Trước đây, ông Kpă Kleng (71 tuổi, làng Tao Chor, xã Ia Hrú) cùng 3 cháu ngoại sống trong căn nhà vách gỗ mục nát. Người con gái duy nhất mất sớm, con rể bị mù lòa, phải trở về nương nhờ mẹ ruột, bỏ lại đàn con thơ dại cho ông chăm sóc. Không đất sản xuất, bữa ăn hằng ngày phụ thuộc vào sự cưu mang của bà con lối xóm. Mặc dù thuộc diện được hỗ trợ xóa nhà tạm, nhưng gia đình ông chỉ có mảnh đất nông nghiệp, không có sổ đỏ lẫn tiền đối ứng.
Ông Trần Minh Tâm - Chủ tịch UBND xã Ia Hrú - cho biết: “Nắm bắt được hoàn cảnh ông Kleng, hệ thống chính trị cùng vào cuộc để tìm phương án tháo gỡ từng vướng mắc. Từ chuyển đổi mục đích sử dụng đất đến vận động doanh nghiệp hỗ trợ kinh phí, tất cả đều được triển khai khẩn trương”.
“Không để người nghèo đơn độc trong hành trình an cư” - đó là quyết tâm được hiện thực hóa bằng sự chung tay của nhiều phía. Nhờ sự vào cuộc ấy, đến nay, ông Kleng đã xây dựng căn nhà khang trang. Đó không chỉ là nơi che nắng, chắn mưa, mà còn là hơi ấm tình người, giúp 4 ông cháu vơi đi nhọc nhằn trong cuộc sống.
Thị xã Hoài Nhơn (cũ) cũng là địa phương đi đầu trong công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát. Qua rà soát ban đầu, thị xã còn 143 hộ gặp khó khăn về nhà ở nhưng vướng thủ tục đất đai nên không thể nhận tiền hỗ trợ từ Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát. Trước tình hình đó, Bí thư Thị ủy Phạm Trương yêu cầu các địa phương vận động người thân hiến đất để tách thửa, cấp đất ở cho hộ chưa có đất; tìm giải pháp cho các trường hợp có tranh chấp... Nhờ cách làm quyết liệt, đến nay nhiều gia đình đã có được chỗ ở ổn định.
Điển hình là trường hợp ông Nguyễn Văn Bình (khu phố Kim Giao Bắc, phường Hoài Nhơn Đông) - người nhiều năm nay lo việc thờ cúng 2 Mẹ Việt Nam Anh hùng và 6 liệt sĩ. Dù vậy, ông lại không có đất ở hợp pháp, chỉ ở trong một căn nhà tạm bợ. Thấu hiểu hoàn cảnh ấy, chính quyền đã trực tiếp đến gặp gỡ, sau đó bố trí đất ở tại phường Hoài Nhơn Đông và hỗ trợ kinh phí xây dựng nhà cho ông.
Ngày ông Bình dọn về nhà mới, địa phương còn tặng thêm nhiều vật dụng thiết yếu để căn nhà thêm ấm cúng. Trong niềm xúc động, ông chia sẻ: “Cả đời tôi chưa bao giờ nghĩ sẽ có ngày được sống trong ngôi nhà của chính mình. Nay có chỗ thờ tự khang trang, có mái ấm yên ổn, tôi thật sự biết ơn chính quyền và bà con đã giúp đỡ”.
Tại xã biên giới Ia Mơ, 36 hộ nghèo khó khăn về nhà ở thuộc diện hỗ trợ từ chương trình nhưng chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ông Nguyễn Văn Đô - Chuyên viên Phòng Văn hóa - cho hay: “Để đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho người dân, tôi đã kịp thời tham mưu Ban Chỉ đạo triển khai hỗ trợ các hộ dân trong đo đạc, kiểm tra hiện trạng để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân. Nhờ triển khai đồng bộ các nội dung nên 36 hộ dân đều đủ điều kiện được nhận hỗ trợ 60 triệu đồng/hộ để hoàn thành căn nhà mơ ước của mình”.
Quá trình thực hiện chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát gặp những khó khăn như thiếu mặt bằng xây dựng, thiếu nhân lực và kỹ thuật thi công, giá vật liệu tăng cao và mức hỗ trợ chưa đáp ứng nhu cầu thực tế. Tuy nhiên, với sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền và sự phối hợp hiệu quả của các ngành, từng vướng mắc được tháo gỡ, đảm bảo tiến độ đề ra.
Tại xã biên giới Ia Mơ, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể cùng vào cuộc, vừa tuyên truyền, vận động người dân, vừa giám sát quá trình triển khai. Các buổi kiểm tra thực tế được tổ chức thường xuyên, giúp xử lý nhanh những vướng mắc phát sinh từ cơ sở.
Ông Nguyễn Tuấn Anh - Phó Chủ tịch UBND xã Ia Mơ - thông tin: Ngay từ khi có chủ trương, xã đã thành lập Ban Chỉ đạo, phân công rõ trách nhiệm từng thành viên phụ trách từng thôn, làng. Mỗi cán bộ bám sát cơ sở, nắm chắc tình hình, kịp thời tháo gỡ vướng mắc từ khâu rà soát đối tượng đến triển khai xây dựng. Nhờ cách làm này, từng khó khăn đều được xử lý ngay tại chỗ, tránh tình trạng đùn đẩy hay chậm trễ. Đây được xem là yếu tố quyết định giúp Ia Mơ hoàn thành tiến độ hỗ trợ 100% nhà tạm, nhà dột nát chỉ trong vòng 6 tháng.
“Bên cạnh nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước, chúng tôi đã huy động các doanh nghiệp, tổ chức xã hội và người dân trên địa bàn chung tay hiện thực hóa giấc mơ an cư cho các hộ nghèo trên địa bàn. Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, các đồn Biên phòng Ia Lốp và Ia Mơ cùng lực lượng dân quân, đoàn viên thanh niên, phụ nữ… đã đóng góp gần 300 ngày công. Sự góp sức ấy không chỉ giảm chi phí xây dựng mà còn tạo nên tình quân - dân gắn bó bền chặt nơi vùng biên” - Phó Chủ tịch UBND xã Ia Mơ cho hay.
Nhớ lại thời điểm đầu năm nay, khi giá vật liệu tăng cao khiến công tác xóa nhà tạm của huyện Chư Pưh (cũ) bị chậm tiến độ, ông Rah Lan Lân - Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy, nay là Bí thư Đảng ủy xã Ia Hrú, chia sẻ: Hầu hết các hộ được hỗ trợ đều là hộ nghèo, đặc biệt khó khăn, không có khả năng đối ứng, ngoài kinh phí hỗ trợ của Nhà nước 60 triệu đồng/căn xây mới. Trong khi đó, tình trạng giá các loại vật liệu như cát xây, đá móng, gạch nung… đều tăng đột biến, nguồn cung khan hiếm, thợ xây lại thiếu dẫn đến tiến độ nhiều nơi chậm so với kế hoạch.
Để tháo gỡ, Ban Chỉ đạo đã chỉ đạo thành lập tổ công tác kiểm tra giá vật liệu, kiên quyết ngăn chặn tình trạng đầu cơ, tăng giá. Ông Lân cho biết thêm: “Tôi trực tiếp làm việc với các doanh nghiệp cung ứng vật liệu xây dựng, nhất là cát, gạch nung trên địa bàn huyện Phú Thiện (cũ), yêu cầu ưu tiên cung ứng cho các địa phương trên địa bàn để kịp thời triển khai thực hiện xóa nhà tạm theo đúng tiến độ đã đề ra. Đồng thời, kêu gọi các doanh nghiệp trên địa bàn chung tay hỗ trợ các hộ dân khó khăn về nhà ở nhưng không thuộc diện Nhà nước hỗ trợ vì vướng thủ tục về đất đai, tiền đối ứng…”.
Không chỉ góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nhiều doanh nghiệp và cá nhân còn lan tỏa tinh thần sẻ chia bằng những nghĩa cử thiết thực trong công tác an sinh xã hội. Tại các địa phương, sự đồng hành này đã mang đến hàng trăm mái ấm kiên cố, giúp hộ nghèo, cận nghèo và người có công ổn định chỗ ở, vươn lên thoát nghèo. Tinh thần “người góp sức, người góp của” đã trở thành điểm sáng trong phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát thời gian qua.
Lãnh đạo huyện Tuy Phước (cũ) tặng hoa tri ân các doanh nghiệp tích cực ủng hộ công tác xóa nhà tạm của địa phương. Ảnh: Thảo Khuy
Phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát ở Ia Hrú nhanh chóng lan tỏa khi nhiều doanh nghiệp địa phương tiên phong chung tay. Vợ chồng anh Trần Đình Nho và chị Nguyễn Thị Kim Son (Công ty TNHH MTV Hoàng Chí Phát, thôn Plei Đung, xã Ia Hrú) là tấm gương điển hình. Khi trực tiếp đến khảo sát, chứng kiến cảnh sống của các hộ nghèo, anh chị quyết định hỗ trợ xây dựng 2 căn nhà kiên cố.
Nhắc lại lần thăm nhà ông Kleng, chị Son rưng rưng: “Nghe ông kể về cuộc sống trong căn nhà dột nát, tôi không cầm được nước mắt. Mình không thể làm ngơ trước cảnh ấy”. Không chỉ hỗ trợ xây nhà, Công ty đã cân đối nguồn hàng dự trữ để bán vật liệu với giá thấp hơn 15-20% so với thị trường, giữa thời điểm vật giá leo thang. Đây chính là cách đồng hành thiết thực, giúp hộ nghèo có thể “chạm tay” tới giấc mơ an cư.
Công ty TNHH Kỹ nghệ Eco Tech đã đóng góp 340 triệu đồng ủng hộ phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát tại huyện Tuy Phước (cũ). Chia sẻ về nghĩa cử này, ông Nguyễn Văn Sinh - Phó Giám đốc Công ty - cho biết: “Chúng tôi xem đây là hoạt động mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Với trách nhiệm của một doanh nghiệp gắn bó cùng địa phương, Eco Tech mong muốn chung tay hỗ trợ để các hộ nghèo, cận nghèo có được mái ấm kiên cố, ổn định hơn. Thời gian tới, Công ty sẽ tiếp tục đồng hành với công tác giảm nghèo bền vững”.
Còn Công ty cổ phần Thành Ngân (xã Bình Khê) - đơn vị nhiều năm gắn bó với công tác an sinh xã hội đã ủng hộ 60 triệu đồng cho địa phương và hỗ trợ thêm 500 triệu đồng cho huyện An Lão (cũ) - nơi đặt nền móng đầu tiên của Công ty.
Bà Nguyễn Thị Thanh Bình - Giám đốc Công ty - chia sẻ: “Hưởng ứng lời kêu gọi của các cấp, chúng tôi quyết định đồng hành cùng địa phương trong công tác an cư. Tuy nhiên, để giảm nghèo bền vững, sau khi bà con có chỗ ở ổn định, điều quan trọng là phải gắn đào tạo nghề với thực tế tại địa phương và có sự tham gia của doanh nghiệp. Đây cũng là hướng đi mà chúng tôi đã triển khai tại Tây Sơn và bước đầu ghi nhận tín hiệu tích cực. Thời gian tới, Công ty sẽ tiếp tục đồng hành cùng các địa phương trong các hoạt động an sinh xã hội”.
Tổng kinh phí triển khai Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh Gia Lai là 807,627 tỷ đồng, bao gồm ngân sách nhà nước 647,803 tỷ đồng; huy động từ các tổ chức, cá nhân 80,874 tỷ đồng; vốn vay từ Ngân hàng Chính sách Xã hội 78,95 tỷ đồng/1.967 hộ được vay vốn.
Kỳ 4: Xóa nhà tạm, xây lòng dân
