Gã ăn mày

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- 1. Tôi vẫn thường thấy gã đứng dưới gốc cây trứng cá. Khi thì gã nhặt những trái chín rụng đầy mặt đất bỏ vô mồm, lúc thì ngồi nghêu ngao một bài hát không rõ đầu cuối bên hông chợ, cạnh đống rác vun cao ruồi nhặng vo ve…

Chẳng hiểu sao tôi không ưa gã, chỉ muốn gã biến đi nơi khác nhưng gã lại cứ xuất hiện trêu ngươi trước mặt tôi. Hễ đến cơ quan hay đi công tác thì thôi, chứ về đến nhà là tôi giục vợ con đóng kín cửa lại. Tôi rất sợ phải nhìn con người bẩn thỉu ấy xộc vào nhà xin tiền hay chìa cái bát nhôm méo mó xin cơm. Vợ tôi hay cằn nhằn:

- Kệ người ta, mình có thì cho, không thì thôi chứ xua đuổi làm chi cho mang tội!

 

Minh họa: Kim Hương
Minh họa: Kim Hương

Tôi ậm ừ, bỏ lên gác. Mở cửa sổ cho thoáng, nhìn xuống đường lại vẫn gã ăn mày đứng tựa lưng vào cột điện, bộ mặt quắt queo nhem nhuốc ngửa lên trời. Không hiểu gã đang than trách hay cầu nguyện điều gì. Đôi môi gã mấp máy, mái tóc dài quá vai, rối bù phất phơ theo chiều gió. Rồi gã cúi xuống nhìn đôi bàn chân trần cáu bẩn như tìm vật gì vừa đánh rớt. Tôi lơ đãng nhìn gã, không mảy may xúc động mà chỉ có chút tò mò. Đến khi gã nhe hàm răng vẩu, xỉn vàng cười hề hề với những ai lướt qua thì tôi đóng cửa sổ lại, bật quạt, cố dỗ giấc ngủ trưa đến mau.

Gã khờ hơn là hiền, hình như có chút trục trặc về thần kinh. Tôi ít khi thấy gã nói mà chỉ thấy gã cười. Nụ cười một điệu, không thay đổi âm lượng, sắc thái. Cứ hề hề chen giữa tạp âm xô bồ của cái chợ trung tâm thị xã.

Gã không bình thường. Không những tôi mà những người cả khu phố đều nhận định như thế. Ai đời đi xin mà chê tiền chẵn, nghĩa là tờ mười ngàn hay hai chục ngàn gã đều lắc đầu không nhận. Gã chỉ nhận một, hai hay năm ngàn mà thôi. Thiệt tình, đã xin mà còn dè sẻn.

Một hôm, vợ tôi ra chợ mua bánh mì, có cho gã một chiếc. Gã đón nhận và cảm ơn rối rít. Vợ tôi thuật lại rằng ánh mắt gã sáng lên, sự hàm ơn thể hiện một cách cao nhất qua nét run run của cặp môi thâm đen, nứt nẻ. Tôi gạt ngang khiến vợ tôi chưng hửng. Cô ấy im bặt giây lát rồi quay sang bực bội với tôi:

- Anh lúc nào cũng nghĩ không hay cho người khác. Dẫu sao họ cũng là con người…

 - Họ là con người, không ai phủ nhận. Nhưng họ không thể ngang hàng với mình nên việc quan tâm quá mức đến họ không nên chút nào!

Tôi xô ghế, bỏ dở bữa ăn lên phòng sau khi hả hê buông ra những lời trịch thượng. Vợ tôi hậm hực nhìn theo. Con gái tôi than vãn:

- Cứ chuyện không đâu mà ba mẹ cãi nhau. Con chán lắm rồi!

2. Ảnh hưởng áp thấp nhiệt đới. Mưa gió dầm dề suốt mấy đêm liền. Nước tạt ngoài cửa sổ, chảy men theo mặt kính, nhìn ra ngoài chỉ thấy bóng mờ. Chợ thưa người, hàng quán ế ẩm, người bán co ro. Vợ tôi ngần ngại hé cửa. Nước mưa thành dòng trước nhà, ngầu đục, rác và lá cây ngập đầy.

- Không biết chú ấy ở đâu cho khỏi ướt lạnh mẹ nhỉ?

Con gái tôi kéo tay mẹ. Vợ tôi  đang chìm đắm trong nỗi lo lắng cho gã ăn mày thì phải. Tôi thấy ánh mắt cô ấy rất buồn, đăm đắm nhìn ra phía chợ. Đoạn cô ấy quay lại lúc cơn gió lạnh thốc ngược, bắn nước mưa tung tóe vào tận trong phòng:

- Chú ấy ổn thôi. Cái ki-ốt bỏ không phía cuối chợ sẽ là nơi trú ngụ của chú ấy!

Nghe vợ nói có vẻ rành rẽ tôi đâm bực, kéo cửa lại, bật đèn lên. Ngoài trời mưa vẫn như trút. Gió cuồng nộ từng cơn.

3. Khu chợ mất trộm. Hàng mỹ phẩm của cô Hồng bị bẻ khóa, lục tung. Cô khóc lóc, bù lu bù loa. Người ta xúm lại bàn tán. Ban quản lý chợ có mặt trấn an, bảo sẽ sớm tìm ra kẻ trộm. Một mất mười ngờ. Người ta đổ dồn sự nghi ngờ vào mấy người ăn xin tụm lại ở góc chợ, ban đêm tá túc trong cái lều rách kia. Hình như biết thân phận, họ im thin thít, không dám hé răng, mắt cụp xuống khi bị người khác xua đuổi hay mắng nhiếc. Chỉ có gã ăn mày là vẫn vô tư, cứ hồn nhiên cười dù biết người ta e dè khi thuê mướn gã bưng vác hàng hóa.

Ban quản lý chợ vẫn chưa tìm ra kẻ trộm. Nhưng người ta lại thấy vào ban đêm gã ăn mày lảng vảng ở mấy hàng tạp hóa, mỹ phẩm. Cứ thấy bóng người của Ban quản lý là gã liền giả vờ nhặt nhạnh thứ gì đấy bỏ vào túi vải vắt ngang vai. Tôi sinh nghi, cảnh cáo vợ rằng chớ tin vào gã có ngày rước họa vào thân. Vợ tôi làm thinh để tôi tin chắc rằng cô ấy đã vỡ ra nhiều điều sau những chuyện xảy ra.Thế nhưng tôi đã nhầm khi dọn lại tủ quần áo. Những chiếc quần dài, áo sơ mi và cả áo khoác lâu nay tôi không mặc nữa đã không còn nằm ở đáy tủ. Hỏi, vợ tôi bình thản:

- Em cho chú ấy rồi. Tội nghiệp, chẳng có tấm áo nào lành lặn, mà trời lại sắp chuyển lạnh!

Tôi như muốn gầm lên, không phải tiếc mấy cái quần áo cũ mà vì tôi không ưa gã ăn mày, sao gã cứ ám tôi mãi thế. Vợ tôi ngạc nhiên nhìn tôi, không nói gì, chỉ nhìn thôi nhưng cổ tôi chợt nghẹn tắt, không cất nổi một lời…

4. Tôi phải đi công tác tại một thành phố du lịch nổi tiếng. Tôi đưa cả vợ con theo vì lúc ấy cũng nhằm kỳ nghỉ. Những ngày đầu, hai người phụ nữ của tôi rất vui. Họ đi thăm nhiều nơi, chụp nhiều ảnh kỷ niệm. Tôi cảm thấy vui lây, lòng không mảy may nghĩ ngợi về điều gì khác.

Một hôm, con gái buột miệng:
- Ở thành phố này không có người ăn xin ba nhỉ?
Tôi giật mình, nhíu mày. Vợ tôi biết ý, lắc đầu ra hiệu. Biết con gái lỡ lời khi nhắc đến điều tôi không thích, nhưng tôi vội vàng chữa thẹn cho nó:
- Trước đây có nhiều lắm, nhưng cơ quan chức năng mạnh tay, đưa họ vào các trung tâm, sợ họ làm ảnh hưởng đến bộ mặt du lịch của thành phố.

Tôi nói một cách ôn tồn, chi tiết. Con gái tôi hiểu ra. Vợ tôi cũng nở nụ cười vui vẻ.
- Giá như đám ăn xin ở chợ cũng được đưa vào các trung tâm nhỉ?
Tôi nhìn vợ, mong tìm sự đồng cảm, chia sẻ. Như bắt được sự cảm thông nơi tôi, vợ tôi hào hứng. Con gái tôi rót thêm rượu vào ly cho tôi. Giọng con gái đầy tin tưởng:
- Được vậy thì chú ấy đỡ lạnh và đói!
Tôi gật đầu, vợ tôi cũng mỉm cười. Ngoài sảnh nhà hàng, mấy tiếng chim cất lên lảnh lót, vui tai.

5. Cuộc gọi của hàng xóm lúc nửa đêm làm tôi bật dậy. Nhà tôi bị trộm đột nhập và gã ăn mày bị người ta đánh phải nằm viện.

Tôi lay vợ con dậy, thu dọn đồ đạc, sáng đón xe về sớm. Vợ tôi chẳng nói chẳng rằng, khiến con gái cũng không hỏi thêm gì, chỉ nhìn mẹ dò xét thái độ. Còn tôi thì hoang mang bao nghĩ suy. Gã ăn mày đã cạy cửa vào nhà tôi và bị đánh ư? Tôi đoán không sai mà, không nên tin một kẻ vô gia cư như gã. Nghĩ đến tài sản không mất đi nhờ phát hiện kịp thời, lòng tôi khấp khởi vui. Việc đầu tiên khi về đến nhà là tìm người hàng xóm cảm ơn và hỏi thăm sự tình.

Thì ra, mấy ngày gia đình tôi đi vắng, gã ăn mày hay lân la trước cổng, có đêm nằm ngủ gần đấy. Mặc sương, gió, gặp mưa thì gã trú vào hiên. Tôi chột dạ, hỏi thăm thì mới hay không phải gã ăn mày là kẻ trộm mà gã đã ngăn chặn bọn trộm vào nhà tôi. Gã bị đánh bị thương, những người xung quanh nghe động, bật đèn chạy ra. Bọn trộm bỏ chạy thục mạng. Gã ăn mày nằm thoi thóp bên vũng máu.

Tôi nghe kể lại mà lòng cảm thấy xót xa, tủi hổ. Vợ tôi lặng lẽ chuẩn bị vài thứ bỏ vào túi xách rồi bảo con gái đưa đến bệnh viện. Tôi cũng không yên khi ở nhà nên chạy xe theo.

Gã nằm bẹp giữa tấm drap màu trắng, trông thảm hại. Tôi ngần ngại giây lát rồi tiến lại gần, cầm tay gã. Gã vội rụt tay lại như bị chạm điện… Nước mắt gã ứa ra.

Trong lúc vợ con tôi hỏi han, nói chuyện với gã, tôi vội vàng xuống căng-tin mua cháo. Lúc ấy cũng đã gần trưa rồi.

Sơn Trần

Có thể bạn quan tâm

Khi sông gặp biển

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Khi sông gặp biển

(GLO)- Giữa dòng chảy ký ức, bài thơ "Khi sông gọi biển" của tác giả Nguyễn Thanh Mừng gợi về hình bóng con sông xưa với lời hẹn thơ ngây, thể hiện nỗi niềm tiếc nuối trước những đổi thay. Sông vẫn đợi, chỉ người đã không còn như trước.

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

(GLO)- Suốt 50 năm qua, bà Kpă H’Mi (SN 1961, buôn Chư Jú, xã Ia Rsai, huyện Krông Pa) vẫn luôn say mê những giai điệu dân ca Jrai. Bà là niềm tự hào của buôn làng khi không chỉ lưu giữ mà còn truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ thêm yêu và gắn bó với những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Mắt hạ cho nhau

Thơ Lenguyen: Mắt hạ cho nhau

(GLO)- "Mắt hạ cho nhau" của Lenguyen là khúc ngân dịu dàng của tuổi học trò, nơi bằng lăng tím, phượng đỏ và tiếng ve gọi về ký ức. Bài thơ chan chứa hoài niệm, tiếc nuối những rung động đầu đời chưa kịp nói thành lời.

“Tên Người là cả một niềm thơ”

“Tên Người là cả một niềm thơ”

(GLO)- Bảo tàng Hồ Chí Minh (thuộc Bảo tàng tỉnh Gia Lai) hiện trưng bày, giới thiệu nhiều hình ảnh, tài liệu, hiện vật về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Bác. Một trong số đó là tập sách “Tên Người là cả một niềm thơ” do ông Nguyễn Khoa-Cán bộ lão thành cách mạng trao tặng năm 2004.

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

(GLO)- 12 năm liên tục duy trì chương trình “Trang sách mùa hè” cũng là chừng ấy thời gian cán bộ, viên chức Thư viện tỉnh dành nhiều tâm huyết để tạo ra một không gian vừa học vừa chơi mới mẻ, hấp dẫn.

Tháng năm nhớ Người

Tháng năm nhớ Người

(GLO)- Bài thơ “Tháng năm nhớ Người” của Lenguyen khắc họa hình ảnh Bác Hồ qua ký ức làng quê, tình mẹ, giọt lệ, hương sen và ánh nắng Nam Đàn,... như lời tri ân sâu lắng dành cho vị Cha già kính yêu của dân tộc suốt đời vì dân, vì nước.

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

(GLO)- Từ ngày 16 đến 20-5, gần 40 ca sĩ, diễn viên, nghệ nhân Gia Lai đã tham gia 2 sự kiện vô cùng ý nghĩa tại tỉnh Nghệ An. Đó là hội diễn nghệ thuật quần chúng “Tiếng hát Làng Sen” và triển lãm “Hồ Chí Minh đẹp nhất tên Người” năm 2025.

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2023); 47 năm Ngày Quốc tế Bảo tàng (18/5/1978 - 18/5/2025), sáng 12-5, Bảo tàng tỉnh Bình Định phối hợp Bảo tàng Quang Trung khai mạc triển lãm ảnh chủ đề “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”.

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

(GLO)- “Mây biên giới” của tác giả Đào An Duyên là bài thơ giàu cảm xúc về vẻ đẹp thanh bình nơi biên cương Tổ quốc. Tác giả khắc họa hình ảnh cột mốc trong nắng dịu, mây trời không lằn ranh, rừng khộp lặng im... như một bản hòa ca của thiên nhiên và lịch sử...

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

(GLO)- "Gia Lai một hai ba" của Nguyễn Thanh Mừng dẫn người đọc qua những nẻo đường dốc đèo, qua tiếng thác reo và chiêng cồng, để gặp lại khí phách người xưa. Mỗi hình ảnh, mỗi nhịp thơ là một lát cắt vừa hoang sơ, vừa tự hào về bản sắc không thể phai mờ của đại ngàn Tây Nguyên.

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

(GLO)- Trong bài thơ "Nghe con đọc thơ về Tổ quốc", tác giả Lê Thành Văn để mạch cảm xúc tuôn chảy tự nhiên: từ sự rưng rưng khi nhớ về chiến tranh đến niềm tin lặng lẽ gửi gắm vào thế hệ mai sau. Bài thơ như một nhịp cầu nối liền quá khứ đau thương và hiện tại bình yên.

Thơ Lê Vi Thủy: Biên cương mùa gió

Thơ Lê Vi Thủy: Biên cương mùa gió

(GLO)- Giữa những cơn gió xào xạc của núi rừng Tây Nguyên bỏng rát, bài thơ “Biên cương mùa gió” của Lê Vi Thủy như thổi vào lòng người nỗi xúc động lặng thầm. Từ ánh mắt trẻ thơ đến no ấm buôn làng và những giọt mồ hôi người lính, tất cả hòa quyện trong khát vọng yên bình nơi địa đầu Tổ quốc.