Giữ “hồn trà” trong từng dáng ấm

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Không ít người vừa mê trà vừa có thú sưu tầm ấm. Với họ, chiếc ấm không chỉ để pha trà mà còn là bạn tri âm, lặng lẽ đồng hành trong từng cuộc trà. Họ “dưỡng ấm” như nâng niu một thú chơi đầy tinh tế.

Ấm nào trà nấy

Là người mê trà lâu năm, anh Bùi Huy Thông (36A Tôn Thất Tùng, TP. Pleiku) sở hữu hàng chục dáng ấm khác nhau, từ Tuyền Lô, Hồ Lăng, Tiếu Anh, Song Tuyền Trúc Cổ đến Thọ Đào, Báo Xuân Mai, Thủy Bình... Đó phần lớn là những chiếc ấm đất tử sa được làm thủ công, có giá trị hàng chục đến vài chục triệu đồng.

Vẻ đẹp về hình dáng và sự tinh tế trong chế tác khiến những chiếc ấm trở thành một phần không thể thiếu trong mỗi cuộc trà. “Mỗi chiếc ấm hợp với một loại trà. Lâu ngày, ấm sẽ lưu hương loại trà thường pha, dù rửa sạch đến mấy cũng sẽ phảng phất hương trong lòng ấm”-anh Thông chia sẻ.

am-ho-lang-voi-hinh-cay-cau-kieu-tren-nap-am-co-gia-tren-20-trieu-dong-thuoc-bo-suu-tap-am-cua-anh-bui-huy-thong.jpg
Ấm Hồ Lăng với hình cây cầu kiều trên nắp ấm-thuộc bộ sưu tập ấm của anh Bùi Huy Thông. Ảnh: Hoàng Ngọc

Một chiếc ấm phù hợp sẽ giữ được nguyên vẹn “hồn trà”. Cũng vì lẽ đó, anh Thông sẵn sàng chi vài chục triệu đồng để có 1 chiếc ấm. Chiếc ấm đắt nhất mà anh từng sở hữu là ấm dáng Hồ Lăng hay còn gọi là Tứ Phương Kiều Đỉnh có giá hơn 20 triệu đồng. Trên nắp ấm có hình cây cầu kiều.

Còn ấm Tuyền Lô có màu lạ nhất trong bộ sưu tập của anh có giá gần 10 triệu đồng. Anh nâng niu chiếc ấm này và chỉ dùng để pha trà xanh Thái Nguyên. Ấm lên màu lục thẫm như tụ lại màu trà xanh trăm năm trên thân ấm.

dscf0446.jpg
Ấm Tuyền Lô có màu xanh lục như tụ lại màu trà xanh trăm năm trên thân ấm. Ảnh: Hoàng Ngọc

9Anh Thông chia sẻ: Những chiếc ấm anh sở hữu chỉ là những loại rất bình thường của dòng ấm tử sa. Nhưng giá trị của ấm không phụ thuộc vào tiền bạc mà nằm ở thời gian và sự gắn bó, ở quá trình nuôi ấm của mỗi người.

Mỗi chiếc ấm đều được anh chăm chút như một người bạn, chỉ dùng nước sạch rửa ấm và tráng ấm bằng nước sôi trước khi pha. Dùng lâu, chiếc ấm lên nước bóng mịn, đó cũng chính là quá trình “dưỡng ấm”. Mỗi lần chạm tay vào thân ấm bóng mịn phảng phất hương trà như được chạm vào một lớp thời gian đã lặng lẽ thấm qua bao cuộc trà cùng những người bạn tâm giao.

dscf0767.jpg
Mỗi loại trà một ấm riêng cũng là cách dùng ấm của anh Cao Thanh Dũng để giữ hương vị tinh khiết của trà. Ảnh: Hoàng Ngọc

“Mỗi loại trà một ấm riêng” cũng là nguyên tắc bất di bất dịch của anh Cao Thanh Dũng (20 Nay Der, TP. Pleiku). Anh Dũng sở hữu những chiếc ấm quý như: Tiếu Anh, Minh Lư, Song Tuyền Lục Trúc, Như Ý… Trong đó, ấm dáng Như Ý màu vàng mỡ gà có giá gần 30 triệu đồng được anh yêu thích nhất, chỉ dành riêng để pha bạch trà. Anh nói ấm nào trà nấy chính là cách để giữ được hương vị tinh khiết của trà.

Anh Dũng cũng rất cẩn thận trong khâu “dưỡng ấm”: rửa bằng nước sạch, sau đó cho vào máy sấy ở nhiệt độ phù hợp. Với anh, chiếc ấm không chỉ là dụng cụ pha trà mà còn là một tác phẩm nghệ thuật tinh tế, mang vẻ đẹp vượt thời gian.

dscf0786-412.jpg
Ấm Như Ý có màu sắc trang nhã thường được chủ nhân dùng để pha bạch trà. Ảnh: Hoàng Ngọc

Thuộc thế hệ 9X nhưng anh Dũng khá hoài cổ. Anh còn làm một phòng trà trang nhã, hướng ra khu vườn yên tĩnh với những gốc bonsai. Về đêm, nguyệt quế trong vườn đẫm hương, len lỏi vào không gian thưởng trà.

Bên trong phòng trà nổi bật là bức tượng gỗ lũa thần trà Lục Vũ-một học giả uyên bác đời nhà Đường, người được mệnh danh là “Trà thánh”. Ông đã viết “Trà Kinh”-bộ sách đầu tiên về trà trong lịch sử nhân loại. Trong đó, ông không chỉ dạy cách nấu nước, chọn lá mà còn nhấn mạnh đến dụng cụ và tâm thế. Người uống phải tĩnh tại, tâm an mới có thể cảm được trọn vẹn vị trà.

Với anh Dũng, cũng như nhiều người mê trà khác, họ vẫn luôn mang tinh thần ấy trong mỗi cuộc trà. Ở đó, chiếc ấm là người bạn thầm lặng kết nối con người với phẩm chất của các loại trà.

“Tái sinh vụn vỡ”

Thú chơi ấm không tránh khỏi những lúc “vụn vỡ”. Anh Dũng từng mua được chiếc ấm dáng đài sen độc đáo với giá gần 20 triệu đồng. Ấm có dáng hệt như một đài sen già úp ngược từ màu sắc đến hình dáng, nắp ấm mang hình dáng cuống sen. Người thân không biết đó là chiếc ấm đất mà nghĩ là vật trưng bày nên khi cầm lên đã lỡ tay làm rơi vỡ chiếc nắp.

Đó cũng là chiếc ấm được nghệ nhân làm với số lượng hạn chế, chỉ vài bản trên thị trường. Anh Dũng vẫn cất giữ chiếc ấm không hoàn hảo và tìm cách để tái sinh vụn vỡ cho nắp ấm. Đối với người chơi ấm đất, những tai nạn đó là một phần không thể tránh khỏi.

vet-han-gan-tren-quai-am-bao-xuan-mai-khong-lam-mat-di-ve-dep-cua-am.jpg
Vết hàn gắn có màu vàng nhạt trên thân ấm Báo Xuân Mai như kể lại câu chuyện của chiếc ấm được người dùng nâng niu. Ảnh: Hoàng Ngọc

Còn anh Thông cũng từng bị bể 2 chiếc ấm quý. Chiếc ấm Báo Xuân Mai bể quai được anh gửi vào TP. Hồ Chí Minh để gắn lại theo nghệ thuật Kintsugi-kỹ thuật hàn gắn gốm sứ truyền thống của người Nhật. Vết hàn gắn có màu vàng nhạt ấy không làm mất đi thẩm mỹ, ngược lại như một “vết sẹo đẹp” kể lại câu chuyện của chiếc ấm quý.

“Đôi khi cuộc sống cũng làm ta tan vỡ thành nhiều mảnh. Nhưng nếu biết cách tái sinh, nó lại càng đẹp hơn”-anh Thông chia sẻ. Chiếc ấm còn lại bị vỡ nát là ấm Liên Tử nhưng anh không nỡ vứt đi mà cẩn thận cất vào chiếc túi vải đặt cạnh những chiếc ấm nguyên vẹn, bởi đó cũng là chiếc ấm anh rất quý.

tra-nao-am-nay-ne-co-rat-nhieu-dang-am-phu-hop-de-pha-tung-loai-tra-khac-nhau.jpg
Một góc ấm tại Tâm Việt Trà. Ảnh: Hoàng Ngọc

Anh Nguyễn Quốc Tuân-Chủ cửa hàng Tâm Việt Trà (45/7 Phan Đình Giót, TP. Pleiku), một trong những người có thâm niên bán trà cụ ở phố núi cũng từng chứng kiến nhiều chuyện “vụn vỡ” éo le. Có khách hàng mua ấm giá 20 triệu đồng, về giấu vợ chỉ nói giá 500 ngàn đồng. Vợ đem rửa làm bể vòi, anh chỉ biết... ngậm bồ hòn chứ không dám nói thật. Với người chơi ấm, đôi khi giá trị không nằm ở tiền bạc mà đó còn là một dáng ấm rất khó tìm lại.

Anh Tuân cho biết thêm: Phàm những người mê trà đều mê ấm. Thú chơi ấm hiện nay không chỉ giới hạn trong lớp trung niên mà đã lan sang thế hệ 9X, thậm chí gen Z. Những chiếc ấm không còn là món đồ xưa cũ mà trở thành biểu tượng của sự chỉn chu trong thưởng trà và chiều sâu tinh thần của người uống trà.

Trong thời buổi mà mọi thứ đều có thể thay mới bằng công nghệ, những người như anh Thông, anh Dũng… vẫn chọn nâng niu một vết nứt, một nắp ấm vỡ, một mùi trà lưu hương qua thời gian. Bởi lẽ họ biết, có những thứ càng dùng lâu, càng sinh hương.

Có thể bạn quan tâm

Người nặng lòng với dân ca Tày

Người nặng lòng với dân ca Tày

(GLO)-Hơn 30 năm kể từ ngày rời quê hương Cao Bằng vào Gia Lai lập nghiệp, ông Mã Văn Chức (SN 1961, tổ 3, thị trấn Phú Thiện) vẫn nặng lòng với văn hóa dân tộc Tày. Hơn 100 bài hát đã được ông sáng tác theo làn điệu dân ca Tày với mong muốn “giữ lửa” cho âm nhạc dân gian.

Thơ Lữ Hồng: Những gương mặt hoa cài

Thơ Lữ Hồng: Những gương mặt hoa cài

(GLO)- Bằng hình ảnh thiên nhiên giàu biểu cảm, bài thơ "Những gương mặt hoa cài" của Lữ Hồng gợi nên vẻ đẹp bình yên ẩn sâu trong nhịp sống phố thị. Lời thơ không chỉ là hoài niệm, mà còn là nơi gửi gắm tình yêu, ký ức và những giấc mơ không lời giữa tháng năm xoay vần.

Thơ Sơn Trần: Phía Trường Sơn

Thơ Sơn Trần: Phía Trường Sơn

(GLO)- Bài thơ "Phía Trường Sơn" của Sơn Trần là khúc trầm sâu lắng về nỗi nhớ và sự hy sinh lặng thầm phía hậu phương. Tháng Tư về trên biên cương đầy cỏ xanh và chiều sương phủ trắng, nỗi nhớ hòa quyện cùng đất trời, tạo nên một bản tình ca sâu lắng dành cho cha-người lính năm xưa.

Nẻo về tháng Tư

Nẻo về tháng Tư

(GLO)- Bước chân trên dải biên cương một ngày tháng Tư nắng đượm, tôi thốt nhiên nhớ tới mấy câu thơ của Nguyễn Bình Phương: “Những cột mốc vùng biên bóng trải xiêu xiêu/Dãy núi oằn lên từng nhịp thở”.

Gió đồng mùa hạ

Gió đồng mùa hạ

(GLO)- Gió từ cánh đồng quê lại thổi tràn qua ô cửa nhỏ, mang theo hương thơm nồng nàn của lúa non và mùi ngai ngái của đất sau cơn mưa đầu mùa.

Di sản người Anh hùng trên đất Tây Nguyên

Di sản người Anh hùng trên đất Tây Nguyên

(GLO)- Giữa cái nắng oi ả của tháng 4, chúng tôi từ TP. Pleiku vượt hơn 70 km về thăm làng Stơr (xã Tơ Tung, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai), quê hương của Anh hùng Núp. Nơi đây có nhà lưu niệm mang dấu ấn lịch sử-văn hóa độc đáo, thu hút đông đảo du khách đến tham quan, tìm hiểu.

Xe Thư viện lưu động phục vụ gần 800 học sinh tại Kông Chro

Xe Thư viện lưu động phục vụ gần 800 học sinh tại Kông Chro

(GLO)- Trong 2 ngày (24 và 25-4), Thư viện tỉnh Gia Lai phối hợp với Thư viện huyện Kông Chro tổ chức hoạt động ngoại khóa hưởng ứng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam (21-4), nhằm lan tỏa văn hóa đọc trong cộng đồng, khơi dậy niềm yêu sách trong giới trẻ, góp phần xây dựng xã hội học tập.

Di sản Hán Nôm: Khai mở lịch sử văn hóa Gia Lai

Di sản Hán Nôm khai mở lịch sử văn hóa Gia Lai

(GLO)- Có những trầm tích văn hóa nằm im lìm trong những đạo sắc phong cũ kỹ, tờ khế ước ruộng đất phủ bụi thời gian hay văn tế cổ xưa xướng lên nơi đình làng. Tại Gia Lai, kho báu di sản Hán Nôm ấy đang dần được đánh thức, góp phần khai mở lịch sử văn hóa của vùng đất cao nguyên.

Bài học đầu đời

Bài học đầu đời

(GLO)- Mãi đến bây giờ, cánh tay tôi vẫn còn một vết sẹo. Vết sẹo đỏ ửng, kéo dài trông thật “thiếu thẩm mỹ”. Bạn bè khuyên đi xóa sẹo nhưng tôi lại không muốn. Bởi lẽ, với tôi, vết sẹo ấy gắn liền cùng kỷ niệm về bài học đầu đời.

Khẳng định sức sống bất tận của văn học nghệ thuật trong đời sống tinh thần Nhân dân

Khẳng định sức sống bất tận của văn học nghệ thuật trong đời sống tinh thần Nhân dân

(GLO)- Đó là phát biểu của Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Châu Ngọc Tuấn tại hội nghị tổng kết 50 năm nền văn học nghệ thuật tỉnh Gia Lai sau ngày thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025) diễn ra vào sáng 23-4 tại Hội trường 2-9 (TP. Pleiku).