Ngay từ những ngày đầu giành được độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh quan điểm nhất quán: Chính phủ phải quan tâm đến đời sống của nhân dân. Sự quan tâm ấy thể hiện qua 4 điều cần phải thực hiện ngay: “Làm cho dân có ăn; Làm cho dân có mặc; Làm cho dân có chỗ ở; Làm cho dân có học hành”.
Đồng thời, Bác cũng căn dặn: “Muốn cho dân yêu, muốn được lòng dân, việc gì có lợi cho dân phải hết sức làm, việc gì có hại cho dân phải hết sức tránh. Phải chú ý giải quyết hết các vấn đề quan hệ tới đời sống của dân, dầu khó đến đâu mặc lòng. Hết thảy những việc có thể nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của dân phải được đặc biệt chú ý...”.

Thực hiện lời dạy của Bác, dưới ngọn cờ lãnh đạo của Ðảng, đến những năm đầu thế kỷ XXI, chúng ta đã có một đất nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ, đang trên con đường phấn đấu thực hiện mục tiêu phồn thịnh. Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát, để người dân an cư lạc nghiệp là một trong những nền tảng cơ bản nhất của một đất nước giàu mạnh.
Ngày 24-11-2023, Ban Chấp hành Trung ương Đảng ban hành Nghị quyết số 42-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới.
Để cụ thể hóa nghị quyết này, ngày 13-4-2024, Thủ tướng Phạm Minh Chính phát động phong trào thi đua “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước”. Thủ tướng yêu cầu hoàn thành chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025, sớm hơn 5 năm so với mục tiêu ban đầu đề ra.
“Một mái ấm xây nên, một tình thương để lại, con đường xóa đói giảm nghèo mở ra, nhân dân biết ơn với tình dân tộc, nghĩa đồng bào, đó là phần thưởng cao quý nhất cho chúng ta” - Thủ tướng Phạm Minh Chính từng chia sẻ.

Theo báo cáo của các bộ, ngành, địa phương, đến tháng 8-2024, cả nước còn hơn 300.000 gia đình vẫn phải ở trong những căn nhà tạm, nhà dột nát, không đảm bảo an toàn, trong đó có khoảng 104.000 gia đình người có công với cách mạng.
Áp dụng tư duy và cách làm mới “Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, kích hoạt các nguồn lực xã hội”, tối 5-10-2024, Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp tục phát động chương trình hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước với chủ đề “Mái ấm cho đồng bào tôi”. Ngay trong đêm đó, tổng số tiền vận động đạt được con số ấn tượng - hơn 6.000 tỷ đồng.
Đầu năm 2025, Thủ tướng chỉ đạo các ngành, địa phương tập trung triển khai đợt cao điểm 350 ngày đêm thực hiện thành công chương trình “Cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát” với tinh thần ai có gì giúp nấy, ai có công giúp công, ai có của giúp của, ai có nhiều giúp nhiều, ai có ít giúp ít.
Tại phiên họp thứ 3 của Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước, Thủ tướng yêu cầu rút ngắn tiến độ, phấn đấu đến ngày 31-10-2025 cơ bản hoàn thành việc xoá nhà tạm, nhà dột nát.
Ngày 8-6, Thủ tướng có Công điện số 84 yêu cầu phải thực hiện “quyết liệt hơn nữa, thần tốc hơn nữa, hiệu quả hơn nữa”, tập trung hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm nhà dột nát trên phạm vi cả nước trước ngày 31-8; riêng nội dung xóa nhà tạm cho người có công phải hoàn thành trước ngày 27-7.

Sau một thời gian triển khai quyết liệt, đến nay, phong trào thi đua “Cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát” và chương trình “Mái ấm cho đồng bào tôi” đã cơ bản hoàn tất.
Theo thống kê của Bộ Dân tộc và Tôn giáo, toàn quốc đã hoàn thành xóa 334.234 căn nhà tạm, nhà dột nát, với tổng kinh phí gần 50.000 tỷ đồng; về đích sớm hơn 5 năm 4 tháng so với mục tiêu đề ra.
Với những kết quả ấn tượng, chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát được công bố là 1 trong 250 dự án, công trình quốc gia đặc biệt chào mừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2-9.
Tại lễ khởi công, khánh thành các dự án, công trình đồng loạt vào ngày 19-8, Thủ tướng Phạm Minh Chính phấn khởi thông báo: “Chúng ta rất vui mừng đã cơ bản hoàn thành trước thời hạn 5 năm 4 tháng so với mục tiêu của Trung ương khóa 13 về xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước. Đây là công trình quốc gia đặc biệt, công trình ý Đảng, lòng dân”.
Tỉnh Gia Lai mới hôm nay được hình thành trên cơ sở sáp nhập 2 tỉnh Bình Định và Gia Lai (cũ); quyết tâm chăm lo nhà ở cho người dân đã được ươm mầm và hiện thực hóa từ rất sớm.
Trước khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Công điện số 102/CĐ-TTg ngày 6-10-2024 về đẩy mạnh hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước, UBND tỉnh Bình Định đã ban hành Kế hoạch số 145/KH-UBND ngày 5-8-2024, cùng một loạt quyết định, kế hoạch tiếp nối trong tháng 12-2024 và tháng 1-2025 về phân kỳ tiến độ, phê duyệt đề án, phân bổ kinh phí và triển khai tín dụng ưu đãi cho các hộ thụ hưởng.

Theo Bí thư Tỉnh ủy Hồ Quốc Dũng, cách làm “chủ động - đồng bộ - đi trước” ấy tạo nền tảng vững chắc để chương trình bứt phá ngay từ những ngày đầu. Sau khi có văn bản chỉ đạo của Trung ương, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã phân công từng Ủy viên Ban Thường vụ phụ trách địa bàn cụ thể, yêu cầu “sâu sát, rõ người, rõ việc” gắn với trách nhiệm cá nhân; đủ thẩm quyền chỉ đạo giải quyết ngay những vấn đề phát sinh; kiểm tra, đôn đốc kịp thời, không để tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”.
Trên tinh thần “mệnh lệnh thời gian”, vào lúc 8 giờ ngày 9-2-2025, toàn tỉnh đồng loạt khởi công xây dựng và sửa chữa nhà ở cho hộ nghèo, phát động cao điểm thi đua từ cơ sở, gắn trách nhiệm người đứng đầu với từng địa bàn, giao mốc hoàn thành theo tháng cho từng địa phương. Việc tổ chức thực hiện theo phương châm “đồng loạt - kỷ luật - thông suốt” đã tạo nên sự khác biệt: đồng bộ chuỗi cung ứng vật liệu, nhân công; tiết kiệm chi phí; rút ngắn thời gian; lan tỏa quyết tâm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội.
Kết quả, giai đoạn 2020 - 2024 (trước khi có chủ trương của Trung ương), tỉnh Bình Định đã hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà ở cho 5.477 hộ với tổng kinh phí 239,7 tỷ đồng; tính chung giai đoạn 2020 - 2025 đã hỗ trợ cho 9.888 hộ. Riêng 136 ngày cao điểm (1/1 - 16/5/2025), toàn tỉnh hoàn thành hỗ trợ cho 4.411 hộ. Tỉnh Bình Định chính thức về đích sớm 7 tháng so với yêu cầu chung.
“Thành quả ấy là minh chứng sinh động cho sự lãnh đạo quyết liệt, cách tổ chức bài bản, đồng thời khơi dậy sức mạnh đồng thuận của nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp, lực lượng vũ trang và các đoàn thể”-Bí thư Tỉnh ủy Hồ Quốc Dũng nhấn mạnh.

Trong khi đó, tại tỉnh Gia Lai (cũ), nhu cầu hỗ trợ là 8.109 căn. Là Trưởng Ban Chỉ đạo triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh, Bí thư Tỉnh ủy Hồ Văn Niên (hiện là Thứ trưởng Thường trực Bộ Dân tộc và Tôn giáo) luôn nhấn mạnh yêu cầu các thành viên Ban Chỉ đạo tỉnh phải phát huy tinh thần trách nhiệm, kiểm tra, hướng dẫn, nắm tình hình triển khai thực hiện tại các địa phương đã được phân công và báo cáo kết quả cụ thể hằng tuần về Ban Chỉ đạo. Ban Chỉ đạo tỉnh duy trì họp hằng tháng để đánh giá kết quả thực hiện. Thường trực Ban Chỉ đạo có báo cáo đánh giá hằng tuần.

Sau sáp nhập, tỉnh Gia Lai mới còn hơn 400 căn nhà phải tiếp tục hoàn thành. Chỉ trong 25 ngày đêm, với sự vào cuộc tổng lực của cả hệ thống chính trị, tỉnh đã hoàn thành vượt tiến độ cam kết.
Đến ngày 25-7-2025, toàn tỉnh Gia Lai mới đã hoàn thành toàn bộ 12.520/12.520 căn nhà, đạt 100%. Ngày 30-7-2025, tỉnh chính thức công bố hoàn thành Chương trình xóa nhà tạm, dột nát, hỗ trợ nhà ở cho người có công trên địa bàn - sớm hơn thời hạn chung 1 tháng.
Tỉnh Gia Lai vinh dự là một trong những địa phương trong cả nước được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng ba về thành tích xuất sắc trong thi đua xóa nhà tạm, nhà dột nát.

Kỳ 2: Lan tỏa niềm vui an cư