà Ra

Thủ lĩnh giữ rừng Hà Ra

(GLO)- Gần 40 năm gắn bó với rừng, ông Nguyễn Văn Chín-Giám đốc Ban Quản lý rừng phòng hộ Hà Ra (xã Hra, tỉnh Gia Lai) được biết đến như vị “thủ lĩnh giữ rừng” đặc biệt: từ việc biến lâm tặc thành người giữ rừng đến phủ xanh vùng đất cằn cỗi nơi “cổng trời” Mang Yang.

Những cây đa trăm tuổi giữa đại ngàn Kon Ka Kinh

Những cây đa trăm tuổi giữa đại ngàn Kon Ka Kinh

(GLO)- Hàng trăm năm qua, những gốc đa lặng lẽ vươn mình trong rừng già Kon Ka Kinh, thấm đủ chuyện nhân sinh để hóa thành "chứng nhân" của đại ngàn. Quần thể đa cổ thụ không chỉ tạo nên cảnh quan kỳ vĩ, mà còn trở thành di sản tinh thần gắn bó với bao thế hệ cư dân sống dựa vào rừng.

Vào mùa xoay chín

Vào mùa xoay chín

(GLO)- Sau hơn 4 năm chắt chiu nhựa sống, hấp thụ tinh hoa đất trời, những cây xoay ở cánh rừng Kbang, Sơn Lang, Đak Rong đã bung hoa kết trái. Vào mùa xoay chín, người dân cũng đón “lộc rừng”, mang về nguồn thu nhập đáng kể.

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Dệt những sợi kí ức giữa đại ngàn

Khi sản phẩm công nghiệp ngày càng tràn ngập thị trường thì ở vùng núi rừng Đưng K’nớ (xã Đam Rông 4, tỉnh Lâm Đồng) vẫn còn những người phụ nữ cần mẫn bên khung cửi, kiên nhẫn nhuộm từng sợi chỉ, dệt từng hoa văn. Những tấm thổ cẩm ra đời từ nơi đây là hơi thở níu giữ kí ức truyền thống đại ngàn.

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Xã tỷ phú nơi biên viễn

Trong hai năm 2024-2025, thủ phủ Tây Nguyên trúng đậm cà phê. Chỉ tính riêng huyện Đắk Mil (tỉnh Đắk Nông cũ), các lão nông đã sắm 1.000 ô tô trong năm 2024. Xã Bờ Y (huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum cũ, nay thuộc tỉnh Quảng Ngãi giáp Lào và Campuchia) cũng chung niềm vui ấy...

Những đoản khúc Huế

Những đoản khúc Huế

Hôm ấy, trên xe khi đi qua đoạn đường gần Khách sạn Morin và Trung tâm Nghệ thuật Điềm Phùng Thị ở Huế, nhìn hàng cây rất đẹp, tôi nói với người lái xe: “Nếu thấy cây long não, em chỉ cho anh nhé”. 

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn của người Rục

Tầm nhìn (view) đắt giá nhất của người Rục ở bản Ka Ai, xã Dân Hóa, bản Mò O Ồ Ồ, xã Thượng Hóa (Quảng Bình, nay là tỉnh Quảng Trị), đó là ngôi nhà có mặt tiền bao quát đồng lúa.

Vũ Văn Tam Lang & 50 cây violon đặc chế

Vũ Văn Tam Lang và 50 cây violon đặc chế

(GLO)- Cách đây vài năm, khi ngắm 22 cây đàn violon do ông Vũ Văn Tam Lang (phường An Phú, tỉnh Gia Lai) chế tác bằng tất cả tâm huyết được giới chuyên môn đánh giá cao, tôi thầm nghĩ, ông đã có thể tự hài lòng với những gì mình có.

Giữ mãi ngọn lửa hồng cách mạng

Giữ mãi ngọn lửa hồng cách mạng

(GLO)- Cuộc trò chuyện với hai nhân chứng sống - ông Hoàng Văn Tuyển và bà Huỳnh Thị Kim Xuyên đã đưa chúng ta trở lại những năm tháng kháng chiến đầy gian khổ, nơi tinh thần yêu nước và khát vọng cống hiến đã viết nên những trang đời đáng nhớ.

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

Xanh hóa các chốt dân quân thường trực

(GLO)- Khi mới xây dựng, các chốt chiến đấu dân quân thường trực biên giới chỉ có công sự, trận địa chiến đấu. Nhờ bàn tay lao động cần cù của cán bộ, chiến sĩ, chốt được phủ xanh bởi bồn hoa, cây cảnh, thảm cỏ, cây xanh và có vườn tăng gia, ao cá, tạo thêm nét đẹp ở nơi biên cương.

Vào rừng... chờ ươi bay

Vào rừng... chờ ươi bay

Sau 4 năm, khi những cánh rừng già miền núi TP.Đà Nẵng (Quảng Nam cũ) chuyển mình vào mùa ươi chín, hàng ngàn người dân lại có một cuộc 'di cư' tạm thời vào rừng sâu chờ 'lộc trời' rơi xuống để nhặt.

null