Mái hiên cổ tích

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Tuổi thơ tôi gắn với hiên nhà. Ngôi nhà tranh 3 gian 2 chái có mái hiên rất rộng đằng trước. Nhà Việt xưa kết cấu rất khác với các kiểu nhà đương đại: các gian trong dành làm nơi thờ cúng, ngủ nghỉ; chái làm kho hoặc bếp. Và, đương nhiên “không gian sống” cho mọi sinh hoạt còn lại, từ ăn uống, chuyện trò, nhiều khi cả việc tiếp khách nữa… đều dồn hết nơi hiên nhà.

Nhà 3 gian nên hiên nhà tôi cũng được chia thành 3 khu vực. Ở giữa, cha đặt bộ bàn nước để ngồi chơi hoặc tiếp khách. Cái “phòng khách” ấy được chắn trước bằng một tấm phên tre đan (được gọi là “phên cáo”) như tấm bình phong để che bớt mưa nắng. Chỉ che bớt nắng mưa là bởi, phên đan thưa nên gió với ánh sáng nhẹ vẫn lọt vào đủ để người ngồi chơi nghe thoáng mát mùa hè, sáng sủa, ấm áp mùa đông. Giờ nhắc lại chuyện xưa mới nghĩ ra, chứ hồi nhỏ ấy là chỗ dành cho cha tiếp khách, bàn chuyện người lớn, con nít chúng tôi không dám tới.

Không chỉ con cái, ngay cả mẹ cũng ít “ngồi bàn”, trừ khi có việc quan trọng. Mẹ thích trải chiếu gian bên, thoải mái ngồi bệt duỗi chân, lưng dựa tường hơn. Ấy là lúc mẹ cần vá may, trò chuyện với các bà, các cô hàng xóm đến chơi hay đơn giản chỉ muốn hóng mát, bắt chấy chải đầu hoặc kể chuyện cổ tích cho mấy đứa con. Cơm ăn ngày 3 bữa, mẹ cũng dọn ra hiên. Những bữa cơm đầm ấm bên hiên nhà mâm đặt giữa, nồi xoong dồn phía trước. Phía đầu nồi, mẹ ngồi xới cơm, gắp cá, múc canh. Cha ngồi đối diện phụ mẹ. Vị trí còn lại quanh mâm chừa phần các con. Con mực nằm vòng ngoài cách một quãng xa, mõm kê lên 2 chân trước mắt lim dim. Thấy vậy đừng tưởng cu cậu ngủ quên, chỉ cần một cục xương lia ra mực ta đã thoắt cái chồm dậy, ngoạm chạy biến ra sân.

Minh họa: Huyền Trang

Minh họa: Huyền Trang

Ngày nóng bức, manh chiếu của mẹ càng được trải ra hiên nhiều hơn. Những buổi trưa đứng gió, mấy mẹ con ngả lưng ở hiên quạt mo quạt phạch phạch trong khi cha ngả người đung đưa trên chiếc võng treo giữa 2 thân cột. Đêm thì khỏi nói, sau bữa cơm chiều, hiên sẽ trở thành nơi tập trung trò chuyện của người lớn, nơi vui đùa của trẻ con. Khí mát trời đêm phẩy nhẹ vào hiên, xua đi cái oi ả sót lại của ngày. Tôi mê nhất những đêm trăng trải chiếu hiên nhà nằm ngắm trăng rồi nghe mẹ kể chuyện. Mẹ tôi thuộc rất nhiều chuyện đời xưa. Chuyện kể của mẹ cứ liên miên chắp nối nhiều đêm, “trường thiên” không kém câu chuyện của nàng Scheherazade trong “Nghìn lẻ một đêm”. Vậy nên, nghe xong đêm này hôm sau lại háo hức mong cho… trời mau tối để nghe tiếp phần sau! Nghe lâu thành thuộc và cái “kiến văn cổ tích” từ mái hiên ngôi nhà thân thương cứ ngày một dày thêm. Vậy nên, sau này, mỗi khi có ý định cầm bút viết về những hoài niệm tuổi thơ, hình ảnh đầu tiên hiện trong tâm trí tôi luôn là hình ảnh nằm khoanh trong lòng mẹ một đêm trăng nghe kể chuyện đời xưa…

Có thể bạn quan tâm

Gánh cá của mẹ

Gánh cá của mẹ

(GLO)- Sáng sớm, khi chú gà trống choai cất tiếng gáy đầu tiên hòa vào tiếng thuyền chài khua nước ngoài sông, mẹ đã thức dậy. Bên ánh lửa bập bùng từ bếp củi, mẹ lặng lẽ chuẩn bị cho một ngày ra chợ. Hôm nay, mẹ lại gánh cá ra chợ huyện.

Khoảng trời quê

Khoảng trời quê

Mẹ vợ tôi, bà ngoại của 2 con trai của tôi, luôn miệng thắc mắc, ở thành phố lạ nhỉ, lúc nào cũng đông như mắc cửi và đèn điện như sao xa.

Sau cơn mưa

Sau cơn mưa

(GLO)- Với nhiều người, tự thân mưa đã gợi nỗi sầu, như một sự bất an, là niềm không mong đợi. Dẫu thế, như cỏ cây, cuộc đời mỗi người chẳng phải từ cơn mưa mà lớn khôn lên, những trải nghiệm cứ thế mà lấp đầy.

Dòng sông tuổi thơ

Dòng sông tuổi thơ

(GLO)- Ai cũng có tuổi thơ gắn bó với quê hương xứ sở, nơi chôn rau cắt rốn, nơi cuộc đời sâu nặng nghĩa tình với ông bà, cha mẹ, xóm giềng hay những gì thân thuộc nhất. Với tôi, tuổi thơ cũng từng gắn bó với dòng sông quê hương. Ấy là dòng sông Minh.

Ảnh minh họa. Nguồn internet

Nuôi chữ, dưỡng tâm

(GLO)- Con người có quá nhiều đam mê mà một ngày thời gian được mặc định sẵn và phải chia đều cho những việc khác nhau. Cân bằng được mọi thứ, thật chẳng dễ dàng gì. Và cuối cùng thì những gì mình cho là quan trọng nhất thường được ưu tiên. Với riêng tôi, sự ưu tiên đó là niềm vui bên con chữ.

Dòng sông An Lão. Ảnh: internet

Dòng sông tuổi thơ

(GLO)- Có lẽ ai cũng có một miền ký ức để thương, để nhớ, để mỗi khi mỏi mệt giữa cuộc đời xô bồ lại mong được trở về. Với tôi, miền ký ức ấy nằm dọc theo dòng sông An Lão, đoạn chảy qua thôn Hội Long-một làng quê nhỏ thuộc huyện Hoài Ân, tỉnh Bình Định.

Mật ngọt trước hiên nhà

Mật ngọt trước hiên nhà

(GLO)- Trước hiên nhà tôi bỗng xuất hiện một tổ ong mật. Đàn ong bay lượn trong nắng mai, những đôi cánh mỏng manh khẽ rung lên, hòa cùng làn gió nhẹ, tạo nên bản nhạc du dương. Tôi lặng lẽ dõi theo, chợt cảm thấy lòng mình cũng rung lên theo nhịp điệu ấy, một sự đồng điệu vô hình.

Chiêng ngân lòng phố

Chiêng ngân lòng phố

(GLO)- Sương còn an nhiên trên từng ngọn cỏ. Dãy núi phía trước nhà hiện ra mờ mờ. Đâu đó, vẳng trong thung sâu, gà rừng đã cất những thanh âm đầu tiên kéo bình minh vượt qua sườn đồi để chào một ngày mới.

Mùa hạ bình yên

Mùa hạ bình yên

(GLO)- Tôi thường kết thúc một buổi tối bằng vài phút ngồi yên trước khi đặt mình vào giấc ngủ. Ánh sáng của bóng đèn đêm phả dịu xuống là một bối cảnh nhẹ nhõm cho những nghĩ ngợi còn đọng lại sau cùng khi ngày vừa trôi.

Chạm vào sách

Chạm vào sách

(GLO)- Tôi có thói quen đọc sách từ hồi còn nhỏ. Cứ đi đâu, làm gì thấy thuận tiện là tôi mang sách theo cùng. Trên chuyến tàu Bắc-Nam hay trên chuyến xe đường dài, trong ba lô của tôi luôn có một vài cuốn sách mới mua hay đọc nửa chừng.

Vườn xưa mùa trái rụng

Vườn xưa mùa trái rụng

(GLO)- Tôi từng nghe âm thanh ấy khi ngồi dưới một tán cây xoài sẻ sau vườn, nơi má tôi phơi áo, con mèo nằm duỗi mình trên bậu cửa và tuổi thơ tôi trôi qua như một dòng nước mát lành.

Ngoái nhìn thương nhớ

Ngoái nhìn thương nhớ

Mỗi lần ngang qua góc phố nhỏ ấy, mình đều sẽ sàng ngoái đầu nhìn lại ngôi nhà ba tầng cũ kĩ và hàng cây bằng lăng đang đến mùa trổ hoa vun tán tròn no đủ mãi khiến cho bao người ngẩn ngơ theo sắc màu tim tím đến lạc lối về.

Bước chậm, thở sâu

Bước chậm, thở sâu

(GLO)- Người xưa có câu: “Dục tốc bất đạt” (nghĩa là nếu muốn nhanh chóng thành công mà lại nóng vội thì sẽ không đạt kết quả). Còn bây giờ, mọi người thường bảo nhau, muốn nhanh thì phải từ từ.

Ru ta dịu dàng

Ru ta dịu dàng

(GLO)- Hôm đi tập huấn chuyên môn, tôi gặp lại Mây, cô bạn chung phòng ký túc xá hồi đại học. Suốt buổi hàn huyên, Mây cứ đăm đăm nhìn tôi, đôi mắt nói nhiều hơn cả những lời tâm sự.

Lưu bút học trò

Lưu bút học trò

(GLO)-Tháng 5, nắng bắt đầu rót mật lên từng kẽ lá. Màu nắng ấm nồng như lời thì thầm của thời gian, nhắc nhở chúng tôi rằng, ngày chia tay thầy cô, bè bạn đang đến thật gần. Trong lòng mỗi chúng tôi, dường như có một khoảng trống dần mở ra, khoảng trống của bao điều chưa kịp nói, chưa kịp làm.

Rau dại quê nhà

Rau dại quê nhà

(GLO)- Mùa nào thức nấy, vùng nào rau ấy, không chỉ những bữa cơm trên rẫy, dưới đồng mà dường như bữa cơm nào của tuổi thơ chúng tôi cũng không thiếu mớ rau dại.

Năm tháng học trò

Năm tháng học trò

(GLO)- Mỗi độ hè về, khi những tia nắng tràn ngập trên sân trường cũng là lúc những chùm phượng vĩ bắt đầu cháy đỏ một góc trời. Phượng không chỉ là loài hoa báo hiệu mùa hè mà còn là biểu tượng bất diệt của tuổi học trò-cái tuổi ngây thơ, vụng dại nhưng đầy ắp yêu thương và khát vọng.

null