Khác với hình dung của nhiều người, chất lượng trang-thiết bị phòng thu chưa phải là điều tiên quyết khi nói về sức hút của một studio. Có 13 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực này, anh Dương Anh Tâm-Chủ Anh Tâm studio (41B Hợp tác xã Quyết Tiến, phường Thắng Lợi) cho hay: Tai thẩm âm và trình độ của KTV là yếu tố chính làm nên “thương hiệu” của phòng thu, sau đó mới đến chất lượng trang-thiết bị.
Trước khi trở về Gia Lai làm việc cách đây 8 năm, anh Tâm từng có thời gian khá thành công với việc kinh doanh phòng thu tại TP. Hồ Chí Minh. Sự chuyên nghiệp, chỉn chu có được từ những ngày tháng học tập tại Trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật Gia Lai (nay là Trường Cao đẳng Gia Lai), sau đó học thêm về thu âm, mix nhạc ở TP. Hồ Chí Minh đã mang đến cho anh cơ hội hợp tác với nhiều tên tuổi.
Đó là danh ca Giao Linh, các ca sĩ Quách Thành Danh, Lâm Chấn Huy, Khưu Huy Vũ, Đông Phương Tường… Ca sĩ có thể đến tận nơi để thu âm hoặc gửi giọng hát đã được thu âm sẵn và bản beat (nhạc nền) để KTV hỗ trợ mixing, mastering.
Anh Tâm giải thích: Trong sản xuất âm nhạc nói chung và kỹ thuật phòng thu nói riêng, ngoài lấy chất lượng “đầu vào” tốt (giọng hát) thì mixing và mastering là 2 quá trình quan trọng của phần hậu kỳ âm thanh nhằm tạo ra một bản nhạc chất lượng cao.
Nếu kỹ thuật mixing là sự kết hợp giữa beat nhạc, giọng hát, thêm một số hiệu ứng phù hợp… thì mastering là quá trình cuối cùng giúp hoàn thiện sản phẩm, căn chỉnh âm lượng, tăng độ vang, độ sáng của giọng hát… Dù phải tuân thủ những thông số nhất định, song đây vẫn là công việc đậm tính sáng tạo cá nhân.
Để làm được điều này, chủ studio kiêm KTV phòng thu phải là người có tai thẩm âm tốt và trình độ nhạc lý để “kiệu bài” cho người thu. Theo anh Tâm, không chỉ có các ca sĩ chuyên nghiệp, khách hàng của studio còn là những người đam mê âm nhạc thuần túy, mong muốn có những bản thu âm giọng hát làm kỷ niệm.
Việc “kiệu bài”, tức kèm cặp từng câu, từng chữ sẽ giúp những khách hàng này phát âm tốt hơn, đúng tiết tấu, nhịp, cao độ… để hoàn thiện sản phẩm. Tùy vào mức giá, yêu cầu về độ chuyên nghiệp của sản phẩm mà KTV dành thời gian đầu tư khoảng 1-2 ngày đến cả tuần cho mỗi bản nhạc. Có thể nói, KTV phòng thu không khác gì một đầu bếp, món ăn ngon hay dở chỉ khác nhau đôi chút về cách nêm nếm gia vị.
Tuy làm dịch vụ, song với những người trót xem âm nhạc là lẽ sống thì đôi khi lợi nhuận không phải là tất cả. Anh Tâm nhớ lại: Từng có một vị khách đặt lịch thu âm tại studio của anh và hào hứng chuyển khoản trước chi phí. Nhưng đến khi vào việc, anh mới nhận ra giọng hát không đạt, khó tạo ra một bản nhạc hoàn chỉnh, chất lượng. Anh Tâm bèn mời khách ra trao đổi riêng, gửi lại chi phí và hẹn một dịp hợp tác khác khiến vị khách này rất cảm kích. “Không phải cứ thu âm tùy tiện để lấy tiền là xong, mặc cho khách hát sai, hát không tốt”-anh Tâm nói.
Vừa ra mắt cách đây chừng 2 tháng nhưng Thiên Anh studio (15 Bùi Đình Túy) cũng đã được nhiều người biết tiếng. Anh Nguyễn Đức Hà-Chủ studio, người có 15 năm hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật-chia sẻ: Ban đầu, phòng thu được anh đầu tư nhằm tạo thuận lợi trong công việc. Sau đó, anh quyết định làm dịch vụ để phục vụ các ca sĩ chuyên nghiệp và những người yêu âm nhạc, doanh nghiệp, đoàn thể tại địa phương.
“Đây là công việc đòi hỏi KTV phải rất vững về chuyên môn, tỉ mỉ, chịu khó. Ngày nhiều nhất, tôi cũng chỉ thu âm được một vài bài hoàn chỉnh, tùy vào chất lượng ca sĩ. Có những người đam mê ca hát đến thu một bản nhạc làm kỷ niệm hoặc cô dâu, chú rể thu âm để tự tin hát tặng nhau trên sân khấu… Đa phần khách hàng này chưa chắc về nhịp phách, có người còn phát âm tiếng địa phương nên phải hướng dẫn họ thu đi thu lại nhiều lần, có khi mất 30 phút mà chỉ thu được 2 câu”-anh Hà cho biết.
Ngoài ra, anh Hà còn sử dụng nhuần nhuyễn kỹ thuật mixing và mastering để giúp hoàn thiện vẻ đẹp của tác phẩm. Anh lấy ví dụ: “Có người khi thu âm lấy hơi quá mạnh, hát một câu hơi lệch nhịp hoặc có tiếng quạt máy vô tình lọt vào bản nhạc thì KTV phải nhận ra để xử lý.
Nghề này yêu cầu sự tỉ mỉ, nhạy cảm nhưng vẫn giữ lại được những cảm xúc, rung ngân của người hát, khiến cho bản nhạc nghe rất tự nhiên, tình cảm”. Chưa kể, với mỗi thể loại âm nhạc khác nhau, cách mixing, mastering cũng khác biệt. Nhạc remix, nhạc trẻ, nhạc rap thì cần nhiều hiệu ứng. Ngược lại, nhạc dân gian và nhạc thính phòng thì cần giữ lại những gì mộc mạc nhất.
Lặng lẽ đứng sau thành công của các bản nhạc, KTV phòng thu thường sáng tạo trong sự cô đơn, tĩnh lặng. Đôi khi để kịp lời hẹn với khách hàng, họ làm việc thâu đêm, bên cạnh chỉ có màn hình máy tính và những tiếng click chuột. “Phải đánh đổi thời gian, sức khỏe khá nhiều. Nhưng bù lại, khi mixing, mastering xong 1 ca khúc, cảm nhận giai điệu vang lên mượt mà thì đó chính là phần thưởng lớn nhất”-anh Hà chia sẻ về công việc đầy sáng tạo, hấp dẫn.
Thường “chọn mặt gửi vàng” tại phòng thu Thiên Anh, ca sĩ Y Sihs (Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh) hài lòng nhận xét: “Nguyễn Đức Hà là dân chuyên nghiệp, có tư duy âm nhạc trẻ trung, hiện đại nên cách chỉnh nhạc cũng rất tốt. Phòng thu của Hà đáp ứng đa dạng phong cách âm nhạc, từ thính phòng đến nhạc trẻ, nhạc Tây Nguyên nên tôi thường đến thu âm tại đó”.
Anh Lê An Ninh (xã Ia Dom, huyện Đức Cơ), nhân viên Kiểm lâm có đam mê lớn với âm nhạc cũng là giọng ca quen thuộc của phòng thu này. Khác với những khách hàng khác, anh Ninh thường đến thu âm các ca khúc do mình sáng tác, thuộc nhiều chủ đề.
“Ban đầu, tôi còn tính đi thu âm ngoài tỉnh, không ngờ tìm được phòng thu của anh Hà. Đây là phòng thu đạt chuẩn về chất lượng. Ngoài ra, tôi còn được sự hỗ trợ rất nhiệt tình, chuyên nghiệp của anh để hoàn thiện sản phẩm”-anh Ninh hào hứng cho biết.
Trong khi đó, ca sĩ tự do Rcom Mar Tin (thôn 8, xã Ia Băng, huyện Đak Đoa) thường chọn studio Anh Tâm để thu âm những bài hát yêu thích và đăng tải lên kênh YouTube cá nhân.
Mar Tin trò chuyện: “Anh Tâm lại là người có nghề, biết cách hỗ trợ nên thu âm khá nhanh. Chất lượng thu âm tốt hơn những nơi mình đã thử, ai cũng khen bản thu rất hay. Các bài hát này khi đăng lên YouTube thường nhận được rất nhiều lượt tương tác”.
